Buzz
I. Giới thiệu một vài điều về Nguyễn Đình Chiểu và tác phẩm “Truyện Lục Vân Tiên”.
Giới thiệu một số thông tin về Nguyễn Đình Chiểu
Nguyễn Đình Chiểu (1822 – 1888) là người sinh ra tại làng Tân Khánh, phú Tân Bình, tỉnh Gia Định, trong một gia đình quan lại nhỏ. Ông nổi tiếng với sự học giỏi, lòng hiếu thảo, và sự đóng góp cho cộng đồng.
Cuộc đời của ông gặp nhiều bi kịch: mất khả năng nhìn, không thành công trong sự nghiệp. Thời kì ông sống chứng kiến đất nước bị Pháp xâm lăng, đặc biệt là miền Nam Việt Nam dần rơi vào tay thực dân.
Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ lớn của dân tộc Việt Nam trong thời kỳ đau thương sau nửa sau thế kỷ XIX.
Các tác phẩm của ông bao gồm:
Các tác phẩm thơ: “Truyện Lục Vân Tiên', “ Dương Từ Hà Mậu', 'Ngư tiều y thuật vấn đáp”
Nhiều bài thơ, văn xuôi nổi tiếng: “Chạy giặc ', “ Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc', 'Văn tế Trương Định ', 'Văn tế nghĩa sĩ trong trận vong Lục tỉnh”, v.v...
Tất cả các tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu đều viết bằng chữ Nôm, chứa đựng tư tưởng nhân nghĩa, lòng yêu nước và sự căm hận sâu sắc với kẻ thù.
2. Tác phẩm
Truyện Lục Vân Tiên là một tác phẩm độc đáo của Nguyễn Đình Chiểu, gồm 2082 câu thơ lục bát (có thêm 2246 câu thơ lục bát). Trong câu chuyện về Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga, tác giả ca ngợi nhân nghĩa, lên án những kẻ gian manh, và khẳng định trung, hiếu, tiết, hạnh là các giá trị cao quý.
“Trai thời trung, hiến làm đầu,
Gái thời tiết, hạnh là câu trau mình'.
II. Tóm tắt truyện “Lục Vân Tiên'.
Ở quận Đông Thành, vợ chồng Lục có một cậu con trai xuất sắc tên là Lục Vân Tiên. Sau khi học đạo tại núi, Vân Tiên trở thành một người có văn võ kiêm cơ.
Trên đường trở về từ núi, Vân Tiên đã đánh bại bọn cướp Phong Lai, giải cứu Kiều Nguyệt Nga, một cô gái xinh đẹp và tài năng. Sự dũng cảm và lòng từ bi của Vân Tiên đã làm cho Nga vẽ bức tranh của Vân Tiên và mang theo mình.
Vân Tiên đến thăm gia đình của Võ Công, người đã hứa gả con gái cho cậu. Vân Tiên gặp Hớn Minh, Vương Tử Trực (hai người bạn tốt) và Trịnh Hâm, Bùi Kiệm, hai kẻ xấu xa. Ông Quán đã nói với bốn người về lòng ghét thù trong cuộc sống.
Sắp thi, Vân Tiên nhận được tin nhà. Anh ta vội vã trở về quê nhà để tham dự tang lễ cho mẹ. Quá đau lòng, ông mắc bệnh và mất khả năng nhìn. Vân Tiên bị lừa bởi những kẻ lừa đảo, bị thầy bói lừa và tiêu hết tiền; Trịnh Hâm đẩy anh ta xuống sông để hại. Nhưng Vân Tiên được Long Ngọc và ông Ngư cứu sống. Vân Tiên trở về nhà của Võ Công, bị coi thường và bị bỏ vào hang động để chết. Nhưng Vân Tiên được Thần Núi và ông Tiều cứu ra, gặp lại Hớn Minh, người bạn đồng hành. Vương Tử Trực đỗ thủ khoa, đến nhà Võ Công để hỏi tin Vân Tiên. Võ Công muốn gả con gái cho Vương Tử Trực, nhưng đã bị anh ta chối từ vì anh ta cảm thấy bất lịch sự.
Nghe tin Vân Tiên gặp nạn, Nguyệt Nga vô cùng đau buồn, quyết tâm tự tử. Tôn Thái sư trong triều đề xuất vua phải gửi Nguyệt Nga cho quân địch. Nhưng Nguyệt Nga đã được Quan Âm cứu sống; sau đó nàng ẩn nấp tại vườn nhà Bùi. Bùi Ông muốn nhận Nguyệt Nga làm con nuôi, nhưng Bùi Kiệm muốn lấy nàng làm vợ. Nguyệt Nga bỏ trốn, tìm sự ẩn nấp tại lão bà giữa rừng sâu.
Nhờ thuốc kỳ diệu mà mắt Vân Tiên lại sáng. Anh ta trở về quê nhà: thăm cha, viếng mẹ, thăm Kiều Ông. Anh ta thi vào cử nhân, tham gia chiến trận chống giặc. Trên đường về sau chiến thắng, Vân Tiên gặp lại Nguyệt Nga, cả hai hạnh phúc gặp lại nhau.
Vân Tiên trở lại triều đình, hoàn thành mọi sứ mệnh. Tôn Thái sư và những kẻ ác đã bị trừng phạt, những người công bằng đã được đền đáp. Vân Tiên và Nguyệt Nga sống hạnh phúc, vinh quang suốt cuộc đời.
III. Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên qua đoạn thơ 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”.
Nguyễn Đình Chiểu, một nhà thơ yêu nước của miền Nam Việt Nam. Ông sống trong thời kì hỗn loạn, xã hội rối ren, và chế độ phong kiến Việt Nam đang trên bờ vực suy tàn. Xã hội đau khổ, hỗn loạn. Ngoài việc viết những bài thơ yêu nước, Nguyễn Đình Chiểu còn nổi tiếng với Truyện Lục Vân Tiên dài 2082 câu thơ lục bát.
Truyện thơ này tôn vinh trung, hiếu, tiết, hạnh là các giá trị cốt lõi của dân tộc. Đạo làm con, đạo làm người, tình bạn, tình yêu được nhà thơ ca ngợi một cách tường tận:
'Trai thời trung hiếu làm đầu
Gái thời tiết hạnh là câu trau mình”
Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga là hai nhân vật chính của câu chuyện, sáng ngời với trung hiếu, tiết hạnh.
Đoạn trích 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga' là một trong những đoạn thơ hay nhất của tác phẩm, thể hiện phong cách viết tự sự đặc trưng của Nguyền Đình Chiểu. Nhân vật Lục Vân Tiên được mô tả như một mẫu người anh hùng lý tưởng: từ bi, dũng cảm và mang trong mình tinh thần cao cả.
Tình thương con người là phẩm chất cao quý nhất của Lục Vân Tiên. Rời bỏ thầy, chàng rong ruổi về kinh thành để tham gia vào cuộc thi. Hành trình đầy khó khăn. Trên đường, Lục Vân Tiên bất ngờ gặp phải nhóm người dân đang bỏ chạy, tiếng kêu gao thảm thiết vang lên. Chàng đã quan tâm hỏi thăm chi tiết về tình hình và quyết định can thiệp để giải cứu nhân dân thoát khỏi cảnh khốn khó, nguy hiểm:
Tôi sẽ nỗ lực hết mình, anh hùng ạ,
Để giải thoát cho những người khỏi khổ đau trong lúc này!
Phẫn nộ trước bọn ác độc, Lục Vân Tiên nổi giận chỉ trích hành động tàn bạo của chúng. Chàng đã ủng hộ nhân dân, quyết tâm bảo vệ họ:
Chỉ rõ rằng: chúng tội ác,
Hãy tránh xa tật lừa gạt, không làm hại đến người dân.
Đạo lý của dân tộc ta rất cao đẹp, 'Yêu thương người như yêu thương than.' Lục Vân Tiên đã hành động dựa trên tình yêu thương rộng lớn đó.
Tình thương con người đã làm cho tinh thần và lòng dũng cảm của người con nhà Lục cao hơn. Bọn cướp rất nhiều và lợi hại, gươm giáo sáng loáng. Tướng cướp Phong Lai 'đỏ mặt, đầy sát khí.' Hắn hung dữ và sức mạnh vượt trội! Trong vòng vây của 10 tên cướp, không có một mảnh sắt nào trong tay, chỉ có một mình với cành cây làm gậy. Lục Vân Tiên đã dũng cảm đánh đuổi bọn cướp. Tấn công từ phía sau, xông lên từ phía trước, chàng tung hoành giữa đám cướp. Chúng bị đánh bại tan tác. Bọn tên cướp đã hoảng sợ quăng gươm giáo và bỏ chạy. Tướng cướp Phong Lai đã bị tiêu diệt. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã so sánh việc Lục Vân Tiên đánh đuổi bọn cướp với chiến công của hổ tướng Triệu Tử Long phá vòng vây Đương Dang thời Tam quốc, để ca ngợi tinh thần dũng cảm của anh hùng vị nghĩa:
'Vân Tiên đánh đuổi bất ngờ xâm nhập,
Như Triệu Tử Long phá vòng vây Đương Dang.
Bốn phía bị tan vỡ,
Tất cả đều vứt gươm giáo và chạy mau ngay.
Phong Lai không kịp phản ứng,
Bị Lục Vân Tiên đánh gục chỉ trong một nhát gậy.
Giọng thơ hùng hồn vang lên mô tả cuộc chiến đầy kịch tính và lôi cuốn.
Lục Vân Tiên được ca tụng là một anh hùng vị nghĩa tuyệt vời.
Bằng cách đánh bại lũ cướp xâm lấn, Lục Vân Tiên đã giải cứu Kiều Nguyệt Nga và Kim Liên. Cuộc gặp gỡ giữa người đẹp và anh hùng đã diễn ra cảm động và đầy tình người. Kiều Nguyệt Nga muốn mời hiệp sĩ qua miền Hà Khẽ, để cha nàng có thể 'báo đáp công ơn':'
'Nhớ mãi công ơn chân thành,
Sao lòng mị cùng ngươi phải giữ'.
Nhưng Vân Tiên 'nghe lời lại cười'. Một nụ cười rất sảng khoái, cho thấy tâm hồn cao thượng: vô tư, dung túng, quả quyết. Chàng coi việc đánh cướp như một hành động nhân từ. Anh hùng phải bảo vệ người dân khỏi sự hiểm nguy, xua đuổi tà ác, che chở và ủng hộ những người gặp khó khăn. Nếu nhìn thấy điều thiện mà không hành động, thì anh hùng còn ý nghĩa gì nữa?'
'Nhớ lời khuyên về lòng nghĩa không vi diệu,
Làm người như vậy cũng không thể coi là anh hùng'.
Nguyễn Đình Chiểu đã mô tả nhân vật Lục Vân Tiên với tính cách của một tráng sĩ thời loạn, coi cái chết như một chuyện nhẹ nhàng, trân trọng nghĩa và khinh bạc, sống và hành động theo triết lý: 'Lo sống đẹp đẽ, sẵn sàng hy sinh nếu cần thiết. Vân Tiên giống như anh hùng Từ Hải trong 'Truyện Kiều''.
'Tiếng gọi của anh hùng đã vang lên rằng
Trong cuộc đời dù gặp khó khăn nhưng vẫn phải kiên nhẫn!'.
Hình ảnh của Vân Tiên khi đánh cướp đã được miêu tả một cách sống động. Cử chỉ, hành động, lời nói và thái độ của chàng đều rất hoàn hảo, mang đậm phong cách của một anh hùng, một tráng sĩ thời xưa. Điều này thể hiện rõ lòng thương người, tinh thần nhân vị và chí quả cảm của Vân Tiên, phản ánh đúng tinh thần của nhân dân Việt Nam. Suốt hơn một thế kỷ qua, nhân vật Lục Vân Tiên đã được nhân dân yêu quý, tôn vinh. Tinh thần chiến đấu kiên cường của những người miền Nam trong cuộc đấu tranh chống lại phong kiến và đế quốc suốt hơn một thế kỷ đã làm cho chúng ta cảm nhận được vẻ đẹp lý tưởng của anh hùng Lục Vân Tiên. Tấm gương sáng chói đó sẽ mãi mãi là một minh chứng uy nghi về sức mạnh thẩm mỹ của văn học và văn hóa Việt Nam, của tác phẩm Truyện Lục Vân Tiên mà nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã để lại cho thế hệ sau này.
