Hagia Sophia: Biểu tượng văn hóa tôn giáo lâu đời của Thổ Nhĩ Kỳ

Hagia Sophia – Biểu tượng văn hóa dài lâu của Thổ Nhĩ Kỳ

Hagia Sophia là một công trình kiến trúc khổng lồ ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ban đầu là một Nhà thờ Công giáo Đông phương quan trọng gần 1.500 năm trước, sau đó trở thành nhà thờ Hồi giáo và hiện tại là một bảo tàng. Tương tự như Tháp Eiffel ở Paris hay Parthenon ở Athens, Hagia Sophia là biểu tượng lâu đời của Istanbul.

Hagia Sophia đã được xây dựng ba lần tại cùng một địa điểm, là nhà thờ lâu đời nhất và được hoàn thiện nhanh nhất trên thế giới. Với những mái vòm tuyệt đẹp như đang trôi trên không, những cột đá cẩm thạch to lớn và những bức tranh khảm không giống ai, nơi đây được coi là một trong những kỳ quan của lịch sử kiến trúc thế giới.

Với các mái vòm, cột đá cẩm thạch nguyên khối và tranh khảm không thể so sánh, Hagia Sophia được coi là một trong những kỳ quan của lịch sử kiến trúc toàn cầu. Ảnh: Christoph Rehage

Lịch sử đầy sóng gió tại Thánh đường Hagia Sophia

Ngôi nhà thờ đầu tiên được Hoàng đế Konstantios (337-361) xây dựng vào năm 360, được mái bằng gỗ nhưng đã bị thiêu rụi sau cuộc bạo loạn năm 404 do mâu thuẫn quan điểm giữa hoàng hậu Eudoksia, vợ của Hoàng đế Arkadios (395-408) và tộc trưởng của Istanbul Ioannes Chrysostomos, người bị lưu đày.

Ngôi nhà thờ thứ hai được Hoàng đế Theodosios II (408-450) tái xây vào năm 415 với năm gian giữa, một lối vào lộng lẫy và mái nhà bằng gỗ. Nhà thờ bị phá hủy vào ngày 13/1/532 sau cuộc nổi loạn đại chúng (Nika) xảy ra vào năm thứ năm dưới thời Hoàng đế Justinianos (527-565).

Hagia Sophia ngày nay (Ayasofya trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ) là ngôi nhà thờ thứ ba được xây dựng tại cùng một địa điểm với kiến trúc khác biệt so với những ngôi nhà thờ trước đó, được coi là hiện đại của kiến trúc Byzantine. Theo sự chỉ đạo của Hoàng đế Justinianos, nhà thờ Hagia Sophia được xây dựng bởi Anthemios (nhà toán học) từ Tralles (Aydin ngày nay) và Isidoros (nhà hình học và kỹ sư) từ Miletos (Balat ngày nay). Việc xây dựng bắt đầu vào năm 532, hoàn thành trong 5 năm và mở cửa để thờ cúng vào ngày 27/12/537 với một nghi lễ trọng đại.

Bức tranh khảm miêu tả Đức Mẹ Maria, Chúa Giêsu Hài Đồng, Hoàng đế Justinian Đại Đế và Hoàng đế Constantine I

Bức tranh về nội thất của Hagia Sophia vào năm 1852, khi đó nó đã trở thành một nhà thờ Hồi giáo ở thủ đô của Đế chế Ottoman

Bức tranh về nội thất của Hagia Sophia được chụp vào năm 2010 khi nó vẫn là một bảo tàng

Đặc điểm nổi bật của Hagia Sophia

3.1 Kiến trúc hoành tráng và ấn tượng

Hagia Sophia thường được ví như một báu vật vô giá của nghệ thuật và kiến trúc, không chỉ mang trong mình những câu chuyện lịch sử và bí ẩn chưa có lời giải đáp mà còn có tác động sâu sắc tới nhiều công trình hiện đại sau này. Đặc trưng của kiến trúc Byzantine được thể hiện qua những cột đá cẩm thạch chống đỡ mái vòm rộng, kết hợp với dãy cửa sổ nhỏ. Du khách tới Thổ Nhĩ Kỳ có thể ngắm nhìn từ dưới lên và khâm phục thiết kế độc đáo này, mở ra một không gian đa chiều đặc biệt.

Những ô cửa sổ được trang trí đẹp mắt với kính trong suốt đã tạo ra một không gian bên trong lung linh hơn. Cấu trúc Hagia Sophia bao gồm 4 ngọn tháp mạnh mẽ và mái vòm trung tâm rộng lớn nằm đứng nổi bật trên bề mặt của Istanbul. Theo kinh nghiệm du lịch, khi bạn bước qua cổng mở ra hiên trong, bạn sẽ được trải nghiệm những bức tranh từ thế kỷ 9 và các bức họa từ thế kỷ 10 theo tín ngưỡng Kitô giáo.

Trên các mái vòm của thánh đường Hagia Sophia có những dòng chữ như các câu kinh Qur’an của người Hồi giáo. Ngoài ra, bạn cũng có thể ghé qua góc phía đông của khu vườn bảo tàng để viếng thăm lăng mộ của một số vua (sultan) Thổ Nhĩ Kỳ.

Mái vòm độc đáo mở ra một không gian đa chiều khác biệt

Những vòng tròn thư pháp treo trên tường sảnh chính được viết bởi Kazasker Mustafa İzzet Efendi (1801-1876). Ảnh: Shay Tressa DeSimone/Flickr

Các cột đá cẩm thạch cùng trần nhà được chăm chút tỉ mỉ

3.2 Nhiều điều thú vị bí ẩn xung quanh Hagia Sophia

Ngoài những câu chuyện lịch sử biến động và kiến trúc ấn tượng, Hagia Sophia còn được biết đến với cây cột luôn ẩm ướt suốt năm. Lịch sử ghi lại rằng cây cột này được mang từ đền Artemis ở Ephesus và làm từ đá cẩm thạch trắng. Dưới chân cột là những tấm đồng bao quanh, có một cái lỗ nhỏ, nếu bạn đặt ngón tay vào và xoay một vòng, nếu cảm thấy ướt thì lời cầu của bạn có thể thành hiện thực. Mytour.vn khuyên bạn có thể thử một lần nếu đến Hagia Sophia.

Cây cột được cho là có khả năng biến lời cầu của tín đồ thành hiện thực

Một số lưu ý khi tham quan Hagia Sophia

4.1 Giá vé tham quan Hagia Sophia

Vé tham quan kèm hướng dẫn: 15 Euro/1 giờ

Bảo tàng Lịch sử Hagia Sophia: 25 Euro

Combo Bảo tàng Topkapi + Hagia Sophia + Nhà thờ Hồi giáo Xanh: 65 Euro

Giờ mở cửa Hagia Sophia: Quanh năm

Giờ đóng cửa: Hagia Sophia sẽ đóng cửa đối với những người không tham gia lễ cầu nguyện và trong giờ cầu nguyện buổi trưa vào các ngày thứ Sáu.

Khuyến nghị tránh giờ lễ vào ngày thứ Sáu tại Thánh đường Hagia Sophia để tham quan

4.2 Một số điều cần biết khi đến tham quan Hagia Sophia

Vì Hagia Sophia là địa điểm thờ cúng, khách tham quan phải tuân thủ quy định về trang phục. Nam và nữ đều phải mặc đồ tôn trọng, che vai, ngực và đầu gối. Nữ giới cần che đầu bằng khăn quàng cổ. Hãy nhớ những điều này để chuẩn bị trang phục phù hợp trong vali của bạn.

Hagia Sophia đang là một nhà thờ Hồi giáo đang hoạt động, do đó nó sẽ đóng cửa với những người không tham gia thờ phượng trong thời gian cử hành lễ và cầu nguyện.

Những ngày cuối tuần là thời điểm Hagia Sophia chắc chắn sẽ đông đúc, vì vậy bạn nên lên kế hoạch thăm nhà thờ Hồi giáo vào các ngày trong tuần và buổi sáng cuối tuần.

Bạn có thể mua vé vào cửa Hagia Sophia tại cổng hoặc đặt mua vé trực tuyến trước khi đến để tiết kiệm thời gian.

Mytour.vn gợi ý khách tham quan có thể sử dụng tàu điện T1 đến ga Sultanahmet, sau đó đi bộ một đoạn ngắn để đến Hagia Sophia.

Hagia Sophia là nơi thờ cúng, vì vậy du khách cần phải mặc đồ lịch sự khi tham quan