Phạm Kim Cương, Giám đốc chiến lược sản phẩm VinAI, cho biết các công ty công nghệ như VinAI đang nỗ lực để phát triển các sản phẩm và tính năng đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Công nghệ điều chỉnh gương tự động, phát hiện người lái say rượu và dấu ấn Việt Nam tại sự kiện công nghệ lớn nhất thế giới
Vào đầu tháng 1/2024, tại Las Vegas, công nghệ MirrorSense - ứng dụng AI đầu tiên trên thế giới cho việc chỉnh gương tự động do VinAI phát triển - đã được vinh danh giải thưởng Innovation Award Honoree tại sự kiện công nghệ lớn CES 2024.
MirrorSense không phải là giải pháp duy nhất của VinAI – công ty công nghệ trong hệ sinh thái Vingroup - ghi dấu ấn trên thị trường quốc tế. Ông Phạm Kim Cương – Giám đốc chiến lược sản phẩm VinAI – cho biết sau 5 năm nỗ lực, VinAI đã nhận được nhiều sự công nhận từ cộng đồng quốc tế.
* Còn điều gì về VinAI mà chúng ta chưa biết?
Chúng tôi luôn tiên phong trong các xu hướng AI, mới đây là Trí tuệ Nhân tạo Tạo sinh (Generative AI). VinAI hiện đang phát triển các mô hình và giải pháp AI tạo sinh dễ dàng tiếp cận và hiệu quả cho cả cá nhân và doanh nghiệp.
Chẳng hạn, PhoGPT có khả năng hiểu và viết văn bằng tiếng Việt một cách tự nhiên. Khác với (GPT--turbo) là mã nguồn đóng, PhoGPT là mã nguồn mở, cho phép các tổ chức và doanh nghiệp Việt Nam tự tạo ra mô hình ngôn ngữ lớn của riêng mình. Mô hình SwiftBrush có thể chuyển đổi văn bản thành hình ảnh tức thì, giúp tối ưu hóa công suất tính toán mà vẫn đảm bảo chất lượng hình ảnh.
Ngoài ra, VinAI đang phát triển một nền tảng AI tạo sinh dành riêng cho doanh nghiệp, giúp họ dễ dàng áp dụng AI để nâng cao hiệu suất công việc, đồng thời bảo vệ thông tin nội bộ khỏi nguy cơ rò rỉ.
VinAI cũng đã giới thiệu nhiều giải pháp AI cho thị trường quốc tế trong lĩnh vực di chuyển thông minh, như hệ thống InteriorSense - Giám sát Người lái và Người ngồi trong xe và SurroundSense - Hệ thống quan sát toàn cảnh 360 độ. Bên cạnh đó, nhiều tính năng đột phá như công nghệ chỉnh gương tự động MirrorSense, phát hiện người lái say rượu DrunkSense, và công nghệ đỗ xe tự động chỉ với một chạm Touch2Park... Các công nghệ này được phát triển nhằm hỗ trợ lái xe an toàn và nâng cao trải nghiệm lái, từ đó góp phần định hình tương lai của các phương tiện thông minh.
* Ở Việt Nam, bất kỳ ai so sánh sản phẩm trong nước với tiêu chuẩn quốc tế đều bị cho là “nổ” hoặc “chắc gì đã thành công”. Các bạn có thường xuyên phải đối mặt với những ý kiến như vậy không? Các bạn đã phản ứng ra sao trước những hoài nghi đó?
Theo tôi, sự hoài nghi đó hoàn toàn dễ hiểu. Nhiều người vẫn nghĩ rằng chúng ta đang thua kém nhiều quốc gia khác trong lĩnh vực công nghệ. Tuy nhiên, tôi lại xem đó là động lực để các công ty công nghệ như VinAI cố gắng phát triển những sản phẩm và tính năng tiên tiến, đạt tiêu chuẩn quốc tế.
Sau nhiều nỗ lực, VinAI đã vinh dự nhận được sự công nhận từ cộng đồng quốc tế. Trong lĩnh vực nghiên cứu, suốt 5 năm qua, VinAI đã đóng góp hàng trăm công trình nghiên cứu cho lĩnh vực AI toàn cầu, và tất cả đều được ghi nhận bởi các hội nghị nghiên cứu hàng đầu thế giới như CVPR, NeurIPS, EMNLP...
Các giải pháp của VinAI cũng đã được khách hàng tại Âu Mỹ đón nhận nồng nhiệt và đạt giải thưởng quốc tế, điển hình là công nghệ chỉnh gương tự động bằng AI MirrorSense mà tôi đã đề cập trước đó.

Cách thu hút nhân tài Việt từ Apple, Google: Khát vọng khẳng định vị thế người Việt trong lĩnh vực AI
* Hiện nay, AI đang trở thành chủ đề được mọi người bàn luận. Theo anh, vị thế của Việt Nam trên bản đồ AI thế giới hiện tại là gì?
Tôi tin rằng Việt Nam hoàn toàn có khả năng cạnh tranh trong lĩnh vực phát triển AI trên thị trường quốc tế. Năm 2022, VinAI tự hào trở thành công ty nghiên cứu AI đầu tiên của Việt Nam nằm trong Top 20 công ty hàng đầu do Thundermark Capital bình chọn.
Đây là một cột mốc quan trọng khẳng định năng lực phát triển AI của chúng ta trên bản đồ thế giới. Hiện tại, Việt Nam vẫn duy trì vị trí ấn tượng trong top 30 thế giới về nghiên cứu AI. Việt Nam đang từng bước khẳng định với những đóng góp đáng kể, đặc biệt trong nghiên cứu và ứng dụng AI. Các sản phẩm và dự án AI từ các công ty Việt Nam như VinAI cũng đang được ghi nhận và sử dụng rộng rãi.
* Một lãnh đạo từ Meta, tập đoàn công nghệ hàng đầu toàn cầu, đã nhận xét rằng Việt Nam có thể trở thành “Con rồng AI của Châu Á”. Anh nghĩ sao về nhận định này, và công nghệ AI tại Việt Nam sẽ thay đổi ra sao trong 5 năm tới?
Tôi tin tưởng rằng Việt Nam có tiềm năng lớn để trở thành điểm sáng trong phát triển và ứng dụng AI toàn cầu. Theo tôi, để hiện thực hóa điều này, vấn đề nguồn nhân lực cần được đặt lên hàng đầu. Chúng ta có một thế hệ trẻ dám nghĩ, dám làm, và đặc biệt là có tư duy nhạy bén trong toán học, tin học và công nghệ. Tôi đã chứng kiến nhiều học sinh Việt Nam đạt thành tích xuất sắc trong các kỳ thi quốc tế.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có cơ hội nâng cao kỹ năng trong nghiên cứu và ứng dụng AI. May mắn thay, hiện có nhiều tổ chức chú trọng vào việc phát triển tài năng AI cho tương lai. Tại VinAI, chúng tôi đã thành công trong việc triển khai chương trình AI Residency đầu tiên tại Việt Nam, nhằm nuôi dưỡng và đào tạo các bạn trẻ. Đã đến lúc cần chú trọng hơn vào việc xây dựng cộng đồng và phát triển nguồn nhân lực, góp phần vào hệ sinh thái AI của Việt Nam.
* Anh cho rằng để phát triển AI, bài toán nhân sự cần phải được ưu tiên hàng đầu. Vậy VinAI đang “giải” bài toán nhân sự này như thế nào?

VinAI đã thu hút nhiều chuyên gia và kỹ sư AI, đặc biệt là những tài năng người Việt từ các tập đoàn công nghệ lớn quay về để phát triển ngành trí tuệ nhân tạo trong nước. Đội ngũ của chúng tôi bao gồm nhiều giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ và kỹ sư với nhiều công trình nghiên cứu và phát triển AI ở cấp quốc gia và quốc tế.
Theo tôi, điểm hấp dẫn nhất tại VinAI chính là cam kết và khát vọng. Chúng tôi đều tin rằng có thể đưa AI Việt Nam ra thế giới, khẳng định vị thế của người Việt trong lĩnh vực này. Với khát vọng tạo ra các giải pháp AI đột phá phục vụ không chỉ thị trường Việt Nam mà còn góp phần thay đổi thế giới, VinAI không ngừng nỗ lực phát triển các dự án có tầm ảnh hưởng trong khu vực.

Việt Nam đang có cơ hội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của Châu Á.
* Là người nghiên cứu và phát triển sản phẩm AI, anh nhận thấy những thuận lợi và khó khăn trong nghiên cứu và ứng dụng AI tại Việt Nam là gì?
Việt Nam đang ở trong một vị thế khá thuận lợi để nghiên cứu và áp dụng trí tuệ nhân tạo. Chỉ riêng năm 2023, đã có hơn 1 tỷ USD đầu tư vào các startup công nghệ trong nước, số vốn này không khác gì so với con rồng công nghệ Singapore. Điều này khẳng định tiềm năng của chúng ta là không thể bàn cãi. Tôi tin rằng, Việt Nam đang đứng trước cơ hội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo tại Châu Á.
Các doanh nghiệp trong nước ngày càng chủ động đưa ra những sáng kiến đổi mới sáng tạo. Nhiều dự án hiện đang được triển khai và hứa hẹn sẽ ra mắt trong thời gian tới. Các tập đoàn, công ty cũng đã sẵn sàng đầu tư lâu dài vào AI trong nhiều lĩnh vực thiết yếu như y tế, giao thông thông minh, an ninh, thương mại điện tử và dịch vụ công. Cơ sở hạ tầng trong nước cũng đang nhanh chóng được cải thiện để bắt kịp với sự phát triển của AI.
Tuy nhiên, chúng ta cần chú trọng hơn vào việc cải thiện chất lượng nguồn dữ liệu để huấn luyện AI. AI cần học hỏi để trở nên thông minh hơn, và điều này phụ thuộc nhiều vào nguồn dữ liệu đầu vào. Bên cạnh đó, việc áp dụng AI cũng cần đi đôi với đảm bảo an toàn thông tin và quản lý dữ liệu cá nhân, cũng như phát triển nguồn nhân lực chất lượng trong lĩnh vực AI để bảo đảm sự phát triển bền vững và tích cực của công nghệ này tại Việt Nam.
Được biết anh là một trong những thành viên hội đồng thẩm định của giải thưởng BetterChoice năm nay. Một trong những mục tiêu cốt lõi của cuộc thi là đánh giá các sản phẩm và dịch vụ mang lại giá trị thiết thực cho người tiêu dùng. Theo anh, AI đang có những ứng dụng gì trong tiêu dùng và người tiêu dùng được hưởng lợi ích gì từ AI? Liệu có phải các doanh nghiệp chỉ lợi dụng cụm từ AI như một chiến lược marketing thay vì tập trung vào giá trị cốt lõi của sản phẩm?
AI đang có tác động mạnh mẽ đến lĩnh vực tiêu dùng, vì đây là lĩnh vực có giá trị kinh tế lớn và thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày. Chẳng hạn, trong thương mại điện tử, nhiều ứng dụng đã sử dụng AI để phân tích hành vi khách hàng và từ đó đưa ra những gợi ý sản phẩm phù hợp với sở thích riêng của từng người.
Nhiều ứng dụng AI còn cho phép người dùng trải nghiệm sản phẩm ảo thông qua công nghệ thực tế ảo tăng cường (VR) và thực tế ảo (AR). Theo tôi, lợi ích lớn nhất mà người tiêu dùng nhận được là sự tiện lợi và trải nghiệm mua sắm thú vị, cá nhân hóa hơn.

Về việc một số doanh nghiệp lợi dụng AI như một chiêu trò marketing, tôi cho rằng điều này tồn tại. Khái niệm này được gọi là AI washing. Tuy nhiên, tôi tin rằng đây chỉ là thiểu số, còn lại nhiều doanh nghiệp chân chính, các startup, và cả các bạn trẻ đang thực sự đầu tư vào AI với mục tiêu mang lại giá trị cốt lõi cho sản phẩm và tạo ra những ảnh hưởng tích cực đến người tiêu dùng và xã hội.
Có rất nhiều ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo và thực tiễn đăng ký tham gia giải thưởng Better Choice. Những ý tưởng và dự án như vậy xứng đáng nhận được sự hỗ trợ để phát triển.
Xin cảm ơn anh!