Ngày nay, có nhiều quan điểm cho rằng việc rửa mũi cho bé cần được thực hiện đều đặn hàng ngày từ 3 - 5 lần. Tuy nhiên, cũng có ý kiến phản đối và cho rằng việc rửa mũi quá thường xuyên không cần thiết và có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của bé.
Để giải đáp câu hỏi liệu có nên rửa mũi cho bé hay không? Hãy cùng Mytour tham khảo bài viết từ bác sĩ Trần Thị Huyên Thảo dưới đây để có cái nhìn và đánh giá tỉ mỉ trước khi thực hiện nhé!
Rửa mũi quá thường xuyên có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của bé. Nguồn: Freepik
Rửa mũi là gì?
Trước hết, hãy tìm hiểu về “rửa mũi” là gì?
Rửa mũi là phương pháp thực hiện vệ sinh lỗ mũi và ống mũi bằng dụng cụ y tế cho trẻ nhỏ và sơ sinh. Việc này được thực hiện bằng cách bơm nước muối sinh lý trực tiếp từ dụng cụ vào mũi để loại bỏ các chất nhầy.
Tại sao cần phải rửa mũi?
Phương pháp này ban đầu được xem là hiệu quả hơn khi kết hợp rửa mũi với thuốc điều trị so với việc chỉ sử dụng thuốc cho bệnh nhân mắc viêm mũi xoang mãn tính mà không rửa mũi. Kết quả cho thấy, khi kết hợp uống thuốc và rửa mũi, triệu chứng của bệnh giảm, bệnh nhân cảm thấy khỏe hơn và không cần sử dụng thuốc và kháng sinh nhiều.
Ngoài ra, việc rửa mũi đối với bệnh viêm mũi dị ứng cũng đã được chứng minh mang lại một số lợi ích trong việc giảm độ nặng của các triệu chứng bệnh (khi kết hợp với thuốc điều trị).
Ngoài ra, các nghiên cứu về việc rửa mũi đối với bệnh viêm đường hô hấp trên cấp tính cũng đã chỉ ra một số lợi ích như: giảm chất nhầy ở mũi, giảm tắc nghẹt mũi và giảm sử dụng các loại thuốc khác (như thuốc ho, sổ mũi…). Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa rằng phương pháp này có thể thay đổi đáng kể tiến triển của bệnh. Cụ thể, việc rửa mũi có thể giúp giảm các triệu chứng của bệnh.
Vậy việc rửa mũi đóng vai trò gì trong việc giảm các triệu chứng của bệnh viêm mũi dị ứng, viêm mũi xoang mãn tính hoặc viêm đường hô hấp trên kể trên?
Thực tế, hiện vẫn chưa có bằng chứng cụ thể về cơ chế hoạt động của phương pháp này. Một số giả thuyết cho rằng, các bệnh trên đều ảnh hưởng đến chức năng bảo vệ của niêm mạc mũi. Do đó, việc rửa mũi có thể cải thiện chức năng bảo vệ của niêm mạc này
Có nên cho trẻ rửa mũi thường xuyên?
Ngày nay, nhiều người áp dụng phương pháp này, đặc biệt là cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có thông tin cụ thể nào cho thấy việc rửa mũi có hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh. Cũng chưa có khuyến nghị từ các tổ chức y tế về việc thực hiện phương pháp này thường xuyên cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Một số quan điểm cũng cho rằng, việc rửa mũi thường xuyên và kéo dài không cần thiết. Nếu làm điều này thường xuyên, có thể ảnh hưởng đến niêm mạc mũi, làm mất miễn dịch quan trọng để chống lại virus, nấm, vi khuẩn. Vì vậy, cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi rửa mũi cho trẻ.
Cha mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi rửa mũi cho trẻ. Nguồn: Freepik
Tóm lại, với trẻ mắc các bệnh viêm mũi dị ứng, viêm mũi xoang mãn tính, viêm đường hô hấp cấp, rửa mũi có thể giúp giảm triệu chứng và làm dịu trẻ hơn. Tuy nhiên không cần phải rửa mũi nhiều lần trong ngày và chỉ rửa khi trẻ bị tắc mũi gây khó thở và khó ngủ. Đối với trẻ không mắc các bệnh trên, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.
Bài viết tương tự: Mỗi đêm, bé thường xoay người không ngừng, có phương pháp nào giúp bé ngủ sâu hơn?
Chú ý
Hiện nay có nhiều loại dụng cụ rửa mũi như: bình xịt, dung dịch, giọt mũi, ống hút dùng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Cha mẹ cần chọn mua dụng cụ phù hợp theo hướng dẫn của bác sĩ.
Vị trí rửa mũi đúng
Đối với trẻ dưới 1 tuổi: cha mẹ nên đặt trẻ nằm nghiêng về một bên, đặt miếng khăn ở dưới và trên cổ để hấp thụ chất nhầy và lau sạch cho trẻ.
Đối với trẻ dưới 2 tuổi: các chuyên gia khuyến nghị nên xịt mũi/ nhỏ mũi cho những trẻ này. Nếu cha mẹ vẫn muốn bơm rửa mũi cho trẻ nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ và được hướng dẫn bởi nhân viên y tế trước khi tự làm tại nhà.
Đối với trẻ lớn hơn hoặc người lớn: có thể ở vị trí đứng hoặc ngồi, đầu hướng xuống phía trước hoặc nghiêng sang bên để rửa mũi.
Lượng nước muối phù hợp
Trước hết, dung dịch sử dụng nên là nước an toàn để rửa mũi. Nước muối sinh lý là lựa chọn hàng đầu vì vệ sinh, an toàn và giá rẻ. Cha mẹ không nên sử dụng nước trực tiếp từ vòi vì có thể chứa những tác nhân lây nhiễm khi đưa trực tiếp vào ống mũi. Cha mẹ có thể tự làm nước ở nhà bằng cách đun sôi và nguội trước khi sử dụng. Lưu ý nước đã nấu chỉ sử dụng trong vòng 24 giờ.
Đối với trẻ từ 2 tuổi trở lên, có thể bơm rửa với lượng nước khoảng 5ml - 20ml mỗi lần bơm và lặp lại cho đến khi nhầy ít đi (nước trong hơn). Cha mẹ cần chú ý không bơm mạnh và không làm chật đầu bơm quá mức; điều này có thể tạo áp lực mạnh gây khó chịu như: ù tai, đau tai hoặc tổn thương niêm mạc mũi.
Không nên áp đặt trẻ rửa mũi khi trẻ không hợp tác. Nguồn: Freepik
Nếu trẻ không chịu hợp tác, cha mẹ không nên ép buộc vì có thể làm trẻ hoảng sợ, khóc lóc hoặc gây tổn thương cho niêm mạc mũi, làm tăng thêm triệu chứng.
Vệ sinh dụng cụ
Cha mẹ nên làm sạch và bảo quản đúng cách dụng cụ rửa mũi của trẻ. Với các dụng cụ khó vệ sinh như bình xịt hay ống hút, cần thay mới thường xuyên để tránh nhiễm khuẩn hoặc virus không mong muốn.
Trước khi tự rửa mũi cho trẻ, cha mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ và được hướng dẫn cụ thể về cách thực hiện.
Thông tin được tóm lược từ bài viết của Bs. Trần Thị Huyên Thảo