Trong phần tiếp theo của loạt bài, chúng ta sẽ khám phá phương pháp chiết xuất vàng và bạc từ những bộ xử lý trung tâm máy tính cũ.
Khác biệt so với bo mạch chủ, các bộ xử lý cũng chứa đựng một lượng lớn bạc. Ngoài ra, vàng thường được mạ trên các chân và các vi mạch với hàm lượng tương đối cao so với các linh kiện khác.
Trong phần trước của bài viết, chúng ta đã hiểu cách thu hồi vàng từ bo mạch chủ. Bây giờ, chúng ta sẽ tìm hiểu cách chiết xuất vàng và bạc từ các bộ xử lý trung tâm máy tính cũ. Khác với bo mạch chủ, các bộ xử lý cũng chứa đựng một lượng lớn bạc. Ngoài ra, vàng thường được mạ trên các chân và các vi mạch với hàm lượng tương đối cao so với các linh kiện khác.
Một lời khuyên quen thuộc nhưng không bao giờ lỗi thời: Công việc liên quan đến hóa chất rất nguy hiểm. Vì vậy, xin đừng thử nghiệm tại nhà.
Bước đầu tiên, chúng ta sẽ ngâm các bộ xử lý trong dung dịch axít nitric đậm đặc trong một khoảng thời gian nhất định.
Trong quá trình này, axít nitric sẽ tác động mạnh mẽ lên các kim loại như bạc và đồng. Vàng sẽ không phản ứng với axít nitric, do đó nó sẽ được giữ lại.
So sánh hai bình thủy tinh: bình bên trái chứa CPU mới được đặt vào axít nitric đậm, còn bình bên phải chứa CPU đã tiếp xúc với axít một thời gian.
Phản ứng: Cu + HNO3 -> Cu(NO3)2 + NO2 + H2O.
Phản ứng này diễn ra nhanh và mạnh, cần phải cẩn thận tránh ngộ độc khí NO2.
Sau vài tuần, axít chuyển sang màu xanh, chỉ ra sự có mặt của ion Cu2+. Đồng và bạc tan ra trong axít, trong khi vàng vẫn giữ nguyên.
Tiếp theo, loại bỏ các bộ xử lý khỏi dung dịch.
Sau đó, lọc các tạp chất trong dung dịch axít.
Cuối cùng, thêm muối ăn (NaCl) vào dung dịch này.
Dung dịch Ag nitrat sẽ tạo kết tủa Ag clorua qua phản ứng hóa học.
Phản ứng: AgNO3 + NaCl -> AgCl + NaNO3.
Thêm axit HCl và kẽm vào dung dịch, phản ứng này sẽ tỏa nhiều nhiệt.
Sau một thời gian, kim loại bạc bắt đầu xuất hiện và kết tủa Ag clorua đen dần trong ánh sáng.
Phản ứng: Zn + HCl -> H2 + ZnCl2.
Tiếp theo, H2 tác dụng với Ag clorua tạo thành kết tủa bạc.
Phản ứng: H2 + 2AgCl -> 2Ag + 2HCl.
Tiếp theo, lọc dung dịch để thu bột bạc. Khối bột sau đó cần được phơi khô.
Sau khi bột bạc khô, nung bằng lửa oxy-butan (đèn khò).
Cuối cùng, thu được một thỏi bạc nhỏ gần bằng một đồng xu. Tuy không hoàn toàn là bạc tinh khiết do phương pháp này vẫn thủ công và hạn chế.
Kết thúc việc chiết xuất bạc, tiếp tục lấy vàng từ CPU. Rửa sạch CPU bằng nước cất và ngâm trong axit HCl và nước Oxy già 3% với tỉ lệ 2:1.
Ngâm CPU trong dung dịch này vài giờ.
Sau đó, lọc để thu hồi vàng và tạp chất khác.
Giấy lọc chứa hỗn hợp kim loại và tạp chất. Cho vào axit HCl 35% và nước giaven 5% với tỉ lệ 2:1. Phản ứng sinh khí Clo nguy hiểm, cần cẩn thận.
Phản ứng: HCl + NaClO -> Cl2 + NaCl + H2O.
Khí Clo phản ứng với vàng tạo thành vàng clorua. Lọc lại để chỉ còn dung dịch vàng clorua.
Chiết xuất vàng bằng cách kết tủa dung dịch muối vàng bằng NaHSO3. Pha bột Sodium metabisulfite vào nước, phản ứng:
Phản ứng: Na2S2O5 + H2O -> NaHSO3.
Sau khi có NaHSO3, kết tủa vàng bằng phản ứng:
Phản ứng: NaHSO3 + AuCl3 + H2O -> NaHSO4 + HCl + Au.
Sau khi phản ứng kết thúc, bột vàng lắng đọng dưới đáy bình thủy tinh.
Lấy bột vàng ra và phơi khô, sau đó nung bằng lửa Oxy-butan để tan chảy.
Bột vàng cần để khô.
Nung bột vàng bằng lửa Oxy-butan.
Vàng được lấy ra từ CPU.
Hiểu rõ hơn về việc tái chế và sử dụng lại kim loại quý trong linh kiện điện tử là cần thiết. Tái chế giúp giảm rác thải và bảo vệ môi trường.
Tham khảo: Tomshardware