Góc hiểu biết: Quá trình cục máu xảy ra như thế nào?

1. Quá trình cục máu diễn ra như thế nào?

1.1. Cục máu là gì?

Hiện tượng cục máu xảy ra khi một protein trong máu chuyển hóa thành một sợi gel rắn. Sợi gel này lấp đầy vị trí của các mạch máu bị tổn thương để ngăn chảy máu và giảm nguy cơ mất máu đến mức nguy hiểm.

Đông máu ngăn chặn chảy máu quá mức

1.2. Quá trình đông máu diễn ra như thế nào?

- Bình thường, máu lưu thông dễ dàng trong lòng mạch. Khi lòng mạch bị tổn thương, máu sẽ đông lại để ngăn chặn chảy máu.

- Quá trình đông máu giữ cho dòng máu lưu thông và đồng thời ngăn chặn chảy máu khi có tổn thương hoặc đứt mạch máu.

Quá trình đông máu xảy ra do sự tác động của các yếu tố vật lý và protein trong huyết tương. Trong đó:

Yếu tố vật lý bao gồm mức độ tổn thương của mạch máu, độ trơn láng của nội mạc mạch máu, tốc độ của dòng máu, cũng như độ nhớt của máu…

Khi mạch máu bị tổn thương, nút tiểu cầu được hình thành để phục hồi mạch máu bị tổn thương.

Đông máu: Nhiều người quan tâm về “cách quá trình đông máu diễn ra”. Đây là một chuỗi phản ứng liên tiếp, bao gồm:

Hình thành hệ thống prothrombinase thông qua cả đường nội sinh và đường ngoại sinh: Trong đó, đường nội sinh xảy ra khi mạch máu bị tổn thương, làm lộ lớp dưới của nội mạch mang điện tích âm. Đường ngoại sinh bao gồm các yếu tố tham gia vào quá trình hoạt hóa.

Hình thành thrombin: Thrombin đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu và cầm máu. Sự sản xuất nhiều thrombin hỗ trợ quá trình đông máu tiếp tục diễn ra.

Hình thành fibrin: Thrombin thủy phân fibrinogen để tạo ra fibrin đơn phân. Những sợi fibrin này sau đó kết hợp thành mạng lưới fibrin, tạo thành cục máu đông. Cục máu đông là một khối gel chứa tế bào hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu, có vai trò ngăn chặn chảy máu.

Khi vùng mạch máu tổn thương được sẹo hóa, cục máu đông sẽ tan ra để mạch máu trở nên thông thoáng hơn, tiếp tục lưu thông máu và cung cấp dưỡng chất cho các cơ quan trong cơ thể.

Rối loạn quá trình đông máu có nguy hiểm không? Tình trạng rối loạn đông máu rất nguy hiểm, có một số dấu hiệu như sau:

Sự hỗn loạn trong quá trình đông máu đặc biệt nguy hiểm

Sự hỗn loạn trong quá trình đông máu đặc biệt nguy hiểm. Khi quá trình đông máu bị hỗn loạn, máu của người bệnh sẽ chảy nhiều mà không thể thực hiện quá trình đông máu như thường lệ. Sự hỗn loạn trong quá trình đông máu có thể là do máu thiếu protein hoặc protein trong máu gặp phải sự bất thường, do thiếu hụt yếu tố đông máu hoặc một số yếu tố đông máu bị bất thường.

Một số bệnh thường gặp liên quan đến yếu tố đông máu như sự rối loạn chức năng và hình thái của tiểu cầu, bệnh nhân thiếu vitamin K, do tình trạng của các thành mạch bị tổn thương dẫn đến biến đổi cấu trúc của thành mạch, do di truyền (như bệnh hemophilia A hoặc hemophilia B,...)

Một tình trạng rối loạn đông máu khác có thể xảy ra là tăng đông. Hiện tượng này xảy ra khi các yếu tố đông máu được kích hoạt mạnh mẽ hơn, hoặc cũng có thể là do cục máu đông gây tắc nghẽn các mạch máu,… Một số nguyên nhân gây ra sự tăng đông bao gồm:

• Đối với tình trạng tăng đông máu tiên phát: Nguyên nhân thường gặp là do tăng cường sản xuất fibrin do thiếu hụt AT III hoặc thiếu hụt protein C,...

• Tăng đông máu phát sinh: Thường gặp ở những bệnh nhân mắc bệnh xơ vữa động mạch, bệnh nhân mắc bệnh cao huyết áp,…

Xét nghiệm để đánh giá quá trình rối loạn đông máu

Để đánh giá quá trình rối loạn đông máu, các bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện một số xét nghiệm sau:

- Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi với mục đích đánh giá số lượng tiểu cầu trong máu

- Xét nghiệm để hiểu rõ về thời gian máu chảy, thời gian máu đông để phát hiện ra các bất thường trong quá trình đông máu.

- Thực hiện một số loại xét nghiệm về các yếu tố đông máu.

- Thực hiện một số xét nghiệm như PT, aPTT, TT, Fibrinogen.

- Thực hiện xét nghiệm độ tập trung tiểu cầu để đánh giá chức năng của tiểu cầu.

Để chẩn đoán rối loạn đông máu, bệnh nhân cần phải thực hiện một số loại xét nghiệm kết hợp cần thiết. Là đơn vị dẫn đầu trong lĩnh vực xét nghiệm và chẩn đoán bệnh, quý vị hoàn toàn có thể tin tưởng vào kết quả chính xác khi lựa chọn thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa Mytour.