1. Bài giảng môn Vật Lí lớp 12: Dao động điều hòa
I. Mục tiêu học tập
1. Kiến thức, kỹ năng và thái độ cần thiết
a. Kiến thức cần nắm
Có thể trình bày được:
- Khái niệm về dao động điều hòa
- Các đặc điểm như li độ, biên độ, tần số, chu kỳ và pha ban đầu
Có khả năng ghi chép:
- Phương trình của dao động điều hòa và giải thích các đại lượng trong đó
- Công thức liên kết giữa tần số góc, chu kỳ và tần số
- Công thức tính vận tốc và gia tốc trong dao động điều hòa
b. Kỹ năng
- Vẽ đồ thị của x và v theo thời gian t trong dao động điều hòa
- Xác định điều kiện ban đầu dựa vào cách kích thích dao động để suy ra giá trị A
c. Thái độ làm việc: Thực hiện công việc một cách nghiêm túc
2. Khả năng định hướng hình thành và phát triển cho học sinh
- Khả năng giải quyết vấn đề và sáng tạo
- Khả năng tự học và hiểu biết thông tin
- Khả năng làm việc nhóm: trao đổi ý kiến, thảo luận và trình bày kết quả
- Khả năng tính toán
II. Chuẩn bị
1. Đối với giáo viên
- Hình ảnh minh họa sự dao động của hình chiếu P của điểm M trên đường kính P1P2
- Các video thí nghiệm minh họa cho hình H1.4 trong sách giáo khoa
2. Học sinh
- Sách giáo khoa, vở ghi, giấy nháp, và các dụng cụ khác
- Ôn tập về chuyển động tròn đều ...
III. Tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh
1. Hướng dẫn tổng quát
Dựa trên việc xem video, mô phỏng và thí nghiệm đơn giản về dao động, học sinh cần hiểu rõ về dao động và dao động tuần hoàn.
Từ chuyển động tròn đều (qua hình vẽ và video mô phỏng) để định nghĩa li độ và dao động điều hòa
Các hoạt động học dự kiến sẽ được tổ chức theo chuỗi thời gian như sau:
Các bước | Hoạt động | Tên hoạt động | Thời lượng dự kiến |
Khởi động | Hoạt động 1 | Tạo tình huống và phát biểu vấn đề về dao động | 10 phút |
Hình thành kiến thức | Hoạt động 2 |
Khảo sát chuyển động tròn đều - Xác định chuyển động của vật là dao động điều hoà - Xác định được x, A | 5 phút |
LUyện tập | Hoạt động 3 | Hệ thống hoá kiến thức. Bài tập về dao động điều hoà | 10 phút |
Vận dụng | Hoạt động 4 | Áp dụng kiến thức đã học về dao động điều hoà để giải bài tập | 5 Phút |
Tìm tòi mở rộng | Hoạt động 5 | Áp dụng các công thức về dao động điều hoà làm bài tập phần này: xác định x, v, a, t,... | 15 Ở nhà phút; 20 phút ở lớp |
2. Tổ chức các hoạt động từng bước
Hoạt động 1: (Khởi động): tạo bối cảnh xuất phát
a. Mục tiêu
- Đánh giá kiến thức đã học trong lớp 10
- Khám phá các dao động trong thực tế
b. Nội dung
- Đánh giá sự chuẩn bị của học sinh thông qua phiếu trả lời câu hỏi từ giáo viên
- Quan sát sự dao động của con lắc đồng hồ và con lắc lò xo
c. Tổ chức hoạt động
- Giáo viên phát phiếu kiểm tra cho các nhóm, mỗi học sinh nhận một tờ giấy đánh số từ 1 đến 10. Học sinh ghi các phương án lựa chọn vào phiếu khi giáo viên đọc câu hỏi từ 1 đến 10. Sau đó, thu bài của một số học sinh để chấm điểm.
- Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát sự dao động của con lắc đồng hồ và con lắc lò xo
- Yêu cầu học sinh thảo luận để xác định vấn đề nghiên cứu. Học sinh mô tả chuyển động của vật thể
- Tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả trước lớp và hướng dẫn học sinh giải quyết vấn đề đã xác định.
Hoạt động 2 (hình thành kiến thức)
I. Khảo sát dao động điều hòa
a. Mục tiêu
- Nắm vững khái niệm về dao động điều hòa
- Biết cách viết phương trình cho dao động điều hòa
- Hiểu các đại lượng có trong phương trình dao động
II. Xác định chu kỳ và tần số của dao động điều hòa
a. Mục tiêu
Xác định được các đại lượng T, f, w
b. Nội dung
Dựa vào dao động và sự hướng dẫn của giáo viên, các nhóm thực hiện việc xác định T, f, w
2. Giáo viên Vật lý lớp 12 bài 2: Con lắc lò xo
I. Mục tiêu
1. Kiến thức, kỹ năng, thái độ
a. Kiến thức
- Hiểu cấu tạo của con lắc lò xo
- Giải thích tại sao dao động của con lắc lò xo, khi bỏ qua ma sát, lại là dao động điều hòa
- Viết được phương trình động lực học và phương trình dao động điều hòa của con lắc lò xo
- Có thể viết công thức tính chu kỳ hoặc tần số dao động điều hòa của con lắc lò xo, cùng với các công thức tính động năng, thế năng và cơ năng của con lắc lò xo, cũng như công thức tính lực kéo về tác dụng vào vật dao động điều hòa.
- Nêu nhận xét định tính về sự biến đổi năng lượng trong dao động điều hòa của con lắc lò xo
b. Kỹ năng
- Áp dụng các công thức từ bài học để giải các bài tập
- Giải thích tại sao dao động của con lắc lò xo là dao động điều hòa
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên
Con lắc lò xo đặt theo phương ngang, thí nghiệm mô phỏng dao động của con lắc lò xo nằm ngang
2. Học sinh:
- Công thức tính li độ, vận tốc, gia tốc và mối liên hệ giữa tần số góc và chu kỳ trong dao động điều hòa.
- Ôn tập khái niệm về lực đàn hồi và thế năng đàn hồi từ lớp 10
- Sách giáo khoa, vở ghi bài, giấy nháp...
III. Tổ chức các hoạt động học tập của học sinh
1. Hướng dẫn chung
Dựa trên việc quan sát thí nghiệm đơn giản về chuyển động của con lắc lò xo, yêu cầu học sinh dự đoán sự thay đổi của chuyển động con lắc lò xo khi có ma sát và khi không có ma sát, từ đó khảo sát động lực học và năng lượng của con lắc lò xo.
2. Tổ chức các hoạt động từng bước
Hoạt động 1: Khởi động: Tạo bối cảnh xuất phát
a. Mục tiêu
- Đánh giá sự chuẩn bị kiến thức từ bài tập về nhà mà giáo viên đã giao
b. Nội dung
- Đánh giá sự chuẩn bị của học sinh qua phiếu trả lời câu hỏi từ giáo viên
- Xem video và mô phỏng chuyển động của con lắc lò xo với và không có ma sát.
3. Giáo án Vật lý 12 - Con lắc lò xo
I. Mục tiêu
1. Kiến thức
- Mô tả cấu tạo của con lắc đơn
- Nêu điều kiện cần thiết để con lắc đơn hoạt động và viết công thức tính chu kỳ dao động của nó
- Viết công thức tính thế năng và cơ năng của con lắc đơn
- Đưa ra nhận xét định tính về sự thay đổi của động năng và thế năng của con lắc lò xo trong quá trình dao động
- Nêu ứng dụng của con lắc lò xo trong việc đo gia tốc rơi tự do
2. Kỹ năng
Có khả năng giải các bài tập tương tự như trong bài học
3. Thái độ
Chăm chỉ, nhiệt huyết trong việc học
4. Năng lực phát triển
a. Các phẩm chất và năng lực tổng quát:
Phẩm chất: Tự chủ, tự tin, tự lập, và có trách nhiệm với bản thân cũng như cộng đồng
Năng lực tổng quát: Khả năng tự học; khả năng giải quyết vấn đề; khả năng giao tiếp; khả năng hợp tác; khả năng sử dụng ngôn ngữ; khả năng tính toán
b. Năng lực chuyên môn theo môn học: Khả năng sử dụng ngôn ngữ, khả năng tính toán, kỹ năng thực hành và thí nghiệm
II. Phương pháp và kỹ thuật
1. Các phương pháp
Các phương pháp để xác định và xử lý vấn đề. Các phương pháp làm việc nhóm
2. Kỹ thuật giảng dạy
Kỹ thuật đặt câu hỏi, giao nhiệm vụ, sơ đồ tư duy
III. Chuẩn bị
1. Giáo viên: Chuẩn bị con lắc đơn cho bài học
2. Học sinh: Ôn tập kiến thức về phân tích lực
IV. Các hoạt động trong quá trình dạy học
1. Tổ chức các hoạt động học tập
2. Kiểm tra kiến thức đã học
- Ghi lại công thức tính năng lượng của con lắc lò xo
Hoạt động 2: Phát triển kiến thức
Mục tiêu: Hiểu cấu trúc của con lắc đơn
- Điều kiện để con lắc đơn dao động điều hòa. Cung cấp công thức tính chu kỳ dao động của con lắc đơn
- Cung cấp công thức tính thế năng và cơ năng của con lắc đơn, và ứng dụng của con lắc đơn trong việc xác định gia tốc rơi tự do
Phương pháp giảng dạy: Thực hiện dạy nhóm, nêu và giải quyết vấn đề; sử dụng phương pháp thuyết trình và đồ dùng trực quan.
Để tải giáo án chi tiết, bạn đọc có thể truy cập: Tại đây
Bài viết trên Mytour cung cấp thông tin chi tiết về giáo án vật lý lớp 12, chương 1: Dao động cơ. Cảm ơn bạn đọc đã quan tâm theo dõi nội dung bài viết.