Buzz
Thành nhà Mạc - Tài liệu thuyết minh mẫu số 1
Thành Tuyên Quang, hay còn gọi là thành nhà Mạc, tọa lạc tại tổ 8, phường Tân Quang, thị xã Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. Đây là một di tích lịch sử quan trọng của Việt Nam, giữ lại những đặc trưng cơ bản của một toà thành quân sự và hành chính từ thời phong kiến.
Thành cổ Tuyên Quang không chỉ là một biểu tượng của kiến trúc quân sự mà còn mang đậm giá trị văn hóa và lịch sử. Được công nhận là di tích quốc gia từ ngày 30/8/1991, thành Tuyên Quang chứng tỏ sự quan trọng và giá trị lịch sử của mình.
Thành cổ Tuyên Quang, với vị trí chiến lược ở 'cửa ngõ của kinh thành Thăng Long' và được gọi là 'bức tường thép của quốc gia,' đã đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ lãnh thổ, đặc biệt trong những thời kỳ then chốt của lịch sử Việt Nam. Nó đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng và lưu giữ những trang sử oai hùng của nhân dân Tuyên Quang.
Thành cổ nằm ở biên giới, mang ý nghĩa quốc phòng quan trọng, đồng thời là điểm chống lại các cuộc khởi nghĩa nông dân, nhất là dưới triều Nguyễn. Vị trí bên sông Lô và trên tuyến giao thông thủy bộ giúp thành chứng kiến nhiều biến động lịch sử và là nhân chứng của các sự kiện quan trọng trong khu vực.
Hiện tại, chưa có tài liệu cụ thể về thời gian xây dựng thành, nhưng dựa vào các nguồn như Đại Việt sử kí toàn thư và Kiến văn tiểu lục, có thể xác định thành Tuyên Quang được xây dựng trong thời kỳ Bắc chinh của nhà Mạc, vào khoảng năm 1553 - 1578.
Kiến trúc ban đầu của thành cổ Tuyên Quang được xây dựng trên địa hình bằng phẳng, được bao quanh bởi núi cao và sông Lô. Khi chiến dịch Bắc phạt thất bại, chúa Bầu rút về Đại Đồng, khiến thành trở nên bị bỏ hoang. Thời Nguyễn, thành được sử dụng làm cơ sở hành chính và trải qua nhiều lần cải tạo.
Vào năm 1884, khi quân Pháp chiếm Hà Nội và mở rộng ra các vùng lân cận, bao gồm Tuyên Quang, thành đã trở thành điểm đối đầu quan trọng. Dù quân triều đình không thể giữ vững thành, cuộc chiến kéo dài đã gây thiệt hại lớn cho quân Pháp, thể hiện sự kiên cường của nhân dân Tuyên Quang.
Thành Tuyên Quang đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng, bao gồm cuộc khởi nghĩa của Nông Văn Vân năm 1829 và sự kiện Nhật đầu hàng tại đây vào ngày 21/08/1945. Các nghiên cứu lịch sử cho thấy thành có cấu trúc đặc biệt với hệ thống cổng, tường thành, và đồn bố được thiết kế để bảo vệ hiệu quả.
Những lần cải tạo dưới triều Nguyễn đã làm cho thành Tuyên Quang trở nên kiên cố hơn với cấu trúc và chức năng hoàn thiện. Những sửa đổi này không chỉ tăng cường khả năng phòng thủ của thành mà còn nhấn mạnh vị trí chiến lược quan trọng của nó. Ngày nay, di tích còn lại của thành vẫn là minh chứng cho sự kiên cường và tài năng kiến trúc của người Việt.
Thuyết minh về Thành nhà Mạc - Mẫu 2 chọn lọc
Thành nhà Mạc, hay thành cổ Tuyên Quang, tọa lạc tại thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang, Việt Nam, là một di tích lịch sử và văn hóa quan trọng. Đây là một trong những di tích còn sót lại từ thời kỳ nhà Mạc, mang trong mình nhiều câu chuyện và giá trị lịch sử quý báu.
Xây dựng ở vị trí chiến lược gần sông Lô, thành Tuyên Quang đã phát triển thành trung tâm thương mại quan trọng và là điểm giao thương của các triều đại phong kiến. Thành có nguồn gốc từ thời nhà Lý, khi quân đội đóng quân tại đây dưới tên gọi đồn Tam Kỳ hoặc Tam Cờ.
Trong cuộc chiến tranh Lê-Mạc năm 1592, khi quân Nam triều do Trịnh Tùng chỉ huy tiến vào miền Bắc, thành Tuyên Quang đã trở thành điểm phòng thủ quan trọng. Sau khi vua Mạc Mậu Hợp bị bắt và xử tử, các quan lại và quý tộc rút về Cao Bằng. Để chống lại quân nhà Lê, triều Mạc đã nhanh chóng xây dựng thành Tuyên Quang, theo truyền thuyết, chỉ trong một đêm. Họ cũng xây dựng Thổ Sơn (núi Đất) cao hơn 50m, gia tăng khả năng phòng thủ trong cuộc chiến giữa hai triều đại.
Thành cổ Tuyên Quang là nhân chứng của nhiều sự kiện lịch sử quan trọng, bao gồm cuộc chống lại quân Pháp của các dân tộc Kinh, Tày, Dao, Cao Lan vào năm 1884. Vào tháng 8 năm 1945, đây là nơi Giải phóng quân tấn công trong cuộc chiến chống thực dân Nhật Bản, dẫn đến việc quân Nhật đầu hàng chỉ sau vài ngày, ghi dấu chiến thắng của nhân dân Tuyên Quang.
Ngày 20 tháng 3 năm 1961, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thăm quê hương cách mạng Tuyên Quang và phát biểu với người dân tại sân vận động phía bắc Thổ Sơn, nơi có thành cổ Tuyên Quang.
Thành nhà Mạc (thành Tuyên Quang) đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia vào năm 1991. Đây là bảo vật lịch sử quý giá, là minh chứng cho sự kiên cường và tinh thần chiến đấu của nhân dân Việt Nam.
Thuyết minh về Thành nhà Mạc - Mẫu 3 chọn lọc
Thành cổ Tuyên Quang, còn gọi là thành nhà Mạc, là di tích lịch sử văn hóa quan trọng tọa lạc tại phường Tân Quang, thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang, Việt Nam. Đây là một trong những công trình di tích độc đáo và có giá trị lớn.
Nằm ở vị trí chiến lược, thành nhà Mạc được xây dựng để kiểm soát giao thông đường thủy và bộ tại ven sông Lô, khu vực đã phát triển mạnh về thương mại và trở thành trung tâm quan trọng của các triều đại phong kiến. Được bắt nguồn từ thời nhà Lý với đồn Tam Kỳ (hay Tam Cờ) đóng quân tại đây.
Theo truyền thuyết, vào năm 1592, trong cuộc chiến tranh Lê-Mạc, quân Nam triều do Trịnh Tùng chỉ huy tiến vào miền Bắc để chiếm Thăng Long. Sau khi vua Mạc Mậu Hợp bị bắt và xử tử, quý tộc và quan lại đã rút về Cao Bằng. Để đối phó với quân nhà Lê, triều đình nhà Mạc đã gấp rút xây dựng thành này, được cho là chỉ trong một đêm. Họ cũng xây dựng Thổ Sơn (núi Đất) cao hơn 50m, tăng cường tính chiến lược của thành trong các cuộc xung đột.
Vào năm 1832, dưới triều vua Minh Mạng, Tổng đốc Sơn Hưng Tuyên Lê Đại Cương và Thự Tuần phủ Sơn Tây Nguyễn Hữu Khuê đã được vua chấp thuận để tôn tạo thành, dựa trên các lũy cũ. Đến năm 1844, dưới triều vua Thiệu Trị, với sự chỉ đạo của Tổng đốc Nguyễn Đăng Giai và Lãnh binh Nguyễn Trọng Thao, công trình thành Tuyên Quang đã hoàn tất.
Thành có cấu trúc hình vuông theo kiểu kiến trúc Vauban, với mỗi cạnh dài 275m, cao 3,5m, dày 0,8m, tổng diện tích lên tới 75.625m2. Bao quanh thành là một con đường nhỏ phục vụ việc tiếp đạn và một lớp hào sâu ngập nước. Gạch xây thành có kích thước lớn hơn gạch hiện đại, làm từ đất chứa nhiều quặng sắt, phản ánh đặc trưng gạch thời Lê. Thổ Sơn, nằm về hướng bắc và được xây dựng trong một đêm, đã làm tăng khả năng kiểm soát và chiến lược của thành.
Qua nhiều giai đoạn lịch sử và sự phát triển đô thị, Thành nhà Mạc đã trải qua nhiều thăng trầm và mất đi sức mạnh ban đầu. Hiện nay, sau khi được phục hồi, thành chỉ còn lại một phần nhỏ của di tích xưa, bao gồm hai cổng ở phía Tây và phía Nam cùng một đoạn tường dài dưới 100m. Xung quanh là khu phố nhộn nhịp với các ngôi nhà và chợ. Mặc dù dấu vết còn lại không nhiều, Thành cổ Tuyên Quang vẫn là biểu tượng của lịch sử Tuyên Quang và đã được công nhận là di tích lịch sử – văn hóa cấp Quốc gia.
