Giảm giá trị đồng tiền

Giảm giá trị đồng tiền là quá trình làm giảm giá trị của đồng tiền quốc gia so với các đồng tiền khác so với mức mà chính phủ đã cam kết trong hệ thống tỷ giá cố định. Việc giảm giá VND có nghĩa là giảm giá trị của nó so với các ngoại tệ như USD, EUR,...

Tác động của việc giảm giá đồng tiền

Ngắn hạn

Khi giá cả và lương không thay đổi ngay lập tức, việc giảm giá đồng tiền sẽ làm thay đổi tỷ giá thực tế, tăng sức cạnh tranh của quốc gia và có xu hướng tăng xuất khẩu vì hàng xuất khẩu trở nên rẻ hơn trên thị trường quốc tế, trong khi hàng nhập khẩu trở nên đắt hơn trên thị trường nội địa. Tuy nhiên, các yếu tố như hợp đồng trước đó, thời gian điều chỉnh hành vi của người mua và sự chậm trễ trong tổ chức sản xuất có thể làm giảm hiệu quả ngay lập tức. Do đó, trong ngắn hạn, xuất khẩu không tăng mạnh và nhập khẩu không giảm nhiều. Nếu giá hàng xuất khẩu không thay đổi, kim ngạch xuất khẩu chỉ tăng nhẹ, trong khi giá hàng nhập khẩu tính theo nội tệ tăng lên do tỷ giá thay đổi, có thể làm tình hình cán cân thanh toán vãng lai xấu đi.

Trong trung hạn

GDP, tức là tổng cầu, bao gồm chi tiêu của hộ gia đình, đầu tư, chi tiêu chính phủ và xuất khẩu ròng. Khi đồng tiền bị giảm giá, cầu về xuất khẩu ròng tăng và tổng cung sẽ phản ứng như sau:

• Nếu nền kinh tế chưa đạt sản lượng tiềm năng, các nguồn lực nhàn rỗi sẽ được huy động, làm tăng tổng cung.
• Nếu nền kinh tế đã đạt mức sản lượng tiềm năng, việc huy động thêm nguồn lực sẽ rất khó khăn, làm tổng cung chỉ tăng rất ít. Điều này dẫn đến tổng cầu tăng, kéo theo giá cả và tiền lương tăng, làm mất lợi thế cạnh tranh từ việc giảm giá. Để duy trì lợi thế này, chính phủ cần áp dụng chính sách tài khóa thắt chặt (tăng thuế hoặc giảm chi tiêu công) để giữ tổng cầu ổn định và ngăn giá cả trong nước tăng cao.

Trong dài hạn

Trong dài hạn, dù chính sách tài khóa thắt chặt có thể giảm áp lực giá trong ngắn hạn, nhưng các yếu tố từ phía cung sẽ tạo áp lực tăng giá. Hàng nhập khẩu trở nên đắt hơn, khiến doanh nghiệp phải tăng giá sản phẩm; người tiêu dùng sẽ yêu cầu tăng lương do giá hàng nhập khẩu cao hơn. Cuối cùng, việc tăng giá và lương sẽ làm mất lợi thế cạnh tranh từ việc giảm giá đồng tiền. Các nghiên cứu cho thấy lợi thế cạnh tranh này thường mất đi trong khoảng từ 4 đến 5 năm.

Nguyên nhân chính phủ giảm giá đồng tiền

• Chính phủ áp dụng biện pháp giảm giá đồng tiền để nhanh chóng và hiệu quả nâng cao sức cạnh tranh so với việc để nền kinh tế tự điều chỉnh theo hướng suy thoái (do khả năng cạnh tranh kém dẫn đến giảm cầu xuất khẩu và tổng cầu giảm) cùng với lạm phát thấp kéo dài cho đến khi sức cạnh tranh được cải thiện (khi tiền lương và giá cả giảm xuống mức có thể cạnh tranh). Các quốc gia thường dùng chính sách này khi gặp cú sốc lớn và kéo dài đối với cán cân thương mại.
• Nếu cầu nội tệ giảm, chính phủ phải sử dụng dự trữ ngoại tệ để mua nội tệ nhằm duy trì tỷ giá hối đoái. Khi dự trữ ngoại tệ cạn kiệt, chính phủ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc giảm giá đồng tiền.

• Tỷ giá hối đoái
• Chế độ tỷ giá hối đoái
• Đường cong J

• Sách Kinh tế học - David Begg, Stanley Fischer, Rudiger Dornbusch, Nhà xuất bản Thống kê 2007.