Buzz
Khi tiếp cận truyện khoa học viễn tưởng, cần quan tâm đến nhân vật và sự kiện chính được tác giả khai thác, cũng như các yếu tố chỉ ra rằng đây là tưởng tượng về một tương lai xa xôi so với thời điểm sáng tác.
Nội dung chính
| Đoạn trích Bạch tuộc kể lại sự kiện tàu No-ti-lớt gặp và chiến đấu với những con quái vật bạch tuộc khổng lồ ở quần đảo Lu-cai. Đồng thời câu chuyện tiếp thêm dũng khí, bài học về lòng dũng cảm, kiên cường và tinh thần đồng đội khi gặp những tình huống khó khăn thử thách trong cuộc sống. Chỉ cần kiên trì và đoàn kết cùng chiến đấu, chúng ta sẽ có sức mạnh phi thường để vượt qua hoạn nạn. |
Chuẩn bị 1
Câu 1 (trang 60, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Tác giả miêu tả về nhân vật nào, sự kiện gì?
Phương pháp giải:
Xem xét kỹ lưỡng văn bản, nhận diện lời kể của nhân vật, và các sự kiện trọng điểm được nhắc đến.
Lời giải chi tiết:
Tác giả kể về cuộc đấu tranh giữa những người trên tàu Nautilus và bạch tuộc dưới đại dương sâu thẳm.
Chuẩn bị 2
Câu 2 (trang 60, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Đặc điểm nào trong văn bản thể hiện tính tưởng tượng về một tương lai xa so với thời điểm tác phẩm được sáng tác?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ tác phẩm để tìm kiếm các chi tiết phi thực tại tại thời điểm sáng tác.
Lời giải chi tiết:
Tính tưởng tượng của văn bản được thể hiện qua khả năng lặn sâu của tàu Nautilus và các trang thiết bị hiện đại trên tàu.
Chuẩn bị 3
Câu 3 (trang 60, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Các yếu tố nào cho thấy người viết sử dụng kiến thức khoa học hiện có, không dựa vào yếu tố thần kỳ, siêu nhiên như trong các câu chuyện thần thoại hay cổ tích?
Phương pháp giải:
Phân tích văn bản để phát hiện những chi tiết dựa trên nền tảng khoa học.
Lời giải chi tiết:
Người viết dựa vào những tiến bộ khoa học thực tế để mô tả hoạt động của tàu và các thiết bị trên tàu, không có các yếu tố thần kỳ, siêu nhiên.
Chuẩn bị 4
Câu 4 (trang 60, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Khám phá trước văn bản Bạch tuộc và tìm hiểu thông tin về Jules Verne, nhà văn Pháp được mệnh danh là 'cha đẻ' của thể loại văn học khoa học viễn tưởng.
Phương pháp giải:
Sử dụng các nguồn thông tin như sách, báo, Internet.
Lời giải chi tiết:
- Jules Verne (8/2/1828 - 24/3/1905) là một nhà văn Pháp nổi tiếng.
- Ông là tiên phong trong việc sáng tạo ra thể loại khoa học viễn tưởng và được xem là một trong những người khai sinh thể loại này.
- Một số tác phẩm nổi bật của ông bao gồm 'Journey to the Center of the Earth' (1864), 'Twenty Thousand Leagues Under the Sea' (1870), và 'Around the World in Eighty Days' (1873).
Đọc hiểu 1
Dựa vào tiêu đề Bạch tuộc, hãy dự đoán nội dung chính của văn bản.
Phương pháp giải:
Phân tích tiêu đề và dự đoán nội dung chính.
Lời giải chi tiết:
Tiêu đề Bạch tuộc cho thấy nội dung chính của văn bản có thể là về sinh vật biển này.
Đọc hiểu 2
Câu 2 (trang 61, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Vai trò của lời kể từ nhân vật 'tôi' trong đoạn trích này là gì?
Phương pháp giải:
Xem xét văn bản từ đầu đến '...biến mất'.
Lời giải chi tiết:
Lời kể từ nhân vật 'tôi' trong đoạn này giúp tái hiện lại các sự kiện đã diễn ra tại quần đảo Lucaya.
Đọc hiểu 3
Câu 3 (trang 62, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Điều gì xảy ra với con tàu trong đoạn trích này?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn từ 'Tàu Nautilus bỗng dừng lại...Đèn trần bật sáng'.
Lời giải chi tiết:
Con tàu bất ngờ dừng lại, rung lắc mạnh, và không còn di chuyển, cánh quạt ngừng hoạt động.
Đọc hiểu 4
Câu 4 (trang 62, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Giải thích ý nghĩa của từ 'giáp chiến'.
Phương pháp giải:
Tìm hiểu ý nghĩa của từ 'giáp chiến'.
Lời giải chi tiết:
'Giáp chiến' nghĩa là tiến gần lại để giao tranh, thường dùng trong bối cảnh quân sự hoặc xung đột.
Đọc hiểu 5
Câu 5 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Kết cục của trận giáp chiến này ra sao?
Phương pháp giải:
Phân tích đoạn từ “Trận chiến kéo dài mười lăm phút… rơi lệ”
Lời giải chi tiết:
Trận giáp chiến kết thúc bằng thất bại của những con bạch tuộc, một số chết, số khác bị thương và lặn sâu xuống biển.
Đọc hiểu 6
Câu 6 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Tại sao mắt của Nemo lại rơi lệ?
Phương pháp giải:
Phân tích đoạn từ “Trận chiến kéo dài mười lăm phút… rơi lệ”
Lời giải chi tiết:
Mắt của Nemo rơi lệ vì ông đã mất một người bạn đồng hương trong cuộc chiến chống lại lũ quái vật bạch tuộc.
Câu hỏi cuối bài 1
Câu 1 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Đoạn trích Bạch tuộc mô tả sự kiện gì? Theo bạn, đâu là tình huống được thể hiện ấn tượng nhất trong văn bản?
Phương pháp giải:
Xem xét toàn bộ đoạn trích, nhất là phần đầu.
Lời giải chi tiết:
- Đoạn trích Bạch tuộc kể lại cuộc gặp gỡ và chiến đấu giữa tàu Nautilus và các quái vật bạch tuộc khổng lồ tại quần đảo Lucay.
- Tình huống ấn tượng nhất là cuộc chiến giữa thủy thủ đoàn Nautilus và những con bạch tuộc.
Câu hỏi cuối bài 2
Câu 2 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Hãy nêu các chi tiết cho thấy sự phong phú trong trí tưởng tượng của tác giả về bạch tuộc.
Phương pháp giải:
Xem xét các chi tiết mô tả bạch tuộc trong phần (2).
Lời giải chi tiết:
Các chi tiết về bạch tuộc phản ánh trí tưởng tượng phong phú của tác giả:
- Bạch tuộc khổng lồ dài tám mét, mắt màu xanh xám, với tám chân dài gấp đôi cơ thể, liên tục uốn lượn.
- Hàm răng của chúng cứng như sừng, sắc như mỏ vẹt, rung động mạnh mỗi khi nhai.
- Cơ thể nặng đến hai mươi, hai lăm tấn, có khả năng thay đổi màu sắc từ xám đến nâu đỏ.
Câu hỏi cuối bài 3
Câu 3 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Trong đoạn trích Bạch tuộc, những chi tiết nào cho thấy tác giả dựa vào kiến thức khoa học?
Phương pháp giải:
Phân tích đoạn trích để tìm các chi tiết có cơ sở khoa học.
Lời giải chi tiết:
Các chi tiết cho thấy sự hiểu biết khoa học của tác giả:
- Mô tả cụ thể về các loài thực vật đại dương như tảo khổng lồ trên đáy biển.
- Miêu tả các thiết bị trên tàu Nautilus, như súng bắn, chân vịt, và khả năng lặn sâu, chứng minh sự hiểu biết về công nghệ lúc bấy giờ.
Câu hỏi cuối bài 4
Câu 4 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Cách mà lòng dũng cảm, tình yêu thương và tinh thần đồng đội được biểu hiện trong câu chuyện này như thế nào?
Phương pháp giải:
Phân tích nội dung văn bản để tìm câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
Lòng dũng cảm, tình yêu thương và tinh thần đồng đội được biểu hiện qua hành động của các nhân vật khi họ cùng nhau chiến đấu chống lại quái vật, không ai từ bỏ hay bỏ rơi đồng đội. Sự thương xót đối với những người bị thương và mất tích trong trận chiến cũng phản ánh tình yêu thương sâu sắc.
Câu hỏi cuối bài 5
Câu 5 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Ai là nhân vật ấn tượng nhất với em trong Bạch tuộc? Hãy miêu tả hoặc vẽ chân dung nhân vật này.
Phương pháp giải:
Mô tả chi tiết về nhân vật ấn tượng nhất đối với em.
Lời giải chi tiết:
Nhân vật gây ấn tượng nhất với em là thuyền trưởng Nemo. Trong tưởng tượng của em, ông là một người có dáng vẻ mạnh mẽ, với đôi mắt tinh anh và ánh nhìn quyết đoán. Thuyền trưởng Nemo luôn quan tâm sâu sắc đến mọi thành viên trong đoàn và dũng cảm dẫn dắt tàu vượt qua những thử thách nguy hiểm dưới lòng đại dương.
Câu hỏi cuối bài 6
Câu 6 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Bài học nào em rút ra từ câu chuyện này khi đối mặt với những khó khăn và thử thách trong cuộc sống?
Phương pháp giải:
Trình bày suy nghĩ của em sau khi đọc câu chuyện.
Lời giải chi tiết:
Câu chuyện này đã truyền cảm hứng và cho em bài học về tầm quan trọng của lòng dũng cảm và tinh thần đồng đội. Khi chúng ta đoàn kết và không lùi bước trước khó khăn, mỗi cá nhân sẽ trở nên mạnh mẽ hơn, và cùng nhau, chúng ta có thể vượt qua mọi thử thách.
