(Mytour) Hà Đồ Lạc Thư là hai biểu đồ cổ xưa được lưu truyền từ thời kỳ Trung Quốc cổ đại, đóng vai trò biểu tượng quan trọng trong phong thủy. Chi tiết sẽ được trình bày trong bài viết dưới đây.
- 10 thói quen tiêu cực làm suy giảm năng lượng DƯƠNG khiến bạn thường xuyên ốm yếu, mất LỘC liên tục!
- Hãy tham khảo kinh nghiệm lựa chọn bất động sản tiềm năng cho những nhà đầu tư khôn ngoan
1. Hà Đồ là gì?
1.1 Nguồn gốc của Hà Đồ
Hà Đồ là một bức tranh minh họa về truyền thuyết diễn ra trên sông Hoàng Hà.
Theo truyền thuyết, khoảng 5 nghìn năm trước, thời vua Phục Hy, một con quái vật xuất hiện trên sông Hoàng Hà, khiến cho vùng đất Mãnh Tân bên bờ sông ngày càng trở nên hoang vắng.
Khi hay tin, vua Phục Hy đã mang theo bảo kiếm đến bên bờ sông. Ông nhận ra con quái vật này chính là Long Mã. Long Mã cũng biết Phục Hy là bậc thánh nhân nên đã nhả ra một viên ngọc cho ông. Trên viên ngọc này có khắc các vằn nét. Các vằn nét này được mô tả như sau: số 1 và 6 ở phía dưới; số 2 và 7 ở phía trên; số 3 và 8 ở bên trái; số 4 và 9 ở bên phải, số 5 và 10 ở chính giữa…” Về sau, các nhà dịch lý đã diễn tả hình ảnh trên viên ngọc thành Hà Đồ.
Dựa trên bức vẽ Hà Đồ, Phục Hy đã xây dựng Tiên Thiên Bát Quái.
1.2 Nguyên tắc của Hà Đồ
Nguyên tắc của Hà Đồ là sử dụng các chấm để biểu diễn tổ hợp, bao gồm từ 1 đến 10 chấm, tạo thành một tổ hợp đồ hình như sau: 5 và 10 cấu thành trung cung. Số lẻ đại diện cho Dương, màu trắng, trong khi số chẵn đại diện cho Âm, màu đen.
Có 5 số sinh: 1, 2, 3, 4, 5 và 5 số thành: 6, 7, 8, 9, 10. Số 5 là số cuối cùng của số sinh, trong khi số 10 là số cuối cùng của số thành. Số sinh là số của trời đất, mang tính "thể" nên nằm ở giữa, còn các số thành là "dụng" nên hoạt động bên ngoài.
Số 5 cộng với 10 bằng 15 cũng tương đương với tổng của 5 số sinh cộng lại (1+2+3+4+5)=15, từ đó, trời đất sinh ra vạn vật.
Cùng với đó là sự kết hợp giữa trời đất theo 5 phương, và sự hòa quyện giữa Âm Dương với ngũ hành.
- Phương Bắc: 1 chấm trắng ở giữa, xung quanh là 6 chấm đen. Tương ứng với sao Huyền Vũ, thuộc ngũ hành Thủy (biểu trưng cho nước).
- Phương Đông: 3 chấm trắng ở giữa, xung quanh là 8 chấm đen. Tương ứng với sao Thanh Long, thuộc ngũ hành Mộc (biểu trưng cho cây, gỗ).
- Phương Nam: 2 chấm đen ở giữa, xung quanh là 7 chấm trắng. Tương ứng với sao Chu Tước, thuộc ngũ hành Hỏa (biểu trưng cho lửa).
- Phương Tây: 4 chấm đen ở giữa, xung quanh là 9 chấm trắng. Tương ứng với sao Bạch Hổ, thuộc ngũ hành Kim (biểu trưng cho kim loại, vàng).
- Ở trung ương: 5 chấm trắng ở giữa, xung quanh là 10 chấm đen, thuộc ngũ hành Thổ (biểu trưng cho đất).
Khi quan sát kỹ, ta nhận thấy Dương tiêu thì Âm phát triển, Âm tiêu thì Dương phát triển, bên trong thì tĩnh còn bên ngoài lại động. Từ đó, ta càng hiểu rõ hơn về câu nói: “Dương trung hữu âm căn – âm trung hữu dương căn” – Số Dương ít thì Âm bao bọc bên ngoài và ngược lại.
Tổng cộng 10 con số ở trên (1+2+3+4+5+6+7+8+9+10) = 55. Trong đó, 5 số Dương (lẻ) thuộc về trời, tổng lại (1+3+5+7+9) = 25, và 5 số Âm (chẵn) thuộc về đất, tổng lại (2+4+6+8+10) = 30. Do số Âm nhiều hơn số Dương nên gọi là Âm Dương chứ không phải Dương Âm.
2. Lạc Thư là gì?
2.1 Nguồn gốc của Lạc Thư
Lạc Thư là một bức tranh minh họa được vua Đại Vũ thực hiện.
Theo truyền thuyết, trong thời gian trị thủy, vua Đại Vũ phát hiện một con rùa thần nổi lên trên sông Lạc (một nhánh của sông Hoàng Hà), trên lưng con rùa có nhiều dấu chấm kỳ lạ. Vua đã vẽ lại hình ảnh này và đặt tên là Lạc Thư.
Cũng có một câu chuyện khác cho rằng, vào thời vua Đại Vũ, nước lũ tràn ngập khắp nơi. Trong lúc vua đang trị thủy, ông phát hiện một con rùa lớn bên bờ sông Lạc. Con rùa dâng cho vua một viên ngọc khắc hình Lạc Thư. Dựa vào đó, nhà vua đã đẩy lùi được nước lũ, phân chia Cửu Châu, và đồng thời biên soạn sách “Hồng Phạm”.
Sau này, Chu Văn Vương đã dựa vào Lạc Thư để xây dựng Hậu Thiên Bát Quái.
2.2 Nguyên tắc của Lạc Thư
Lạc Thư bao gồm 9 cung, được sắp xếp từ 1 đến 9, tạo thành các hàng ngang, dọc và chéo, với tổng của 3 số bất kỳ luôn bằng 15.
Trong toán học, Lạc Thư thuộc loại ma trận kỳ diệu bậc 3. Các sách cổ đã tổng kết thành quy tắc: đội 9 đạp 1; bên trái là 3, bên phải là 7; 2 và 4 là vai; 6 và 8 là chân, trong khi số 5 nằm ở giữa.
- Số 1 đại diện cho thái dương, trong khi số 9 cũng là thái dương, vì vậy 1 và 9 nằm đối diện nhau.
- Số 2 biểu thị cho thiếu âm, còn số 8 cũng là thiếu âm, do đó 2 và 8 đối diện nhau.
- Số 3 tương ứng với thiếu dương, còn số 7 là thiếu dương, nên số 3 và 7 cũng đối nhau.
- Số 4 đại diện cho thái âm, và số 6 cũng là thái âm, vì vậy 4 và 6 nằm đối diện nhau.
Lạc Thư được diễn tả thành Hậu Thiên Bát Quái, với các quái như: 1 - Khảm, 2 - Khôn, 3 - Chấn, 4 - Tốn, 5 - Trung Cung, 6 - Càn, 7 - Đoài, 8 - Cấn, 9 - Ly. Sự sắp xếp này được ứng dụng trong phong thủy và tử vi, thường được gọi là Lạc Thư quỹ tích.
3. Ý nghĩa của Hà Đồ Lạc Thư
Hà Đồ tạo ra Tiên Thiên Bát Quái, theo chiều thuận. Điều này có nghĩa là theo chiều kim đồng hồ, Âm Dương không bao giờ xung đột lẫn nhau.
Lạc Thư tạo ra Hậu Thiên Bát Quái, theo chiều ngược lại. Điều này có nghĩa là theo chiều ngược kim đồng hồ, lấy sự mâu thuẫn và ghen ghét làm cơ sở để kiềm chế lẫn nhau.
Hà Đồ đại diện cho thể, trong khi Lạc Thư là dụng, với Hà Đồ chủ yếu về thường thức, còn Lạc Thư chủ yếu về biến đổi. Hà Đồ nhấn mạnh sự kết hợp, Lạc Thư lại nhấn mạnh sự phân tách, hình vuông và hình tròn bảo vệ lẫn nhau. Âm Dương hòa quyện, hỗ trợ lẫn nhau mà không thể tách rời.
4. Ứng dụng của Hà Đồ Lạc Thư
Ma trận Hà Đồ và Lạc Thư vẫn được áp dụng rộng rãi trong phong thủy hiện nay. Hà Đồ và Lạc Thư là nền tảng thiết yếu để hình thành Kinh Dịch, mà ban đầu chỉ được dùng để bói toán về điềm tốt xấu, sau này đã được các nhà dịch lý phát triển thành nền tảng triết học Đông Phương.
4.1 Trong Đông y
Cơ sở lý thuyết chính của Đông y là duy trì sự cân bằng Âm Dương trong cơ thể con người. Khi sự cân bằng này bị mất, con người sẽ mắc bệnh.
Trong cơ thể, khí đại diện cho Dương và máu đại diện cho Âm. Khi khí lưu thông tới một bộ phận nào, huyết cũng phải đến đó, khí và huyết cần được tuần hoàn khắp các cơ quan để duy trì sức khỏe cho cơ thể.
Nếu có một bộ phận nào đó trong cơ thể mà khí huyết không lưu thông, nơi đó sẽ sưng tấy và hình thành bệnh tật.
Đông y áp dụng lý luận Bát Quái từ Hà Đồ để tìm ra nguyên nhân bệnh tật trong cơ thể, đồng thời đưa ra phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả nhất.
4.2 Trong phong thủy
Thước Lỗ Ban trong phong thủy được phát triển dựa trên lý thuyết Hà Đồ.
Người sáng lập loại thước này là Lỗ Ban, một nhân vật sống ở nước Lỗ trong thời kỳ Xuân Thu của Trung Quốc. Thước Lỗ Ban được xây dựng trên nền tảng của 8 cung Bát Quái và 5 ngũ hành chủ đạo của vũ trụ. Mỗi đại cung dài 6.5cm, tổng chiều dài của thước là 52cm.
Mỗi đại cung được chia thành 5 tiểu cung, tượng trưng cho 5 ngũ hành, mỗi tiểu cung dài 1.3cm. Thước Lỗ Ban có 4 đại cung tốt và 4 đại cung xấu, phản ánh ý nghĩa Âm Dương trong Bát Quái.
Người Trung Quốc và Việt Nam sử dụng thước Lỗ Ban để xây dựng nhà cửa, chế tạo đồ mộc trong trang trí nội thất, cũng như để mở cửa ngõ cho ngôi nhà…
Tham khảo các bài viết khác: