Gundam

Gundam (ガンダム, Gandamu) là một loạt các sản phẩm truyền thông khoa học viễn tưởng do Sunrise sản xuất, tập trung vào các robot khổng lồ gọi là 'Gundam'. Dòng sản phẩm này bắt đầu từ ngày 7 tháng 4 năm 1979 với bộ phim Mobile Suit Gundam. Bộ phim cùng với các sản phẩm liên quan đã hình thành nên một thế giới bao gồm phim truyền hình, OVAs, phim điện ảnh, truyện tranh, tiểu thuyết và trò chơi điện tử. Bên cạnh đó, có một ngành công nghiệp mô hình robot, gọi là Gunpla. Gunpla chiếm 90% thị trường mô hình nhân vật.

Gundam đã đạt doanh thu hơn 5 tỷ USD từ việc bán lẻ vào năm 2000. Đến năm 2014, doanh thu hàng năm của dòng Gundam đạt 80 tỷ Yên, trong đó 18,4 tỷ đến từ việc bán lẻ đồ chơi và sản phẩm sưu tầm. Vào tháng 6 năm 2018, Gundam đứng thứ 15 trong số các thương hiệu truyền thông có doanh thu cao nhất mọi thời đại, ước tính đã thu về hơn 15 tỷ USD (tương đương 350.575 tỷ đồng).

Tổng quan

Khái niệm ban đầu

Mobile Suit Gundam được sáng tạo bởi Yoshiyuki Tomino và nhóm các nhà thiết kế từ Sunrise, gọi là Hajime Yatate. Ban đầu, bộ phim mang tên Freedom Fighter Gunboy (hoặc Gunboy), nhắm đến đối tượng chủ yếu là các bé trai. Trong giai đoạn đầu, nhiều chi tiết được liên kết với khái niệm về tự do: chiếc tàu White Base ban đầu có tên là Freedom's Fortress - Pháo Đài Tự Do, chiến đấu cơ Core Fighter được gọi là Freedom Wing - Đôi Cánh Tự Do, và phương tiện vận chuyển Gunperry có tên là Freedom Cruiser - Tuần Dương Tự Do.

Nhóm Yatate đã kết hợp từ Gun với âm dom từ freedom để tạo ra từ Gundom, và sau đó Tomino đã thay đổi thành Gundam, với ý nghĩa là một đơn vị chiến đấu bằng súng có sức mạnh đủ để ngăn chặn kẻ thù giống như một con đập. Từ ý tưởng này, Gundam thường là những đơn vị đặc biệt hoặc sản xuất hạn chế, có sức mạnh vượt trội hơn so với các đơn vị sản xuất hàng loạt.

Phần lớn Gundam là những người máy khổng lồ, đi trên hai chân và được điều khiển bởi con người từ buồng lái nằm ở thân máy, còn phần đầu được thiết kế như thiết bị quan sát.

Đột phá

Mobile Suit Gundam là bộ phim tiên phong trong thể loại Người Máy Thực Thụ (Real Robot), một phân nhánh của thể loại Mecha. Khác với người anh em Super Robot, Mobile Suit Gundam mang đến sự chân thực trong thiết kế người máy: sử dụng năng lượng và đạn dược hữu hạn, khả năng xảy ra lỗi vận hành. Công nghệ trong Gundam dựa trên các công nghệ thực tế (Điểm Lagrange, Vòng xoay O'Neill trong không gian), hoặc các công nghệ khả thi có yếu tố hư cấu (Vật lý Minovsky).

Timeline

Hầu hết các bộ phim Gundam diễn ra trong thời kỳ được gọi là Kỉ Nguyên Vũ Trụ (Universal Century - UC), trong khi các bộ phim Gundam sau này xảy ra ở các thời kỳ khác nhau. Mặc dù các bộ phim Gundam sau này có bối cảnh khác để mang lại sự đổi mới, Kỉ Nguyên Vũ Trụ vẫn được yêu thích. UC đã xây dựng nền tảng cho dòng Gundam, đặt ra tiêu chuẩn cho thể loại Khoa Học Viễn Tưởng Cấp Cao trong hoạt hình Nhật Bản, và bộ phim Gundam đầu tiên đánh dấu sự trưởng thành của thể loại Người Máy Khổng Lồ. Sự hoài niệm về các bộ phim Gundam cũ đã trở thành biểu tượng của nền văn hóa đại chúng Nhật Bản hiện đại, góp phần vào sự thành công liên tục của dòng phim này.

Spin-off

- SD Gundam: Gundam với thiết kế ngộ nghĩnh, câu chuyện hài hước và vui nhộn.

- Model Suit Gunpla Builders Beginning G và Gundam Build Fighters: cốt truyện xoay quanh đời thực, nơi Gundam được sử dụng để tham gia các trận đấu đối kháng như một môn thể thao.

Sản phẩm

Phim truyền hình, phim điện ảnh, phim ngắn

Ngoại trừ bộ phim Mobile Suit Gundam 00 với bối cảnh thời gian thực, tất cả các series Gundam đều diễn ra trong các thời kỳ giả tưởng, thường bắt đầu bằng một sự kiện lớn hoặc chuỗi sự kiện động trời. Bối cảnh có thể là Trái Đất, Vũ Trụ, Cộng đồng Không Gian, và trong một số trường hợp, bao gồm cả Mặt Trăng và các Hành Tinh Nhân Tạo.

Truyện tranh và tiểu thuyết

Các phiên bản truyện tranh của Gundam được phát hành bằng tiếng Anh ở Bắc Mỹ qua các công ty như Viz Media, Del Rey Manga và Tokyopop, cũng như ở Singapore bởi Chuang Yi.

Trò chơi điện tử

Gundam đã cho ra đời hơn 80 tựa trò chơi điện tử trên các hệ máy thẻ, máy tính và hệ thống giải trí tại gia. Phần lớn các trò chơi này chỉ được phát hành tại Nhật Bản.

Mô hình Gundam

Đã có hàng trăm mô hình Gundam được phát hành, chủ yếu làm từ nhựa cứng, thỉnh thoảng là nhựa dẻo hoặc kim loại. Chất lượng của chúng dao động từ đồ chơi cho trẻ em đến các sản phẩm cho nhà sưu tập chuyên nghiệp, thường có tỷ lệ 1:60, 1:100 hoặc 1:144. Các mẫu quảng cáo tỷ lệ 1:6 hoặc 1:12 được phân phối cho các nhà bán lẻ và không được bán ra thị trường. Để kỷ niệm 30 năm Gundam, một mô hình RX-78-2 Gundam tỷ lệ 1:1 đã được xây dựng và trưng bày tại Gundam Front Tokyo, quận Odaiba, và được hạ xuống vào ngày 5 tháng 3 năm 2017. Sau đó, một bức tượng Unicorn Gundam được tạc tại cùng địa điểm, giờ đây gọi là Gundam Base Tokyo. Vào ngày 19 tháng 12 năm 2020, một khu phức hợp giải trí mới có tên Gundam Factory Yokohama được khai trương, nơi trưng bày một mẫu RX-78-2 Gundam tỷ lệ 1:1 có thể cử động được.

Tác động

Gundam đã trở thành một biểu tượng văn hóa Nhật Bản, tạo ra một ngành công nghiệp trị giá 50 tỷ Yên mỗi năm, với doanh thu đạt 54,5 tỷ Yên vào năm 2006 và 80,2 tỷ Yên vào năm 2014. Các tem liên quan cũng đã được phát hành. Một nhân viên từ Bộ Nông nghiệp Nhật Bản đã bị chỉ trích vì đóng góp vào các bách khoa toàn thư về Gundam, trong khi Lực lượng Phòng Vệ Nhật Bản đã đặt tên cho hệ thống chiến đấu cá nhân tiên tiến của mình là Gundam