Hải đăng Kê Gà

Hải đăng Kê Gà (hoặc Khe Gà) ở mũi Kê Gà, thuộc xã Tân Thành, huyện Hàm Thuận Nam (trước thuộc huyện Hàm Tân), tỉnh Bình Thuận. Đây là một ngọn hải đăng dùng cho tàu thuyền giao thông trong khu vực, và đã được trung tâm sách kỷ lục Việt Nam xác nhận là ngọn hải đăng cao nhất và cổ xưa nhất Việt Nam .

Tên gọi

• Giả thiết 1: Sở dĩ có tên gọi Khe Gà hay còn gọi là Kê Gà vì mũi đất có khe giống đầu mỏ của một con gà.
• Giả thiết 2: Đây là một phần đất tách rời từ núi Cẩm Kê mà trong sách Đại Nam nhất thống chí ghi là Kê Dữ (tức 'Đảo Gà'), là vì nơi đây có đàn gà rừng với màu lông sặc sỡ sống bên khe suối có dòng nước ngọt chảy ra biển.

Trong văn bản hành chính thường viết là Kê Gà, nhưng có ý kiến cho rằng, viết đúng phải là Khe Gà.

Hòn đảo

Hòn đảo, còn được gọi là hòn Bà, có diện tích 5 ha với hàng trăm cụm đá hoa cương vàng rực và hàng trăm cây sứ đại thụ.

Mũi đất này cũng được người dân địa phương gọi là Mũi Điện do ngọn hải đăng ở đây sử dụng năng lượng điện để phát sáng. Tuy nhiên, tên gọi 'Mũi Điện' thường được sử dụng để chỉ mũi Đại Lãnh ở Phú Yên.

Hải đăng

Hiện nay, hòn đảo Kê Gà và ngọn hải đăng đã trở thành điểm du lịch hấp dẫn với du khách khi đến thăm tỉnh Bình Thuận. Hải đăng Kê Gà cũng là một công trình kiến trúc độc đáo.

Theo lịch sử hàng hải của khu vực này, Mũi Kê Gà được xem là một vị trí cực kỳ nguy hiểm trên tuyến biển từ Phan Rang đến Vũng Tàu. Trong các thế kỷ trước, đã có nhiều thuyền buôn qua lại đây và bị chìm do không xác định được vị trí chính xác. Để đáp ứng nhu cầu vận tải của quân đội Pháp cũng như tàu buôn nước ngoài, người Pháp đã nghiên cứu và xây dựng ngọn hải đăng Kê Gà. Trong quá trình xây dựng hải đăng, nhiều người đã thiệt mạng do tai nạn xảy ra. Hiện nay, tại đây vẫn còn nghĩa địa nơi yên nghỉ của những người đã hy sinh khi xây dựng công trình này.

Bên trong hải đăng có 183 bậc thang xoắn ốc bằng thép dẫn lên tới đỉnh hải đăng và hàng chục bậc tam cấp dẫn lên đèn. Quanh chân hải đăng là hai hàng cây sứ dọc theo con đường mà người Pháp đã trồng từ cuối thế kỷ trước đến nay, vẫn giữ nguyên, tạo bóng mát quanh năm. Vật liệu xây dựng được đưa từ Pháp sang, bao gồm cả đèn trên đỉnh và máy phát điện.

Thông tin kỹ thuật

• Thiết kế: Chnavat (người Pháp)
• Thời gian xây dựng: từ tháng 2 năm 1897 đến cuối năm 1898
• Bắt đầu hoạt động: năm 1900
• Chất liệu: đá
• Chiều cao: 35m
• Chiều cao toàn bộ tính từ tầm ngọn đèn đến mặt biển: 65m
• Kích thước mỗi cạnh (chân): rộng 3m, đỉnh rộng 2,5m
• Bề dày tường: từ chân đến độ cao 6m là 1,6m, càng lên cao độ dày càng giảm từ 1,50m và mỏng nhất ở đỉnh tháp là 1m.
• Bóng đèn: 2.000W
• Bán kính quét sáng trên biển: 22 hải lý, tương đương 40 km, dùng làm tín hiệu hướng dẫn tàu bè qua lại.
• Có một tấm đá hoa cương lớn đặt ngay trước cửa vào Hải đăng khắc năm 1899. Tấm đá hoa cương này không biết người Pháp đưa từ đâu đến vì trong khu vực không có loại đá này. Không phải chỉ là những viên đá bình thường có 4 góc mà tất cả những khối đá hoa cương dùng xây Hải đăng đều đã được chạm, khắc thành từng ô, từng hình chữ nhật phẳng. Nghĩa là gần như có sẵn một ngọn tháp bằng đá đã được làm sẵn, khi xây dựng chỉ cần lắp đặt vào đúng thứ tự, góc cạnh từ dưới lên trên và không cần sử dụng vữa kết dính lại, các phiến đá khít khao, bền vững, không cần phải trét sửa chữa.

• Mũi Kê Gà

Liên kết ngoài

• [https://web.archive.org/web/20100925145819/http://binhthuan.gov.vn/TNDNCN/pages/index.asp?id=v217 Lưu trữ 25 tháng 9 năm 2010 tại Wayback Machine Hải đăng Kê Gà trang của Bình Thuận]