Buzz
Trước khi GTA VI công bố trailer đầu tiên vào ngày 5/12 vừa qua, một tuyên bố từ Rockstar Games đã thu hút sự chú ý. Thời điểm đó, tin đồn về cốt truyện của GTA VI xoay quanh một câu chuyện 'Bonnie và Clyde' hiện đại, với một cặp đôi nhân vật chính vừa có mối quan hệ yêu đương, lại vừa thực hiện những hành vi phạm tội cùng nhau. Thời điểm ấy, thông tin không chính thức nói rằng một trong hai nhân vật chính sẽ là một người phụ nữ gốc Latin. Đi kèm với đó, Rockstar Games khi ấy còn vướng vào scandal về văn hóa công ty độc hại.
Phía Rockstar được cho là sẽ kiềm chế những trò đùa nhắm vào 'những cộng đồng thiểu số' để không vô tình làm tổn thương họ. Họ cũng nhấn mạnh rằng, cuộc sống hiện đại đang có những trường hợp và xu hướng mà trước đây chỉ xuất hiện trong phim hài. Điều này đặt ra thách thức cho những nhà làm game ở Rockstar North, làm thế nào để tiếp tục tạo ra 'giấc mơ Mỹ' một cách châm biếm và sâu sắc nhất.
Cũng cần chú ý một điều. Grand Theft Auto là tinh thần của studio Rockstar North, một nhà phát triển game có trụ sở tại Scotland chứ không phải ở Mỹ. Hai anh em nhà Hauser, Dan và Sam, một người viết kịch bản game, người còn lại chủ trì sản xuất những phiên bản GTA mà người hâm mộ yêu thích.
Đúng với phong cách kể chuyện và hài hước của Anh Quốc, GTA đã tạo ra những câu chuyện vừa nghiêm túc vừa 'quá đà', chính xác như điện ảnh mà người chơi GTA được trải nghiệm. Từ cuộc phiêu lưu của Claude ở Liberty City trong GTA III, đến chuyện đời của Tommy Vercetti trong Vice City, rồi cả Niko Bellic và bộ ba Franklin, Trevor và Michael ở San Andreas, việc 'nằm ngoài câu chuyện' đã giúp người Anh viết ra những chi tiết châm biếm gần gũi với cuộc sống thực.Hài Anh và hài Mỹ
Trước khi nói về việc các nhà biên kịch người Anh tại Rockstar North châm chọc và chế giễu sâu sắc vấn đề xã hội của Mỹ qua từng giai đoạn lịch sử, cũng đáng lẽ phải nhớ đến một đoạn clip trên YouTube mà đã từng gây ấn tượng mạnh cho tôi nhiều năm trước. Dù tìm mãi không thấy lại clip đó, nhưng ý chính vẫn giữ nguyên.Hài Anh Quốc luôn mang đặc điểm sâu cay, châm biếm, không ngần ngại chọc ghẹo mọi lĩnh vực của cuộc sống và xã hội. Nhớ lại thời trẻ xem Mr. Bean, rồi sau đó là các series như The IT Crowd, phiên bản Anh của The Office, những tác phẩm của Guy Ritchie, và tất nhiên, không thể không nhắc đến Monty Python, ta có thể nhận ra một sự thật rõ ràng. Hài Anh thường xuyên đặt nặng vào sự vất vả của con người để tạo nên tiếng cười. Từ ngôn từ đến hành động, thậm chí là cả cử chỉ, hài Anh luôn mang đến một loại tiếng cười đặc biệt, khác biệt hoàn toàn so với hài Mỹ.
Sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001, Hoa Kỳ đã trải qua một sự thay đổi toàn diện về cả xã hội lẫn văn hóa. Tác động đầu tiên dễ nhận thấy nhất là sự xuất hiện của các kênh tin tức phát sóng 24/7, thời sự, phân tích, và ý kiến cá nhân ngày càng nhiều, lan tràn vào tai của hàng trăm triệu người dân Mỹ. Hầu hết các kênh truyền hình như vậy đều thuộc quyền sở hữu tư nhân, thường có những thiên kiến phù hợp với quan điểm của đối tượng khán giả tiềm năng.
Thành ra, các series sitcom hoặc chương trình hài ở Mỹ thường được thiết kế theo kiểu nhẹ nhàng, không đề cập quá nhiều đến nỗi đau khổ của con người như hài Anh.Ngược lại, ở Anh, nguồn tin chính mà mọi người tiếp nhận thường thuộc quyền quản lý của hoàng gia hoặc hơn thế nữa, là bộ văn hoá, phương tiện truyền thông và thể thao của nước Anh. Xem tin tức từ các nguồn này không thấy có sự can thiệp của ý kiến cá nhân, nơi tầm nhìn lạc quan được coi là đa chiều, trong khi tư duy bi quan thường bị coi là lợi dụng cảm xúc của khán giả để giữ họ ở lại với màn hình TV. Do đó, hài ở Anh, từ series sitcom, phim điện ảnh đến các buổi biểu diễn hài độc thoại, thường mang tính sâu sắc hơn nhiều so với hài Mỹ.Đây là thời điểm chúng ta có thể bàn luận về Grand Theft Auto nói chung, và GTA V cụ thể.Vị trí của con người trong xã hội hay chỉ là những lời lẽ vô nghĩa?
Mark Twain từng nói như thế này: “Cuộc sống thực sự luôn kỳ quặc hơn cả những câu chuyện hư cấu, vì trong thực tế, những điều kỳ quặc không có giới hạn.”
Đây là thời điểm GTA nói chung và phiên bản thứ 5 cụ thể bị đánh giá là 'thảm xưng nhảm nhí'. Mọi diễn biến trong trò chơi dường như tái hiện lại tất cả các cung bậc cảm xúc của điện ảnh Mỹ. Từ cuộc sống của Franklin Clinton ở khu phố da màu với thu nhập thấp, không học hành, sớm bước vào con đường tội phạm; đến gia đình của Michael, với cuộc sống dư dả và nhàn hạ tạo điều kiện cho những thói hư tật xấu. Hai đứa con của ông, một chỉ biết chơi game cả ngày và một muốn trở nên nổi tiếng qua truyền hình thực tế. Và tình huống của Trevor còn khủng khiếp hơn, một bệnh nhân tâm thần đích thực nhưng vẫn tiếp tục hành động tội lỗi bên ngoài, dính líu vào những tệ nạn và tội ác.
Bản chất của GTA V phản ánh chân thực tình hình xã hội Mỹ vào thời điểm đó. Mạng xã hội đang trở nên phổ biến và thời kỳ thịnh hành của truyền hình thực tế đã bắt đầu.
Bây giờ, 10 năm sau khi GTA V ra mắt, mạng xã hội đã trở thành một công cụ cập nhật thông tin không thể thiếu cho mọi người trên toàn thế giới, thậm chí có thể sử dụng nhiều hơn cả việc xem TV hàng ngày. Điều này cho thấy rằng những chi tiết thực tế trong cốt truyện GTA V không hề sai lệch, vì chỉ cần mở mạng xã hội là có thể thấy hàng loạt tiêu đề kỳ lạ nhưng lại là sự thật từ Mỹ.
Khi GTA VI ra mắt vào năm 2025, chúng ta không thể biết được những nhân vật và sự kiện kỳ quặc nào sẽ xuất hiện trong phiên bản giả tưởng của thành phố Miami và một phần bang Florida. Chỉ cần lên mạng và tìm kiếm cụm từ 'Florida Man', bạn sẽ bất ngờ trước những tiêu đề kỳ lạ mà không thể tin được. Trailer của GTA VI đã thể hiện rõ sự lấy cảm hứng từ thực tế, như người phụ nữ cầm hai cái búa hoặc thanh niên tự gọi mình là Joker...
Grand Theft Auto V đã thành công vì nhiều lý do, nhưng cốt truyện chỉ là một phần nhỏ. Thế giới mở, tính tự do và chế độ chơi mạng là những yếu tố quan trọng hơn. Cốt truyện của GTA V lột tả sâu sắc mặt trái của 'giấc mơ Mỹ', với những thói hư tật xấu và khổ sở tham sân si của con người.
Giống như các tác phẩm hài, cốt truyện của GTA V có vẻ cường điệu khi phát hành nhưng sau 10 năm, nó lại phản ánh sâu sắc và đáng sợ hơn với thực tế.
Hài kịch không chỉ là nghệ thuật vị nhân sinh, mà còn là cách châm biếm nỗi thống khổ của con người để mang lại nụ cười và động lực cho cuộc sống.
Grand Theft Auto, đặc biệt là phần 5, tạo ra sự thư giãn cho người chơi không chỉ qua cốt truyện và gameplay bạo lực, mà còn thông qua sự mỉa mai thế sự và cách cường điệu những lối mòn điện ảnh cũ.
Phát triển Grand Theft Auto phần 6 đang đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm việc đối phó với thực tế khó tin hơn cả trò chơi và loại bỏ lề thói văn hoá độc hại.
Trong phần 6 này, việc đưa ra những tình tiết đầy kịch tính từ cuộc sống thực sự là điều dễ dàng. Nhưng điều thách thức là làm thế nào để trò chơi vẫn giữ được tính giải trí, không chỉ là một bản sao của cuộc sống hàng ngày. Sống rồi đã đầy những khó khăn, liệu việc chơi game với những trải nghiệm tương tự có thể giúp ta tránh xa thực tại không?
