Schwerer Gustav | |
---|---|
Loại | Pháo tự hành lắp trên xe lửa siêu nặng |
Nơi chế tạo | Đức Quốc xã |
Lược sử hoạt động | |
Phục vụ | 1941 — 1945 |
Sử dụng bởi | Quân đội Đức Quốc xã |
Trận | Chiến tranh thế giới thứ hai |
Lược sử chế tạo | |
Người thiết kế | Krupp |
Năm thiết kế | 1934 |
Nhà sản xuất | Krupp |
Giá thành | 7 triệu Reichsmark |
Giai đoạn sản xuất | 1941 |
Số lượng chế tạo | 2 |
Thông số | |
Khối lượng | 1,350 tấn |
Chiều dài | 47.3 m |
Độ dài nòng | 32.48 m (L/40.6) |
Chiều rộng | 7.1 m |
Chiều cao | 11.6 m |
Kíp chiến đấu | 250 người tham gia lắp ráp khẩu pháo trong 3 ngày (54 giờ). 2500 người tham gia di chuyển khẩu pháo lên 4 đường đắp cao xe lửa. 2 khẩu pháo Flak-88 phòng không để bảo vệ khỏi máy bay. |
Cỡ đạn | 800 mm (31.5in) |
Góc nâng | Tối đa 48° |
Tốc độ bắn | 1 vòng mỗi 30 đến 45 phút hoặc thường 14 vòng 1 ngày |
Sơ tốc đầu nòng | 820 m/s (HE); 720 m/s (AP) |
Tầm bắn hiệu quả | khoảng 39 km |
Tầm bắn xa nhất | 48 km (HE); 38 km (AP) |
Schwerer Gustav (tiếng Anh: Heavy Gustaf hoặc Great Gustaf) và Dora là hai khẩu pháo khổng lồ được sử dụng trong Thế chiến II, nổi bật với kích thước và trọng lượng cực lớn, được vận chuyển bằng tàu hỏa. Được thiết kế bởi Krupp vào năm 1930, mục tiêu chính của chúng là phá hủy các pháo đài vững chắc như ở phòng tuyến Maginot của Pháp và một số pháo đài khác tại Liên Xô. Với trọng lượng gần 1350 tấn và khả năng bắn đạn nặng khoảng 7 tấn ở khoảng cách 37 km, Gustav được phát triển để phá hủy các công trình kiên cố của Pháp nhưng chưa kịp sử dụng do quân đội Wehrmacht đã nhanh chóng chiến thắng trong trận chiến nước Pháp. Khẩu pháo này được triển khai trong chiến dịch bao vây Sevastopol và có kế hoạch bắn vào Warsaw, nhưng cuối cùng bị quân đội Mỹ chiếm đoạt và phá hủy, trong khi Dora cũng bị tháo rời để tránh rơi vào tay Hồng Quân. Gustav giữ kỷ lục là khẩu pháo lớn nhất và mạnh nhất từng được chế tạo.
Phát Triển
Vào năm 1934, quân đội Đức (OKH) đã yêu cầu tập đoàn Krupp ở Essen thiết kế một khẩu pháo có khả năng phá hủy các pháo đài tại phòng tuyến Maginot của Pháp (những công trình đang được hoàn thiện). Đạn của khẩu pháo cần phải xuyên thủng một lớp bê-tông dày 7m. Kỹ sư Erich Müller của Krupp đã tính toán rằng để xuyên qua những bức tường kiên cố như vậy, đạn phải có đường kính 0.8 mét và trọng lượng khoảng 7 tấn, với khẩu pháo nặng hơn 1000 tấn theo thiết kế của ông.
Để di chuyển khẩu pháo khổng lồ này, cần phải xây dựng 4 con đường đắp cao dành cho xe lửa. Nòng pháo có các kích thước 70 cm, 80 cm, 85 cm và 1 mét.
Vào tháng 3 năm 1936, khi Hitler thăm Essen, ông yêu cầu phải hoàn thành ít nhất một trong các kế hoạch sản xuất pháo. Dù không có tài liệu cụ thể về cam kết của Hitler, nhưng kế hoạch chế tạo pháo cỡ nòng 80 cm đã được các kỹ sư Krupp triển khai.
Kế hoạch sản xuất siêu pháo cỡ nòng 0,8 mét Schwerer Gustav Gun được hoàn thiện vào đầu năm 1937. Sản xuất loại vũ khí này bắt đầu vào mùa hè năm đó, nhưng hạn chót hoàn thành trước năm 1940 không được thực hiện do gặp phải vấn đề kỹ thuật và vật liệu chế tạo đầu đạn.
Thử Nghiệm
Cuối năm 1939, các kỹ sư Krupp đã chế tạo thành công một mẫu siêu pháo và đưa đến trường bắn Hillersleben để thử nghiệm. Mẫu pháo này đã bắn thử thành công, đầu đạn nặng 7,1 tấn có khả năng xuyên thủng bê tông dày 7 mét và thép dày 1 mét.
Việc thử nghiệm siêu pháo Schwerer Gustav cỡ nòng 0,8 mét kết thúc giữa năm 1940, khi một cỗ máy kéo đặc biệt đã được hoàn tất. Vào mùa xuân năm 1941, Alfried Krupp đã đón tiếp Adolf Hitler tại bãi thử nghiệm Rügenwald. Tại đây, Hitler cho phép sản xuất đầu đạn nặng 11 tấn. Gustav được thử nghiệm bắn đầu đạn 7100 kg ở khoảng cách 37.210 mét.
Mục Tiêu

Các mục tiêu thử nghiệm bao gồm:
- 5 tháng 6
- Thử nghiệm pháo ở khoảng cách 25.000 mét - bắn 8 quả.
- Pháo đài Stalin - bắn 8 quả.
- 6 tháng 6
- Pháo đài Molotov - bắn 7 quả.
- White Cliff: Kho vũ khí dưới nước sâu 30 mét với lớp bảo vệ bê-tông dày 10 mét. Sau khi bắn 9 quả, kho đạn bị phá hủy nặng nề và một số tàu bị đánh chìm.
- 7 tháng 6
- Hỗ trợ bộ binh tại Sudwestpitze - bắn 7 quả.
- 11 tháng 6
- Pháo đài Siberia - bắn 5 quả.
- 17 tháng 6
- Pháo đài Maxim Gorki - bắn 5 quả.
Trong cuộc bao vây Sevastopol vào ngày 4 tháng 6, Gustav đã bắn tổng cộng 30.000 tấn đạn vào thành phố cảng này, với hơn 240 quả đạn được bắn ra. Thành phố bị tàn phá nặng nề, và khẩu pháo bị hư hỏng do bắn quá tải nên phải trở về nhà máy để sửa chữa.
Theo chỉ thị của Hitler, khẩu pháo được tháo rời và di chuyển đến mặt trận phía Đông để tấn công Leningrad. Được đặt cách thành phố 30 km trên tuyến đường sắt Taizy, pháo vẫn hoạt động theo kế hoạch dù cuộc tấn công đã bị hủy. Vào mùa đông 1942-1943, khẩu pháo được tái sử dụng gần Leningrad.
Sau đó, khẩu pháo trở về Đức để sửa chữa. Mặc dù có kế hoạch bắn phá Warsaw vào năm 1944, khẩu pháo không được sử dụng, nhưng Ba Lan vẫn giữ một viên đạn của Gustav.
Vào ngày 22 tháng 4 năm 1945, khẩu pháo bị quân đội Mỹ phá hủy để không rơi vào tay Hồng quân Liên Xô. Nó bị bắt ở khu rừng cách Auerbach khoảng 50 km về phía bắc.
Kíp Chiến Đấu
Một khẩu siêu pháo Schwerer Gustav được vận hành bởi 500 quân nhân dưới sự chỉ huy của một thiếu tướng. Khi di chuyển trong chiến đấu, Gustav được đặt trên một bệ bắn khổng lồ gắn trên 4 xe lửa đặc biệt. Mỗi xe lửa có 20 trục, tổng cộng có 80 trục và 160 bánh xe trên 4 xe này.
Ngoài ra, Gustav còn được vận chuyển trên 4 con đường đắp cao dành cho xe lửa. Nó được bảo vệ bởi 2 khẩu pháo Flak 88mm đa dụng.
Biến Thể
Dora
Dora là khẩu pháo thứ hai được chế tạo sau Schwerer Gustav. Nó được triển khai để tấn công Stalingrad trong thời gian ngắn. Vào giữa tháng 8 năm 1942, Dora được đặt cách thành phố 15 km về phía tây. Được chuẩn bị sẵn sàng bắn vào ngày 13/9, Dora nhanh chóng bị rút lui khi quân đội Xô-Viết bao vây. Khi quân Đức rút lui, họ cũng mang theo Dora. Khẩu pháo bị phá hủy vào cuối cuộc chiến bởi quân đội Mỹ.
Langer Gustav
Langer Gustav là một khẩu pháo dài với đường kính lên tới 52 cm và chiều dài 43 mét. Nó được thiết kế để bắn đạn nặng 680 kg với tầm bắn lên tới 190 km, đủ để bắn đến London. Tuy nhiên, khẩu pháo này chưa bao giờ được sử dụng trong chiến đấu do cuộc không kích bất ngờ của Không quân Hoàng gia Anh tại Essen.
Dự Án Chế Tạo Landkreuzer P. 1500 Monster
Monster là một loại pháo cơ động nặng 1500 tấn, đặt trên một xe lửa và trang bị khẩu pháo 80 cm từ Schwerer Gustav, cùng với hai khẩu pháo bích kích 15 cm sFH và pháo tự động MG 151/15. Tuy nhiên, vào năm 1943, Albert Speer đã hủy bỏ dự án này vì cho rằng Monster không thực tế. Khẩu pháo này có khả năng vượt trội hơn cả Panzer VIII Maus (xe tăng nặng nhất từng được chế tạo) và Landkreuzer P. 1000 Ratte (chưa bao giờ được sản xuất).
Đạn Pháo
Đạn HE
- Trọng lượng đạn pháo: 4,8 tấn (4.800 kg)
- Vận tốc đạn: 820 m/s
- Khoảng cách tối đa: 48 km
- Khối lượng thuốc nổ: 700 kg
- Kích thước hố bom: rộng 10 mét - sâu 10 mét
Đạn AP
Các thành phần chính được chế tạo từ thép crôm-nikel. Có loại đạn được làm bằng hợp kim.
- Chiều dài vỏ: 3,6 mét
- Trọng lượng đạn pháo: 7.100 kg
- Vận tốc đạn: 720 m/s
- Khoảng cách tối đa: 38 km
- Khối lượng thuốc nổ: 250 kg
Mẫu
- Pháo Gustav 80 cm – Đã được triển khai để tấn công Sevastopol vào tháng 3 năm 1942.
- Pháo Dora 80 cm – Được dự định dùng để tấn công Stalingrad nhưng kế hoạch không được thực hiện.
- Pháo Langer Gustav – Đã bắt đầu chế tạo nhưng chưa hoàn tất.
Chú Thích
- Dora tự động – Một bài viết mô tả phiên bản tự động của Dora.
- http://www.hpwt.de/2Weltkrieg/Dorae.htm
- http://html2.free.fr/canons/dora.htm
- German Artillery of World War Two, Ian V. Hogg. ISBN 1-85367-480-X
Liên Kết Ngoài
- Video của panzerlexikon.de về việc nạp đạn và bắn Dora – bản sao lưu trên Internet Archive
- Video về Dora trên panzerlexikon.de – bản sao lưu trên Internet Archive
- Thông tin thêm có thể xem tại Lưu trữ từ 21 tháng 2 năm 2008 trên Wayback Machine