Hạ khô thảo: Tác dụng và các phương pháp chữa bệnh dân gian

Là một loại thảo dược tự nhiên phát triển hoang dã, hạ khô thảo được sử dụng trong nhiều bài thuốc dân gian nhờ vào các tác dụng như giúp tiểu tiện, điều trị các vấn đề về da, kiểm soát huyết áp,...

Hạ khô thảo, một loài cây hoang dã nhưng có tác dụng bảo vệ và cải thiện sức khỏe đáng kinh ngạc. Hãy cùng khám phá thêm về tác dụng và các bài thuốc từ cây này cùng Mytour ngay hôm nay!

Khám phá hạ khô thảo

Hạ khô thảo là gì?

Hạ khô thảo là một loại thảo dược nổi tiếng trong y học cổ truyền phương Đông, thuộc họ hoa môi, có tên khoa học là prunella vulgaris và còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như hạ khô thảo bắc, thiết sắc thảo, nãi đông,…

Tính chất đặc biệt của cây hạ khô thảo

Là một loại cây thảo mọc thân mềm, cây hạ khô thảo có thể sống lâu năm, cao khoảng 70cm, lá mọc thưa thớt, đối diện nhau, có hình dạng giống như mũi mác, gốc lá hình tam giác, dài thon về phía đầu, không có rãnh và không có lá xẻ cưa, đồng thời thân non được bao phủ bởi một lớp lông mịn.

Ngoài ra, hoa của cây hạ khô thảo thường mọc ở đỉnh cành thành từng cụm hoa dài khoảng 5 - 7cm, mỗi cụm có khoảng 6 - 8 bông hoa nhỏ, màu tím nhạt và thường ra hoa từ tháng 4 - 6 hàng năm. Trong khoảng tháng 7 - 8 hàng năm, cây hạ khô thảo sẽ cho ra quả với những trái cứng, có kích thước nhỏ.

Cây hạ khô thảo cũng được phân bố ở nhiều nước trên châu Âu và một số vùng có khí hậu ôn đới ở châu Á như Nhật Bản, Ấn Độ và một số tỉnh thành như An Huy, Hà Nam, Triết Giang, Giang Tô,... Tại Việt Nam, cây thường mọc nhiều nhất ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Vĩnh Phúc (Tam Đảo), Hà Giang, Sapa (Lào Cai),...

Các bộ phận được sử dụng làm dược liệu

Không giống như các loại thảo dược khác, phần được sử dụng để điều trị các triệu chứng sức khỏe từ hạ khô thảo chủ yếu là quả và hoa. Vì vậy, loại thảo dược này chỉ có thể thu hoạch vào mùa hạ và từ tháng 5 - 8 hàng năm.

Sau khi thu hoạch, hạ khô thảo thường được sấy khô hoặc phơi khô trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời. Khi các phần của cây đã khô hoàn toàn, bạn có thể sử dụng thảo dược hoặc bảo quản cẩn thận trong lọ, túi kính,... để tránh sự tác động của côn trùng cũng như bảo tồn hiệu quả của thuốc.

Công dụng của cây hạ khô thảo

Theo quan niệm của Đông y, hạ khô thảo được coi là một loại dược liệu có tính hàn, vị đắng, chủ yếu tác động vào 2 kinh meridian là can và đởm, từ đó giúp điều trị một số triệu chứng như tán uất kết, minh mục, tiêu ứ; thanh can hóa, trừ độc ở tử cung, âm hộ, giảm sưng, loa lịch; giảm cao huyết áp, viêm tuyến vú, u cổ, đau mắt, viêm tuyến lệ,...

Ngoài ra, theo các nghiên cứu được công bố trên trang web của bệnh viện Nguyễn Tri Phương, hạ khô thảo chứa nhiều hoạt chất đặc biệt như chất đắng, tinh dầu, muối vô cơ, prunella, alkaloid, tannin, saponin, glucoside,... và có hiệu quả đặc biệt trong việc điều trị một số vấn đề như:

• Giúp làm mát cơ thể, giảm mụn đỏ, đồng thời hỗ trợ điều trị viêm nhiễm tuyến lệ, đau mắt sưng đỏ.
• Dùng để duy trì sự lưu thông của khí huyết trong cơ thể và giúp điều chỉnh huyết áp.
• Có khả năng chống vi khuẩn, chống viêm mạnh mẽ, đồng thời hỗ trợ kiểm soát sự phát triển của một số vi khuẩn, virus gây bệnh như sởi, viêm ruột phải, cảm lạnh, viêm phổi, viêm gan vẩy cá, viêm nang,...
• Giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, đồng thời tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể.

Một số phương pháp chữa bệnh từ cây hạ khô thảo

Lưu ý: Đây là các phương pháp dân gian thu thập từ kiến thức truyền miệng của y học cổ truyền, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia trước khi áp dụng, và khi phát hiện biểu hiện bất thường, cần tới các cơ sở y tế để được kiểm tra.

Cách chữa bệnh cao huyết áp bằng hạ khô thảo

Để kiểm soát triệu chứng của cao huyết áp, người bệnh có thể thực hiện một trong những phương pháp sau đây:

Phương pháp 1: Sử dụng các thành phần như hạ khô thảo, bồ công anh, thảo quyết minh với liều lượng 20g mỗi loại và cúc hoa, cây mã đề với 12g mỗi loại, đem sắc kỹ, lấy nước uống hàng ngày.

Phương pháp 2: Sau khi chuẩn bị 30g hạ khô thảo, 20g đường kính trắng và 50g đậu đen, bạn nấu chúng cùng để đường tan hoàn toàn và đậu mềm, sau đó chia nhỏ để sử dụng nhiều lần trong ngày.

Phương pháp 3: Từ các thành phần bao gồm tang diệp, cúc hoa, hạ khô thảo với 9g mỗi loại cùng 12g câu đằng, bạn sắc hỗn hợp này để lấy nước uống hàng ngày.

Phương pháp 4: Khi đã chuẩn bị 80mg từ mỗi thành phần như hạ khô thảo, táo nhân, cao đằng, huyền sâm, địa long, hà thủ ô, bạn kết hợp chúng lại và đặt thành viên nang, sau đó uống 3 - 4 viên, 2 lần/ngày, duy trì trong khoảng 1 - 2 tháng để đạt hiệu quả tối đa.

Phương pháp hỗ trợ giải độc, mát gan và trị mụn nhọt

Để giúp giải độc, mát gan và trị mụn nhọt, bạn có thể sử dụng hạ khô thảo và sinh địa để pha trà, sau đó thay thế nước uống hàng ngày để tối ưu hóa hiệu quả của hỗn hợp dược liệu.

Phương pháp hỗ trợ điều trị viêm gan B

Để hỗ trợ điều trị bệnh viêm gan B, bạn có thể chuẩn bị các nguyên liệu như hạ khô thảo, nhân trần, sài hồ với liều lượng 12g mỗi loại, 8g chi tử và 30g chó đẻ răng cưa để đun sắc thành nước uống trong suốt ngày

Ngoài ra, bệnh nhân cần uống liên tục trong 10 ngày với mỗi ngày một lần để thuốc có thể phát huy tác dụng tối đa, sau đó nếu bệnh tình không giảm đi bạn có thể chuyển sang phương pháp điều trị thứ 2.

Phương pháp điều trị đau mắt đỏ và giúp bổ, sáng mắt

Để giúp giảm đau mắt đỏ và tăng cường sức khỏe của mắt, bạn có thể thực hiện bài thuốc bằng cách chuẩn bị lá dâu, hạ khô thảo với 10g mỗi loại, 12g hoa cúc trắng, 50g gạo tẻ cùng lượng đường phèn tương ứng với tổ hợp trên.

Sau đó, bạn rửa sạch dược liệu với nước, đun kỹ để lấy nước, loại bỏ bã rồi sử dụng phần nước này nấu với gạo tẻ thành cháo, khi cháo sôi bạn thêm đường phèn, khuấy đều rồi chia cháo này thành 2 phần để dùng trong ngày.

Tuy nhiên, dù bài thuốc này có thể sử dụng trong thời gian dài mà không gây ra tác dụng phụ, nhưng các bệnh nhân đang mắc tiêu chảy mãn tính hoặc tỳ vị hư hàn cần tránh sử dụng bài thuốc này để tránh làm tình trạng sức khỏe trở nên nghiêm trọng hơn.

Phương pháp hỗ trợ giảm căng thẳng

Để giúp giảm căng thẳng cho bản thân hoặc bệnh nhân, bạn có thể thực hiện bài thuốc này bằng cách chuẩn bị hạ khô thảo, thảo quyết minh, hoa cúc với 20g mỗi loại, dạ giao đằng, tang ký sinh, hoa hòe với 25g mỗi loại, toan táo nhân, địa long, xuyên khung, sao khô với 15g mỗi loại, sau đó đem dược liệu đi sắc thành thuốc và sử dụng mỗi ngày.

Phương pháp hỗ trợ điều trị lao phổi

Nhằm hỗ trợ điều trị bệnh lao phổi cho bệnh nhân, bạn có thể thực hiện bài thuốc này bằng cách chuẩn bị hạ khô thảo, huyền sâm, sài hồ với 16g mỗi loại, chỉ xác, tang bạch bì với 8g mỗi loại, sau đó đem dược liệu đi sắc thành thuốc, đồng thời cần uống mỗi ngày để tình trạng bệnh có thể giảm nhanh hơn.

Mẹo khi sử dụng hạ khô thảo

Bởi vì là một loại dược liệu có tác động mạnh mẽ, bạn cần chú ý những điều sau khi dùng hạ khô thảo:

• Hiện tại, chưa có nhiều nghiên cứu về tác dụng phụ của hạ khô thảo, nhưng bạn vẫn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ về liều lượng, cách sử dụng bài thuốc và nếu có bất kỳ dấu hiệu dị ứng nào cũng cần đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra ngay lập tức.
• Bệnh nhân cần phân biệt hai loại hạ khô thảo: hạ khô thảo bắc (hoa màu tím đỏ) và hạ khô thảo nam (hoa màu vàng, phổ biến ở vùng Thừa Thiên - Huế trở về phía Nam, còn được biết đến với tên gọi cải trời hoặc cải ma, thuộc họ cúc và có tính chất, công dụng khác hoàn toàn so với cải bắc).
• Phụ nữ mang thai, cho con bú hoặc có âm hư không nên sử dụng loại thảo dược này.

Giá và nơi mua hạ khô thảo

Ngày nay, một trong những nơi tin cậy nhất để mua hạ khô thảo là Vietfarm - nơi cung cấp thảo dược chính gốc được trồng trong môi trường khép kín tại Tam Đảo, Vĩnh Phúc, tuân thủ chuẩn GACP - WHO và không bán các sản phẩm không rõ nguồn gốc hoặc kém chất lượng.

Hạ khô thảo tại Vietfarm được bán với mức giá ưu đãi chỉ khoảng 145.000 đồng/0.5 kg, phù hợp với điều kiện kinh tế của nhiều gia đình và giúp bệnh nhân dễ dàng mua để điều trị bệnh tốt hơn.

Đó là thông tin chi tiết về công dụng và các bài thuốc chữa bệnh dân gian liên quan đến hạ khô thảo. Hy vọng bạn đã thu thập được thông tin hữu ích từ bài viết này của Mytour để bảo vệ, cải thiện và phát triển sức khỏe của mình!

Nguồn: Trung tâm dược liệu VietFarm