Buzz
Xác định vấn đề mà tác giả trình bày trong văn bản trên. Theo bạn, vấn đề đó liên quan đến phạm vi đối tượng nào dưới đây? Người viết đã tìm hiểu về từ ngữ Việt Nam từ những góc độ nào? Mỗi góc độ lại được đánh giá từ những yếu tố nào? Hãy tóm tắt nội dung bài viết bằng một sơ đồ.
Câu hỏi 1
Xác định vấn đề mà tác giả trình bày trong văn bản trên. Theo bạn, vấn đề đó liên quan đến phạm vi đối tượng nào dưới đây?
a. Một tác phẩm văn học dân gian.
b. Một thể loại văn học dân gian.
c. Một hình tượng hay một chi tiết nghệ thuật trong văn học dân gian.
d. Một đặc trưng của văn học dân gian.
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản trên. Từ đó, xác định vấn đề mà tác giả trình bày.
- Phạm vi đối tượng mà vấn đề đó liên quan.
Lời giải chi tiết:
Đáp án B. Một thể loại văn học dân gian.
Câu hỏi 2
Người viết đã tìm hiểu về từ ngữ Việt Nam từ những góc độ nào? Mỗi góc độ lại được đánh giá từ những yếu tố nào? Hãy tóm tắt nội dung bài viết bằng một sơ đồ.
Phương pháp giải:
- Các khía cạnh được tác giả đề cập liên quan đến tục ngữ Việt Nam. Mỗi khía cạnh được đánh giá từ các yếu tố.
- Vẽ biểu đồ về nội dung bài viết.
Lời giải chi tiết:
- Tác giả đã đề cập đến 2 khía cạnh liên quan đến tục ngữ Việt Nam: nội dung và hình thức.
- Mỗi khía cạnh được đánh giá từ các yếu tố sau:
+ Nội dung: các yếu tố kinh nghiệm về lao động sản xuất, đời sống gia đình, xã hội.
+ Hình thức: các yếu tố đối, vần (trong tục ngữ chủ yếu là vần lưng), nhịp, thanh điệu.
- Biểu đồ tóm tắt:
Câu hỏi 3
Trong các thao tác dưới đây, những thao tác nào được tác giả sử dụng để triển khai vấn đề?
- Phân tích
- Tổng hợp
- So sánh
- Thống kê
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản.
- Các thao tác được tác giả sử dụng để triển khai vấn đề.
Lời giải chi tiết:
- Phân tích: Tách tục ngữ ra thành các mặt, khía cạnh (hình thức và nội dung) để làm rõ đặc điểm của đối tượng. Trong từng mặt, từng khía cạnh lại tiếp tục chia nhỏ, nêu dẫn chứng và lí giải các chi tiết nhằm giúp người đọc hiểu sâu hơn, hiểu ý nghĩa rõ hơn. Về hình thức tục ngữ, tác giả chia nhiều loại vần, đi sâu vào từng trường hợp, có dẫn chứng cụ thể.
- Tổng hợp: Sau khi phân tích các mặt biểu hiện của nội dung tục ngữ, tác giả có tổng hợp lại thành một ý khái quát ở cuối đoạn 2. Hoặc là, sau khi phân tích nội dung các câu tục ngữ về khí tượng, về việc đời và lao động, cô đọng thành những Phương châm, tác giả tổng hợp lại trong câu: “Đó là đặc điểm của tục ngữ: nội dung của nó khác với ca dao và dân ca, hầu hết đều là những bài do cảm xúc mà có”.
- So sánh: Trong phần cuối, sau khi phân tích nội dung và hình thức tục ngữ, tác giả đã đối chiếu ca dao với tục ngữ để làm rõ sự ra đời sớm của lục ngữ.
- Thống kê: Văn bản liệt kê những trường hợp các câu tục ngữ có vần liền kề nhau: sa - gà, tật - giật, treo - mèo, đặc - mặc,... để tăng thêm tính thuyết phục và để người đọc hiểu rõ hơn ý nghĩa các tục ngữ.
Câu 4
Phác họa cách tác giả thực hiện nhận định và kết luận trong văn bản: tác giả đã nắm bắt, thu thập thông tin bằng các phương pháp nào (tập hợp, thu thập, phân loại các câu tục ngữ, tham khảo bài viết của người khác, …)?
Phương pháp giải:
- Phác họa về cách làm việc của tác giả, tưởng tượng mình là tác giả để đưa ra nhận định kết luận của văn bản.
- Các phương pháp thu thập thông tin của tác giả.
Lời giải chi tiết:
- Tác giả đã thu thập, phân loại các câu tục ngữ như tập hợp, phân nhóm câu để khảo sát về nội dung, hình thức.
- Tìm các ví dụ câu tương ứng với các dạng thức gieo vần, đối đáp, ngắt nhịp, phối thanh.
- Liên hệ đến thể loại khác, trích dẫn ý kiến của các nhà nghiên cứu khác hoặc tham khảo bài viết từ các nguồn khác.
Câu 5
Từ văn bản trên, bạn rút ra điều gì về các nghiên cứu về văn học dân gian?
Phương pháp giải:
Rút ra những điều cần thiết về các nghiên cứu về văn học dân gian.
Lời giải chi tiết:
- Những điều cần thiết về các nghiên cứu về văn học dân gian:
+ Xác định vấn đề nghiên cứu
+ Xây dựng kế hoạch nghiên cứu.
+ Sử dụng các phương pháp nghiên cứu.
+ Phương pháp thực hiện và viết báo cáo kết quả nghiên cứu.
