Buzz
Cứ mỗi dịp cuối năm, cả gia đình lại cùng quây quần bên mâm cơm cúng giao thừa và nguyện cầu cho một năm mới an lành, thuận lợi. Phong tục này đã rất quen thuộc với người Việt Nam dù họ sống ở nơi đâu. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ giao thừa là gì. Hãy tham khảo bài viết dưới đây để trả lời mọi thắc mắc một cách chân thành nhất.
Giao thừa là gì?
Giao thừa là khoảnh khắc thiêng liêng nhất trong năm – lúc đất trời và vạn vật chuyển giao từ năm cũ sang năm mới. Tại Việt Nam, giao thừa thường được tính theo lịch âm và bắt đầu từ 00 giờ 00 phút 00 giây.
Trong dân gian, người ta thường gọi đêm giao thừa là đêm Trừ Tịch. Theo quan niệm dân gian, khoảnh khắc linh thiêng nhất bắt đầu từ 23:00 đêm 29 (hoặc đêm 30 tùy từng năm) đến 1:00 sáng mùng 1. Lúc này, đất trời gần như đạt đến trạng thái giao hoà cân bằng giữa âm dương, khắp nơi ngập tràn sức sống mới tươi trẻ với muôn vàn mầm xanh hy vọng.
Trong khoảnh khắc quan trọng này, các gia đình Việt thường tổ chức lễ cúng giao thừa, mâm cơm dâng lên tổ tiên, sau đó ngồi quây quần nhìn lại một năm đã qua và cầu chúc bình an, may mắn, sức khỏe, và thành công cho mọi người. Đây cũng là dịp để con cháu nhớ đến công ơn của bậc tiền bối, những người đã góp phần mang lại sự sống cho thế hệ hiện tại.
Không biết từ bao giờ, ngày giao thừa đã trở thành một phần quan trọng trong đời sống tinh thần mỗi người, thể hiện văn hóa và bản sắc dân tộc lâu đời của người Việt Nam.
Có bao nhiêu ngày giao thừa trong 1 năm?
Hầu hết mọi người chỉ biết đến đêm giao thừa theo lịch âm. Tuy nhiên, khi tìm hiểu sâu hơn, bạn sẽ nhận ra rằng một năm có đến 2 ngày giao thừa, bao gồm:
- Giao thừa theo dương lịch: Đây là thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới theo lịch dương, thường vào 24:00 ngày 31/12.
- Giao thừa theo âm lịch: Liên quan đến ngày Tết Nguyên Đán, xảy ra vào giờ phút giao thoa giữa đêm 30 tháng Chạp và ngày mồng 1 Tết – tức là lúc 12 giờ đêm. Tùy thuộc vào lịch âm mỗi năm, ngày này có thể là 29 hoặc 30 tháng Chạp.
Với người Việt, đêm giao thừa của Tết Nguyên Đán (theo lịch âm) là một ngày vô cùng quan trọng. Đánh dấu sự chia tay với năm cũ, tự nhìn lại quãng đường đã đi qua, rút ra những bài học quý giá, đồng thời chào đón một năm mới tràn đầy may mắn và thành công – đó là ý nghĩa của đêm giao thừa đối với chúng ta. Cùng khám phá thêm ở các phần sau của bài viết!
Ý nghĩa của giao thừa là gì?
Đêm giao thừa là khoảnh khắc đánh dấu sự chuyển giao từ năm cũ sang năm mới. Theo quan niệm dân gian, đây là thời điểm chúng ta nên để lại những nỗi buồn, không tốt vào năm cũ và hy vọng vào một năm mới đầy may mắn.
Đêm giao thừa cũng là dịp đặc biệt để gia đình sum họp sau một năm dài. Dù là con cái ở xa hay ở gần, tất cả đều về nhà đoàn tụ dưới mái ấm gia đình.
Không chỉ là thời điểm để tổng kết một năm, đánh giá những thành tựu và thất bại, đêm giao thừa còn quan trọng với tầm quan trọng văn hóa tín ngưỡng của người Việt.
Những phong tục cần tuân theo trong đêm giao thừa để có một năm mới may mắn.
Đã hiểu rõ về giao thừa và ý nghĩa đặc biệt của đêm này. Tuy nhiên, để thu hút may mắn và những điều tốt đẹp đến trong năm mới, chúng ta cần áp dụng các phong tục quen thuộc sau:
Lễ cúng giao thừa
Vào buổi tối đêm 29 hoặc 30 âm lịch hàng năm, các gia đình Việt lại tổ chức lễ cúng giao thừa để chào đón năm mới và tưởng nhớ ông bà, tổ tiên và những người thân đã khuất. Mặc dù có sự khác biệt trong từng vùng miền về cách thực hiện, nhưng tất cả đều mang đậm giá trị và ý nghĩa văn hóa.
Thời gian lễ cúng giao thừa diễn ra vào thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới, tức là 00:00 của ngày mùng 1. Lễ cúng thường bao gồm các nghi thức như khấn bái, sám hối, mời hồn các cụ về gia đình để cùng chung vui Tết, đồng thời cầu mong một năm mới an lành, may mắn, thịnh vượng.
Xu hướng xuất hành đầu năm
Theo quan niệm phương Đông, ngày đầu năm mang vai trò vô cùng quan trọng và có thể ảnh hưởng đến mọi khía cạnh trong cuộc sống gia đình trong năm. Do đó, việc lựa chọn thời điểm xuất hành được các gia đình Việt rất chú trọng.
Bằng cách chọn đúng thời gian và hướng xuất hành đầu năm, gia chủ có thể thu hút nhiều may mắn, tiền tài và gặp được nhiều thuận lợi trong công việc và cuộc sống. Vì vậy, sau khi cúng giao thừa, người ta thường xem và xuất hành với hướng hợp mệnh, hợp tuổi trong thời điểm phù hợp nhất.
Ý nghĩa của việc mua muối trong đêm giao thừa?
Bạn có từng tự hỏi tại sao vào dịp Tết Cổ Truyền, mọi người lại mua muối về để cất trong nhà? Người xưa có câu 'Đầu năm người đi mua muối, cuối năm nhà đi mua vôi'. Theo quan niệm dân gian, muối là biểu tượng của điềm lành, có khả năng xua đuổi điềm xấu, tà ma, đồng thời tạo nên sự gắn kết giữa các thành viên trong gia đình.
Với niềm tin ấy, mỗi năm, người ta lại mua một bịch muối nhỏ đặt trong bao giấy màu sắc tươi tắn như màu đỏ, màu vàng để mong cầu cho một năm may mắn, thuận buồm xuôi gió.
Xông đất đầu năm sau đêm giao thừa là gì?
Không biết từ bao giờ, xông đất đã trở thành một tục lệ không thể thiếu trong thời khắc chuyển giao giữa các năm. Người xông đất được hiểu là người đầu tiên đến chúc Tết gia đình bạn, có thể là một người bạn ngẫu nhiên ghé thăm, hoặc một người hợp tuổi mà gia đình đã sắp xếp từ trước.
Từ lâu đời, người Việt luôn tin rằng, người đầu tiên đến chúc Tết gia đình sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của họ trong năm tới. Vì vậy, họ thường lựa chọn những người hợp tuổi, hợp mệnh và mang những phẩm chất tốt đẹp để chào đón một năm mới tràn đầy may mắn và thành công.
Đi chúc Tết, mừng tuổi
Sau khi cúng giao thừa và chính thức bước sang ngày đầu năm, mọi người thường dành thời gian đi chúc Tết và thăm bạn bè, họ hàng sau một năm dài. Những cuộc gặp gỡ này thường đi kèm với những lời chúc tốt đẹp, mang ý nghĩa cầu mong một năm mới an lành, hạnh phúc và thành công.
Đặc biệt, vào ngày Tết, người lớn thường lì xì cho trẻ nhỏ. Vậy, ý nghĩa của việc lì xì sau giao thừa là gì? Đó cũng là cách để họ truyền đạt lời chúc sức khỏe đến các em nhỏ và mang đến niềm vui đầu năm với những tiếng cười của trẻ thơ.
Thăm chùa, dâng hương, hái lộc
Ngoài các hoạt động trên, mọi người cũng thường dành thời gian đi thăm chùa, dâng hương và hái lộc sau đêm giao thừa. Nếu đã hiểu rõ về giao thừa là gì, bạn sẽ hiểu tại sao họ lại làm điều này vào ngày đầu năm.
Người Việt tin tưởng và có lòng thành kính với Thần Phật. Do đó, họ cho rằng đây là cách để họ cầu mong cho gia đình được an lành, may mắn. Đồng thời, họ dâng hương và hái lộc để mong được những điều tốt lành nhất, cũng như nhắc nhở về những người đã khuất trong gia đình.
Những điều cấm kỵ trong đêm giao thừa là gì?
Như đã đề cập trước đó, đối với đa số người Việt, đêm giao thừa và những ngày đầu năm có vai trò quan trọng, thậm chí ảnh hưởng đến vận mệnh của họ suốt cả một năm. Vì vậy, ngoài các phong tục thường gặp, bạn cũng cần tránh một số hành vi sau trong đêm giao thừa:
- Chuẩn bị mâm cúng thiếu chu đáo: Mâm cúng được chuẩn bị để dâng lên cho các tổ tiên và mời họ về ở lại. Bạn có thể chuẩn bị các món đơn giản, không cần quá xa xỉ nhưng không được thiếu chu đáo vì đây là hành vi thiếu kính trọng, không tôn trọng.
- Hạn chế gây rối: Trong đêm giao thừa và cả những ngày đầu năm, bạn nên thận trọng và hạn chế gây rối. Bởi vì, người xưa cho rằng đây là điềm báo cho sự chia rẽ, xung đột giữa các thành viên trong năm tiếp theo.
- Không nên quét nhà: Quét nhà vào đêm giao thừa và ba ngày đầu năm được cho là xua đuổi điềm xấu khỏi nhà. Vì vậy, mọi người thường kiêng cử quét nhà trong 3 ngày đầu năm.
- Không cãi nhau, la hét: Cãi nhau la hét trong ngày đầu năm là một hành vi xấu, vì nó có thể dẫn đến nhiều mâu thuẫn, bất đồng trong gia đình trong năm tới.
- Không nhìn vào gương trong đêm giao thừa: Đêm giao thừa là thời điểm sự giao hòa giữa trời đất. Trong đêm đó, bạn có thể dễ dàng gặp phải ma quỷ nếu như nhìn vào gương và đây là điềm báo không may mắn chút nào.
Tóm tắt
Ở trên là câu trả lời cho câu hỏi “Giao thừa là gì?” và một số phong tục thường có trong đêm giao thừa. Chúc bạn và gia đình có một năm mới đầy an khang, thịnh vượng, may mắn, bình an và khỏe mạnh!
