GM Vietnam 2024: Layer-2 và các giải pháp mở rộng cho blockchain

Sự kiện GM Vietnam 2024 sẽ diễn ra vào ngày 7 và 8 tháng 6 tại trung tâm hội nghị THISKYHALL, Thủ Đức. Đây là cơ hội tuyệt vời để người tham dự nghe chia sẻ từ các nhà lãnh đạo ngành, kết nối với những người cùng chí hướng, khám phá tương lai của Web3 và dẫn đầu trong đổi mới Web3.

Sau ngày đầu tiên đón tiếp tới 10.000 lượt khách, sự kiện GM Vietnam 2024 ngày thứ hai khai mạc, dự kiến còn bùng nổ hơn ngày đầu.

Các hoạt động bên lề, giao lưu gặp gỡ và thảo luận trực tiếp nhanh chóng diễn ra, hòa cùng không khí sôi động tại sảnh chính. Sau chủ đề 'Làn sóng mới của các Layer-1' của ngày đầu, sẽ rất thiếu sót nếu không có phiên thảo luận về Layer-2.

Hiểu được sự kỳ vọng của khán giả, buổi thảo luận về 'Layer-2 và các giải pháp mở rộng blockchain' đã diễn ra tại Hội trường chính với sự góp mặt của các diễn giả:

• Bayo Akins - Trưởng phòng phát triển đối tác hạ tầng zkSync;
• Trung Banh - Đồng sáng lập và Quản lý sản phẩm Holdstation;
• Tom Ngo - CEO Metis;
• Victor Ji - Đồng sáng lập Manta Network;
• Zuki Hong - Trưởng phòng phát triển Châu Á Thái Bình Dương của Mantle;
• Ken Bassig - Trưởng phòng Tài chính phi tập trung tại Taiko sẽ điều phối phiên thảo luận.

Phí giao dịch là ưu tiên hàng đầu

Đại diện các dự án Layer-2 trên khán đài đều khẳng định phí giao dịch là ưu tiên hàng đầu. Layer-2 ra đời nhằm giảm phí giao dịch, giảm tải lưu lượng cho chain chính và tăng cường khả năng mở rộng. Vì vậy, một Layer-2 có thành công hay không, đều dựa vào mức phí gas tiêu thụ.

Cột mốc 'game changing' của Layer-2 là nâng cấp Dencun được triển khai vào ngày 13/03/2024, trang bị cho các layer-2 Ethereum đề xuất EIP-4844 quan trọng, cung cấp một cấu trúc tạo block mới gọi là “blobs” để chứa dữ liệu giao dịch thay vì 'calldata' thông thường, giúp giảm đáng kể chi phí giao dịch.

Nếu xét theo mức phí trung bình, chúng ta có thể chưa thấy rõ trước và sau Dencun thì gas fee giảm bao nhiêu lần. Một số trải nghiệm dưới đây sẽ cho thấy sức ảnh hưởng hậu Dencun:

Tài khoản @0xCygaar đã mint 999 token ERC20 trên một hợp đồng thử nghiệm do chính account này triển khai trên zkSync vào năm ngoái. Thực tế chi phí đã giảm khoảng 10 lần.

• Chi phí trước khi sử dụng blobs: 0,81 USD
• Chi phí sau khi sử dụng blobs: 0,08 USD

Phía Optimism, phí gas đã được giảm thiểu sau nâng cấp BedRock và nay sau khi tích hợp blobs, phí gas tiếp tục được giảm hơn nữa.

Optimism hay zkSync?

Trong các dự án tham gia thảo luận, Mantle, Manta, Metis sử dụng OP Stack với công nghệ Optimism Rollup, trong khi chỉ có 1 đại diện đến từ team zkSync. Nếu so sánh đơn thuần như vậy, hoặc nhìn vào hiệu suất hoạt động của các Layer-2 hiện tại, có thể thấy OP Stack đang chiếm ưu thế hơn.

Xét riêng về TVL, ngoài Arbitrum đứng đầu bảng, Base, OP Mainnet và Blast tiếp sau đều dùng chung công cụ của Optimism. Điều này mang lại lợi thế xây dựng cơ sở hạ tầng nhanh chóng, hoàn thiện hơn, với nguồn lực kỹ thuật dồi dào và hệ sinh thái đa dạng.

Điều này giúp các Layer-2 mới ít phải lo lắng về công nghệ, sửa lỗi hạ tầng, mà tập trung toàn bộ vào việc thu hút người dùng và mở rộng hơn nữa.

Zuki Hong tôn vinh ưu điểm của OP Stack trong việc hỗ trợ Mantle suốt quãng đường phát triển. Hiện Mantle đứng thứ 5 về TVL trên thị trường, với con số lên đến tỷ đô.

Tuy nhiên, tiềm năng của zkSync không thể phủ nhận. Tom Ngo không ngần ngại khẳng định 'zkSync là tương lai', mặc dù Metis vẫn theo đuổi hướng của Optimism.

Theo Bayo Akins, zkSync có vẻ chậm hơn đối thủ vì nền tảng công nghệ phức tạp hơn, và đội ngũ dự án cần xây dựng một cơ sở vững chắc trước khi mở rộng. zkSync không vội vàng cạnh tranh mà chọn con đường 'chậm nhưng chắc' và không cần tìm mọi cách thu hút các dự án khác.

Trong khi đó, với Holdstation, Trung Banh nói vui rằng Optimism hoặc zkSync không quan trọng với họ. Holdstation có thể tích hợp cả hai mà không gặp trở ngại, vì vậy người dùng mới là ưu tiên hàng đầu, không phải là lo lắng về công nghệ.

Mở rộng hơn nữa

Thực sự, đối với người dùng thông thường, công nghệ mạng lưới họ sử dụng không quan trọng, có thể là OP hoặc ZK, miễn là mang lại trải nghiệm mượt mà, đơn giản và phù hợp.

Một ứng dụng ví như Holdstation cần có khả năng mở rộng và mở rộng hơn nữa. 'Mở rộng nhiều hơn, thích ứng nhiều hơn' như các diễn giả đã thống nhất.

Ở đây, việc mở rộng không chỉ là về cạnh tranh với các L2 khác trong một thị trường hẹp, mà là về tầm nhìn của các nhà lãnh đạo mở rộng toàn ngành. Miếng bánh phải lớn hơn để các dự án có không gian cạnh tranh và phát triển, không chỉ là một 'trò chơi không mất điểm'.