Giải quyết vấn đề khi cha mẹ phải đối phó với sốt cao và co giật ở trẻ em

1. Tìm hiểu về co giật do sốt

Để hiểu rõ hơn về co giật do sốt, bạn nên tìm hiểu kỹ nguyên nhân của hiện tượng sốt. Sốt thường là một phản ứng bình thường của cơ thể khi bị nhiễm virus, vi khuẩn, nhiễm ký sinh trùng, bệnh tự miễn hoặc một số bệnh lý nghiêm trọng,...

Co giật do sốt là một trong những biểu hiện phổ biến và có thể xảy ra ở bất cứ đâu như nhà, trường học hay bệnh viện,... Tất cả những dấu hiệu của co giật do sốt thường khiến cha mẹ lo lắng, hoảng sợ và mất bình tĩnh.

Cha mẹ cần quan tâm và chăm sóc trẻ khi bị sốt

Phân loại sốt là rất quan trọng, cụ thể như sau:

• Khi nhiệt độ cơ thể của trẻ từ 37,5 độ C trở lên được xác định là sốt.

• Trẻ có nhiệt độ từ 37,5 - 38 độ C được coi là sốt nhẹ.

• Nhiệt độ từ 38 - 39 độ C là sốt vừa.

• Nhiệt độ từ 39 - 40 độ C là sốt cao.

• Khi nhiệt độ cơ thể > 40 độ C là sốt cao và rất cao.

Hiện tượng co giật là những cơn co cứng hoặc co giật xảy ra do sốt hoặc nguyên nhân khác. Co giật do sốt thường xảy ra ở trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi, không có biểu hiện nhiễm trùng thần kinh trung ương hay rối loạn chuyển hóa cấp tính.

Thường có hai loại co giật do sốt là co giật đơn giản và phức tạp, chi tiết như sau:

• Cơn co giật đơn giản là cơn co giật lan toả khắp cơ thể, có biểu hiện cơ bắp căng cứng và kéo dài khoảng 15 phút, sau đó trẻ không có bất kỳ vấn đề gì về thị giác hoặc thần kinh.

• Co giật phức tạp là các cơn co giật tập trung ở một vị trí nhất định, kéo dài hơn 15 phút và có thể xảy ra nhiều lần trong một ngày.

2. Nguyên nhân gây sốt cao và co giật ở trẻ

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng sốt cao và co giật ở trẻ, cha mẹ cần hiểu rõ để biết cách xử lý. Cụ thể:

Theo độ tuổi của trẻ

Theo các chuyên gia y tế, độ tuổi phổ biến nhất mà trẻ bị sốt cao và có thể gây ra co giật là từ 12 - 18 tháng và thường xảy ra ở trẻ từ 12 - 30 tháng tuổi. Nhiệt độ gây co giật thường là khi trẻ sốt >39 độ C và phụ thuộc vào ngưỡng nhiệt độ của từng trẻ.

Khi trẻ bị sốt, thường rất mệt mỏi

Bên cạnh đó, các bệnh nhiễm trùng có thể gây ra sốt bao gồm: viêm tai giữa, nhiễm trùng đường hô hấp trên, bệnh lỵ, thương hàn và sốt phát ban, yếu tố di truyền hay trẻ bị sốt cao sau khi tiêm chủng,...

Yếu tố khác cũng có thể gây ra sốt

Một trong những yếu tố khác có thể gây ra hiện tượng sốt cao và co giật ở trẻ là việc mẹ sử dụng quá nhiều rượu bia, chất kích thích trong thời kỳ mang thai (hút >10 điếu thuốc lá/ngày). Điều này có thể dẫn đến nguy cơ trẻ sinh ra bị sốt cao, co giật, thiếu sắt, suy dinh dưỡng bào thai và huyết thanh Ferritin thấp,...

3. Cha mẹ cần làm gì khi xử lý trường hợp trẻ bị sốt cao và co giật

Khi trẻ bị co giật do sốt, cha mẹ cần giữ bình tĩnh, không sợ hãi và có thể hỗ trợ trẻ như sau:

Đảm bảo thông thoáng đường thở cho trẻ

Cha mẹ nên đặt trẻ nằm trong không gian an toàn, thoải mái, đặt chân trẻ duỗi thẳng, nghiêng thân hình sang một bên để tránh trường hợp trẻ nôn mửa khi bị sốt cao và nguyên nhân có thể gây nôn mửa đó là thức ăn từ trẻ đã ăn vào cổ họng. Đồng thời, hãy cho trẻ mặc đồ rộng rãi thoải mái hoặc nới lỏng phần áo ở quanh cổ của trẻ, không cho bất cứ thứ gì vào miệng trẻ hoặc cố gắng dùng sức để kìm cơn co giật của trẻ.

Cách giảm sốt cho bé

Cha mẹ có thể cho con dùng paracetamol theo liều 10 - 15mg/kg mỗi lần và có thể dùng lại sau 4 - 6 giờ nếu bé vẫn sốt. Đối với bé từ 6 tháng đến 1 tuổi, dùng 1 viên 80mg, bé từ 1 - 5 tuổi, dùng 1 viên 150mg và nên sử dụng thuốc hạ nhiệt xung quanh vùng hậu môn. Sau khi bé sốt cao co giật, bé có thể buồn ngủ và cần sự chăm sóc từ cha mẹ.

Làm mát cơ thể bé để giảm sốt

Phụ huynh nên dùng khăn ướt để đặt ở vùng nách, bẹn, và sau tai của bé. Nên làm mát cơ thể khi bé sốt cao trên 39 độ C bằng cách đắp khăn ướt với nước ấm khoảng 36 - 37 độ C lên hai nách, hai bẹn và trán của bé.

Cha mẹ nên thường xuyên kiểm tra nhiệt độ của con

Thay đổi khăn thường xuyên để giúp bé giảm nhiệt nhanh hơn và hiệu quả hơn. Tránh dùng nước đá vì có thể làm co mạch và làm chậm quá trình giải nhiệt. Nên thay khăn ấm mới sau 2 - 3 phút và lau bé khoảng 15 - 30 phút cho đến khi nhiệt độ nách của bé trở lại bình thường.

Cha mẹ cần nhớ những điều sau khi bé có cơn co giật:

• Đầu tiên, cha mẹ cần xác định nguyên nhân và điều kiện khi bé có cơn co giật và sau khi cơn co giật đã qua.
• Cần nhớ thời gian bé bị co giật từ khi nào?
• Bé đã co giật bao nhiêu lần? Mỗi lần co giật kéo dài bao lâu?
• Bé có co giật toàn thân hay chỉ một phần như tay, chân, mắt, miệng, nửa người hay chỉ một vùng cụ thể nào đó,...?
• Trước khi co giật, bé có dấu hiệu bất thường nào không? Bé có đau đầu không? Bé có nôn mửa không? Bé có ăn uống gì lạ không?,...
• Sau khi co giật, bé có vận động bình thường không?

Vì vậy, cha mẹ không nên chủ quan mà cần đưa ngay bé tới bệnh viện chuyên khoa để kiểm tra và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.

Nên cho bé uống nhiều nước để cung cấp đủ nước cho cơ thể

4. Cách phòng ngừa co giật khi bé sốt

Sốt cao có thể dẫn đến co giật ở bé luôn là điều làm cho cha mẹ rất lo lắng, và cách xử trí sốt cao dẫn đến co giật ở bé đúng cũng là một vấn đề mà cha mẹ cần chú ý, bởi vì nó có thể tái phát dễ dàng. Vì vậy, bài viết này sẽ giới thiệu một số cách phòng ngừa co giật khi bé bị sốt.

• Không nên tự ý điều trị tại nhà mà nên đưa bé đi khám ngay khi bé bị sốt để tìm nguyên nhân và cách phòng ngừa co giật cho bé.

• Nên cho bé uống nhiều nước hoặc các dung dịch điện giải để cung cấp nước khi bé bị sốt.

• Cho bé mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát và không nên quá ủ ấm cho bé.

• Thường xuyên đo nhiệt độ cơ thể của bé.

• Nên lau mát cho bé bằng nước ấm để hạ sốt khi nhiệt độ cơ thể của bé lên trên 39 độ C.

• Khi bé bị co giật do sốt cao, cha mẹ cần bình tĩnh để chăm sóc bé đúng cách và sau khi bé hết cơn co giật, cần đưa bé đến cơ sở y tế chuyên khoa để kiểm tra và điều trị kịp thời.