
Kangal ở Sivas, Thổ | ||||
Nguồn gốc | Tỉnh Sivas Thổ Nhĩ Kỳ | |||
---|---|---|---|---|
| ||||
| ||||
Ghi chú | ||||
Giống chó tiêu chuẩn của Thổ Nhĩ Kỳ KIF (Cynology Federation Of Turkey) |
Chó Kangal xuất phát từ một giống chó săn có lịch sử từ thời vua Ashurbanipal của Đế chế Assyria. Chúng còn được gọi là Sivas Kangal Dog hoặc Chó chăn cừu Anatoli (Anatolian Shepherd Dog). Tên gọi Kara trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ nghĩa là đầu đen. Chó Kangal được coi là một biểu tượng quốc gia tại Thổ Nhĩ Kỳ. Tại vùng Sivas, quê hương của giống chó này, chúng được sử dụng chủ yếu để bảo vệ gia súc và thường có giá trị cao.
Tổng quan
Giống chó Kangal hiện nay ở Thổ Nhĩ Kỳ có nguồn gốc từ thời vua Ashurbanipal của Assyria. Theo mô tả của Herodotus, chúng là những chú chó lớn mạnh, có vẻ ngoài giống chó săn Ấn Độ, được nuôi bởi người Babylon. Dù có nguồn gốc từ Trung Đông, có ý kiến cho rằng chúng đã được đưa vào khu vực này từ Trung Á, nơi có những giống chó tương tự Kangal xuất hiện ở Syria và Iraq. Chó Kangal được cho là được nuôi bởi người Thổ Nhĩ Kỳ Oghuz, những người đã chạy trốn khỏi cuộc xâm lăng của Thành Cát Tư Hãn. Giống chó này đã được đưa từ Trung Á vào cao nguyên Anatolia trong thế kỷ 11. Thời gian này cũng đánh dấu sự xuất hiện của những chú chó rất giống Kangal ngày nay. Cặp chó đầu tiên xuất hiện tại Anh vào năm 1967 là Gazi từ Bakirtolloköyü và Sabahat từ Hayirogluköyü. Tại Mỹ, giống chó này bắt đầu được nhập khẩu từ những năm 1980 của thế kỷ 20.
Đặc điểm
Chó Kangal là một giống chó lớn, mạnh mẽ với bộ khung xương vững chắc. Con đực cao từ 77 đến 86 cm (30-32 inches), trong khi con cái cao từ 72 đến 77 cm (28-30 inches). Cân nặng của con đực dao động từ 50 đến 66 kg (110-145 pounds), còn con cái từ 41 đến 54 kg (90-120 pounds). Với kích thước lớn như vậy, chúng rất hiệu quả trong việc bảo vệ gia súc trước những loài thú ăn thịt như sói, gấu hay chó rừng. Thân hình Kangal có những đặc điểm nổi bật, như chiều dài cơ thể lớn hơn chiều cao. Chân trước của chúng chiếm khoảng một nửa chiều cao.

Dù là giống chó ngao rất lớn, chúng có khả năng chạy với tốc độ lên đến 50 km/h. Khi phát hiện nguy hiểm, tai và đuôi của chúng thường dựng thẳng và sủa để cảnh báo. Chó Kangal được biết đến như những tay giết sói chuyên nghiệp với thân hình đồ sộ và hàm răng chắc khỏe. Chúng có đầu lớn, tai cụp và bộ lông màu nâu xám nhạt hoặc màu lông chồn với khuôn mặt tối màu. Đuôi hơi cong và lông Kangal có hai lớp, ngắn và dày. Tuổi thọ trung bình từ 12 đến 15 năm, mỗi lứa có thể đẻ từ 5 đến 10 con.
Tập tính
Chó Kangal chủ yếu được dùng để bảo vệ gia súc tại Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng rất bình tĩnh, dễ kiểm soát, độc lập và có tính bảo vệ cao. Chó Kangal thường không gần gũi với người lạ nhưng lại rất thân thiện với gia đình, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Chúng không hề nhút nhát hay quá hung dữ. Những con Kangal đã được huấn luyện sẽ rất nhạy cảm và sẵn sàng báo động khi có nguy hiểm, thậm chí có thể tấn công nếu cần. Chúng là những người bảo vệ hiệu quả cho gia súc cũng như cho gia đình, nhưng với tính cách độc lập và kích thước lớn, chúng không thích hợp cho những người chủ thiếu kinh nghiệm và sức khỏe.
Chó Kangal không phù hợp sống ở những nơi chật chội hay khu tập thể. Chúng cần không gian rộng rãi để sinh sống. Nếu được huấn luyện tốt, chúng sẽ trở thành những thú cưng tuyệt vời, nhưng với bản năng bảo vệ, chúng rất dễ tấn công chó khác, đặc biệt là vào ban đêm. Do là giống chó lớn, chúng cần được vận động thường xuyên và liên tục; nếu không, chúng sẽ trở nên khó kiểm soát. Người chủ cần dạy chúng hiểu ai là người chủ thực sự.
Chú thích
- Tiêu chuẩn giống'. KIF. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2012.
- Isik, Guvener. 'Phỏng vấn Dogan Kartay'. 2006.
- 'Tiêu chuẩn tạm thời, Chó Kangal Thổ Nhĩ Kỳ'. Kennel Club (UK). Truy cập ngày 19 tháng 1 năm 2013.
- 'Bằng chứng di truyền về sự khác biệt của Chó Kangal, Coban và cộng sự.'. Truy cập 2007-09-27.
- 'KC công nhận Chó Kangal Thổ Nhĩ Kỳ'. Dog World. Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2012.
- 'Công nhận Chó Kangal Thổ Nhĩ Kỳ'. Kennel Club. Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2012.
- 'Chó Kangal Thổ Nhĩ Kỳ; tiêu chuẩn tạm thời đề xuất'. The Kennel Club. Truy cập ngày 19 tháng 1 năm 2013.
- Smith, Lewis (2008-12-26). 'Người bạn tốt nhất của con người đang cứu những loài mèo lớn đang gặp nguy hiểm'. The Times (London). Truy cập 2010-05-07.
- CLB Chó Kangal Thổ Nhĩ Kỳ Lưu trữ 2008-10-08 tại Wayback Machine
- Kangal Dogs International Lưu trữ 2013-03-18 tại Wayback Machine
- CLB Chó Kangal của Mỹ
- Chó Kangal Thổ Nhĩ Kỳ - thông tin giống bằng tiếng Anh Lưu trữ 2013-06-11 tại Wayback Machine
- Chó Kangal tại Hoa Kỳ
- Bài viết về nguồn gốc Galatia của Chó Kangal Lưu trữ 2012-06-23 tại Wayback Machine
- Trang người hâm mộ Kangal Hà Lan
- Trang Sivas Kangal của Croatia/Thông tin về lịch sử Lưu trữ 2016-03-23 tại Wayback Machine
- Quan điểm về tranh cãi giống Anatolian, Kangal và Ak
- Chó Kangal ở Canada
- Trung tâm bảo tồn các giống chó bản địa