Khám phá những đặc sản không thể bỏ lỡ trong mỗi chuyến du lịch là điều thú vị. Đặc biệt tại những vùng đất phong phú từ cao nguyên đến biển cả như Đông Bắc Việt Nam, du khách sẽ được tận hưởng một nền ẩm thực phong phú, mộc mạc nhưng đầy hấp dẫn. Hãy cùng TripNOW khám phá nền ẩm thực miền Đông Bắc qua bài viết sau.
Ẩm thực Đông Bắc – Nét đặc sắc từ các món thịt
Thịt Gà đồi truyền thống của vùng Đông Bắc
Gà đồi, còn gọi là gà rừng, là thực phẩm rất được ưa chuộng tại các vùng núi Đông Bắc. Người dân nơi đây thường giữ gà cho những dịp quan trọng như đón khách quý hay các ngày lễ Tết để chuẩn bị các món cỗ cúng tổ tiên.
Thịt gà đồi được biến tấu thành nhiều món ngon như hấp, luộc, nướng với lá móc mật hoặc mắc khén, nổi tiếng với hương vị thơm ngon, thịt săn chắc không hề bở, và vị ngọt tự nhiên. Khi thưởng thức cùng xôi nếp nương hoặc cơm lam, thịt gà càng trở nên hấp dẫn hơn.
Gà đồi là món ăn truyền thống dùng để đãi khách quý trong các dân tộc (Ảnh sưu tầm)
Thịt lợn Mán - hương vị đậm đà của núi rừng
Lợn Mán, một loại gia súc phổ biến trong các gia đình dân tộc ở Đông Bắc, thường được nuôi để cung cấp thịt trong các dịp lễ Tết hoặc những sự kiện quan trọng khác. Thường thì một con lợn được nuôi từ đầu năm đến cuối năm chỉ nặng khoảng 25 – 30kg.
Thịt lợn Mán có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như lợn mẹt, lợn quay nguyên con, lợn nướng ướp hạt mắc khén và lá móc mật. Một miếng thịt thôi đủ khiến bạn ngỡ ngàng với lớp bì giòn sần sật, cùng thịt chắc, ngọt và thơm đặc trưng, rất khác biệt so với thịt lợn nuôi công nghiệp.
Thịt lợn Mán - đặc sản tuyệt vời của Đông Bắc (Ảnh sưu tầm)
Vịt quay bảy vị - món ăn nổi bật nhất tại Cao Bằng
Vịt quay 7 vị, món tự hào của người dân Cao Bằng, là sự kết hợp tuyệt vời của nguyên liệu tươi ngon và bảy loại gia vị khác nhau, mỗi loại tạo nên một hương vị độc đáo. Hãy đến và thử cả bảy món vịt để trải nghiệm hương vị nổ tung với mỗi lần cắn, mỗi món lại mang một vẻ đặc trưng riêng.
Món vịt quay có màu nâu vàng óng ánh, với lớp da giòn tan và thịt ngon đậm đà, phảng phất hương thơm lôi cuốn.
Hình ảnh món vịt quay 7 vị rất hấp dẫn, đủ để quyến rũ bất kỳ ai ngay từ cái nhìn đầu tiên (Ảnh sưu tầm)
Thịt gác bếp - biểu tượng của ẩm thực văn hóa Đông Bắc
Thịt trâu, bò, gà, lợn, xúc xích, và lạp xưởng đều có thể được sử dụng để làm thịt gác bếp. Quá trình hun khói bằng củi rừng không chỉ làm thịt chín mà còn giúp thịt có độ săn và mùi thơm đặc trưng. Ban đầu, thịt gác bếp là phương pháp bảo quản thịt của người dân tộc trong những mùa kém thu hoạch. Ngày nay, nó đã trở thành món ăn vặt hoặc món nhắm được ưa chuộng khắp nơi.
Hình ảnh các loại thịt gác bếp của người dân tộc (Ảnh sưu tầm)
Thắng cố Đồng Văn – một đặc sản thịt ngựa của Đông Bắc
Cao nguyên đá Đồng Văn được biết đến với món thắng cố chuẩn mực, nấu từ thịt ngựa và ngũ tạng, ướp với hạt mắc khén, lá móc mật, gừng, sả và các nguyên liệu đặc trưng khác của núi rừng. Trong cái lạnh của mùa Đông, khói thắng cố bốc lên nghi ngút, lan tỏa hương thơm lừng. Một chút rượu ngô cùng bát thắng cố nóng hổi là bí quyết để xua tan cái rét buốt.
Đồng Văn nổi tiếng là địa điểm có món Thắng cố hấp dẫn nhất (Ảnh sưu tầm)
Hương vị đặc trưng của ẩm thực Đông Bắc qua các món chế biến từ cá
Gỏi cá Bỗng dòng sông Lô
Cá Bỗng sông Lô được biết đến với thịt nhiều nạc, săn chắc, ngọt tự nhiên và không hề tanh. Chỉ những con cá từ 1,5 đến 2 năm tuổi mới được tuyển chọn kỹ càng để chế biến. Sau khi được làm sạch, cá được trộn đều với bột xương cá và các loại gia vị, rau thơm để tạo nên một món gỏi cá đầy hương vị đặc biệt.
Gỏi cá Bỗng sông Lô, một đặc sản nổi tiếng của Tuyên Quang (Ảnh sưu tầm)
Cá nướng hồ Ba Bể
Cá nướng hồ Ba Bể không chỉ là một trải nghiệm ẩm thực hấp dẫn mà còn là một hoạt động không thể bỏ qua khi ghé thăm hồ Ba Bể. Trong khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, việc câu cá trực tiếp từ hồ, nướng ngay trên những viên đá nóng và thưởng thức cùng ly rượu cay nồng giữa lãnh địa biển trời bao la là thú vui tao nhã, khó quên. Cá tại hồ Ba Bể, với nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên và sống trong nước mát quanh năm, mang lại hương vị thơm ngon, tươi mới hơn hẳn.
Hình ảnh món cá nướng hồ Ba Bể (Ảnh sưu tầm)
Ẩm thực Đông Bắc nổi bật với các món hải sản giản dị nhưng đầy hương vị
Chả cá mực giã tay – nét ẩm thực đặc trưng của Quảng Ninh
Chả mực giã tay là đặc sản nổi tiếng của Quảng Ninh, được làm từ những con mực tươi ngon thu hoạch trong vịnh Bắc Bộ. Mực được giã tay cùng thịt nạc và một chút rau thơm, cốm, để tạo thành những miếng dẹt, tròn to bằng lòng bàn tay. So với chả mực xay máy, chả mực giã tay có độ ngọt và độ chắc hơn hẳn. Món này có thể thưởng thức cùng canh bún chua, hoặc rán lên, sốt cà chua ăn kèm cơm trắng đều tuyệt vời.
Chả mực giã tay là một phần không thể thiếu trong bữa ăn của người dân Quảng Ninh (Ảnh sưu tầm)
Chả rươi – hương vị độc đáo của ẩm thực biển Quảng Ninh
Rươi, sinh sống chủ yếu ở các cửa sông, cửa biển Quảng Ninh, trở nên dồi dào vào mùa thu. Rươi dài và hơi dẹt, được làm sạch và trộn với thịt băm, trứng, rau thơm, mộc nhĩ, sau đó hấp cho đến khi chín vàng. Chả rươi, với sự phối hợp đặc biệt của các nguyên liệu, mang đến mùi thơm nức và hương vị béo ngậy khó cưỡng.
Chả rươi – món ăn dân dã được ưa chuộng vào mùa đông (Ảnh sưu tầm)
Ngán – đặc sản của Quảng Ninh
Ngán, loài vỏ sò lớn hơn ngao và sò, có thịt ngọt, không dai, giàu dinh dưỡng, là đặc sản của Quảng Ninh. Du khách đến đây thường không bỏ lỡ cơ hội thưởng thức ngán được chế biến đa dạng như nướng, hấp, xào. Đây là một trong những loài hải sản được yêu thích nhất tại đây.
Ngán Quảng Ninh, món ăn đặc sắc thu hút du khách. (Ảnh sưu tầm)
Sá sùng Quảng Ninh
Sá sùng, với vẻ ngoài giống giun đất, có thể khiến bạn bất ngờ, nhưng lại là một loại hải sản ngon và cao cấp, giá khoảng 4 triệu/kg. Sá sùng thường được chế biến các món như hấp hoặc xào hành mỡ với lạc rang, mang lại hương vị giòn, ngọt, hấp dẫn, rất tốt cho sức khỏe nam giới.
Sá Sùng, hải sản cao cấp với mức giá cao (Ảnh sưu tầm)
Ẩm thực truyền thống Đông Bắc với nhiều loại xôi dân dã
Xôi trứng kiến
Trứng kiến, một đặc sản hiếm có của vùng rừng núi Đông Bắc Việt Nam, được rửa sạch và xào nhẹ nhàng với hành mỡ. Sau đó, trộn đều với xôi nếp nương còn ấm, tạo nên một món ăn thơm ngon, béo ngậy, hấp dẫn với hương vị đặc trưng của trứng kiến kết hợp với gạo nếp.
Dù dân dã, món ăn vẫn cuốn hút bởi hương vị đặc biệt (Ảnh sưu tầm)
Xôi trám, đặc sản nổi tiếng của ẩm thực Đông Bắc
Trám, một loại quả nổi tiếng ở các vùng núi thấp Đông Bắc, được dùng để làm xôi. Trám đen sau khi hấp chín được tách thịt, nghiền nhuyễn rồi trộn đều với gạo nếp và hấp trong chõ. Khi xôi đã chín, người ta xối thêm ít mỡ gà hoặc mỡ lợn lên trên để tăng hương vị. Xôi trám có màu tím đẹp mắt, vị thơm dẻo và ăn kèm với thịt nướng càng thêm phần hấp dẫn.
Xôi trám thu hút sự chú ý của thực khách (Ảnh sưu tầm)
Xôi ngũ sắc
Người dân tộc ở miền núi phía Bắc Việt Nam yêu thích món xôi nếp ngũ sắc, với năm màu sắc nổi bật: vàng, trắng, tím, đỏ, và cam.
Xôi nếp ngũ sắc thường được dùng trong các dịp lễ Tết, cưới hỏi. Xôi nổi bật với màu sắc hấp dẫn, hạt xôi dẻo thơm, ngọt ngào, mang hương vị đặc trưng của gạo nếp và nước chiết xuất tự nhiên từ hoa và trái cây. Khi ăn kèm với thịt, muối lạc hoặc muối vừng, món xôi càng trở nên ngon lành và béo ngậy.
Món xôi nếp ngũ sắc là một tác phẩm nghệ thuật với màu sắc bắt mắt (Ảnh sưu tầm)
Những loại bánh truyền thống của Đông Bắc
Bánh trứng kiến
Vào tháng 4 và tháng 5 hàng năm, cư dân Cao Bằng lại rủ nhau vào rừng săn tìm ổ trứng kiến đen để làm bánh. Bánh trứng kiến là sự kết hợp giữa nếp nương, trứng kiến, và thịt băm. Nguyên liệu này được rang chín cùng hành lá và lá hẹ tạo nên nhân bánh. Sau đó, bột bánh được nhào nặn, trải mỏng trên lá vả và nhân được phết lên giữa hai lớp bột. Bánh sau đó được hấp chín, với vị ngọt của nếp, hương thơm và độ béo từ nhân trứng kiến, làm nên một món ăn đặc trưng không thể bỏ qua khi ghé thăm Đông Bắc.
Bánh trứng kiến - món bánh tiêu biểu cho văn hóa ẩm thực Cao Bằng (Ảnh sưu tầm)
Bánh Coóc Mò
Bánh Coóc Mò, một loại bánh truyền thống của người Tày, có hình dáng giống như sừng bò, từ đó có tên gọi. Bánh được làm từ gạo nếp và nhân lạc đỏ, gói trong lá chuối hoặc lá dong và hấp chín. Do vị bánh khá thanh, nên thường được thưởng thức cùng mật ong hoặc đường để tăng thêm hương vị.
Bánh Coóc Mò - hương vị đặc biệt của người Tày (Ảnh sưu tầm)
Bánh Láo Khoải
Bánh này là món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết của người Mông ở Đông Bắc. Sản xuất từ bột ngô, bánh hấp chín trước khi nặn thành hình bầu dục dài 15-20cm và nướng trên than hồng. Mỡ và mật ong phết lên mặt bánh khi nướng không chỉ làm tăng hương thơm mà còn làm bánh ngon hơn, béo ngậy và đậm đà.
Bánh vàng rộp là phần không thể thiếu trong Tết của người Mông (Ảnh sưu tầm)
Bánh gio
Bánh gio là đặc sản của người Tày ở Đông Bắc. Bánh được gói trong lá chít, có hình tam giác cân hoặc hình dài như cái nem. Bánh được luộc chín và thường được ăn lạnh. Với màu vàng kem và độ trong nhẹ, bánh gio thưởng thức cùng mật hoặc đường rất hợp khẩu vị.
Bánh gio nổi bật với màu sắc hấp dẫn (Ảnh sưu tầm)
Bánh cuốn trứng Đồng Văn
Bánh cuốn Đồng Văn mang một nét riêng không lẫn vào đâu được. Bánh cuốn ở đây mềm mịn, và khác biệt lớn nhất là nhân trứng thay vì nhân thịt hay mộc nhĩ thông thường.
Khác với bánh cuốn chấm nước mắm pha thông thường, bánh cuốn Đồng Văn sử dụng nước chấm xương hầm, gia vị được nêm nếm kỹ lưỡng, phục vụ nóng với hành tươi và hành phi giòn rụm, mang lại hương vị đậm đà, phong phú.
Bánh cuốn trứng độc đáo Đồng Văn – Hà Giang (Ảnh sưu tầm)
Bánh giò gấc, món quà ẩm thực từ dân tộc thiểu số ở Đông Bắc
Bánh giò gấc, đặc sản của người Tày, Dao tại Đông Bắc, làm từ bột bánh pha nước gấc để có màu đỏ hoặc đỏ cam bắt mắt. Bánh giò gấc có kết cấu mềm mịn, béo ngậy và nhẹ nhàng ngọt từ vị gấc. Thường được thưởng thức kèm tương ớt để tăng thêm hương vị phong phú.
Bánh giò gấc nổi tiếng tại Lạng Sơn (Ảnh sưu tầm)
Các món ăn muối chua tự chế đặc trưng của Đông Bắc
Nem nướng Hữu Lũng
Nem nướng Hữu Lũng có kích thước to bằng cổ tay người lớn và dài bằng một gang tay. Được gói trong ba lớp lá chuối xanh, chính lá chuối giúp nem chín đều. Nem sau khi gói được ủ tự nhiên từ 3 đến 5 ngày. Khi nướng trên bếp than, nem phát ra mùi thơm hấp dẫn, sau khi bóc lá, nóng hổi có thể chấm cùng tương ớt tự làm để thưởng thức.
Hình ảnh món nem nướng Hữu Lũng thơm ngon (Ảnh sưu tầm)
Thịt chua Thanh Sơn, món ăn truyền thống của người Mường ở Đông Bắc
Thịt chua Thanh Sơn là món đặc sản của người Mường, ban đầu được ủ trong tre, nứa nhưng hiện tại thường được ủ trong hộp nhựa do nhu cầu lớn. Món này được chế biến từ thịt lợn mán và thính ngô, với thịt nạc ăn có độ dai và phần bì giòn sần sật, thơm mùi thính đặc trưng. Thường được thưởng thức chấm tương ớt và ăn kèm lá sung, Thịt chua Thanh Sơn giờ đây là đặc sản nổi tiếng của Phú Thọ, được nhiều nơi săn đón.
Thịt chua Thanh Sơn - Đặc sản nổi tiếng Phú Thọ (Ảnh sưu tầm)
Canh rau Sắn
Canh rau sắn là một món ăn truyền thống đến từ Phú Thọ. Rau sắn non được giã nát và ngâm với măng. Canh rau sắn được nấu với tép (loại cá nhỏ) là thơm ngon nhất, hoặc có thể dùng xương hầm cho những ai không ưa mùi tanh. Canh cần được hầm kỹ ít nhất một giờ để rau mềm và canh có vị chua vừa phải, nước dùng đậm đà và hương vị đặc trưng. Rau sắn cũng rất ngon khi xào với bã mỡ.
Canh rau sắn - món ăn giản dị nhưng đầy hấp dẫn (Ảnh sưu tầm)
Ẩm thực Đông Bắc phong phú từ rừng núi đến đồng bằng và biển khơi, mỗi món ăn đều có sự độc đáo riêng không trùng lặp. Đây là tổng hợp các nét đặc sắc của ẩm thực vùng này. Ghi nhớ và chuẩn bị cho chuyến du lịch sắp tới của bạn.
Kim Khánh
Tác giả: Nguyễn Phúc