1. Cơ thể chúng ta có bao nhiêu lít máu?
Trung bình, người trưởng thành có khoảng 5 lít máu trong cơ thể, tuy nhiên, con số này có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố như khối lượng cơ thể và độ tuổi. Các bác sĩ thường tính tổng lượng máu trong cơ thể một người dựa trên cân nặng và độ tuổi, cũng như xem xét các yếu tố đặc biệt như mang thai, phẫu thuật, hay mất máu...
Trong cơ thể, máu chiếm khoảng 7% tổng trọng lượng
Theo tỷ lệ với trọng lượng cơ thể, máu thường chiếm từ 7 - 10%, tùy theo độ tuổi như sau:
Người trưởng thành: Máu chiếm từ 7 - 8% trọng lượng cơ thể.
Trẻ nhỏ: Máu chiếm từ 8 - 9% trọng lượng cơ thể.
Trẻ sơ sinh: Máu chiếm từ 9 - 10% trọng lượng cơ thể.
Trong thai kỳ, cơ thể phụ nữ sản xuất nhiều máu hơn để nuôi dưỡng thai phát triển, lượng máu này tăng từ 30 - 50% so với bình thường. Do đó, mất máu nhỏ không gây ra vấn đề nghiêm trọng cho cơ thể.
Phụ nữ mang thai sản xuất nhiều máu hơn so với người không mang thai
Tuy nhiên, mất máu lớn có thể đe dọa sức khỏe, thậm chí là tính mạng. Nếu không truyền máu kịp thời, các cơ quan bị thiếu máu sẽ mất chức năng, hoại tử và dẫn đến tử vong. Mặc dù cơ thể con người sản xuất máu hàng ngày, nhưng mất máu lớn cũng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Cơ thể chúng ta sản xuất bao nhiêu máu mỗi ngày?
Tương tự như các tế bào khác, tế bào máu cũng có thời gian sống và sẽ chết đi. Để bù lại, cơ thể liên tục sản xuất tế bào máu mới, với tốc độ ước lượng khoảng 2 triệu tế bào hồng cầu mỗi giây.
Tủy xương là nơi tạo tế bào máu mới từ tế bào gốc. Quá trình này diễn ra liên tục cho đến khi cơ thể chết, nghĩa là mỗi ngày chúng ta nhận được lượng máu mới.
Máu không chỉ có tế bào hồng cầu mà còn nhiều thành phần khác với các nhiệm vụ khác nhau, được sản xuất liên tục và đưa vào hệ thống máu chung như:
Tiểu cầu: Có vai trò cầm máu.
Bạch cầu: Chống nhiễm trùng và tác nhân gây bệnh.
Huyết tương: Vận chuyển chất hòa tan trong máu, hỗ trợ hệ miễn dịch.
Cơ thể liên tục sản xuất máu để bù vào lượng máu đã mất
Trong các thành phần của máu, hồng cầu chịu trách nhiệm vận chuyển oxy và cacbon dioxit và được sản xuất trong thời gian dài nhất. Cơ thể mất khoảng 24 giờ để thay thế huyết tương nhưng cần đến 4 - 6 tuần để thay thế tế bào máu đỏ.
Sau khi hiến máu hoặc trải qua chấn thương, cơ thể cần ít nhất vài tháng để khôi phục nồng độ sắt và lượng máu.
3. Làm thế nào để tránh thiếu máu?
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất máu hàng ngày, đảm bảo hoạt động của cơ thể không bị ảnh hưởng. Để duy trì lượng máu an toàn, cần chú ý đến chế độ ăn uống. Đặc biệt sau khi mất máu do hiến máu, hiến tạng, phẫu thuật hoặc chấn thương, cần tăng cường ăn uống chứa nhiều chất dinh dưỡng để cơ thể tạo máu mới.
Dưới đây là những nhóm thực phẩm quan trọng để tạo máu, hãy đảm bảo cung cấp đủ hàng ngày:
Thực phẩm giàu sắt
Sắt đóng vai trò quan trọng trong quá trình tạo hemoglobin ở trong tủy xương, giúp hồng cầu phát triển đầy đủ. Khi thiếu sắt, sản xuất máu sẽ bị gián đoạn và hồng cầu có thể bị tử vong sớm hoặc không hoạt động hiệu quả trong việc vận chuyển oxy.
Bổ sung sắt đầy đủ giúp cơ thể sản xuất máu một cách hiệu quả hơn.
Cơ thể có thể hấp thụ sắt từ nhiều nguồn thực phẩm như: hải sản như hến, sò, hàu, các loại ngũ cốc, cải bó xôi, cacao, thịt bò, đậu hũ, gan bò, gan gà, cá biển, đậu,…
Thực phẩm giàu Vitamin B12
Nếu sắt là yếu tố quan trọng trong việc hình thành hồng cầu, thì Vitamin B12 lại đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển bình thường của hồng cầu mới. Thiếu hụt Vitamin B12 có thể gây ra sự phát triển không đều của tế bào hồng cầu, làm mất khả năng vận chuyển oxy.
Những thực phẩm giúp bổ sung Vitamin này cho cơ thể bao gồm: các loại thịt đỏ, động vật có vỏ, sữa và các sản phẩm từ sữa, các loại cá,… Ngoài ra, các thức uống bổ sung Vitamin thường cũng chứa Vitamin B12, bạn có thể bổ sung qua con đường này.
Thực phẩm giàu Vitamin B9
Vitamin B9, hay còn gọi là acid folic, là một dưỡng chất quan trọng trong hoạt động của hệ thần kinh. Ngoài ra, việc sản xuất máu mới của cơ thể cũng cần Vitamin B9, vì vậy cần bổ sung dưỡng chất này hàng ngày.
Trong khẩu phần ăn hàng ngày, bạn có thể bổ sung acid folic từ những thực phẩm như: gan bò, măng tây, quả cam, ngũ cốc, bánh mì, các loại đậu và rau xanh lá,…
Acid folic đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất máu của cơ thể.
Cơ thể của chúng ta sản xuất bao nhiêu lượng máu mỗi ngày? Mỗi ngày, cơ thể sản xuất đủ lượng máu để thay thế cho tế bào máu đã chết. Trong trường hợp chấn thương hoặc mất máu nhiều, cơ thể sẽ tăng sản xuất máu, nhưng quá trình này cần một khoảng thời gian đáng kể để phục hồi. Do đó, việc tránh mất máu là vô cùng quan trọng.