Giao tiếp là gì? Tầm quan trọng của giao tiếp trong cuộc sống hiện đại

Giao tiếp là gì? Tầm quan trọng của giao tiếp trong cuộc sống và công việc ngày nay ra sao? Giao tiếp có những chức năng chính nào và được phân loại như thế nào? Hãy cùng Mytour khám phá ngay trong bài viết dưới đây!

1. Giao tiếp là gì?

Chúng ta thường gặp nhiều khái niệm về "giao tiếp" trong cuộc sống và công việc hàng ngày. Đây là hành động diễn tả sự tương tác giữa con người với nhau. Vậy thực sự giao tiếp là gì và vai trò của nó ra sao? Để hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của giao tiếp, bạn cần nắm bắt được bản chất của khái niệm này.

Giao tiếp là sự tương tác tâm lý, có thể trực tiếp hoặc gián tiếp giữa con người với nhau (bao gồm cả hai người hoặc nhiều người, đám đông…). Giao tiếp chủ yếu diễn ra qua ngôn ngữ và kèm theo các hành vi, cử chỉ, biểu cảm... Các yếu tố tâm lý như cảm xúc và thái độ rất rõ ràng trong những tác động của giao tiếp.

Thông qua giao tiếp, bạn sẽ tiếp nhận nhiều loại thông tin khác nhau. Giao tiếp giúp mọi người tạo ra nhiều chủ đề để thảo luận, quan tâm và đánh giá lẫn nhau. Giao tiếp có nhiều hình thức đa dạng với ba khía cạnh chính: giao lưu, tri giác và tác động lẫn nhau.

2. Tầm quan trọng của giao tiếp

Giao tiếp là gì và tầm ảnh hưởng của nó trong cuộc sống như thế nào? Nó có thể tác động đến sự phát triển cá nhân của bạn và toàn thể xã hội. 

2.1 Sự hình thành và phát triển nhân cách

Giao tiếp giữ vai trò thiết yếu trong việc hình thành và phát triển nhân cách của mỗi cá nhân. Đây cũng là cách thức để bộc lộ nhân cách riêng biệt của từng người. Quá trình này được hun đúc và điều chỉnh từ gia đình, nhà trường cho đến toàn xã hội. Con người sẽ trải qua quá trình rèn luyện và giáo dục với sự quan tâm khác nhau từ khi còn nhỏ.

2.2 Phát triển xã hội văn minh

Giao tiếp giữ một vị trí then chốt trong quá trình xây dựng một xã hội văn minh. Một xã hội có nền tảng từ các mối quan hệ giao tiếp tốt sẽ phát triển một cách bền vững. Hoạt động giao tiếp giúp con người truyền đạt kinh nghiệm và kiến thức qua nhiều thế hệ khác nhau. Điều này thể hiện rõ qua quá trình truyền đạt và tiếp nhận kiến thức, cũng như trong các hoạt động kinh doanh, buôn bán…

2.3 Thiết lập, duy trì và phát triển mối quan hệ xã hội

Trong cuộc sống và công việc, bạn sẽ luôn có những mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp và người thân. Mục đích của giao tiếp thường là để trao đổi thông tin, thuyết phục người khác và giải quyết các vấn đề khác nhau. Những hoạt động giao tiếp này sẽ góp phần hình thành và phát triển các mối quan hệ xã hội của bạn và mọi người. Vì vậy, giao tiếp không chỉ đơn thuần là gì, mà vai trò của nó còn giúp thiết lập, duy trì và phát triển mối quan hệ xã hội.

2.4 Góp phần vào thành công của con người

Quá trình giao tiếp đa dạng sẽ giúp bạn phát triển kỹ năng giao tiếp, từ đó kiểm soát tốt hơn các cuộc trò chuyện. Hơn nữa, giao tiếp còn mang lại cho bạn những kinh nghiệm và kiến thức quý báu, giúp bạn trở nên tự tin và mạnh mẽ hơn. Thông qua giao tiếp, bạn sẽ học cách giải quyết các vấn đề một cách khéo léo và linh hoạt, đồng thời nâng cao uy tín cá nhân.

Vậy, giao tiếp là gì và vai trò của nó ra sao? Thực chất, giao tiếp đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bạn đạt được thành công hơn trong cuộc sống và sự nghiệp.

3. Chức năng của giao tiếp

Từ khái niệm về giao tiếp và vai trò của nó, bạn có thể hình dung được những chức năng cơ bản của giao tiếp. Cụ thể, các chức năng này bao gồm chức năng xã hội thuần túy và chức năng tâm lý – xã hội, trong đó:

3.1 Giao tiếp và chức năng xã hội thuần túy

Chức năng này đáp ứng các nhu cầu chung của một nhóm người, cộng đồng hoặc toàn xã hội. Nó bao gồm việc truyền đạt thông tin, quản lý xã hội, tổ chức, điều hành và phối hợp các hoạt động xã hội, từ đó tăng cường sự đoàn kết và kết nối hiệu quả trong xã hội.

Để quản lý xã hội một cách hiệu quả, cần thiết phải tạo ra thông tin hai chiều: từ cấp trên xuống cấp dưới, từ cấp dưới lên cấp trên, và cả thông tin giữa các nhóm trong tập thể. Nhờ vậy, xã hội có thể có cái nhìn đúng đắn hơn về con người và các đối tượng.

3.2 Giao tiếp và chức năng tâm lý – xã hội

Chức năng này nhằm đáp ứng nhu cầu của từng cá nhân trong xã hội. Nếu không có giao tiếp, bạn sẽ dễ rơi vào trạng thái cô lập trong gia đình, bạn bè, nơi làm việc và cộng đồng. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến sự bất ổn tâm lý và có thể trở thành bệnh lý.

Chức năng tâm lý – xã hội này còn được gọi là chức năng kết nối với người khác. Việc kết nối này giúp tạo ra những điểm chung như sở thích, mục tiêu chung, và tạo ra nhu cầu gắn bó lẫn nhau. Điều này góp phần biến các mối quan hệ thành những mối quan hệ thực tiễn, giúp nhóm duy trì và phát triển.

4. Cách để phân loại giao tiếp

Ngoài việc hiểu giao tiếp là gì và vai trò của nó, bạn cũng nên tìm hiểu về các loại hình giao tiếp. Có nhiều cách để phân loại các hình thức giao tiếp khác nhau. Bạn có thể dựa vào những yếu tố sau đây để phân loại giao tiếp:

4.1 Căn cứ vào nội dung tâm lý giao tiếp

Nếu xem xét giao tiếp dựa trên nội dung tâm lý giữa hai bên, bạn có thể chia giao tiếp thành 3 loại như sau:

• Hoạt động giao tiếp có mục đích thông báo các thông tin mới nhất
• Hoạt động giao tiếp nhằm thay đổi hệ thống động cơ và giá trị của hành động, hành vi
• Hoạt động giao tiếp để khuyến khích và kích thích hành động

4.2 Căn cứ vào đối tượng

Khi xem xét các đối tượng trong quá trình giao tiếp, chúng ta có thể phân loại các hình thức giao tiếp một cách cụ thể:

• Giao tiếp liên nhân cách xảy ra giữa 2 hoặc 3 người
• Giao tiếp xã hội diễn ra giữa một cá nhân với một nhóm người, chẳng hạn như trong lớp học, hội thảo…
• Giao tiếp nhóm diễn ra trong một nhóm nhỏ nhằm tạo sự gắn kết thông qua ngôn ngữ hoặc các hoạt động chung.

4.3 Căn cứ vào tính chất tiếp xúc          

Tính chất của giao tiếp được phân chia thành 2 hình thức chính là giao tiếp trực tiếp và giao tiếp gián tiếp. Trong đó:

• Giao tiếp trực tiếp là việc gặp mặt trực tiếp, sử dụng ngôn ngữ và các hành vi, biểu cảm để truyền đạt cảm xúc và suy nghĩ. Đây là hình thức giao tiếp phổ biến nhất trong các hoạt động của con người.
• Giao tiếp gián tiếp là việc sử dụng phương tiện trung gian như điện thoại, thư tín, email, sách báo… để thực hiện giao tiếp.

Hai hình thức giao tiếp này thường xuyên được sử dụng, tùy thuộc vào từng hoàn cảnh cụ thể. Bên cạnh đó, còn có các hình thức giao tiếp khác như giao tiếp phi ngôn ngữ và nhiều phương tiện giao tiếp khác…

Với những thông tin trên, bạn sẽ hiểu rõ hơn về giao tiếp là gì và vai trò của nó trong cuộc sống hiện đại. Kỹ năng giao tiếp tốt sẽ giúp bạn tìm kiếm công việc dễ dàng hơn và có thu nhập cao hơn. Nếu bạn đang có nhu cầu tìm việc, hãy tham khảo thông tin tuyển dụng trên Mytour. Website luôn cập nhật những việc làm mới nhất hàng ngày với nhiều chế độ đãi ngộ hấp dẫn!

–  Vân Anh (Người viết nội dung) –