Tình hình bạo lực học đường đã trở thành vấn đề không còn xa lạ với chúng ta. Mặc dù đã được cảnh báo, nhưng tình trạng đáng buồn này ngày càng gia tăng mà không có dấu hiệu suy giảm. Đáng lo ngại hơn, bạo lực học đường có thể xảy ra đến mức chỉ là một sự va chạm nhỏ trong khi chơi đùa hoặc xảy ra mâu thuẫn trên các diễn đàn và mạng xã hội.
Bạo lực học đường diễn ra trên toàn cầu. Theo Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Dịch Bệnh (CDC) của Hoa Kỳ, bạo hành học đường là một phần của vấn đề bạo lực giới trẻ, tập trung vào các nhóm đối tượng từ 6 đến 24 tuổi. Bạo hành học đường được hiểu là hành vi thô bạo đối với học sinh, bao gồm bạo lực về thể chất (đánh đập, xô đẩy...), bạo lực về lời nói (đe dọa, vu khống) và bạo lực về tinh thần (tẩy chay, xa lánh, nói xấu...).
Bạo lực học đường có thể được hiểu một cách tổng quát như là hành vi gây thương tích một cách có chủ đích đối với người khác, gây tổn hại về mặt sức khỏe và tinh thần cho nạn nhân, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, tính cách và tương lai của họ.
Bạo lực học đường tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau:
- Bạo Lực Thể Chất: Đánh Đập, Bắt Người Khác Làm Theo Ý Mình, Phá Hỏng Tài Sản Của Người Khác,...
- Bạo Lực Từ Lời Nói: Xúc Phạm, Bôi Nhọ, Sỉ Nhục, Thúc Ép Người Khác,...
- Bạo Lực Xã Hội: Phân Biệt Đối Xử, Cô Lập, Tẩy Chay, Nói Xấu, Bêu Rếu Xung Quanh Hay Thậm Chí Trên Mạng Xã Hội.
- Bạo Lực Điện Tử: Đe Dọa Bằng Các Phương Tiện Điện Tử Như Gọi Điện, Nhắn Tin, Đe Dọa Và Bêu Rếu Người Khác Trên Mạng Xã Hội.
Theo Thống Kê Của Tổ Chức WHO, Mỗi Ngày Có Khoảng 565 Đứa Trẻ Tự Tử Vì Không Chịu Nổi Áp Lực Từ Bạo Lực Học Đường. Cùng Với Đó Là Hàng Ngàn Người Nhập Viện Vì Chấn Thương Sau Những Vụ Việc Đó Xảy Ra. Con Số Này Cũng Đã Cho Thấy Rằng Đây Là Một Hành Vi Đáng Báo Động Như Thế Nào.
Châu Á cũng là nơi mà tỷ lệ bạo lực học đường cao, bao gồm các quốc gia như Hàn Quốc, Thái Lan, Trung Quốc,... và cả Việt Nam.
Theo thống kê từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, có đến 1600 vụ đánh nhau xảy ra ở các trường học chỉ trong một năm học. Vấn đề nghiêm trọng hơn là đối tượng phạm tội ngày càng trẻ hóa. Thậm chí, còn có những vụ ẩu đả, cướp giật, quấy rối, hiếp dâm xảy ra khi những kẻ phạm tội vẫn đang ngồi trong trường. Đáng tiếc, một số cá nhân và trường học cố gắng che đậy hành vi này vì lo sợ mất mặt và danh dự.
Các nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường
Tình trạng gia đình: Gia đình là nơi nuôi dưỡng và hướng dẫn con cái. Nếu cha mẹ, anh chị em... trong gia đình sử dụng bạo lực hoặc lời lẽ khó nghe với nhau, điều này sẽ ảnh hưởng đến tâm trạng và hành vi của trẻ em, khiến chúng học hỏi những hành vi tiêu cực. Một nguyên nhân khác là cha mẹ quá tập trung vào công việc, không quan tâm đến cuộc sống của con cái, chỉ dùng tiền để bù đắp cho sự vắng mặt. Họ không dạy dỗ hoặc chăm sóc con cái đến khi chúng trở thành nạn nhân của bạo lực học đường.
Ảnh hưởng từ xã hội: Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, trẻ em hiện đang bị ảnh hưởng bởi các trò chơi trực tuyến, truyện tranh, game điện tử, phim có nội dung bạo lực, cũng như phim về bạo lực học đường. Các trẻ cũng chịu ảnh hưởng từ bạo lực trong gia đình và xã hội, từ các sân chơi thể thao đến việc tranh chấp quyền lợi bằng cách đánh nhau hoặc tấn công những người thi hành công vụ...
Tác động từ phía học sinh: Bị ảnh hưởng bởi áp lực từ xã hội và bạn bè xấu. Ngoài ra, mong muốn được công nhận và tỏ ra nổi bật cũng là một phần tâm lý. Bạo lực học đường là một vấn đề đáng tiếc khi có nhiều nguyên nhân phức tạp, sau khi tìm hiểu kỹ về những vụ việc gần đây, tôi đã suy luận được nhiều lý do như: sự kiêu ngạo vì đẹp, những mâu thuẫn nhỏ, bị coi thường, ganh tị, hiểu lầm, không được xem bài kiểm tra... và nguyên nhân chính là thiếu kỹ năng sống để giải quyết vấn đề.
Hậu quả của bạo lực học đường
Đối với nạn nhân: Gây ảnh hưởng trực tiếp đến việc học, tâm lý, học sinh sẽ phải chịu tổn thương về cả thể chất và tinh thần, mức độ tổn thương phụ thuộc vào mức độ của bạo lực. Người bị bạo lực sẽ phải đối mặt với chi phí vật chất để chữa trị sau khi bị tấn công. Ngoài ra, còn gây ra lo lắng và hoang mang khi gặp khó khăn trong việc chia sẻ với gia đình, trường học hoặc các bên liên quan.
Đối với kẻ gây ra bạo lực: Con người sẽ không phát triển toàn diện, dẫn đến thiếu sót về nhân cách, mất dần phẩm chất, trở thành điển hình cho người khác học theo. Bạo lực học đường là nguồn gốc của tội phạm, tội ác, và là nguyên nhân của sự biến đổi trong xã hội. Người gây ra bạo lực không tập trung vào sự phát triển cá nhân của mình, gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến việc học tập và đe dọa đến xã hội. Họ sẽ trở nên cô độc, bị tách biệt và gặp sự căm ghét từ mọi người. Liệu họ có mong muốn điều này khi gây ra bạo lực?
Đối với xã hội: Bạo lực học đường ảnh hưởng rất lớn đến xã hội, đặc biệt là đối với các học sinh. Điều này giống như việc tạo ra một 'trào lưu' mới, nơi bắt nạt và gây ra các vụ 'tai tiếng', sau đó lan truyền trên mạng xã hội với mong muốn trở nên 'nổi tiếng' hoặc dùng để 'đá xoáy' đối thủ. Điều này gây giảm sút nghiêm trọng trong việc học tập và ảnh hưởng đến giáo dục trường học, làm mất đi sự trong sáng và tươi mới của môi trường học đường.
Làm thế nào để giảm bớt vấn nạn học đường
Học sinh cần được hỗ trợ ngay lập tức và kịp thời từ trường học, gia đình và cả bạn bè vì họ thường không biết cách xử lý và đối phó với áp lực, mâu thuẫn trong các mối quan hệ xã hội. Để làm điều này, họ cần tìm kiếm sự tư vấn, chia sẻ với giáo viên, thể hiện những khó khăn trong tình bạn, tình yêu, và cả kỹ năng giải quyết xung đột.
Một điều cần thiết đối với học sinh là họ phải biết kiềm chế cảm xúc, giải quyết vấn đề một cách nhẹ nhàng và khôn ngoan. Đặc biệt là họ cần biết lắng nghe và xin lỗi, không nên hành động dễ dàng rồi sau đó hối hận.
Kết:
Toàn xã hội cần chịu trách nhiệm trong việc giáo dục thế hệ trẻ ngày nay. Thay vì chỉ biết chỉ trích, hãy thể hiện tình yêu thương, động viên và từng bước hạn chế bạo lực để xây dựng một cuộc sống đầy nhân ái. Giáo viên cần phải yêu thương, chia sẻ và hỗ trợ học sinh hơn nữa. Hãy tránh hành động thiếu đạo đức, và sử dụng tình yêu thương để lấp đầy những khoảng trống trong lòng học sinh, ngăn chặn xu hướng bạo lực từ trong tâm trí của họ. Một hành động nhỏ, một mâu thuẫn nhỏ cũng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Môi trường học đường cần phải là nơi nuôi dưỡng những thế hệ tương lai theo đúng ý nghĩa của nó.