Gửi tài liệu qua fax

Fax, còn gọi là điện sao hoặc điện thư, là phương pháp điện tử để gửi bản sao (copy) trực tiếp qua hệ thống dây điện. Thiết bị gửi sẽ quét bản gốc, chuyển đổi thông tin thành tín hiệu và truyền qua đường dây điện đến máy nhận ở vị trí khác. Máy nhận sẽ chuyển đổi tín hiệu trở lại và in bản sao lên giấy.

Từ fax trong tiếng Anh là viết tắt của từ Latin facsimile (fac: tạo; simile: tương tự).

Kỹ thuật fax đã thay thế điện tín trong những năm 1980. Mặc dù ngày nay fax dần bị email thay thế trong nhiều lĩnh vực truyền thông, nhưng fax vẫn được sử dụng vì những ưu điểm sau:

• Các tài liệu quan trọng nên tránh gửi qua email để bảo vệ khỏi việc mất mát hoặc bị đánh cắp
• Ở một số quốc gia, chữ ký điện tử qua email không được tin cậy bằng chữ ký trên tài liệu gửi qua fax

Các công ty lớn thường sử dụng fax servers, là các hệ thống máy tính có khả năng chuyển đổi tài liệu thành tín hiệu fax để gửi đi, nhận fax, chuyển đổi thành email và gửi vào máy tính cá nhân của nhân viên mà không cần phải in ra giấy.

Ngược dòng thời gian

Truyền tín hiệu qua dây dẫn

Nhà sáng chế Alexander Bain, người Scotland, được công nhận là người đầu tiên phát minh ra hệ thống truyền hồ sơ bằng tín hiệu điện vào năm 1843. Ông đã sử dụng sự dao động của quả lắc đồng hồ điện để tạo ra các đường ngang và quét các nét mực trên giấy. Đến năm 1851, Frederick Bakewell đã cải tiến phát minh của Bain và trưng bày tại London.

Năm 1861, Giovanni Caselli, nhà vật lý người Ý, phát minh ra máy Pantelegraph có khả năng gửi bản sao tài liệu gốc giữa Lyon và Paris. Vào thời điểm đó, điện thoại chưa phổ biến. Đến năm 1881, Shelford Bidwell người Anh thiết kế một máy quét và vẽ hình có khả năng truyền tải hình ảnh 2 chiều mà không cần phải vẽ lại bằng tay ở nơi nhận.

Vào khoảng năm 1900, Arthur Korn phát minh ra máy Bildtelegraph, giúp lan rộng các thông báo có hình ảnh của những người mất tích hoặc bị truy nã tại châu Âu. Sau đó, xuất hiện các máy fax khác như Bélinograf (1930) của Édouard Belin và Hellschreiber của Rudolf Hell (1929). Rudolf Hell là người tiên phong trong việc thiết kế máy quét hình ảnh và phát tín hiệu.

Truyền tín hiệu không cần dây dẫn

Năm 1924, Richard H. Ranger, nhân viên của đài Radio Corporation of America, phát minh ra máy fax sử dụng sóng radio để truyền tải tài liệu qua biển. Đây là tiền thân của máy fax hiện đại. Vào ngày 29 tháng 11 năm 1924, hình chân dung tổng thống Mỹ Calvin Coolidge được gửi từ New York băng qua Đại Tây Dương đến London. Ngày nay, fax qua sóng radio vẫn được dùng trong dự báo thời tiết. Cũng trong năm 1924, Herbert E. Ives phát minh máy fax đầu tiên có khả năng in màu bằng kỹ thuật phân tách màu.

Vào giữa thập niên 1970, máy Exxon Qwip ra đời, là thiết bị đầu tiên sử dụng tia sáng để quét và ghi tín hiệu lên một trục ống quay. Tia sáng phản chiếu thay đổi cường độ sáng tối tùy theo độ đậm nhạt của tài liệu gốc. Cường độ tia sáng được chuyển đổi thành xung điện, truyền qua hệ thống âm thanh và sau đó qua đường dây điện thoại đến máy nhận. Máy nhận sẽ chuyển đổi âm thanh thành tín hiệu và in bản sao trên giấy bằng máy phun mực. Máy Exxon Qwip lúc bấy giờ có kích thước rất lớn và giá thành cao, chỉ các công ty thiết kế lớn mới có khả năng mua được.

Năm 1985, Hank Magnuski phát minh phần cứng cho phép sử dụng công nghệ fax trên bo mạch chính của máy tính, được gọi là GammaFax.

Các loại máy fax

• Máy fax cơ bản
• Máy đa chức năng: gửi và nhận fax, quét hình và in ấn
• Máy fax analog
• Máy fax kỹ thuật số
• Máy fax in đen trắng
• Máy fax in màu
• Phần mềm gửi tín hiệu fax trực tiếp từ máy tính qua đường dây điện thoại (như WinFax trên Windows)

Các phương pháp in bản sao

• Giấy cuộn in nhiệt: dễ bị phai mờ
• In bằng mực phun
• In bằng công nghệ Laser

Tài nguyên bên ngoài

• Lịch sử máy fax - bao gồm nhiều hình ảnh về các mẫu máy và những bản fax đầu tiên.