Giải thích về chụp cắt lớp vi tính (CT) và ứng dụng của nó

Chụp CT là một đột phá trong việc chẩn đoán hình ảnh và là công cụ quan trọng cho các bác sĩ trong chẩn đoán và dự đoán tình hình bệnh tật…

Chụp CT là phương pháp hình ảnh độ chính xác cao để xem xét cấu trúc nội tạng trong cơ thể. Tìm hiểu chi tiết về chụp CT và ứng dụng của nó trong bài viết dưới đây.

Khái quát về chụp cắt lớp vi tính (CT)

Chụp CT hoặc CT-scanner là kỹ thuật sử dụng tia X chiếu qua một phần của cơ thể để tạo hình ảnh ngang, kết hợp với máy vi tính để xem hình ảnh 2D hoặc 3D.

Các trường hợp được chỉ định và không được chỉ định chụp CT

Đối tượng được chỉ định chụp CT

• Người có triệu chứng gây chấn thương: Nếu nghi ngờ có chấn thương, bác sĩ sẽ tiến hành chụp CT để xác định chính xác. Chấn thương có thể ở nhiều nơi trên cơ thể như sọ não, lồng ngực, cột sống,...
• Tầm soát ung thư: Dùng CT để phát hiện và chẩn đoán ung thư não, phổi, thận, gan,... và đưa ra phương án điều trị khi tiên lượng không tốt.
• Chẩn đoán bệnh lý động mạch: CT giúp phát hiện và điều trị các bệnh như động mạch vành, động mạch não,..

Đối tượng không được chỉ định chụp CT

• Không có trường hợp tuyệt đối không được chụp CT.
• Bệnh nhân đang mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu, tế bào thai còn nhạy cảm với tia X và có nguy cơ dị tật thai nhi.

Ưu nhược điểm của chụp cắt lớp vi tính (CT)

Ưu điểm của CT

• Độ phân giải hình ảnh mềm cao hơn so với X-quang.
• Hình ảnh rõ nét, không bị chồng lên nhau.
• Thời gian chụp nhanh, phù hợp với bộ phận di động như tim, gan, ruột,... và cần thiết cho các trường hợp cấp cứu.
• Lý tưởng cho khám xương nhờ độ phân giải không gian cao.
• Chụp CT thích hợp cho những bệnh nhân không thể chụp MRI: người có máy tạo nhịp, van tim kim loại, máy trợ thính hoặc có dị vật trong cơ thể.

Nhược điểm

• Chụp CT khó nhận biết được tổn thương ở sụn, dây chằng và tủy sống.
• Khó phân biệt tổn thương với cấu trúc có độ tương phản giống nhau.
• Chụp CT hạn chế hơn MRI trong việc phát hiện tổn thương mềm.
• Khó nhận biết tổn thương nhỏ.
• Chụp CT sử dụng tia X có thể gây nhiễm xạ, tuy nhiên mức độ nhiễm xạ được kiểm soát ở mức an toàn.

Khi nào cần sử dụng thuốc cản quang trong chụp CT?

Thuốc cản quang được dùng trong chụp CT thường chứa i-ốt. Khi tiêm thuốc này, những khu vực bị tổn thương sẽ phân biệt rõ hơn và hiển thị màu trắng trên hình ảnh CT, giúp cho việc chẩn đoán của bác sĩ chính xác và thuận tiện hơn.

Các chất cản quang đều chứa i-ốt, vì vậy nếu có người dị ứng với i-ốt, họ có thể phản ứng không tốt khi sử dụng. Trong trường hợp này, bạn nên thông báo cho bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời, họ có thể cho bạn dùng steroid hoặc thuốc dị ứng để chống lại các tác dụng phụ.

5. Quy trình chụp cắt lớp vi tính (CT)

Chuẩn bị trước khi chụp CT

Một số trường hợp khi chụp CT cần sử dụng chất cản quang và bạn sẽ được tiêm theo chỉ định của bác sĩ. Nếu cần sử dụng chất cản quang, bạn sẽ được yêu cầu nhịn ăn từ 4 - 6 giờ trước và chất lỏng cản quang sẽ được tiêm vào tay hoặc trực tràng cùng với thuốc gây mê.

Sau đó, để kết quả chụp CT đạt được độ chính xác cao, bạn sẽ được yêu cầu thay đồ của bệnh viện, tháo trang sức và các vật dụng kim loại như kính hoặc răng giả để tiến hành chụp CT.

Trong quá trình chụp CT

Kỹ thuật viên sẽ yêu cầu bạn nằm sấp lên máy chụp CT và sau đó họ sẽ đến phòng điều khiển - nơi bạn sẽ được họ nhìn và quan sát qua hệ thống liên lạc nội bộ. Bạn sẽ được đưa từ từ vào sâu trong máy nhờ hệ thống và do kỹ thuật viên vận hành.

Lúc này, hệ thống tia X sẽ quay xung quanh bạn, tạo ra những hình ảnh là những lát cắt mỏng từ cơ thể của bạn từ mỗi vòng xoay. Tuy nhiên, bạn có thể nghe thấy tiếng lách cách, ồn ào, vo ve trong quá trình vận hành của máy quét chụp.

Sau khi hoàn thành chụp CT

Hình ảnh sẽ được gửi đến bác sĩ và kết quả sẽ được đọc sau khi quá trình chụp CT kết thúc. Nếu có xuất hiện bất thường hoặc triệu chứng gì, bác sĩ sẽ chẩn đoán và đưa ra hướng điều trị phù hợp, kịp thời.

Thời gian nhận kết quả chụp CT

Nếu có dấu hiệu bất thường như máu đông, khối u, hoặc gãy xương trong hình ảnh, bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm thêm để chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Câu hỏi thường gặp về chụp CT scan.

Bạn có thể chụp CT scan ở đâu?

Khi chọn nơi chụp CT scan, hãy lưu ý đến trang thiết bị, chế độ bảo hiểm, và uy tín của bệnh viện.

Bên cạnh đó, trang thiết bị, kỹ thuật hiện đại, chế độ bảo hiểm của bản thân cũng chính là một trong những điều bạn cần lưu ý khi chọn nơi để thực hiện chụp CT.

Giá chụp CT là bao nhiêu tiền?

Khi nào là lúc phải chụp CT?

Làm sao biết khi nào cần chụp CT?

Những đối tượng cần chụp CT là những người nghi ngờ gặp vấn đề về ung thư, xương và khớp, bệnh tim, khí phế thũng, tổn thương bên trong, khối u,...để xác định vị trí khối u hay máu đông giúp điều trị và chụp theo chỉ định của bác sĩ.

Trên đây là những thông tin về chụp cắt lớp vi tính (chụp CT) là gì? Ứng dụng của chụp CT mà Mytour tổng hợp. Hy vọng có thể giúp ích cho bạn.

Nguồn thông tin từ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Mytour.