Hành Tinh Đất Rỗng

Hành Tinh Đất Rỗng đề cập đến các giả thuyết cho rằng Trái Đất có thể hoàn toàn trống rỗng hoặc chứa một không gian rỗng rộng lớn bên trong. Những lý thuyết này đã bị bác bỏ bởi nhiều bằng chứng khoa học và kiến thức hiện đại về sự hình thành hành tinh. Hội đồng Khoa học đã từ chối lý thuyết này ít nhất từ cuối thế kỷ 18.

Tuy nhiên, lý thuyết về Hành Tinh Đất Rỗng vẫn xuất hiện trong văn hóa dân gian và là cơ sở cho một nhánh của tiểu thuyết viễn tưởng về các thế giới dưới lòng đất. Nó cũng được nhắc đến trong các học thuyết hiện đại như thuyết âm mưu và giả khoa học.

Các Lý Thuyết

Thời Cổ Đại

Trong thời cổ đại, khái niệm về một thế giới dưới lòng đất là một chủ đề đáng tranh luận, liên kết với các địa điểm như Hades trong thần thoại Hy Lạp, Niflheim trong thần thoại Bắc Âu, Địa ngục trong Thiên Chúa giáo, và Sheol trong Do Thái giáo. Khái niệm này cũng xuất hiện trong các bản Kinh Vệ Đà, như câu chuyện về thành phố Shamballa bên trong Trái Đất, và trong Phật giáo Tây Tạng.

Khái niệm về một thế giới ngầm dưới lòng Trái Đất rất phổ biến trong văn hóa dân gian, thần thoại và truyền thuyết cổ đại.

Theo người Hy Lạp cổ đại, nhiều hang động dưới lòng đất được xem là lối vào âm phủ, chẳng hạn như các hang động ở Tainaron, Trozien, Ephya, Herakleia, và Ermioni. Thần thoại Thracia và Dacia cho rằng thế giới dưới lòng đất được cai quản bởi thần Zalmoxis, trong khi tôn giáo vùng Lưỡng Hà kể về một người đàn ông vào đường hầm 'Mashu' và đến một khu vườn dưới đất.

Trong thần thoại Celtic, có truyền thuyết về một hang động tên là 'Cruachan', được gọi là 'cổng địa ngục của Ireland', nơi mà theo truyền thuyết, sinh vật lạ từng xuất hiện. Cũng có câu chuyện về các hiệp sĩ và thánh nhân hành hương đến hang động trên Station Island ở Donegal, Ireland, để đến luyện ngục. Thần thoại Ailen cho rằng đường hầm ở tỉnh Down, Bắc Ireland, dẫn đến vùng đất của người Tuatha de Danaan, tộc người truyền dạy đạo Druid cho người Ireland rồi quay lại lòng đất.

Một truyền thuyết cổ xưa của bộ lạc Naga Angami ở Ấn Độ kể rằng tổ tiên của họ đã xuất hiện từ một thế giới ngầm bên trong Trái Đất từ thời cổ đại. Tương tự, người Taíno cũng có truyền thuyết về tổ tiên họ chui ra từ hai hang động nằm dưới một ngọn núi từ thời kỳ cổ đại.

Theo tín ngưỡng của người bản địa tại quần đảo Trobriand (hiện nay là quần đảo Kiriwina), tổ tiên của họ đến từ một thế giới dưới lòng đất qua hang động 'Obukula'. Trong dân gian Mexico cổ, có truyền thuyết về một hang núi gần Ojinaga, México, được cho là thuộc về những sinh vật quỷ quái từ lòng đất.

Một huyền thoại thời trung cổ nói rằng giữa các ngọn núi nằm giữa Eisenach và thị trấn Gotha ở Đức có một cánh cổng dẫn vào lòng đất. Truyền thuyết Nga cổ kể rằng tộc Samoyeds – một bộ tộc Siberia cổ đại đã sinh sống trong một thành phố nằm sâu dưới lòng đất.

Thế kỷ 17 - 18

Năm 1692, Edmond Halley đã đề xuất lý thuyết về một Trái Đất rỗng bao gồm một lớp vỏ ngoài dày khoảng 800 km, hai lớp vỏ đồng tâm bên trong và một lõi ở trung tâm, tương ứng với kích thước của Sao Kim, Sao Hỏa và Sao Thủy. Mỗi lớp vỏ có khí quyển và cực từ trường riêng biệt, xoay quanh với các tốc độ khác nhau. Halley đưa ra giả thuyết này để giải thích sự bất thường trong chỉ số của la bàn và cho rằng khí thoát ra ngoài đã tạo ra hiện tượng cực quang, đồng thời dự đoán có thể có ánh sáng và sự sống trong khí quyển bên trong.

De Camp và Ley trong cuốn Lands Beyond cho rằng Leonhard Euler cũng đã đưa ra ý tưởng về một Trái Đất rỗng với nhiều lớp vỏ và một Mặt Trời đường kính 1.000 km ở trung tâm để chiếu sáng nền văn minh tiên tiến bên trong lòng đất. Tuy nhiên, không có tài liệu tham khảo cụ thể nào được cung cấp, và nếu Euler thực sự đề xuất ý tưởng này, thì đó chỉ là một giả thuyết mang tính lý thuyết.

Năm 1781, Le Clerc Milfort dẫn đầu một nhóm vài trăm người da đỏ bản địa thực hiện hành trình vào các hang động gần sông Red giao với sông Mississippi. Milfort tin rằng tổ tiên của người da đỏ đã chui lên từ các hang động này trong thời cổ đại và xác nhận rằng các hang động có thể chứa được từ 15.000 đến 20.000 gia đình.

Thế kỷ 19

Năm 1818, John Cleves Symmes, Jr. đề xuất rằng Trái Đất có một lớp vỏ rỗng dày khoảng 1300 km (810 dặm) và hai cực mở rộng khoảng 2300 km (1400 dặm) để tiếp cận 4 lớp vỏ bên trong, cũng mở ở hai cực. Symmes trở thành một trong những người ủng hộ nổi bật của thuyết Trái Đất rỗng thời kỳ đầu. Ông dự định tổ chức một chuyến thám hiểm đến lỗ hổng ở Bắc Cực, nhờ vào sự hỗ trợ của một trong những người theo ông, James McBride. Tổng thống Hoa Kỳ John Quincy Adams đã đồng ý với kế hoạch này nhưng không kịp thực hiện trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc. Tổng thống kế nhiệm Andrew Jackson đã đình chỉ kế hoạch thử nghiệm này.

Thế kỷ 20

Thế kỷ 21

Trái Đất rỗng lõm

Bằng chứng phản bác

Lực hấp dẫn

Các mô hình về cấu trúc Trái Đất, dựa trên nghiên cứu sóng địa chấn, đã cho thấy sự khác biệt rõ rệt so với giả thuyết Trái Đất rỗng.

Những lý luận phản bác thuyết Trái Đất rỗng thường dựa vào nguyên tắc và hệ quả của lực hấp dẫn. Các vật thể lớn như hành tinh và sao thường co lại thành hình cầu để giảm thế năng hấp dẫn, do đó, cấu trúc rỗng không có lợi về mặt năng lượng. Vật chất thông thường không đủ mạnh để duy trì một quả cầu rỗng lớn trước lực hấp dẫn, vì vậy một quả cầu rỗng bằng kích thước hành tinh sẽ không thể giữ được trạng thái cân bằng và sẽ sụp đổ.

Nếu có cư dân sống trong lòng đất rỗng (nếu có), họ sẽ không phải chịu lực hấp dẫn lớn như cư dân ở bề mặt, tức là sẽ gần như không trọng lượng. Isaac Newton đã chứng minh rằng theo định lý vỏ của ông, lực hấp dẫn từ lớp vỏ của một quả cầu rỗng là bằng không đối với các vật thể bên trong, bất kể độ dày của lớp vỏ. Do Trái Đất không hoàn toàn hình cầu mà hơi dẹt ở hai cực, lực hấp dẫn nhỏ có thể tác động lên vật thể trong lòng Trái Đất, và lực hút từ Mặt Trăng, Mặt Trời cũng có thể góp phần vào lực hấp dẫn này. Lực li tâm do sự quay của Trái Đất cũng có thể đẩy vật thể vào lớp vỏ nếu nó di chuyển với tốc độ tương ứng và tiếp xúc với 'mặt đất' trong lòng Trái Đất; tuy nhiên, lực li tâm tối đa tại xích đạo chỉ bằng khoảng 1/300 so với lực hấp dẫn của Trái Đất.

Nếu Trái Đất thực sự rỗng, khối lượng của nó sẽ rất nhỏ và do đó lực hấp dẫn của nó không thể lớn như hiện tại.

Bằng chứng quan sát

Hố khoan sâu nhất do con người thực hiện đạt độ sâu 12,3 km (7,6 mi), thuộc dự án Hố khoan cực sâu Kola của Liên Xô.

Trong tiểu thuyết

Ý tưởng về Trái Đất rỗng đã trở thành một yếu tố phổ biến trong tiểu thuyết, bắt đầu từ cuốn 'Nicolai Klimii iter subterraneum' (Chuyến du hành vào lòng đất của Niels Klim) của Ludvig Holberg xuất bản năm 1741. Cuốn sách kể về nhân vật Nicolai Klim, người vô tình rơi vào một hang động trong quá trình khảo sát và sống nhiều năm ở cả hai nơi: trong lớp vỏ Trái Đất và một thế giới nhỏ hơn nằm trong lòng đất.

Các ví dụ đáng chú ý trước thế kỷ 20 bao gồm 'Icosaméron' (1788) của Giacomo Casanova, một tác phẩm 5 tập với 1800 trang kể về hai anh em rơi vào lòng đất và khám phá một thế giới kỳ lạ với các Mégamicre, một chủng tộc người lùn lưỡng tính đầy màu sắc. 'Symzonia: A Voyage of Discovery' (1820) của 'Captain Adam Seaborn' phản ánh ý tưởng của John Cleves Symmes, Jr. Tiểu thuyết 'The Narrative of Arthur Gordon Pym of Nantucket' (1838) của Edgar Allan Poe và 'A Journey to the Center of the Earth' (1864) của Jules Verne mô tả một thế giới thời tiền sử dưới lòng đất, sau này được chuyển thể thành phim vào năm 1959 và 2008. 'Laura, Voyage dans le Cristal' (1884) của George Sand kể về các tinh thể khổng lồ và vô hình bên trong Trái Đất.

Edgar Rice Burroughs, tác giả của Tarzan, đã khai thác ý tưởng này trong loạt tiểu thuyết 'Pellucidar', bắt đầu với 'At the Earth's Core' (1914). Trong các cuốn sách, nhân vật chính khám phá một thế giới thời tiền sử, gọi là Pellucidar, nằm sâu 500 dặm dưới bề mặt và được chiếu sáng bởi một mặt trời bên trong.

Ý tưởng về Trái Đất rỗng đã trở thành một phần chính của thể loại khoa học viễn tưởng và phiêu lưu, xuất hiện trên sách báo, phim ảnh, truyền hình, truyện tranh, trò chơi nhập vai và hoạt hình. Phần ba của series phim truyền hình 'Sanctuary' khai thác ý tưởng về Trái Đất rỗng với một nền văn minh xây dựng thành phố bên trong.

Trong tập 'Relics' của loạt phim 'Star Trek: The Next Generation' và trong trò chơi 'Final Fantasy XIII', có sự tương đồng giữa quả cầu Dyson và Trái Đất rỗng, nơi các cư dân sinh sống bên trong lớp vỏ của Trái Đất với một mặt trời nhân tạo ở trung tâm.

Chú thích

Các liên kết bên ngoài

• Trái Đất Rỗng – từ The UnMuseum
• 'Hành trình vào Tâm Trái Đất' của Edgar Rice Burroughs
• Hành trình của Steve Currey.
• Trang chính thức của Cuộc thám hiểm Bắc Cực vào lòng Đất
• Từ điển hoài nghi: Trái Đất Rỗng
• Khám phá sự tò mò về cấu trúc: Trái Đất Rỗng trong Khoa học Lưu trữ 2013-08-18 tại Wayback Machine.