Gút - mối lo ngại đặc biệt sau kỳ nghỉ Tết

Phát hiện Gút từ những dấu hiệu dễ bỏ qua

3 ngày trước khi đến Bệnh viện Đa khoa Mytour khám, anh T.A.K, 42 tuổi, ở Hà Nội có biểu hiện sưng đau đột ngột khớp gối phải, nóng đỏ nhẹ, đau nhiều về đêm, không sốt, vận động khó khăn. 

Kết quả xét nghiệm chỉ số Uric máu tăng (574.5 umol/L), chỉ số viêm CRP tăng (10.4mg/dL), siêu âm có dịch khớp gối mức độ trung bình. Từ kết quả khám, xét nghiệm và siêu âm, anh K., đã được bác sĩ chẩn đoán và kê đơn thuốc điều trị Gút cấp, hạ uric máu. Sau 5 ngày anh K., hết đau hoàn toàn.

Anh K. chia sẻ rằng cách đây 2 năm, anh đã trải qua những cơn đau tương tự tại khớp ngón chân cái, xuất hiện nhiều lần. Lúc đó, anh còn làm việc tại công ty cũ và thường xuyên tham gia các buổi nhậu cùng đồng nghiệp. Trong một năm qua, sau khi chuyển công tác đến cơ quan mới, tần suất tham gia các buổi liên hoan giảm đi, và bệnh của anh đã ổn định. Tuy nhiên, trong vòng 2 tháng gần đây, khi được chuyển về cơ quan cũ và quay lại thói quen ăn nhậu, bệnh của anh đã tái phát 2 lần.

Sưng đau khớp gối, nóng đỏ, và khó khăn trong việc vận động là những dấu hiệu cảnh báo của bệnh Gút

Bệnh nhân N.T.L, nam, 62 tuổi, xuất hiện các triệu chứng đau tại khớp ngón chân phải sau khi chạy bộ đường dài, có sưng nóng đỏ, đau tăng vào buổi tối, và gặp khó khăn trong việc vận động. Do đó, anh đã đến Bệnh viện Đa khoa Mytour để kiểm tra.

Kết quả kiểm tra của bệnh nhân L. cho thấy chỉ số uric máu trong giới hạn bình thường (337.8umol/L), chỉ số viêm CRP tăng nhẹ (6.36 mg/dL), và siêu âm phát hiện tinh thể urat tích tụ ở khớp ngón chân (hình ảnh đôi). Dựa trên kết quả này, bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh Gút cấp tính và điều trị bằng colchicin và thuốc chống viêm không steroid. Sau 1 tuần, anh đã hết đau hoàn toàn.

ThS. BSNT Trịnh Thị Nga - chuyên khoa Cơ xương khớp, BVĐK Mytour thông tin: Đây là hai trong số những bệnh nhân may mắn đến khám và chữa trị kịp thời tại bệnh viện. Tuy nhiên, BS Nga nhấn mạnh rằng người dân không nên tự mãn vì bệnh gút có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng của các hạt tophi bị vỡ, gây viêm khớp và tàn phế. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây suy thận và thiếu máu.

Phân biệt triệu chứng của Gút và các bệnh khớp khác

Ngày nay, Gút và các bệnh lý về cơ xương khớp đều phổ biến, gây khó khăn cho bệnh nhân vì chúng có các triệu chứng tương tự như đau, viêm và không thoải mái, dẫn đến nguy cơ tự mãn và bỏ sót bệnh.

Để tránh bỏ sót bệnh và phân biệt triệu chứng của Gút và các bệnh khớp khác, bạn có thể chú ý đến những dấu hiệu sau: 

• Gút: Cơn đau có tính chất viêm (đau nhiều vào ban đêm, sưng nóng đỏ), diễn biến đột ngột, thường xuất hiện ở các khớp chi dưới (ngón cái, cổ chân, gối), có thể khỏi hoàn toàn trong vòng 2 tuần. Cơn đau thường xuất hiện sau khi ăn nhiều protein, hải sản, sau chấn thương, căng thẳng, sau khi sử dụng thuốc… Khi xuất hiện hạt tophi, bệnh đã vào giai đoạn mãn tính, điều trị khó khăn và có nhiều biến chứng. Ngoài ra, các triệu chứng không điển hình của bệnh Gút bao gồm đau ở khớp ngón tay, khuỷu tay, và đau âm ỉ kéo dài…
• Thoái hóa khớp: Thoái hóa khớp thường xuất hiện ở khớp gối, cổ chân. Cơn đau do thoái hóa khớp thường diễn biến chậm rãi, đau khi vận động và làm việc, giảm khi nghỉ ngơi. Không phải tất cả các trường hợp đều sưng khớp và không đỏ.
• Các bệnh viêm khớp khác như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vảy nến, viêm cột sống dính khớp, nhiễm trùng khớp, lao khớp… Các trường hợp này khó phân biệt do có triệu chứng chồng chéo. Khác biệt thường gặp là cơn đau do Gút thường ngắn ngày (dưới 2 tuần) trong khi các bệnh viêm khớp khác thường kéo dài hơn.

Triệu chứng của bệnh Gút có thể gây nhầm lẫn với các bệnh lý khác về cơ xương khớp

Tuy nhiên, bác sĩ Nga nhấn mạnh rằng, các dấu hiệu trên chỉ là gợi ý, để đưa ra chẩn đoán chính xác, người bệnh cần thực hiện các xét nghiệm máu, xét nghiệm dịch khớp (nếu có), siêu âm, X-quang, hoặc chụp cắt lớp vi tính. Một số trường hợp đặc biệt cần sự khó khăn trong chẩn đoán và đánh giá hiệu quả của phương pháp điều trị.

Bởi vì có nhiều bệnh lý cần được phân biệt với Gút, cách điều trị cho mỗi bệnh này cũng khác nhau. Ngay cả khi đã bị mắc Gút, người bệnh cũng có thể phát triển các bệnh khác, do đó, bệnh nhân có bất kỳ triệu chứng nào của việc sưng và đau ở khớp nên đi khám sớm để có chẩn đoán chính xác.

Người mắc bệnh Gút nên làm các kiểm tra nào?

Gút là tình trạng bệnh phát sinh do nồng độ axit uric trong máu vượt quá mức bão hòa của cơ thể, khiến axit uric tích tụ ở các cơ quan (thường là ở khớp, da, và cơ thể...) gây ra các triệu chứng như sưng đau ở khớp, tạo thành sỏi thận, và hình thành hạt tophi. Vì vậy, việc kiểm soát axit uric trong máu là điều cần thiết cho mọi người, đặc biệt là những người mắc bệnh Gút.

Theo BS Nga, người khỏe mạnh nên thường xuyên kiểm tra nồng độ axit uric trong máu mỗi 6-12 tháng. Những người mắc bệnh Gút nên kiểm tra mỗi 3-6 tháng và tuân thủ chính xác kế hoạch điều trị, cũng như thực hiện theo hướng dẫn về chế độ ăn uống và tập luyện của bác sĩ. Riêng đối với những người mắc bệnh Gút mạn tính khó kiểm soát, có nhiều biến chứng cấp tính, việc kiểm tra axit uric máu hàng tháng là cần thiết.

Gút là tình trạng bệnh xảy ra khi nồng độ axit uric trong máu vượt quá ngưỡng bão hòa của cơ thể

Khi thực hiện kiểm tra axit uric trong máu, nên kết hợp kiểm tra cùng với các chỉ số về men gan và chức năng thận, vì những bất thường này thường đi kèm và có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh Gút.

Khi kiểm tra chỉ số axit uric trong máu, có 3 trường hợp cần chú ý như sau:

• Người chưa mắc bệnh Gút: Nồng độ axit uric trong máu cần duy trì dưới 420 umol/L đối với nam giới và dưới 360 umol/L đối với nữ giới. 
• Sau khi mắc bệnh Gút: Cần duy trì dưới 360 umol/L. 
• Trong trường hợp mắc bệnh Gút mạn tính: Nên duy trì axit uric trong máu dưới 300 umol/L.

Để duy trì được ngưỡng mong muốn, chúng ta cần kết hợp chế độ ăn uống, thường xuyên tập luyện, sử dụng thuốc hạ axit uric (theo chỉ định của bác sĩ) và thực hiện kiểm tra axit uric trong máu đều đặn.

Chế độ ăn uống và thể dục là rất quan trọng đối với người mắc bệnh Gút

Người mắc bệnh Gút thường muốn biết rằng họ nên ăn và tránh những thực phẩm gì

Gout là một trong những bệnh lý mà chế độ ăn uống và thể dục có ảnh hưởng lớn tới, vì vậy, việc duy trì một chế độ ăn uống và luyện tập hợp lý sẽ giúp kiểm soát một phần axit uric trong máu, duy trì cân nặng ổn định, và giảm nguy cơ các cơn Gút cấp tính. Dưới đây là một số lưu ý cụ thể cho người mắc bệnh:

- Những thực phẩm cần hạn chế: Hải sản như cá cơm, cá mòi, cá ngừ, và các loại động vật nhuyễn thể như sò, hàu...; Thịt đỏ như thịt chó, thịt bò...; Nội tạng động vật như gan, thận, não, lòng...; Nấm, đậu khô, và đậu Hà Lan; Cũng như rượu, bia. Những thực phẩm này chứa nhiều purin, khi tiêu thụ giúp tạo ra axit uric trong cơ thể, việc hạn chế chúng sẽ giúp ổn định axit uric trong máu.

- Đối với những người mắc bệnh Gút, nên bổ sung protein từ thịt trắng như thịt gà và cá ít purin với lượng phù hợp (110-170gr/ngày).

- Các thực phẩm cần tăng cường:

• Nước: Hãy uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày. Tuy nhiên, nếu bạn có bệnh thận mạn tính hoặc suy tim, hãy thảo luận với bác sĩ trước khi tăng lượng nước uống.
• Anh đào và các thực phẩm giàu vitamin C như cam, dâu tây, bưởi, ớt chuông, dưa,… giúp giảm axit uric trong máu, có tác động tích cực đối với bệnh Gút. 

- Giảm cân: Cân nặng thừa, béo phì đã được chứng minh làm tăng nguy cơ mắc bệnh Gút. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc giảm cân - kể cả khi không áp dụng chế độ ăn giảm purin - giảm axit uric và số lượng cơn Gút. Giảm cân cũng giảm áp lực lên các khớp và giảm nguy cơ thoái hóa khớp.

- Tập thể dục đều đặn: Giúp ổn định axit uric, giảm cân, duy trì sức khỏe tim mạch, điều này rất quan trọng cho mọi người để phòng tránh và giảm nguy cơ mắc bệnh Gút. 

Nếu bạn đang trong cơn Gút cấp, khi khớp sưng đau nóng, hạn chế tập thể dục mạnh, tránh các hoạt động quá tải để tránh cơn Gút trở nên nặng hơn.

Bộ Y tế khuyến cáo mỗi người trưởng thành nên tập thể dục ít nhất 150 phút/tuần. Tập Aerobic, bơi lội, tập thể dục trong nước ấm, đạp xe, tập tạ, gym… đều giúp cải thiện chất lượng cuộc sống. Trước khi tập, mỗi người cần được tư vấn bởi các huấn luyện viên, bác sĩ y học thể thao, bác sĩ cơ xương khớp để chọn môn thể thao và cường độ tập phù hợp với sức khỏe, tránh chấn thương hoặc tác động xấu do tập luyện không phù hợp.

Đây là nơi tập trung đội ngũ chuyên gia hàng đầu và trang bị hệ thống thiết bị xét nghiệm tiên tiến như máy đo mật độ xương thân, máy X-quang năng lượng kép, máy cộng hưởng từ (MRI), máy CT-scanner, cùng bộ máy xét nghiệm đạt chuẩn ISO 15189:2012,…

Tiến sĩ Mai Hồng - Chuyên gia về cơ xương khớp của BVĐK Mytour đến thăm khám cho bệnh nhân

Chuyên môn về cơ xương khớp, BVĐK Mytour là địa chỉ đáng tin cậy ở miền Bắc để thăm khám, chẩn đoán và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp như:

• Khám và điều trị các bệnh lý thường gặp: Gút, viêm khớp tự miễn, thoái hóa khớp, viêm khớp nhiễm trùng,…
• Thực hiện các thủ thuật: Tiêm vào khớp, rút dịch khớp, tiêm vào các vùng cơ gân, tiêm bên ngoài bao gân, tiêm dịch nhờn vào khớp,...
• Sử dụng thuốc Aclasta truyền tĩnh mạch hàng năm để điều trị loãng xương

Ngay sau khi có kết quả, khách hàng sẽ được tư vấn miễn phí qua điện thoại về kết quả xét nghiệm. Đối với những trường hợp cần kiểm tra sâu hơn, chỉ cần mang kết quả xét nghiệm đến viện để tiến hành các phương pháp chẩn đoán hình ảnh chuyên sâu, từ đó bác sĩ có thể đánh giá tổng thể tình trạng sức khỏe và đề xuất phương án điều trị phù hợp cho bệnh nhân.