Buzz
Một chiếc F-22 Raptor của Mỹ đã tiêu diệt thành công một khinh khí cầu do thám của Trung Quốc. Được biết đến với tính năng tàng hình vượt trội, F-22 Raptor được coi là biểu tượng quốc gia của Hoa Kỳ khi không cho phép bất kỳ chiếc nào được bán ra nước ngoài. Bài viết này sẽ tổng hợp lịch sử phát triển của F-22 Raptor cùng những điều thú vị về loại máy bay chiến đấu này. Ngoài ra, tại triển lãm hàng không Singapore Airshow 2018, tôi đã có cơ hội chứng kiến F-22 Raptor và ghi lại được một số hình ảnh độc đáo.Chương trình Tiêm kích Tương laiF-22 Raptor là một trong những thành tựu đáng kinh ngạc của ngành công nghiệp hàng không quân sự. Với sức mạnh vượt trội và tính linh hoạt tuyệt vời, nó không chỉ là biểu tượng của sự chiến thắng mà còn là biểu tượng của sự tiến bộ công nghệ. F-22 Raptor không chỉ là một chiến đấu cơ, mà còn là biểu tượng của sự đổi mới và sức mạnh.
Năm 1981, một bước tiến quan trọng đã được thực hiện khi USAF đề xuất chương trình ATF, với mục tiêu phát triển một loại máy bay chiến đấu hoàn toàn mới. F-22 Raptor không chỉ mang lại sự ấn tượng với công nghệ tàng hình tiên tiến mà còn với sự kết hợp hoàn hảo giữa hiệu suất chiến đấu và tính tiết kiệm nhiên liệu.Chương trình phát triển F-22 Raptor đã đi qua nhiều giai đoạn khác nhau, từ khâu nghiên cứu đến khâu thử nghiệm nguyên mẫu. Với sự đầu tư và nỗ lực không ngừng, F-22 Raptor đã chứng minh được vị thế của mình trong tương lai của không gian chiến đấu.
Một sự cạnh tranh đầy kịch tính giữa hai nhà sản xuất động cơ hàng đầu của Mỹ, Pratt & Whitney và General Electric, đã dẫn đến việc phát triển hai nguyên mẫu động cơ đột phá cho chương trình ATF. Cả YF-23 và YF-22 đều đã trải qua những chặng đường thử nghiệm đầy thách thức.
Với việc thực hiện chuyến bay đầu tiên của nguyên mẫu YF-23 vào năm 1990, Northrop/McDonnell Douglas đã khẳng định vị thế của mình trong cuộc đua công nghệ hàng không quốc tế. YF-23 không chỉ đạt được tốc độ siêu thanh mà còn thiết lập những kỷ lục ấn tượng về hiệu suất.
YF-22, với khả năng linh hoạt vượt trội, đã chứng minh được sức mạnh của nó trong cuộc thi khốc liệt với YF-23. Lockheed/Boeing/General Dynamics đã đem đến một giải pháp độc đáo và hiệu quả cho nhu cầu của không quân Hoa Kỳ.Vào tháng 8 năm 1991, Lockheed và Boeing đã được trao hợp đồng phát triển kỹ thuật và sản xuất (EMD) trị giá 9,55 tỷ đô, về sau nâng lên thành 11 tỷ đô. EMD sẽ bao gồm việc hoàn thiện thiết kế của F-22, phát triển dây chuyền sản xuất, chế tạo và thử nghiệm 9 chiếc đủ điều kiện bay và 2 chiếc dành cho hoạt động thử nghiệm trên mặt đất.
Ban đầu, Không quân Hoa Kỳ muốn có 750 chiếc máy bay từ chương trình ATF, bắt đầu sản xuất vào năm 1994 và đi vào hoạt động vào cuối thập niên 90. Tuy nhiên, con số này liên tục giảm dần vì vấn đề về chi phí. Vào năm 1990, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Dick Cheney đã giảm số lượng xuống còn 648 chiếc. Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, con số này tiếp tục giảm xuống còn 442 chiếc và đến năm 1993, Không quân Hoa Kỳ gần như quyết định chỉ mua 381 chiếc. Năm 2004, khi Hoa Kỳ tập trung vào cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Donald Rumsfeld tiếp tục cắt giảm kế hoạch mua sắm xuống còn 183 máy bay, bất chấp yêu cầu của Không quân Hoa Kỳ là 381 chiếc. Năm 2008, Quốc hội thông qua dự luật chi tiêu quốc phòng mới, nâng tổng số F-22 lên 187 chiếc. Hiện nay, có tổng cộng 195 chiếc F-22 được sản xuất, trong đó có 187 chiếc thuộc biên chế của 7 phi đội và 8 chiếc dành cho hoạt động thử nghiệm và huấn luyện. Hoạt động sản xuất bắt đầu từ năm 1996 và kéo dài đến 15 năm. Chiếc F-22 Raptor đầu tiên được sản xuất từ dây chuyền sản xuất này vào tháng 4 năm 1997 và đây là chiếc đầu tiên trong số 9 chiếc dùng cho hoạt động thử nghiệm.
Lockheed Martin (Lockheed Corp và Martin Marietta Corp sáp nhập vào tháng 3 năm 1995) và Boeing đảm nhận sản xuất các thành phần khác nhau của F-22 Raptor cùng hơn 1000 nhà thầu phụ khác. Lockheed Martin Aeronautical Systems là đơn vị chính quản lý chương trình F-22, chịu trách nhiệm sản xuất phần mũi, thân trước bao gồm buồng lái, cửa hút gió, mép trước của cánh, cánh ổn định, cánh tà, cánh liệng, càng hạ cánh và lắp ráp hoàn chỉnh máy bay. Nhánh Tactical Aircraft Systems của Lockheed chịu trách nhiệm sản xuất phần trung tâm của thân máy bay, khoang vũ khí, tích hợp hệ thống dẫn đường, hệ thống tác chiến điện tử INEWS, hệ thống liên lạc, hệ thống định hướng và nhận dạng CNI cùng hệ thống hỗ trợ vũ khí.Boeing đảm nhận việc sản xuất phần cánh và phần sau của thân máy bay, bao gồm cấu trúc động cơ và họng xả, phát triển radar, điện tử hàng không, hệ thống huấn luyện và quản lý hoạt động bay thử nghiệm của F-22. Động cơ F119-PW-100 được sản xuất bởi Pratt & Whitney.Những sự thật đáng chú ý về F-22 Raptor
F-22 như một hòn đá không gian, vô hình với mọi tia radar. Là bí mật quốc gia, không thể tiết lộ.
Phần mềm của hệ thống điện tử hàng không trên F-22 có khoảng 1,7 triệu dòng mã và chủ yếu liên quan đến việc xử lý dữ liệu radar. Số này vào thời điểm đó là khá lớn nhưng vẫn nhỏ hơn so với phần mềm trên F-35 Lightning II với 5,7 triệu dòng mã hoặc Boeing 787 Dreamliner với 6,5 triệu dòng mã.
F-22 đã trải qua nhiều lần tăng chi phí vì công nghệ phức tạp. Ước tính giá của mỗi chiếc là khoảng 150 triệu đô và tổng chi phí cho toàn bộ vòng đời của F-22 là 334 triệu đô mỗi chiếc. Mỗi chiếc F-22 tiêu tốn khoảng 68,362 đô cho mỗi giờ vận hành. Các chi phí này bao gồm chi phí sở hữu, thay đổi kỹ thuật, nhiên liệu, bảo trì, phi công...
F-22 Raptor có khả năng leo cao với vận tốc gần 18900 mét mỗi phút, trong khi F-35 Lightning II chỉ đạt được khoảng 13700 mét mỗi phút. Với 2 động cơ F119-PW-100 của Pratt & Whitney, F-22 Raptor có thể đạt tốc độ tối đa ở Mach 2.0 với hệ thống đốt cháy sau và tốc độ siêu thanh ở Mach 1.5 mà không cần đến hệ thống đốt cháy sau.
Trong trường hợp vụ việc gần đây, F-22 Raptor đã phóng một quả tên lửa không gian AIM-9X Sidewinder vào một khí cầu trinh sát của Trung Quốc. F-22 Raptor có thể mang theo một lượng lớn vũ khí nếu sử dụng cả 4 điểm treo cứng dưới cánh. Ngoài khẩu pháo 20 mm M61A2 Vulcan với 480 viên đạn tích hợp, nó còn có 3 khoang vũ khí ẩn trong thân máy. Số lượng vũ khí mang theo sẽ thay đổi tùy thuộc vào yêu cầu của nhiệm vụ và khả năng tàng hình.
Anbient; Wikipedia; HowStuffWorks; Boeing; Lockheed Martin; Tin Hiện; USAF
