
Phần I
THỰC HÀNH NHẬN BIẾT YẾU TỐ NGHỊ LUẬN TRONG ĐOẠN VĂN TỰ SỰ
Câu hỏi (trang 110 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Trong đoạn văn trên, những câu nào thể hiện yếu tố nghị luận? Vai trò của những yếu tố đó là gì trong việc làm nổi bật nội dung của đoạn văn.
Phương pháp giải:
Bài tập đòi hỏi nhận diện các yếu tố nghị luận trong một đoạn văn tự sự.
Lời giải chi tiết:
- Truyện kể về hai người bạn đang đi trên sa mạc.
- Trong câu chuyện, yếu tố nghị luận chính là:
+ 'Những điều được viết trên cát sẽ nhanh chóng bị xóa nhòa...'
+ Kết luận: 'Vậy hãy học cách viết những nỗi đau, thù hận lên cát và khắc ghi những ân nghĩa lên đá'.
- Vai trò: Yếu tố nghị luận này làm cho câu chuyện trở nên sâu sắc hơn, giàu triết lí và mang ý nghĩa giáo dục cao. Bài học từ câu chuyện có thể được phân tích từ nhiều góc độ khác nhau, nhưng chủ yếu là về lòng bao dung, nhân ái, sự tha thứ và việc ghi nhớ ơn nghĩa, tình thương...
Phần II
THỰC HÀNH VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ CÓ SỬ DỤNG YẾU TỐ NGHỊ LUẬN
Câu 1 (trang 111 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Viết về buổi sinh hoạt lớp. Trong đó, em đã phát biểu về việc Nam là một người bạn rất tốt.
Trả lời:
Vào một buổi sinh hoạt lớp cách đây ba tuần, không khí trong lớp trở nên rất căng thẳng. Điều này bắt nguồn từ một cuộc cãi vã giữa hai bạn Nam và Vũ về một số tiền mất. Tuy Nam bị buộc tội nhưng em đã lên tiếng bảo vệ anh ta. Em kể về những hành động tốt của Nam, như việc giúp đỡ các gia đình nghèo và chia sẻ sách vở cho các bạn cùng lớp. Cuối cùng, sau khi Vũ tìm lại số tiền trong cặp sách của mình, Nam nhìn em với lòng biết ơn và trân trọng.
Câu 2 (trang 111 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Viết về những việc làm hoặc lời dạy bảo đơn giản nhưng sâu sắc của người bà yêu quý.
Trả lời:
Bà em đã già rồi, mắt mờ và đôi chân yếu ớt. Nhưng với em, bà là người thầy lớn, dạy em những điều quan trọng trong cuộc sống. Mỗi khi về quê, em luôn hạnh phúc được nắm tay bà, nghe bà kể chuyện. Từ khi còn nhỏ, em thích đến khu vườn của bà, nơi đầy trái cây ngon lành. Bà không bao giờ bán trái cây, thường để dành cho những đứa trẻ nghèo. Em thắc mắc tại sao bà không bán để kiếm tiền, bà cười và nói rằng chia sẻ làm đầy lòng vui. Bà cũng dạy em giúp đỡ người khác, dạy chữ cho trẻ em nghèo. Nhà bà luôn đông đúc tiếng cười của trẻ nhỏ. Em học theo bà, chia sẻ sách vở với bạn bè ở quê. Vào những đêm trăng sáng, bà thường kể những câu chuyện cổ tích, dạy em những bài học về lòng nhân ái và sự sẻ chia. Những bài học ấy luôn ở trong em, giúp em biết cách đối xử với mọi người xung quanh và nhận được hạnh phúc thật sự. Cuộc sống đẹp đẽ hơn khi ta biết yêu thương và sẻ chia với nhau.