Một số loài trong thế giới động vật thật khó mà đuổi kịp được với khả năng bay xuất sắc của chuồn chuồn. Chúng sở hữu hai đôi cánh linh hoạt ở ngực, giúp chúng thực hiện những động tác bay độc đáo và linh hoạt.

Chuồn chuồn có thể bay theo mọi hướng, bao gồm cả bay ngang, bay lùi, thậm chí là lơ lửng ở một điểm trong thời gian dài. Khả năng này giúp chúng truy cứu con mồi từ mọi hướng mà không bị phát hiện.

Không chỉ là những phi công tài ba, chuồn chuồn còn nhanh nhẹn, đạt tốc độ tối đa 18 dặm một giờ (30km/h). Một số loài còn có thể thực hiện cuộc di cư vượt đại dương với quãng đường lên tới 11.000 dặm (>17.000 km), giành danh hiệu loài côn trùng di cư xa nhất trên thế giới.

Với tốc độ, sức mạnh di chuyển và sự linh hoạt trong săn mồi, chuồn chuồn là một trong những sinh vật độc đáo nhất trên hành tinh.

6. Phong Cách Độc Đáo: Chuồn Chuồn Làm Mẹ Trong Nước Mặn

Trứng chuồn chuồn nằm sâu trong câu chuyện của nước mặn, được đặt vào mặt nước, cành cây thủy sinh, hay thậm chí trong mô cây ở khu vực ẩm ướt gần ao, hồ. Sau khi nở, chúng trở thành ấu trùng tham lam với chuỗi lớn lần lột xác (thường từ 9-14 lần) và trở thành kẻ săn mồi hung dữ đối với sinh vật sống trong nước, bao gồm cả cá con.

Đặc biệt, chuồn chuồn ven biển, một loài xuất sắc, không chỉ chịu được môi trường nước mặn mà còn tỏ ra thành công trong việc sinh sản trong môi trường này. Chuồn chuồn ven biển thường sống ở những nơi như đầm lầy muối, rừng ngập mặn và hồ nước muối.

7. Sống Dưới Nước: Bí Mật 2 Năm Của Chuồn Chuồn

Chuồn chuồn chọn nơi đẻ trứng trong nước, và khi ấu trùng nở, chúng bắt đầu cuộc sống dưới nước kéo dài đến hai năm, thậm chí có loài có thể sống trong trạng thái ấu trùng đến sáu năm tùy theo môi trường sống. Chúng trải qua đến 17 lần lột xác trước khi chuyển thành hình dạng chuồn chuồn và xuất hiện trên bề mặt nước.

Trong giai đoạn này, chúng thể hiện sự thích nghi xuất sắc dưới nước với khả năng săn mồi tài ba và tốc độ nhanh chóng. Chúng ưa thích ăn đủ loại thức ăn, từ ấu trùng côn trùng đến nòng nọc và thậm chí là cá! Đôi khi, chúng còn săn ăn các ấu trùng chuồn chuồn khác. Những chú chuồn chuồn này là những thợ săn đáng sợ dưới nước.

8. Sự Phát Triển Đầy Kỳ Diệu: Giai Đoạn Cuộc Sống Của Chuồn Chuồn

Chuồn chuồn trải qua 3 giai đoạn: trứng, ấu trùng và trưởng thành. Vòng đời của chúng phụ thuộc vào nhiệt độ, thức ăn và khí hậu.

Trứng: Bắt đầu với trứng, chuồn chuồn cái đẻ trứng trong nước ngọt hoặc gần nguồn nước. Ấu trùng nở từ trứng, bò xuống nước nếu đặt trên đất.

Ấu Trùng: Giai đoạn thủy sinh, thở qua mang và bơi bằng cách hút và đẩy nước.

Trưởng Thành: Khi rời nước, ấu trùng lột xác, trở thành chuồn chuồn trưởng thành với cánh và khả năng bay.

Chuồn chuồn, những người anh hùng nhỏ bé, đang cần sự bảo vệ trước những thách thức do con người gây ra. Rất may mắn, có nhiều khu bảo tồn trên khắp thế giới để giữ gìn loài động vật này. Tại Vương Quốc Anh, Trung Tâm Bảo Tồn Chuồn Chuồn đã mở cửa đầu tiên vào năm 2009 trong khu bảo tồn thiên nhiên Wicken Fen ở Cambridgeshire.

Theo Guardian, trung tâm này hy vọng sẽ ngăn chặn sự suy giảm của 42 loài chuồn chuồn tại Anh, do mất môi trường sống và tác động của thuốc trừ sâu. Còn ở phía Tây nam Hoa Kỳ, Khu Ao Bảo Tồn Chuồn Chuồn ở Albuquerque, New Mexico, là điểm đến đầu tiên và đa dạng nhất của loài này.

Trải qua đại dương Thái Bình Dương, người hâm mộ chuồn chuồn có thể thưởng thức chúng trong khu bảo tồn động vật hoang dã ở Nhật Bản, nơi đảm bảo môi trường sống và sự đa dạng của chuồn chuồn được ưu tiên hàng đầu.

Chuồn chuồn không chỉ giúp kiểm soát số lượng côn trùng, mà còn truyền cảm hứng cho con người với kỹ năng bay và tầm nhìn tuyệt vời. Điều nhỏ nhất chúng ta có thể làm là hỗ trợ bảo tồn môi trường sống của chuồn chuồn, để chúng có thể bay vút qua thời gian như những nhà phiêu lưu thực thụ.

Tục ngữ Việt Nam nói:

• Tháng bảy, khi heo may, chuồn chuồn bay, bão sắp đến.

hoặc

• Chuồn chuồn bay thấp, trời mưa,
  Bay cao, trời nắng, bay vừa, trời râm.

Đồng dao Việt Nam còn câu: Chuồn chuồn cắn rốn, bốn ngày biết bơi, tin rằng nếu ai đó bắt chuồn cắn rốn, họ sẽ biết bơi sau bốn ngày.

Trò bắt chuồn chuồn là niềm vui của trẻ em ở vùng nông thôn Việt Nam vào những ngày hè, với các câu đồng dao như:

Chuồn chuồn có cánh, nó bay, Có thằng cu Tí thò tay bắt chuồn.

Chuồn chuồn có cánh, nó bay, Có thằng kẻ trộm bắt mày đi tu...

Tại Trung Quốc từ thời nhà Thương, có một loại đồ chơi gọi là chuồn chuồn tre. Người ta lấy mảnh tre, vót mỏng như cánh quạt máy bay trực thăng, khoan một cái lỗ ở giữa, cắm trục tre. Khi chơi, dùng hai bàn tay kẹp trục và xoay mạnh, chuồn chuồn tre sẽ bay lên trời.

Tại Việt Nam, người ta cũng chế tạo ra những con chuồn chuồn đồ chơi từ lá cây, kim loại..., thường được bày bán ở vỉa hè hoặc trong các cửa hàng lưu niệm.

Về chế độ ăn, Chuồn chuồn không có sự kén ăn. Đây là loài côn trùng ăn thịt và chúng sẵn sàng thưởng thức mọi thứ. Thực đơn hàng ngày của chúng bao gồm muỗi, ruồi, và thậm chí là những chuồn chuồn nhỏ khác. Khi trưởng thành, chuồn chuồn điều này bắt mồi trong chuyến bay của mình, khai thác tầm nhìn và khả năng bay phi thường. Chúng tạo ra một chiếc giỏ bằng chân để bắt con mồi, sà vào và cắn chặt để giữ nó lại. Chúng thường ăn ngay tại chỗ những gì chúng bắt được khi vẫn đang bay.

Phần lớn cuộc đời của chuồn chuồn là giai đoạn ấu trùng, trong đó chúng lột xác từ 6 đến 15 lần. Khi đến chin muồi, chúng bò lên khỏi mặt nước, lột xác lần cuối, rũ bỏ lớp da cũ và bay lên với đôi cánh mỏng manh trong suốt. Khác biệt với bướm và bọ cánh cứng, chuồn chuồn không trải qua giai đoạn nhộng trung gian trước khi trưởng thành. Do đó, chúng còn được biết đến là một dạng biến thái 'không hoàn chỉnh'.

Những sự thật động dơ về chuồn chuồn:

• Chuồn chuồn đã xuất hiện từ thời kỳ cổ đại, trước cả thời kỳ khủng long, khoảng 300 triệu năm trước đây.
• Phần lớn cuộc sống của chuồn chuồn diễn ra dưới nước khi chúng ở dạng ấu trùng. Chu kỳ sống dưới nước của ấu trùng chuồn chuồn kéo dài từ 1-5 năm. Sau khi trưởng thành, chuồn chuồn chỉ sống trung bình khoảng 5 tuần.
• Chuồn chuồn là phi công tài năng. Tốc độ bay của chúng là điều đáng kinh ngạc. Trong một giây, chúng có thể bay một khoảng cách dài gấp 100 lần chiều dài cơ thể.
• Chuồn chuồn đực sở hữu lãnh thổ riêng và sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ nó.
• Chuồn chuồn có tầm nhìn 360 độ.
• Chuồn chuồn có vẻ phổ biến như thức ăn trên đảo Bali ở Indonesia.
• Một con chuồn chuồn đậu trên đầu được coi là biểu tượng may mắn.