1. Đột ngột choáng khi đứng dậy có phải là điều bất thường?
1.1. Thiếu máu
Các bệnh nhân mắc thiếu máu thường dễ bị choáng khi đứng dậy quá nhanh. Thường thì, máu từ trái tim được bơm ra các cơ quan trong cơ thể rồi trở về tim. Khi bạn đứng dậy, máu từ chân phải vượt qua trọng lực để trở về tim.
Thiếu máu có thể là nguyên nhân của hiện tượng choáng khi đứng dậy
Khi từ tư thế ngồi chuyển sang đứng dậy quá nhanh, tim không thể điều chỉnh việc bơm máu một cách hiệu quả, dẫn đến giảm huyết áp đột ngột. Điều này cũng làm giảm lưu lượng máu đến não, gây thiếu oxy và suy giảm chức năng hoạt động. Tất cả những điều này có thể gây ra cảm giác choáng, buồn nôn, hoặc chóng mặt...
1.2. Hạ huyết áp khi chuyển từ tư thế ngồi sang đứng
Một số nguyên nhân gây ra tình trạng choáng khi đứng dậy bao gồm thiếu máu, mất nước, lão hóa, bệnh tim,... Một số trong số đó có thể tăng nguy cơ phát triển cục máu đông dẫn đến đột quỵ.
Ở người trung niên, hạ huyết áp tư thế có thể gây té ngã, ngất xỉu và gây chấn thương. Tránh thay đổi tư thế đột ngột từ ngồi hoặc nằm sang đứng, thay vào đó, hãy di chuyển một cách nhẹ nhàng.
1.3. Tình trạng thoái hóa đốt sống cổ
Ngồi lâu trong tư thế không đúng cách có thể gây ra thoái hóa đốt sống cổ, dẫn đến cảm giác đau từ gáy lên đầu hoặc từ cổ đi xuống vai. Ban đầu chỉ cảm thấy choáng khi đứng dậy nhưng nếu để lâu, có thể gây ra sự gián đoạn trong lưu thông máu và cảm giác tê yếu ở tay.
1.4. Sự cố về rối loạn tiền đình
Nhiều người thường tìm kiếm nguyên nhân của tình trạng choáng khi đứng dậy, nhưng có khi bỏ qua khả năng bị rối loạn tiền đình. Đây là một tình trạng phổ biến, biểu hiện qua cảm giác choáng, chóng mặt, hoa mắt, đau đầu, hoặc mất thăng bằng khi từ tư thế ngồi đột ngột đứng lên.
Người mắc rối loạn tiền đình thường gặp phải cảm giác choáng khi chuyển động từ ngồi sang đứng
Tiền đình có vai trò quan trọng trong việc duy trì thăng bằng của cơ thể. Rối loạn tiền đình thường xuất phát từ áp lực và căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày. Khi tiền đình bị rối loạn, cảm giác mất thăng bằng có thể dẫn đến cảm giác choáng. Những người mắc bệnh này cũng có nguy cơ đột quỵ cao hơn so với người khỏe mạnh.
1.5. Bệnh tim mạch
Tất cả các bệnh lý về tim đều có thể gây ra tình trạng choáng khi đứng dậy do ảnh hưởng đến quá trình cung cấp oxy và lưu thông máu đến não. Những người này cũng có thể gặp các triệu chứng như đổ mồ hôi, đau đầu, hoặc ù tai...
1.6. Vấn đề về hệ hô hấp
Rối loạn hô hấp do tắc nghẽn phổi, phù phổi, hen,... có thể gây ra tình trạng choáng khi đứng dậy do cơ thể không nhận đủ oxy và hệ hô hấp không hoạt động tốt.
2. Xử lý khi gặp tình trạng choáng khi đứng dậy
Nói chung, choáng khi đứng dậy không phải là một bệnh mà chỉ là một triệu chứng có thể cảnh báo về nhiều bệnh lý khác nhau. Để chắc chắn, nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa để tìm ra nguyên nhân cụ thể và đưa ra giải pháp phù hợp.
Nếu không kịp đến phòng khám để kiểm tra, có một số biện pháp tại nhà có thể giúp bạn tạm thời giải quyết vấn đề chóng mặt khi đứng dậy làm sao, cần phải làm gì:
Thăm khám bác sĩ chuyên khoa giúp xác định nguyên nhân chính xác của tình trạng chóng mặt khi đứng dậy
- Khi cảm thấy chóng mặt, hãy giữ nguyên vị trí, nhắm mắt lại và tìm một điểm cố định để giữ thăng bằng bằng cách nắm tay vào. Hoặc, bạn có thể ngồi xuống ngay lập tức. Hành động này giúp tránh nguy cơ té ngã và cung cấp đủ thời gian cho máu lưu thông đến tim và não.
- Trước khi đứng dậy, nếu bạn đang nằm, hãy lật người qua một bên và nhẹ nhàng ngồi dậy trong khoảng 10 giây trước khi đứng dậy từ từ. Hành động này giúp cơ thể có thời gian nghỉ ngơi và thích ứng, giảm nguy cơ chóng mặt bằng cách duy trì lưu thông máu ổn định.
- Hãy uống ít nhất 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày để giúp máu lưu thông một cách dễ dàng hơn. Khi uống nước, hãy uống từng ngụm nhỏ, tránh uống liên tục và quá nhiều trong một lần. Việc bổ sung nước cũng sẽ giúp tránh được tình trạng giảm oxy đến tế bào não, từ đó giảm thiểu nguy cơ chóng mặt khi đứng dậy đột ngột.
Nếu bạn cảm thấy choáng và có các triệu chứng như mất sức, khó thay đổi tư thế từ một bên chân sang bên kia, cảm giác buồn nôn, đau đầu nặng nề,... hãy cảnh giác. Nguyên nhân của những triệu chứng này có thể do vấn đề ở não, tim, chuyển hóa hoá chất, thần kinh,... Khi đó, việc đến bệnh viện sớm sẽ giúp tìm ra nguyên nhân cho tình trạng choáng khi đứng dậy, từ đó có phương pháp điều trị hiệu quả và ngăn ngừa những tác động xấu đối với sức khỏe.