Hàn the là một loại hợp chất hóa học bị cấm trong quá trình chế biến thực phẩm. Việc sử dụng hàn the có thể gây ra những tổn thương cho sức khỏe như thế nào? Cùng tìm hiểu chi tiết nhé!
Hàn the là gì?
Hàn the là một hợp chất hóa học hay còn được gọi là Borax, là một loại muối của axit boric (H3BO3) màu trắng đục, không mùi, không vị, dễ tan trong nước, có khả năng diệt khuẩn, nấm, khử mùi và tẩy rửa tốt.
Trong dân gian, hàn the còn được gọi là băng sa, bồng sa, nguyên thạch,...hiện nay hàn the có nhiều tên thương mại khác nhau như natri tetraborat, sodium tetraborate,...
Hàn the là một hợp chất hoá học hay còn được gọi là BoraxỨng dụng của hàn the trong đời sống
Vì hàn the có khả năng diệt khuẩn, khử mùi, tẩy rửa nên được áp dụng phổ biến trong gia đình, công nghiệp và y học.
Trong gia đình
- Diệt kiến, gián, rệp,… bằng hàn the, chỉ cần trộn hàn the với đường rồi đổ ra giấy, sau đó để tờ giấy này vào các nơi kín như kẹt, hóc tủ trong nhà, những loài côn trùng này ăn phải hàn the sẽ bị ngộ độc và chết ngay.
- Đánh bóng nồi, chảo: chỉ cần rắc hàn the lên và ngâm vài phút sau đó chùi rửa lại với nước rửa chén, những vết dầu mỡ sẽ được đánh bay.
- Tiêu diệt nấm mốc trong nhà: chỉ cần pha hàn the với ít nước rồi dùng hỗn hợp này thoa lên chỗ nấm mốc để qua đêm, sáng hôm qua lau sạch lại chỗ nấm mốc bám.
- Dùng để tẩy sạch toilet: chỉ cần rắc hàn the vào bồn cầu để qua đêm rồi dùng cọ rửa bồn cầu lại, bồn cầu sẽ được tẩy sạch sẽ.
Trong công nghiệp
Hàn the được sử dụng trong sản xuất thuỷ tinh, men sứ, men tráng đồ sắt, nguyên liệu cho việc sản xuất bột giặt, chất tẩy rửa, thuốc diệt côn trùng,…
Trong lĩnh vực y học
Hàn the được sử dụng với liều lượng phù hợp để bôi ngoài da, nhỏ mắt, rửa miệng khi bị chàm, viêm da, viêm nướu, đau mắt,...
Trong ngành công nghiệp mỹ phẩm
Hàn the đóng vai trò là chất nhũ hóa, chất đệm và chất bảo quản trong một số sản phẩm chăm sóc da, vệ sinh cá nhân như dầu gội, kem dưỡng da, muối tắm, tẩy tế bào chết,...
Trong ngành công nghiệp mỹ phẩmTrong lĩnh vực đồ chơi cho trẻ em
Một số sản phẩm được gọi là 'slime' được tạo ra từ sự kết hợp giữa hàn the, keo và nước rất phổ biến và được nhiều trẻ em yêu thích.
Trong lĩnh vực ẩm thực
Hàn the có khả năng ức chế sự phát triển vi khuẩn, chống lại nấm mốc, giúp cho thực phẩm giữ được tươi lâu, bảo toàn màu sắc hấp dẫn, tăng độ co dãn của một số thực phẩm như giò chả, hủ tiếu, bánh tráng,…
Tác động của hàn the đối với sức khỏe
Do khả năng của hàn the trong việc diệt khuẩn, chống nấm mốc, nhiều người kinh doanh đã lạm dụng hàn the với liều lượng lớn để xử lý thực phẩm, dẫn đến thịt, cá, giò chả,… được bảo quản lâu hơn, độ co dãn tốt hơn.
Theo ý kiến của bác sĩ Trương Hoài Anh, việc sử dụng hàn the một cách không đúng cách và với liều lượng lớn có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đối với sức khỏe, như sau:
- Khi tiêu thụ thực phẩm chứa hàn the, cơ thể có thể loại bỏ khoảng 70% nhưng phần còn lại sẽ tích tụ trong các cơ quan nội tạng, và khi lượng hàn the tích tụ tới 5g, gây ra ngộ độc cấp và mãn tính, thậm chí có thể gây tử vong.
- Người có ruột kém có thể phản ứng với thực phẩm chứa hàn the bằng cách gây ra tiêu chảy, đau bụng, nôn mửa. Nếu tiếp tục sử dụng, hàn the có thể gây tổn thương gan và suy nhược cơ thể.
- Hàn the kích thích hệ thần kinh có thể gây ra các triệu chứng như trầm cảm, và lâu dần có thể gây ra rối loạn chức năng thận.
- Các tác động khác của hàn the bao gồm rụng tóc, rối loạn kinh nguyệt, đặc biệt nguy hiểm cho trẻ em và phụ nữ mang thai.
- Một số người tiếp xúc hoặc tiêu thụ hàn the có thể gây ra kích ứng da, nôn mửa, khó thở, phát ban,...
- Tiếp xúc, tiêu thụ nhiều hàn the có thể gây ra rối loạn nội tiết, giảm khả năng sinh sản ở nam giới và làm giảm khả năng rụng trứng ở phụ nữ.
Dấu hiệu của ngộ độc hàn the
Hàn the là một chất bị cấm trong thực phẩm, nhưng vẫn có nhiều người sử dụng. Nếu sử dụng hàn the vượt quá mức cho phép, có thể gây ra ngộ độc nghiêm trọng.
Các loại ngộ độc hàn the thường gặp
- Ngộ độc cấp tính xảy ra sau 6-8 giờ tiêu thụ hàn the với liều từ 15-30g borax, 2-5g axit boric và có thể dẫn đến tử vong sau 36 giờ.
- Ngộ độc mãn tính xảy ra khi hàn the tích tụ trong cơ thể, gây ra rối loạn và suy giảm chức năng của nhiều bộ phận, làm suy yếu sức khỏe tổng thể.
Cách nhận biết các dấu hiệu ngộ độc hàn the
Các triệu chứng của ngộ độc hàn the cấp tính
Dấu hiệu phổ biến của ngộ độc hàn the cấp tính bao gồm:
- Co giật
- Đau bụng
- Tiêu chảy
- Buồn nôn, nôn mửa
- Đau cơ cứng
- Chuột rút vùng bụng
Cũng có một số dấu hiệu ngộ độc ít phổ biến như:
- Nhức đầu, chóng mặt
- Nhịp tim tăng
- Sốc thần kinh, hồi hộp
- Phát ban, da bong tróc, đặc biệt là ở vùng mông, lòng bàn tay
- Biểu hiện kích thích trí não
- Suy thận
- Da màu xanh tím
- Mất ý thức, gặp ảo giác
Triệu chứng ngộ độc hàn the mãn tính
Khi hàn the nhập vào cơ thể và không được loại bỏ hoàn toàn, nó sẽ tích tụ. Khi lượng hàn the tích tụ đủ lớn sẽ dẫn đến ngộ độc mãn tính với các dấu hiệu như sau:
- Ăn uống không ngon, thiếu hứng thú và dẫn đến giảm cân
- Thường xuyên nôn mửa
- Tiêu chảy nhẹ
- Da nổi mẩn đỏ, bong tróc, đặc biệt là ở mông, lòng bàn tay, lòng bàn chân
- Rụng tóc, da xanh xao
- Co giật, động kinh thường xuyên
- Suy thận, suy gan, suy nhược cơ thể không thể hồi phục
Biện pháp sơ cứu khi bị ngộ độc hàn the
Với trường hợp bị ngộ độc hàn the cấp tính, cần kích thích nôn mửa càng sớm càng tốt, đồng thời gọi xe cấp cứu ngay lập tức. Nếu người bị ngộ độc rơi vào tình trạng mất ý thức, không tỉnh táo, hãy đặt họ nằm nghiêng và chăm sóc cho đến khi đưa đến bệnh viện.
Biện pháp sơ cứu khi bị ngộ độc hàn theTrên là một số thông tin về hàn the và các tác hại nguy hiểm của nó, vì vậy hãy chọn lựa thực phẩm không chứa hàn the để bảo vệ sức khỏe gia đình bạn.
Chọn mua gia vị nấu ăn tại Mytour thay thế cho hàn the: