Buzz
Khi đã duyệt xong bản thảo để gửi đi nhà xuất bản, đã là năm giờ chiều. Đó là bài báo khoa học quốc tế đầu tiên của tôi sau khi tốt nghiệp. Nhìn lại từ khi bắt đầu dự án nghiên cứu đến bây giờ, thực sự là một hành trình dài.
Hình ảnh: Một bức ảnh cũ chụp vào mùa đông năm 2018, góc yêu thích ở thư viện. Những ngày ngồi trong phòng thí nghiệm, tôi thường lên thư viện để tìm sách và viết luận văn. Bây giờ, chiếc laptop cũ không còn ở bên cạnh, nhưng nhớ mãi những kỷ niệm vui buồn đã trải qua.
Tôi nhớ một buổi tối tháng 9, khi bạn người Brazil mời cả nhóm thực tập sinh ở UBC ra một quán pub trên đường Broadway để chia tay Lucia, người sắp về nước. Đó là buổi tối đầy cảm xúc và câu chuyện, và Nath đã hỏi tôi:
- “Cậu đã lên kế hoạch tính toán về việc nhận funding cho khóa học thạc sĩ chưa?” Tôi trả lời: - “Tớ đã tính rồi, nếu có tất cả funding từ Mitacs, trường, khoa, và một phần từ giáo sư thì mới đủ”. Tôi nói như thế trong khi thưởng thức chiếc bánh brownies kèm kem.
- “Gì đấy? Vậy thì quá đảm bảo, có kế hoạch phụ không?”, Nath vẫn giữ phong cách trực tiếp, giống như người chị em của tôi vậy. - “Không, không có kế hoạch dự phòng, chỉ dám liều, nếu không được thì tôi sẽ về Việt Nam làm một thời gian rồi nộp đơn học bổng chính phủ sau đó”. - “Liều vậy à, nhưng cố gắng thôi! Khi nào UBC chính thức nhận và đủ hết funding thì nhớ mua vé qua Brazil thăm tớ nhé!” – Nath hài hước kết thúc cuộc trò chuyện của chúng tôi tối hôm đó. Cả nhóm đồng loạt cười lớn.
Nhìn lại, tôi thực sự đã dám dẫn đầu năm đó. Năm đó, tôi đã nhận được tất cả funding mà tôi đã kể cho Nath, và đã trở lại UBC để học thạc sĩ. Bây giờ, tôi đã tốt nghiệp, đã đi làm ở Vancouver, nhưng vẫn chưa có cơ hội để tìm đường sang Brazil thăm Nath.
Trong những năm gần đây, làm việc và học tập như một sinh viên nghiên cứu, thực sự tôi đã trải qua nhiều cung bậc cảm xúc mà trước đây tôi không thể tưởng tượng được. Tôi thường thấy trên mạng những bài viết về các giai đoạn của tình yêu, và nếu nói về hành trình học của tôi, có lẽ cũng có những giai đoạn tương tự.
1) Giai đoạn hứng khởi, cảm thấy như cả thế giới đang chờ đợi, và có rất nhiều kế hoạch muốn thực hiện
Nếu ai đã từng mong chờ và hồi hộp, mỗi ngày đều kiểm tra hộp thư để xem kết quả, và rồi một ngày đẹp trời, lá thư quan trọng ấy đến, bắt đầu với từ: “Chúc mừng!” […]
Rồi không thể nào quên được cảm giác tim đập nhanh, muốn hét lên cho toàn thế giới biết “tôi đã làm được rồi!!!” như thế nào. Sau đó, là những ngày trên mạng tìm hiểu về thành phố, về trường học, hồ hởi đi làm giấy tờ và thuê nhà (thực ra việc này cũng rất mệt, nhưng chúng ta rất vui vẻ để được mệt như vậy), và rồi trong đầu đầy là kế hoạch thú vị khác.
Từ khoảnh khắc ta cầm chiếc hộ chiếu có Visa, vé máy bay đã đặt, nhà đã thuê xong, đó là những ngày được nghỉ ngơi và thoải mái nhất trước khi bắt đầu cuộc hành trình mới.
2) Giai đoạn đầu tiên ở một vùng đất mới và môi trường mới
Khi mới đến nước ngoài, điều tôi nhớ nhất là “mọi thứ đều khác, thậm chí cả gói muối cũng khác nhau”. Một lần tôi tìm kiếm mãi không thấy gói muối bột canh như ở nhà, sau đó tôi phải dũng cảm hỏi nhân viên mới biết họ không bán loại đó (haha). Sau này, tôi hiểu rằng nếu muốn mua đồ Á, không nên đi đến các siêu thị phương Tây.
Ban đầu, tôi cảm thấy lo lắng khi phục vụ nhà hàng mở ra một loạt các lựa chọn, họ nói như máy mà tôi không hiểu, vì tôi chưa quen. Nhưng bài học tôi rút ra là, nếu không hiểu, hãy dũng cảm nói ra và yêu cầu họ giải thích dễ hiểu hơn.
Ngày đầu tiên đến phòng làm việc để làm quen với nhóm nghiên cứu, nhận bàn làm việc, giáo sư dẫn tôi đi quanh bộ môn để giới thiệu mọi người. Với tôi, với cái đầu như cái sò, đó là một hành trình “du lịch” khá gì đấy. Tôi hầu như quên tên của mọi người ngay sau khi giới thiệu xong (haha). Nhưng không sao, nếu không nhớ, hôm sau gặp lại rồi hỏi là được. Tôi có một quy tắc đơn giản: “Hãy quan sát trước, nếu không tìm ra thì hãy dũng cảm hỏi”.
3) Giai đoạn khó khăn, liệu bạn có bắt đầu nản lòng hay không phụ thuộc vào bạn
Sau giai đoạn của sự “lạ lẫm” và “hứng khởi” khi mọi thứ đều mới mẻ, bạn có thể cảm thấy hòa mình dễ dàng vào môi trường mới. Tuy nhiên, cũng có thể bạn sẽ gặp phải cảm giác bất an, khó chịu vì thấy mọi thứ khác biệt quá so với những gì bạn đã tưởng tượng.
Nếu bạn đã đọc nhiều bài viết khác của tôi, bạn có thể nhận ra tôi đã nhiều lần nhắc đến cảm giác choáng ngợp khi phải đối diện với một môi trường với nhiều cá nhân xuất sắc sau khi đã quen với việc đứng đầu ở nhiều phương diện. Thực ra, đó là một cảm xúc hoàn toàn bình thường, và để vượt qua, tôi đã tập trung kết nối với những người xung quanh để hiểu hơn về họ và trao đổi ý tưởng về các chủ đề học tập.
4) Giai đoạn gần như muốn từ bỏ
Tôi vẫn nhớ khoảng thời gian từ mùa hè năm 2018 đến mùa xuân năm 2019, tôi chịu áp lực lớn từ việc hoàn thành nghiên cứu, thường xuyên gặp khó khăn và phải làm lại nhiều lần. Có những ngày tôi nghĩ mình sẽ hoàn thành vào cuối tuần, nhưng đến tuần sau, mọi vấn đề vẫn còn đó, chưa được giải quyết.
Có sự khác biệt lớn giữa việc học các môn học và làm nghiên cứu: khi học, bạn biết rõ bạn phải làm gì, giáo viên đưa ra yêu cầu cụ thể và chỉ rõ bài tập thuộc chủ đề nào. Làm nghiên cứu khác, câu hỏi lớn ở đó, giáo sư đưa cho bạn một đống sách để đọc. Vài ngày sau, bạn đề xuất phương pháp, thảo luận về ý tưởng và phương pháp của mình, giáo sư sẽ hỗ trợ và chỉnh sửa để nó trở nên tốt hơn và chuẩn xác hơn.
Vì vậy, có lúc tôi nghĩ mình đã gặp bế tắc, đã giải quyết được vấn đề làm thế nào, nhưng làm sao viết ra? Trình bày như thế nào? Tại sao tôi đã cố gắng nhiều nhưng vẫn phải chỉnh sửa mãi?
5) Giai đoạn tĩnh lặng đối mặt với mọi thách thức, hiểu rõ hơn về bản thân và biết định hướng
Để vượt qua giai đoạn gần như muốn bỏ cuộc, tôi thường làm hai điều: Thứ nhất là tạo ra những khoảnh khắc “nghỉ ngơi” ngắn để bình tĩnh lại, không tự áp đặt quá nhiều áp lực lên bản thân vì điều đó có thể làm tình hình trở nên tồi tệ hơn; Thứ hai là sẵn sàng chia sẻ và nhận sự giúp đỡ.
Một lần, tôi dành cả buổi sáng để giải quyết một đoạn mã để chạy số liệu một cách hiệu quả nhất, vì tôi đang phải xử lý nhiều dữ liệu riêng lẻ và kết hợp chúng trong một lần chạy. Trưa hôm đó, khi ăn trưa với bạn cùng nhóm, nhờ một câu chuyện trên bàn ăn, bạn của tôi đã giúp tôi giải quyết vấn đề chỉ trong vòng 3 dòng mã. Điều quan trọng là bạn không phải tự mình đối mặt với mọi thách thức, vì điều mà bạn yếu kém có thể là sức mạnh của người khác, và ngược lại. Vì vậy, hãy sẵn lòng chia sẻ và đừng ngần ngại hỏi khi bạn gặp khó khăn trong quá trình học tập.
Sau khi trải qua nhiều giai đoạn cảm xúc khác nhau, từ niềm hứng khởi mãnh liệt đến cảm giác muốn từ bỏ, tôi nhận ra rằng mỗi giai đoạn cảm xúc đều có ý nghĩa của nó. Khi gặp khó khăn, việc nhớ lại cảm giác hứng khởi ban đầu đã giúp tôi có động lực để vượt qua. Khi đạt được thành công đầu tiên, việc nhớ lại những khó khăn đã trải qua giúp tôi đánh giá cao hơn hiện tại và rút ra nhiều bài học để chia sẻ với người khác. Vì vậy, hãy tận hưởng mỗi cảm xúc và đối mặt với nó bằng trái tim và tâm trí của bạn!
Nguồn: Mặt trăng trong xứ Loonie
