Tắc tuyến lệ ở trẻ là tình trạng thường gặp nhưng không quá nghiêm trọng. Nếu biết cách chăm sóc đúng cách, tắc tuyến lệ sẽ tự lành. Dưới đây là một số mẹo hữu ích giúp giải quyết vấn đề này cho trẻ sơ sinh, mời các bà mẹ tham khảo!
Tắc tuyến lệ là gì?
Tắc tuyến lệ ở trẻ xảy ra khi hệ thống dẫn nước mắt bị kẹt một phần hoặc hoàn toàn. Điều này làm cho nước mắt không thể thoát ra ngoài mà tụ lại trong ống lệ, gây ra hiện tượng nước mắt chảy sống, dễ dẫn đến nhiễm trùng.
Thường thì trẻ sơ sinh có tỷ lệ mắc tắc tuyến lệ cao hơn, thường xuất hiện ở trẻ từ 1 đến tháng tuổi. Bệnh này thường xuất hiện ở một hoặc hai bên mắt của trẻ, nếu không được điều trị kịp thời có thể gây kích ứng và nhiễm trùng cho mắt trẻ.
Tắc tuyến lệ ở trẻ em không đe dọa nghiêm trọng
Nguyên nhân gây tắc tuyến lệ ở trẻ em
Trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ do nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu là do tuyến lệ chưa hoàn thiện. Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác bao gồm:
- Van ở cuối tuyến lệ không hoạt động đúng cách.
- Ống dẫn nước mắt bị hẹp, dễ bị tắc nghẽn.
- Các lỗ mở ở mí mắt không phát triển đúng cách.
Ngoài ra, cũng có thể là do trẻ mắc phải một số bệnh lý hoặc dị tật cấu trúc, những trường hợp này thường khó điều trị hơn, bao gồm như: tổn thương tuyến lệ, polyp mũi, u nang, nhiễm trùng ở mắt, xương mũi chặn đường dẫn nước mắt hoặc mặt làm tăng áp lực ống dẫn nước mắt,...
Dấu hiệu bất thường của tắc tuyến lệ ở trẻ
Để biết bé có bị tắc tuyến lệ không, ba mẹ có thể quan sát dựa trên một số dấu hiệu thường gặp sau đây:
- Khi bé khóc, không có nước mắt chảy ra hoặc có thể chảy ra kèm với sự trào ngược và một ít nhầy trong túi lệ, ngay cả khi không có kích thích.
- Tắc tuyến lệ thường xuất hiện vào những ngày trời lạnh hoặc nhiều gió, nước mắt sẽ chảy ra ở phần cuối của ống lệ mũi bị tắc.
- Bé thường dùng tay gãi mắt, có đỏ da ở bờ mi mắt, chảy nước mắt, thị lực không rõ ràng, tròng mắt đỏ và sưng đau ở góc mắt phía trong.
- Mắt thường có dòng nước đọng lại ở khóe mi, một số bé có thể tạo thành nước mắt đầy ống và rơi thành từng giọt như sau khi khóc.
- Các tình trạng như viêm giác mạc, viêm kết mạc, viêm bờ mi,... kèm theo các triệu chứng như mắt chảy mủ, có váng trên lông mi, nước mắt nhuốm máu, mắt đục và có thể sốt.
Khi tắc tuyến lệ ở trẻ em xuất hiện, sẽ có dịch nhầy được sinh ra
Biến chứng khi trẻ mắc tắc tuyến lệ
Tắc tuyến lệ ở trẻ em không phải là bệnh hiếm gặp và không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra viêm mủ túi lệ mãn tính, viêm kết mạc, áp xe túi lệ hoặc thậm chí gây viêm tổ chức hốc mắt, dò túi lệ (trong trường hợp axpe bị vỡ).
Tắc tuyến lệ có tự khỏi không?
Theo ghi nhận, khoảng 20% trẻ em sinh ra sẽ mắc tắc tuyến lệ bẩm sinh. Tuy nhiên, các bậc phụ huynh không cần quá lo lắng, nếu chăm sóc đúng cách, sau vài tuần tắc tuyến lệ có thể tự khỏi. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể kéo dài và không tự thông, vì vậy cần phẫu thuật để thông tuyến lệ.
Phương pháp chữa tắc tuyến lệ ở trẻ
Hiện nay, có 2 phương pháp chữa tắc tuyến lệ ở trẻ em khá phổ biến là bơm thông lệ đạo và phẫu thuật. Nếu cha mẹ thấy bé vẫn bị tắc tuyến lệ lâu dài, cần đến các cơ sở y tế để được tư vấn.
Bơm thông lệ đạo
- Bơm thông lệ đạo gây tê tại chỗ: Phương pháp này thường được thực hiện tại các bệnh viện với chi phí khá thấp. Tuy nhiên, sau thủ thuật, trẻ có thể gặp đau và một số biến chứng như chảy máu hoặc nhiễm trùng do trẻ giãy dụa trong quá trình thực hiện.
- Bơm thông lệ đạo gây mê: Phương pháp này thực hiện nhanh chóng, dễ dàng, đặc biệt hiệu quả với các trẻ lớn hơn, giảm đau và hạn chế các vấn đề tâm lý. Tuy nhiên, không nhiều cơ sở y tế thực hiện do chi phí mê cao.
Phẫu thuật
Khi bé đạt 2 - 3 tháng tuổi nhưng vẫn bị tắc tuyến lệ, cha mẹ nên đưa bé đến bác sĩ để bơm rửa và thông ống lệ. Tuy nhiên, thời điểm tốt nhất để điều trị tắc tuyến lệ cho bé là từ 4 - 6 tuổi. Sau 1 năm, phương pháp này sẽ không còn hiệu quả, và khi đó bé cần phải phẫu thuật.
Mẹo chữa tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh tại nhà
Chườm ấm
Khi bé bị tắc tuyến lệ, nước mắt thường tụ lại, mẹ có thể sử dụng khăn sữa hoặc bông gòn thấm nước ấm để lau nhẹ nhàng khu vực quanh mắt. Mẹ cũng có thể đặt khăn lên tuyến lệ và lau từ khóe mắt ra ngoài.
Chườm ấm nhẹ nhàng vùng mắt cho bé
Massage vùng hốc mắt
Thực hiện massage vùng hốc mắt cho bé là phương pháp hiệu quả trong việc điều trị tắc tuyến lệ. Đầu tiên, ba mẹ cần rửa tay sạch sẽ với dung dịch sát khuẩn, sau đó cắt móng tay để tránh làm tổn thương vùng mắt của bé.
Tiếp theo, sử dụng ngón tay massage nhẹ nhàng vùng góc mắt, bắt đầu từ góc trong của mí mắt rồi di chuyển xuống phía mũi. Thực hiện hàng ngày từ 5 - 10 lần, mỗi lần khoảng 5-10 phút. Phương pháp này giúp kích thích tự thông chất lỏng và dịch nhầy, nếu thực hiện đều đặn thì tắc tuyến lệ sẽ tự khỏi.
Nhỏ mắt cho bé
Tắc tuyến lệ ở trẻ em có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng nên việc vệ sinh mắt cho bé là cực kỳ quan trọng. Ba mẹ có thể nhỏ mắt cho bé bằng nước muối sinh lý hàng ngày hoặc sử dụng bông gòn thấm nước muối sinh lý để lau mắt cho bé một cách nhẹ nhàng.
Ngoài ra, có thể kết hợp sử dụng thuốc mỡ và thuốc bôi kháng sinh để ngăn ngừa việc nhiễm trùng ở trẻ bị tắc tuyến lệ. Tuy nhiên, việc này cần phải được chỉ định và hướng dẫn cụ thể bởi bác sĩ.
Thường xuyên rửa mắt bằng nước muối sinh lý
Cách phòng ngừa trẻ bị tắc tuyến lệ
Để trẻ em không mắc tắc tuyến lệ, ba mẹ cần lưu ý các điều sau đây để phòng ngừa và kiểm soát tình trạng này, bao gồm:
- Tránh tiếp xúc trẻ nhỏ với những người đang mắc bệnh viêm kết mạc.
- Rửa tay thật sạch trước khi massage ống dẫn lưu cho bé.
- Không cho bé chạm mắt hoặc cọ mắt thường xuyên.
- Tốt nhất là không hút thuốc lá trong không gian mà trẻ thường ở hoặc vui chơi.
Một số lời từ Mytour
Bài viết trên Mytour đã chia sẻ với ba mẹ một số mẹo chữa tắc tuyến lệ ở trẻ em. Hi vọng rằng qua bài viết này, ba mẹ sẽ có thêm nhiều thông tin hữu ích và kinh nghiệm trong việc điều trị và phòng tránh tình trạng này. Tuy nhiên, các thông tin này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa chính xác.
Đỗ Hà Trang biên soạn