Gió Lào hiểu như thế nào? Tìm hiểu về nguyên nhân và cách nhận biết gió Lào

Gió Lào là gì mà khiến người dân miền Trung lo sợ mỗi khi mùa hè đến? Hãy cùng Mytour khám phá về nguyên nhân, cách nhận biết gió Lào và biện pháp phòng tránh trong bài viết dưới đây. Kính mời bạn đọc tham khảo!

Gió Lào hiểu như thế nào?

Gió Lào hay gió Tây Nam khô nóng là thuật ngữ mà các nhà khí tượng Việt Nam sử dụng để mô tả gió Foehn (Phơn), hiện tượng gió trở nên khô và nóng sau khi vượt qua núi. Nguồn gốc của gió Lào là gió mùa hè thổi từ hướng Tây Nam từ vịnh Bengal (Đông bắc Ấn Độ Dương), do đó trong sách giáo khoa Địa Lý, gió Lào thường được gọi là gió Phơn Tây Nam khô nóng.

Gió Phơn còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như:

- Gió Lào hoặc gió Tây Nam khô nóng ở Việt Nam

- Gió Chinook ở Mỹ và Canada

- Gió Bilbao ở Tây Ban Nha

Mùa gió Lào thường bắt đầu từ đầu tháng 4 đến giữa tháng 9. Trong đó, gió Lào thổi mạnh nhất vào tháng 6 và tháng 7. Gió thường đến theo từng đợt, có đợt ngắn chỉ từ 2-3 ngày, đôi khi kéo dài đến 10-15 ngày, thậm chí còn có đợt kéo dài tới 20-21 ngày.

Trong một ngày, gió Lào thường bắt đầu thổi từ 8-9 sáng và kéo dài đến chiều tối. Đỉnh điểm của gió thường từ giữa trưa đến xế chiều, đôi khi gió Lào thổi liên tục suốt cả ngày và đêm, thậm chí có đợt kéo dài liên tục trong 10 ngày đêm.

Ở Việt Nam, dân Tây Nguyên và miền Trung gọi gió Phơn là gió Lào, vì gió này đến từ phía Lào. Nguyên nhân hình thành gió Lào là do dãy núi Trường Sơn tạo thành một rào cản tự nhiên ngăn cách hai quốc gia Việt Nam - Lào.

Gió Lào hình thành do sự hiện diện của rào cản địa hình

Khi gió Lào mang theo không khí mát và ẩm từ phía Tây của Lào và Campuchia, nó phải vượt qua dãy núi, khiến hơi ẩm trong gió ngưng tụ thành mây, gây ra mưa và giảm áp suất. Khi vượt qua đỉnh núi, gió đi xuống phía Đông thuộc miền Trung và Tây Nguyên của Việt Nam. Trong quá trình này, gió mất hơi nước, trở thành không khí khô và nóng khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Để nhận biết gió Lào, người dân có thể quan sát những đặc điểm sau đây:

- Hướng gió: Gió thường đi từ phía Tây Nam.

- Tốc độ gió: Gió Lào thường thổi mạnh, với tốc độ từ 15-20 m/s, đôi khi có thể lên đến 30 m/s.

- Nhiệt độ: Nhiệt độ trong những ngày có gió Lào thường cao hơn bình thường từ 3 đến 5 độ C, có thể lên đến 43 độ C.

- Độ ẩm: Độ ẩm trong những ngày có gió Lào thường rất thấp, chỉ từ khoảng 30%, đôi lúc giảm xuống còn 20%.

Ngoài ra, dân cư ở các vùng gió Lào thường nhận biết gió này qua những dấu hiệu sau: Thường khi có gió Lào, bầu trời trở nên trong xanh, tầm nhìn xa rất tốt, khi nhìn lên bầu trời chỉ thấy những đám mây nhỏ, và chân trời về phía Tây thường có màu da cam. 

Bên cạnh đó, ta cảm nhận được không khí khô nóng làm cho da mặt cảm thấy nặng như đang bị sốt nhẹ. Thời tiết khi có gió Lào thường rất nóng, khô, trời nắng gay gắt, khiến cho cây xanh khô héo, cũng là nguyên nhân chính gây ra các vụ hỏa hoạn cháy rừng.

Cây cối khô héo khi có gió Lào

Gió Lào không chỉ làm thay đổi thời tiết mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe, kinh tế và cuộc sống của người dân các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên:

- Sức khỏe con người: Nắng nóng kéo dài gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như phát ban nhiệt, mất nước, đột quỵ do sốc nhiệt, những bệnh này ảnh hưởng nghiêm trọng đến người già và trẻ em, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.  

- Hoạt động sản xuất: Thời tiết khắc nghiệt gây hạn chế đối với các hoạt động sản xuất và sinh hoạt, đặc biệt là trong nông nghiệp và lâm nghiệp. Ở nhiều nơi, người dân phải hạn chế ra ngoài từ 11 giờ trưa đến 4 giờ 30 chiều.  

- Động vật và thực vật: Nắng nóng ảnh hưởng đến các loài vật nuôi bằng các dịch bệnh và sốc nhiệt. Cây trồng và hoa màu khô héo, làm mất mùa và gây ra thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế của người dân.

- Nguồn nước: Nhiệt độ tăng cao do gió Lào có thể làm khô hạn các ao hồ, sông suối, dẫn đến tình trạng thiếu nước cho sinh hoạt, tưới tiêu, gây ra sự suy giảm chất lượng cuộc sống.

- Cháy rừng: Nắng nóng kéo dài cùng với nguồn nước cạn kiệt làm tăng nguy cơ cháy rừng.

- Tình trạng quá tải của hệ thống điện: Thời tiết nắng nóng tăng nhu cầu sử dụng điều hòa, quạt điện, tạo áp lực làm cho hệ thống điện quá tải.

Để vượt qua mùa gió Lào một cách an toàn và ít thiệt hại nhất có thể, người dân có thể thực hiện một số biện pháp phòng tránh sau đây:

Đối với sức khỏe

- Để tránh mất nước, hãy uống đủ nước, có thể chọn uống nước lọc, nước trái cây hoặc oresol.

- Giới hạn việc ra ngoài nắng trực tiếp, đặc biệt từ 12 giờ trưa đến 4 giờ chiều. Nếu phải ra ngoài, hãy che chắn bằng mũ rộng vành, kính râm và chọn quần áo mỏng nhẹ để giữ cơ thể mát mẻ.

- Luôn sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng cao để bảo vệ da khỏi tác động của tia UVB và UVA.

- Bổ sung thêm vitamin và khoáng chất từ rau xanh, trái cây vào khẩu phần ăn hàng ngày để duy trì sức khỏe.

- Đảm bảo được giấc ngủ đầy đủ để cơ thể có thời gian phục hồi.

- Tránh các hoạt động vất vả trong thời tiết nắng nóng để tránh nguy cơ say nắng và kiệt sức.

Khi ra ngoài trong mùa gió Lào, hãy che chắn cẩn thận

Với cây trồng và động vật nuôi

- Tăng tần suất tưới nước vào buổi sáng sớm hoặc muộn khi thời tiết mát mẻ hơn để duy trì độ ẩm cho đất và cây trồng.

- Phủ một lớp phủ đất, cỏ hoặc rơm lên trên đất giúp giữ độ ẩm, ngăn chặn sự bốc hơi nước và giảm nhiệt độ đất.

- Sử dụng lưới che hoặc cây cối để tạo bóng mát cho cây trồng, giảm bớt tác động trực tiếp của tia UV và nhiệt độ cao.

- Đặt nhiều bình nước trong nhà và ngoài trời để đảm bảo vật nuôi luôn có nguồn nước sạch và đủ.

- Sử dụng mái che để tạo bóng mát cho vật nuôi tránh ánh nắng.

- Cho vật nuôi tắm mát bằng cách phun nước lên cơ thể hoặc sử dụng bể tắm nước nhỏ, giúp giảm nhiệt độ cơ thể và giữ chúng thoải mái trong thời tiết nóng.

Bảo vệ cây trồng khỏi tổn thương

Vừa rồi là một số thông tin về Gió Lào là gì, nguyên nhân và đặc điểm nhận biết gió Lào từ Siêu Thị Mytour. Hy vọng sau khi hiểu rõ về nguồn gốc và tính chất của loại gió này, người dân sẽ biết cách phòng tránh và vượt qua mùa gió Lào khắc nghiệt này.

Tận hưởng mua sắm hàng chính hãng với ưu đãi hấp dẫn từ Siêu Thị Mytour

Siêu Thị Mytour mang đến cho bạn các sản phẩm đa dạng thuộc nhiều ngành hàng như: thiết bị chăm sóc sức khỏe, đồ điện tử, điện lạnh, đồ gia dụng, điện thoại di động,... từ các thương hiệu uy tín. Hãy đến ngay để trải nghiệm mua sắm với mức giá hấp dẫn và ưu đãi không thể bỏ qua.