Buzz
TPO - Việc lạm dụng điện thoại, đặc biệt là ở trẻ em, đang dấy lên mối lo ngại nghiêm trọng. Nghiện điện thoại không chỉ làm tổn hại đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ mà còn gây ra những tác động xấu đến quá trình học tập và sự phát triển toàn diện của chúng. Làm thế nào để giúp trẻ từ bỏ sự lệ thuộc vào điện thoại và đạt được cuộc sống cân bằng hơn?
“Tại sao trẻ lại dễ bị cuốn hút vào thế giới ảo của điện thoại? Bởi vì điện thoại mang đến cho trẻ một không gian giải trí phong phú, đáp ứng nhu cầu khám phá và tò mò của chúng. Những trò chơi điện tử sống động, mạng xã hội đầy màu sắc và các video hấp dẫn là những yếu tố khiến trẻ bị cuốn hút mạnh mẽ”, bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn giải thích về “sức hút khó cưỡng” của điện thoại đối với trẻ em.
Việc sử dụng điện thoại quá mức, đặc biệt là ở trẻ em, đang trở thành một vấn đề đáng báo động.
Tuy nhiên, việc lạm dụng điện thoại có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như:
Vấn đề về mắt: Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại có thể gây hại cho võng mạc, dẫn đến tình trạng khô mắt, mỏi mắt, và thậm chí là cận thị. Việc nhìn vào màn hình liên tục trong thời gian dài cũng làm giảm khả năng điều tiết của mắt, gây ra các vấn đề về thị lực.
Rối loạn giấc ngủ: Ánh sáng xanh phát ra từ màn hình điện thoại làm giảm sản xuất melatonin - hormone điều chỉnh giấc ngủ. Điều này khiến trẻ khó ngủ, ngủ không sâu và dễ bị thức dậy vào ban đêm.
Vấn đề về cột sống: Việc cúi đầu khi sử dụng điện thoại lâu dài có thể tạo áp lực lên cột sống cổ, gây ra đau mỏi vai gáy, và thậm chí dẫn đến tình trạng cong vẹo cột sống.
Rối loạn tiêu hóa: Sử dụng điện thoại trong lúc ăn có thể làm giảm sự chú ý vào bữa ăn, từ đó ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa.
Béo phì: Trẻ em nghiện điện thoại thường ít vận động, thay vào đó là ngồi yên để chơi game hoặc xem video. Điều này dẫn đến tình trạng thừa cân và béo phì.
Giảm khả năng tập trung: Màn hình điện thoại với hàng loạt thông báo, tin nhắn và cuộc gọi liên tục dễ làm trẻ phân tán sự chú ý. Việc chuyển đổi liên tục giữa các ứng dụng làm giảm khả năng tập trung vào một nhiệm vụ cụ thể, ảnh hưởng đến học tập và các hoạt động khác trong cuộc sống.
Ảnh hưởng đến kỹ năng xã hội: Thay vì giao tiếp trực tiếp với người khác, trẻ em nghiện điện thoại thường dành thời gian cho các mối quan hệ ảo trên mạng xã hội. Điều này khiến trẻ thiếu kỹ năng giao tiếp, gặp khó khăn trong việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ thực tế, và có thể trở nên ngại giao tiếp, tự ti và cô lập.
Để giúp trẻ cai nghiện điện thoại, trước tiên bạn cũng nên hạn chế sử dụng điện thoại khi ở gần trẻ.
Học tập giảm sút: Dành quá nhiều thời gian cho điện thoại sẽ lấy đi thời gian quý báu mà trẻ nên dùng cho việc học. Kết quả học tập có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng, điểm số giảm và khả năng tiếp thu kém. Sử dụng điện thoại trong giờ học cũng làm giảm khả năng tập trung và gây mất trật tự trong lớp.
Theo bác sĩ Tuấn, để giúp con từ bỏ thói quen sử dụng điện thoại, cha mẹ cần áp dụng những biện pháp đồng bộ và kiên trì. Dưới đây là một số gợi ý hữu ích:
Làm gương cho con: Cha mẹ là hình mẫu mà trẻ em thường học hỏi. Do đó, việc giảm thiểu sử dụng điện thoại trước mặt con là rất quan trọng. Hãy dành thời gian cho các hoạt động ngoài trời, đọc sách, hoặc đơn giản là trò chuyện với con.
Để giúp con hình thành thói quen sử dụng điện thoại một cách hợp lý, cha mẹ cần đặt ra các quy tắc rõ ràng và cung cấp các hoạt động thay thế thú vị. Trước hết, hãy quy định cụ thể thời gian sử dụng điện thoại mỗi ngày và đảm bảo tuân thủ. Tiếp theo, hạn chế không gian sử dụng điện thoại, chỉ cho phép con sử dụng ở những khu vực công cộng hoặc vào những khoảng thời gian nhất định. Bên cạnh đó, cha mẹ cần kiểm soát nội dung mà con tiếp xúc, lựa chọn những ứng dụng lành mạnh và phù hợp với độ tuổi của con.
Song song với việc thiết lập các quy định, cha mẹ nên tạo ra nhiều hoạt động hấp dẫn khác để thu hút sự chú ý của con. Khuyến khích con tham gia các hoạt động thể thao, vui chơi ngoài trời như đạp xe, đá bóng, bơi lội... Hỗ trợ con phát triển các sở thích cá nhân như vẽ tranh, chơi nhạc cụ, đọc sách... Đồng thời, dành thời gian cho các hoạt động gia đình như ăn tối cùng nhau, trò chuyện, chơi trò chơi... sẽ giúp gắn kết tình cảm gia đình và tạo ra những kỷ niệm đẹp.
Giao tiếp cởi mở và tạo động lực: Giao tiếp cởi mở là yếu tố quan trọng giúp con hiểu và chấp nhận các quy định. Cha mẹ nên tạo ra một môi trường tin cậy, lắng nghe và hiểu những mong muốn của con. Giải thích rõ ràng lý do tại sao cần hạn chế sử dụng điện thoại sẽ giúp con nhận thức được tầm quan trọng của việc này. Bên cạnh đó, khen ngợi và động viên khi con thực hiện tốt các quy tắc sẽ giúp con cảm thấy được trân trọng và có động lực để tiếp tục cố gắng.
Ứng dụng công nghệ một cách thông minh: Cha mẹ có thể tận dụng các ứng dụng và phần mềm để quản lý thời gian sử dụng điện thoại của con. Các phần mềm kiểm soát giúp giới hạn thời gian và nội dung mà con tiếp xúc. Các ứng dụng học tập bổ ích sẽ là một sự thay thế hấp dẫn cho các trò chơi giải trí.
Ngoài ra, nhà trường cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh hạn chế sử dụng điện thoại. Nhà trường có thể tổ chức các buổi nói chuyện, các hoạt động ngoại khóa để giúp học sinh nhận thức được tác hại của việc nghiện điện thoại và hướng dẫn các kỹ năng sử dụng điện thoại một cách lành mạnh.
Việc chơi đùa cùng con giúp trẻ không còn phụ thuộc vào điện thoại.
Bác sĩ Tuấn nhấn mạnh rằng việc giúp con từ bỏ thói quen sử dụng điện thoại không phải là điều dễ dàng, do đó cha mẹ cần kiên trì và nhẫn nại. Tùy thuộc vào độ tuổi và tính cách của từng trẻ, cha mẹ cần điều chỉnh phương pháp cho phù hợp. Nếu gặp khó khăn, hãy tìm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý.
