Giờ mùa hè

Giờ mùa hè hay giờ tiết kiệm ánh sáng ban ngày (tiếng Anh: Daylight Saving Time, viết tắt: DST) là quy định điều chỉnh đồng hồ thêm một giờ so với giờ tiêu chuẩn ở một số khu vực trong một thời gian nhất định (thường là mùa hè).

Quy định này thường áp dụng ở các nước ôn đới hoặc gần cực, nơi vào mùa hè, ánh sáng ban ngày kéo dài hơn so với mùa đông. Mục đích của quy định là tiết kiệm năng lượng chiếu sáng và sưởi ấm bằng cách tận dụng ánh sáng ban ngày sớm hơn và giảm nhu cầu chiếu sáng ban đêm. Vì lý do này, quy định này được gọi là 'Giờ tiết kiệm ánh sáng ban ngày' (Daylight Saving Time trong tiếng Anh). Ví dụ, ở phần lớn Hoa Kỳ và Canada, DST bắt đầu từ chủ nhật tuần thứ hai của tháng 3 và kết thúc vào chủ nhật tuần đầu tiên của tháng 11, kéo dài gần như 2/3 năm.

Hiện trạng toàn cầu về giờ mùa hè

Dù được áp dụng rộng rãi ở nhiều nơi trên thế giới, giờ mùa hè chủ yếu phổ biến ở các khu vực vĩ độ cao ở bán cầu Bắc.

Bảng dưới đây minh họa thời điểm bắt đầu và kết thúc của việc điều chỉnh giờ mùa hè ở một số khu vực. Đồng hồ sẽ được chỉnh sớm thêm một giờ vào ngày bắt đầu và lùi lại một giờ vào ngày kết thúc. Lưu ý rằng mùa hè ở bán cầu Nam tương ứng với mùa đông ở bán cầu Bắc.

Lịch sử

Một số nguồn cho rằng Benjamin Franklin là người đầu tiên đề xuất ý tưởng về giờ mùa hè trong một bức thư gửi đến Tạp chí Paris [1]. Tuy nhiên, bức thư này chỉ khuyến khích việc dậy sớm vào mùa hè. Ý tưởng về giờ mùa hè được đưa ra nghiêm túc lần đầu tiên bởi William Willett trong bài viết Waste of Daylight (Lãng phí ánh sáng ban ngày) [2], xuất bản năm 1907. Dù Willett đã tích cực vận động, Quốc hội Anh không chấp nhận đề xuất này ngay lập tức.

Quy ước giờ mùa hè được chính phủ Đức triển khai từ ngày 30 tháng 4 năm 1916 đến ngày 1 tháng 10 năm 1916 trong thời kỳ Chiến tranh thế giới thứ nhất. Ngay sau đó, Anh Quốc cũng áp dụng từ ngày 21 tháng 5 năm 1916 đến ngày 1 tháng 10 năm 1916. Pháp cũng thực hiện quy ước này từ năm 1916 đến 1946, mặc dù có sự khác biệt giữa các khu vực tự do và các khu vực bị chiếm đóng bởi Đức.

Ngày 19 tháng 3 năm 1918, Quốc hội Hoa Kỳ chính thức áp dụng quy ước giờ mùa hè, bắt đầu từ ngày 31 tháng 3, nhằm phục vụ cho giai đoạn còn lại của Chiến tranh thế giới thứ nhất (1918-1919). Quy định này đã gặp phải sự phản đối lớn từ công chúng và bị hủy bỏ sau đó. Quy ước giờ mùa hè được tái áp dụng ở Mỹ từ ngày 9 tháng 2 năm 1942 như một biện pháp tiết kiệm tài nguyên trong thời kỳ Chiến tranh thế giới thứ hai và lại bị bãi bỏ vào ngày 30 tháng 9 năm 1945 khi chiến tranh kết thúc.

Brasil bắt đầu áp dụng quy ước giờ mùa hè vào năm 1931, nhưng đã có một số lần tạm ngừng.

Sau khi chiến tranh kết thúc, Ireland và Ý, cùng với phần lớn các nước châu Âu, đã tái áp dụng quy ước giờ mùa hè. Tại Đức, từ năm 1947 đến 1949, quy ước được thực hiện hai lần mỗi năm, được gọi là Hochsommerzeit, với đồng hồ được điều chỉnh thêm một giờ từ ngày 11 tháng 5 đến ngày 29 tháng 6.

Năm 1966, Mỹ thông qua Luật Thống nhất Thời gian yêu cầu áp dụng quy ước giờ mùa hè từ chủ nhật cuối cùng của tháng 4 đến chủ nhật cuối cùng của tháng 10 hàng năm. Trong cuộc khủng hoảng năng lượng năm 1973, Mỹ đã bắt đầu giờ mùa hè sớm hơn vài tháng vào năm 1974 (chủ nhật đầu tiên của tháng 1) và 1975 (chủ nhật cuối cùng của tháng 2).

Cuộc khủng hoảng dầu mỏ đã thúc đẩy Pháp chính thức áp dụng quy ước giờ mùa hè từ năm 1976. Toàn bộ Liên minh châu Âu đã bắt đầu thực hiện quy ước đổi giờ mùa hè từ thập niên 1980.

Bắt đầu từ năm 1985, các bang phía nam của Brasil đã chính thức áp dụng quy ước giờ mùa hè, với ngày bắt đầu điều chỉnh đồng hồ khác nhau tùy thuộc vào từng khu vực.

Năm 1986, Trung Quốc đã tiến hành thử nghiệm quy ước giờ mùa hè. Cùng năm, Mỹ đã thay đổi ngày bắt đầu giờ mùa hè sang chủ nhật đầu tiên của tháng 4.

Trong thập niên 1990, Trung Quốc đã dần từ bỏ quy ước giờ mùa hè và chuyển sang áp dụng giờ thống nhất toàn quốc không thay đổi.

Năm 1998, Luật 2000/84/CE của Nghị viện châu Âu và Hội đồng châu Âu đã quy định lịch đổi giờ thống nhất cho tất cả các quốc gia thành viên.

• Giờ mùa hè Trung Âu
• Giờ mùa hè Đông Âu
• Giờ mùa hè Anh Quốc
• Giờ mùa hè toàn châu Âu

(bằng tiếng Anh)

• Seize the Daylight của David Prerau (Nhà xuất bản Thunder’s Mouth Press; 23.00 USD; ISBN 1-56025-655-9)

Các liên kết bên ngoài

(bằng tiếng Anh)

• Thảo luận rõ ràng về giờ mùa hè
• Máy chủ Thời gian Toàn cầu