Hải Nam Cổ Miếu, bức tranh về một điểm đến linh thiêng có tuổi đời hàng trăm năm

Trong danh sách các địa điểm tham quan tại Cà Mau nổi tiếng chắc chắn không thể thiếu những địa điểm du lịch tâm linh đậm chất văn hóa Phật giáo. Các điểm đến du lịch tâm linh vẫn luôn giữ một vị trí quan trọng trong lòng đối với du khách. Trong số đó, những công trình mang vẻ đẹp văn hóa của người Hải Nam ở Nam Bộ vẫn thu hút đông đảo du khách đến tham quan và tìm hiểu. Trong bài viết này, hãy cùng Mytour.vn khám phá rõ hơn về Hải Nam Cổ Miếu tọa lạc tại Cà Mau, nơi thờ cúng 108 vị Chiêu Ứng.

Giới thiệu một chút về Hải Nam Cổ Miếu

1.1 Hải Nam Cổ Miếu nằm ở đâu?

Vị trí: số nhà ở đường Lý Văn Lâm, phường 1, Thành phố Cà Mau

Theo thông tin từ Mytour.vn, Hải Nam Cổ Miếu là một địa điểm văn hóa tâm linh nằm ở trung tâm thành phố, nơi thu hút nhiều người dân qua lại. Do đó, Hải Nam Cổ Miếu luôn thu hút sự chú ý của đông đảo du khách, đặc biệt là những người Hoa, đến tham quan và thắp hương. Hải Nam Cổ Miếu là nơi người dân địa phương dùng để thờ cúng tổ tiên, bài vị 108 anh linh. Ngoài ra, đây còn là nơi sinh hoạt hàng ngày của cộng đồng người Hải Nam và người Hoa tại Cà Mau.

1.2 Nguồn gốc của nghi lễ thờ Chiêu ứng của người Hải Nam

Người Hải Nam là một trong các cộng đồng người Hoa sinh sống ở miền Trung và miền Nam. Đối với họ, việc thờ cúng 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt là một phần quan trọng của văn hóa. Đây được coi là một đặc điểm nổi bật của người Hải Nam sinh sống tại Việt Nam. Ngoài Hải Nam Cổ Miếu, bạn cũng có thể đến thăm chùa Ông Bổn Cà Mau, một công trình kiến trúc mang đậm nét văn hóa của người Hoa tại Cà Mau.

Theo truyền thuyết, 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt mà người Hải Nam thờ cúng thường là các thương nhân sống trên biển. Vào khoảng thời gian năm Tân Hợi 1851, trên đường về Hải Nam (Trung Quốc), họ đã bị giết bởi quân đội triều Nguyễn đang tuần tra trên biển. Do lòng tham nên Chưởng vệ Phạm Xích và trung tướng Tôn Thất Thiều đã chỉ huy chiếm đoạt của cải.

Sau một thời gian, nhờ những lời kêu oan của người thân các thương nhân bị nạn, vua Tự Đức đã tự xử những kẻ tống phạm. Theo truyền thống dân gian, để an ủi linh hồn của những người bị oan, vua Tự Đức đã xây dựng trại đàn chẩn tế tại cửa biển Thuận An và ban phong cho những linh hồn là Chiêu Ứng Anh Liệt để được thờ cúng. Theo truyền thuyết, sau khi qua đời, họ đã linh ứng và thường giúp đỡ nhiều thuyền nhân gặp nạn trên biển. Đó là lý do tại sao, người Hải Nam sinh sống ở miền Trung và miền Nam thường xây dựng miếu thờ 108 vị Chiêu Ứng ở khắp nơi.

1.3 Khi nào là thời điểm lý tưởng để ghé thăm Hải Nam Cổ Miếu

Theo hướng dẫn từ hướng dẫn khám phá Cà Mau của Mytour.vn, từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau là thời điểm tốt nhất để bạn thăm quan Hải Nam Cổ Miếu. Vào thời gian này, thời tiết thường rất đẹp và khí hậu mát mẻ, thoải mái, cho phép bạn di chuyển đến nhiều địa điểm du lịch tâm linh khác nhau để chiêm ngưỡng và thắp hương.

Ngược lại, trong các thời gian khác trong năm, Cà Mau thường trải qua những cơn mưa bất chợt, khó dự đoán, làm cho việc lập kế hoạch thăm Hải Nam Cổ Miếu và các địa điểm khác trở nên khó khăn. Do đó, bạn nên kiểm tra thời tiết ở Cà Mau cẩn thận trước khi đi du lịch để có một chuyến đi hoàn hảo nhất.

Ở phía ngoài sân của Hải Nam Cổ Miếu, phía đối diện cổng chính treo bảng phong của vua. Hai bên của bảng phong trang trí với hình ảnh của thanh long và bạch hổ

Lễ hương to lớn được đặt ở vị trí trung tâm, ngay trước cửa chính của khu vực chính điện

Khung cảnh tại Hải Nam Cổ Miếu

2.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Hải Nam Cổ Miếu ở Cà Mau

Trong thời kỳ thực dân Pháp, Hải Nam Cổ Miếu đã bị chính quyền thực dân chiếm dụng để làm khu vực hành chính. Do đó, ngôi miếu đã phải chuyển đến một nơi khác. Vào khoảng năm 1938, ông Ong Thế Sung đã khởi công xây dựng lại Hải Nam Cổ Miếu. Lúc đó, vị trí của miếu gần ngã ba Kênh 16, hiện tại là đường Lý Văn Lâm, phường 1, thành phố Cà Mau. Sau khi miền Nam được giải phóng và đất nước thống nhất, người Hoa Hải Nam đã tản cư ra nhiều nơi khác, không còn ai canh giữ miếu nữa. Vì vậy, Hải Nam Cổ Miếu Cà Mau dần xuống cấp và bị hư hỏng, chính quyền địa phương đã sử dụng để xây dựng chợ Phường 1.

Vào tháng 5 năm 2010, Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau đã quyết định trả lại mảnh đất để người Hoa xây dựng lại miếu. Chỉ trong vòng 3 năm, Hải Nam Cổ Miếu đã được hoàn thành và mang vẻ đẹp lộng lẫy như ngày nay.

2.2 Kiến trúc của Hải Nam Cổ Miếu

Sau khi được xây dựng lại, Hải Nam Cổ Miếu vẫn giữ nguyên cấu trúc như trước, bao gồm 3 gian liên tiếp, ngoài thấp, trong cao... Khuôn viên rộng rãi, thoáng đãng và được trang trí với nhiều cây xanh và tiểu cảnh khác nhau. Phía ngoài sân, phía đối diện cổng chính treo bảng phong của vua, với hình ảnh của thanh long và bạch hổ. Ở trung tâm khu chánh điện, có bài vị thờ 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt, cùng với thờ ông Hải Thoại và các vị tiền hiền.

2.3 Ý nghĩa văn hóa của việc thờ 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt tại Hải Nam Cổ Miếu

Hải Nam Cổ Miếu nằm ở trung tâm của thành phố Cà Mau. Sân miếu có một bia đá lớn được khắc chữ Hán và Quốc ngữ: “Sắc phong bách bát anh linh, sắc phong Chiêu Ứng Anh Liệt, tấn phong Dực Bảo Trung Hưng, Tự Đức tứ niên thập nhị nguyệt thất nhật”.

Với người dân Cà Mau, việc hình thành và phát triển của người Hoa Hải Nam luôn liên quan đến việc thờ cúng 108 vị Chiêu Ứng. Tuy nhiên, theo thời gian, ý nghĩa của việc thờ cúng này cũng đã thay đổi. Ban đầu, Hải Nam Cổ Miếu thờ Chiêu Ứng để tưởng nhớ các linh hồn đã ra đi và mong muốn sự an lành trên biển. Dần dần, việc thờ cúng 108 vị Chiêu Ứng tại Hải Nam Cổ Miếu trở thành một tín ngưỡng văn hóa đặc trưng, giúp người Hải Nam thể hiện giá trị của mình trong cộng đồng người Hoa.

Khuôn viên bên ngoài của Hải Nam Cổ Miếu được trang trí với nhiều cây xanh, tạo không khí bình yên và mát mẻ, mang đến sự uy nghiêm và trang trọng.

Kiến trúc bên trong Hải Nam Cổ Miếu phản ánh sâu sắc văn hóa tâm linh Phật giáo của người Hoa Hải Nam. Trung tâm của khu chánh điện thờ bài vị 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt, thờ ông Hải Thoại và các vị tiền hiền.