Giải vô địch bóng đá châu Á 2015

Giải vô địch bóng đá châu Á 2015 là kỳ giải lần thứ 16, tổ chức từ ngày 9 đến 31 tháng 1 năm 2015 tại Úc dưới sự tổ chức của Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC). Đây là lần đầu tiên Úc là nước chủ nhà và cũng là lần đầu tiên giải đấu được tổ chức ngoài lục địa châu Á.

Giải năm nay chứng kiến nhiều bất ngờ: Nhật Bản, đương kim vô địch, bị UAE loại ở tứ kết qua loạt đá luân lưu, kết quả tệ nhất của họ kể từ năm 1996. Úc, đội chủ nhà, lần đầu tiên giành chức vô địch sau khi đánh bại Hàn Quốc 2–1 sau 120 phút trong trận chung kết. Úc đã giành quyền tham dự cúp Liên đoàn các châu lục 2017 tại Nga, trở thành đội tuyển duy nhất đoạt cúp ở hai châu lục khác nhau với bốn chức vô địch châu Đại Dương. Hàn Quốc, mặc dù trở lại chung kết sau 27 năm, nhưng không thể giành danh hiệu thứ ba. Uzbekistan dừng lại ở tứ kết sau khi thua Hàn Quốc 0–2, Trung Quốc trở lại tứ kết sau lần đầu tiên từ 2004. Iraq, cựu vương, gây sốc khi loại Iran sau loạt penalty 7–6, hòa 3–3 sau thời gian thi đấu chính thức, trong khi UAE bất ngờ đứng thứ ba dù đang sa sút. Qatar, ứng cử viên nặng ký, không có điểm nào ở vòng bảng, trong khi Jordan lần đầu tiên thua ở vòng bảng và bị loại.

Quá trình lựa chọn nước chủ nhà

Úc là ứng cử viên duy nhất và chính thức được chọn làm chủ nhà vào ngày 5 tháng 1 năm 2011.

Đánh giá các nỗ lực của Liên đoàn bóng đá Úc trong việc phát triển các giải đấu tại quốc gia này, cùng với những thành tựu đã đạt được trong việc phát triển bóng đá ở Úc và khuyến khích Úc tiếp tục phát triển các giải đấu, tôi rất vui và vinh dự thông báo rằng ban điều hành của Liên đoàn bóng đá châu Á đã chính thức chọn Úc làm nước chủ nhà cho Cúp bóng đá châu Á 2015.

— Chủ tịch AFC, Mohammed Bin Hammam.

Vòng loại

Vòng loại giải đấu được tổ chức theo thể thức của Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC), với sự tham gia của 25 đội bóng hàng đầu châu lục để chọn ra 10 đội giành vé tham dự vòng chung kết Cúp bóng đá châu Á 2015 tại Úc. Trong số 25 đội, Úc, cùng với Nhật Bản, Hàn Quốc (các đội giành huy chương tại Cúp bóng đá châu Á 2011), CHDCND Triều Tiên (nhà vô địch Cúp Challenge AFC 2012), và Palestine (nhà vô địch Cúp Challenge AFC 2014), đã tự động có vé vào vòng chung kết mà không cần qua vòng loại. 20 đội còn lại được chia thành năm bảng, thi đấu theo thể thức lượt đi–lượt về, chọn ra 2 đội đứng đầu mỗi bảng và đội đứng thứ ba xuất sắc nhất để giành vé đến Úc.

Các đội góp mặt tại vòng chung kết

Danh sách 16 đội tham dự Cúp bóng đá châu Á 2015

In đậm: các đội đã giành chức vô địch trong quá khứ.

Vị trí thứ hai của Úc cũng bao gồm thành tích tại Cúp bóng đá châu Á 2011

Chia nhóm bốc thăm

Lễ bốc thăm vòng chung kết được tổ chức tại Nhà hát Opera Sydney vào ngày 26 tháng 3 năm 2014. 16 đội tham dự được chia thành bốn nhóm dựa trên bảng xếp hạng FIFA để tiến hành bốc thăm vòng bảng. Lễ bốc thăm đã được công bố vào tháng 3 năm 2014. Dưới đây là danh sách 4 nhóm hạt giống.

Địa điểm tổ chức

Các sân thi đấu

Các thành phố chủ nhà gồm Sydney, Melbourne, Brisbane, Canberra và Newcastle đã được công bố vào ngày 27 tháng 3 năm 2013, với tổng cộng 5 địa điểm được lựa chọn để sử dụng trong giải đấu.

Căn cứ huấn luyện

Mỗi đội có một 'căn cứ huấn luyện' để nghỉ ngơi và chuẩn bị giữa các trận đấu. Trong số 27 địa điểm được đề xuất, các liên đoàn quốc gia đã chọn vị trí của mình vào năm 2014. Các đội sẽ tập luyện và lưu trú tại các địa điểm này suốt giải đấu, đồng thời di chuyển để tổ chức các trận đấu từ căn cứ của họ.

Đài truyền hình phát sóng

Giải đấu được phát sóng trực tiếp trên khoảng 80 kênh truyền hình toàn cầu. Dự kiến có khoảng 800 triệu người theo dõi các trận đấu, với tổng khán giả truyền hình tiềm năng vượt 2.5 tỷ người. Dưới đây là danh sách các quốc gia và khu vực đã được cấp quyền phát sóng Cúp bóng đá châu Á 2015.

Quả bóng thi đấu chính thức

Quả bóng Nike Ordem 2 được chính thức chọn làm bóng thi đấu cho Cúp bóng đá châu Á 2015 vào ngày 1 tháng 10 năm 2014. Bóng có màu trắng chủ đạo với các họa tiết đỏ và vàng để nổi bật hơn. Bóng mang biểu tượng Cúp bóng đá châu Á 2015 và một hình Swoosh màu đen. Nó được thiết kế với các tính năng như đường bay chính xác, kiểm soát tốt, và công nghệ Nike Aerowtrac cùng vỏ bọc vi kết cấu. Công nghệ Nike RaDaR (Rapid Decision and Response) giúp bóng di chuyển nhanh hơn, với 3 lớp tổng hợp cho cảm giác tối ưu.

Trọng tài trận đấu

Vào ngày 1 tháng 1 năm 2015, AFC công bố danh sách 43 trọng tài tham gia điều hành giải đấu, bao gồm cả các trọng tài chính, trợ lý trọng tài, 3 trọng tài dự bị và 4 trợ lý trọng tài dự trữ. Mỗi tổ trọng tài (tổng cộng 11 tổ) bao gồm 3 quan chức từ cùng một quốc gia: một trọng tài chính và hai trợ lý trọng tài.

•    Trọng tài điều khiển trận chung kết.

Danh sách bao gồm 6 giám sát trận đấu, những người từng là trọng tài thứ tư, và 8 trợ lý trọng tài, những người từng là trọng tài thứ năm, đã được công bố như sau:

Các cầu thủ tham gia giải đấu

Mỗi đội tuyển quốc gia cần nộp danh sách cầu thủ chính thức gồm 23 người trước ngày 30 tháng 12 năm 2014.

Vòng bảng

Lịch thi đấu chính thức được công bố vào ngày 27 tháng 3 năm 2013.

Các đội đứng đầu và nhì bảng sẽ tiếp tục thi đấu ở vòng loại trực tiếp.

Vòng loại trực tiếp

Kết quả sau hiệp phụ được ký hiệu là (h.p) và kết quả đá penalty được ký hiệu là (ph.đ).

Vòng tứ kết

Vòng bán kết

Trận tranh hạng ba

Trận chung kết

Nhà vô địch

Thống kê tổng hợp

Cầu thủ ghi nhiều bàn thắng

5 bàn thắng

4 bàn thắng

3 bàn thắng

2 bàn thắng

1 bàn thắng

phản lưới

• Mohamed Husain (trận gặp UAE)
• Cao Lâm (trận gặp CHDCND Triều Tiên)

Đường kiến tạo

4 pha kiến tạo

3 pha kiến tạo

2 pha kiến tạo

1 pha kiến tạo

Các thẻ phạt

Trong giải đấu này, các cầu thủ sẽ bị treo giò trận tiếp theo nếu nhận thẻ đỏ trực tiếp hoặc tích lũy 2 thẻ vàng trong các trận đấu khác nhau. Danh sách các cầu thủ bị treo giò do thẻ phạt là:

Danh hiệu và Giải thưởng

Đội hình xuất sắc nhất giải đấu

4 cầu thủ từ đội tuyển Úc và đội Á quân Hàn Quốc được chọn vào đội hình xuất sắc nhất. Các cầu thủ còn lại đến từ hai đội bóng bị loại ở bán kết.

Chiếc giày vàng

• Ali Mabkhout

Găng tay vàng

• Mathew Ryan

Danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất

• Massimo Luongo

Đội bóng có phong cách nhất

•  Úc

Bảng xếp hạng các đội trong giải đấu

Kỷ lục

Cúp bóng đá châu Á 2015 chứng kiến 20 trận đấu liên tiếp không có trận hòa nào, bao gồm cả vòng bảng, phá vỡ kỷ lục 18 trận hòa trước đó tại Giải bóng đá thế giới 1930 ở Uruguay.

Ali Mabkhout thiết lập kỷ lục ghi bàn nhanh nhất tại Cúp bóng đá châu Á, với bàn thắng chỉ sau 14 giây trong trận UAE gặp Bahrain.

Palestine lần đầu tiên tham dự Cúp bóng đá châu Á và đã ghi bàn thắng đầu tiên trong lịch sử của họ tại giải đấu này trong trận đấu thứ hai ở vòng bảng gặp Jordan.

Marketing

Triển lãm cúp

Chuyến triển lãm cúp vô địch khởi đầu tại Trung Quốc vào tháng 9 năm 2014, sau đó di chuyển đến Qatar, Ả Rập Saudi, Hàn Quốc và Nhật Bản trước khi đến Úc vào tháng 12, nơi nó đã đến tất cả năm thành phố đăng cai Cúp bóng đá châu Á 2015.

Lễ khai mạc

Lễ khai mạc được tổ chức vào ngày 9 tháng 1 tại Sân vận động Melbourne Rectangular trước trận đấu mở màn giữa chủ nhà Úc và Kuwait. Sự kiện này được tổ chức bởi đội ngũ chuyên gia sự kiện Twenty3 Sports + Entertainment và Spinifex Group. Các nhóm này đã từng tham gia vào các sự kiện thể thao lớn như lễ khai mạc Thế vận hội Mùa đông 2010 và Thế vận hội Mùa hè 2008. Đạo diễn Chong Lim đã chỉ đạo lễ khai mạc, với màn biểu diễn của DJ, ca sĩ và vũ công Havana Brown, ban nhạc indie pop Úc Sheppard, nhạc sĩ thổ dân Geoffrey Gurrumul Yunupingu, và các nghệ sĩ hip-hop Úc như L-Fresh The Lion, Joelistics và Mistress. Buổi lễ còn có sự tham gia của 80 trẻ em từ các câu lạc bộ bóng đá địa phương và hơn 120 vũ công, diễn viên nhào lộn, nghệ sĩ biểu diễn bản địa và cầu thủ bóng đá nghệ thuật.

Biểu trưng và linh vật

Logo chính thức của giải đấu được công bố tại Melbourne vào tháng 10 năm 2012, do cơ quan WiteKite ở Sydney thiết kế. Logo hình dung một cầu thủ đang đá bóng từ bờ biển phía đông của Úc hướng về châu Á, với quả bóng tượng trưng cho ánh nắng mùa hè ở Úc, vòng qua phía tây từ Úc đến châu Á. Bốn dải vàng trên logo tạo thành bản đồ của Úc, đại diện cho bốn thành phố chủ nhà. Các thiết kế này đã được AFC chấp nhận.

Linh vật của giải đấu, 'Gấu túi Nutmeg', đã được giới thiệu tại vườn thú hoang dã Sydney vào ngày 11 tháng 11 năm 2014. Linh vật là một con gấu túi đặc trưng của Úc, được trang trí với màu đỏ và vàng của Cúp bóng đá châu Á 2015. Tên của linh vật được lấy cảm hứng từ kỹ thuật 'nutmeg' trong bóng đá, nơi cầu thủ đi bóng qua chân đối phương.

Nhà tài trợ

AFC đã công bố 10 nhà tài trợ chính thức và 6 nhà hỗ trợ chính thức, như được liệt kê dưới đây.

Ghi chú

Chú thích

Liên kết bên ngoài

• Danh sách các đội hạt giống cho Cúp bóng đá châu Á 2011 trên trang web chính thức của AFC (tiếng Anh)
• Cúp bóng đá châu Á 2015 (Trang chính thức) (tiếng Anh)