Buzz
Chuyến bay vào không gian của phi hành gia Tereshkova thu hút sự chú ý của cả thế giới, khẳng định sức mạnh của phụ nữ trong việc thực hiện các nhiệm vụ như nam giới.
Nhà văn nữ Loretta Whitesides, chuyên viết về sự khám phá vũ trụ của Mỹ, nhận xét rằng phi hành gia nữ Liên Xô Valentina Tereshkova đã mở ra một thời kỳ mới cho phụ nữ trong việc khám phá vũ trụ. Bà đã làm cầu nối cho nhiều thế hệ nữ phi hành gia ở cả Liên Xô và Mỹ.
“Tôi đã được truyền cảm hứng bởi chuyến bay vào không gian lịch sử của bà ấy. Phi hành gia Tereshkova đã mở ra một cánh cửa mới trong thế giới vũ trụ, một thế giới mà trước đó dường như chỉ dành cho nam giới vào những năm 1960,” chia sẻ của Loretta Whitesides.
Tại Ấn Độ, phi hành gia Tereshkova được coi là 'hình mẫu hoàn hảo của sự bình đẳng giới tính và niềm hy vọng cho phụ nữ'.
Bản thân bà Tereshova luôn là một người ủng hộ mạnh mẽ quyền lợi của phụ nữ và đã nói rất nhiều về vấn đề này. Bà đã từng nói mỉa mai rằng: “Một con chim không thể bay chỉ bằng một cánh. Sự phát triển của chuyến bay vào không gian con người không thể tiến xa hơn nếu thiếu sự tham gia tích cực của phụ nữ”.
Nữ phi công Liên Xô Tereshkova thực hiện chuyến bay vào không gian đầu tiên của mình vào ngày 16/6/1963 trên tàu vũ trụ Vostok 6 được phóng từ sân bay vũ trụ Baikonur ở Kazakhstan. Nhiệm vụ thành công nổi bật khi Tereshkova đã bay vòng quanh Trái Đất 48 lần trong 3 ngày với tổng quãng đường gần 2,5 triệu km.
Điều đặc biệt là bà Tereshkova thực hiện chuyến bay vào không gian đầu tiên chỉ một mình.
Bà Tereshkova cũng mở đường cho Svetlana Savitskaya trở thành người phụ nữ thứ hai du hành vào không gian vào năm 1982.
Vượt qua 400 ứng viên để trở thành phi công
Bà Valentina Tereshkova sinh năm 1937 trong một gia đình nông dân tại một ngôi làng nhỏ ở miền trung nước Nga. Cha bà qua đời trong Thế chiến thứ hai khi bà mới 2 tuổi, để lại mẹ một mình nuôi nấng Tereshkova và các anh chị em.
Bà bắt đầu làm việc từ khi còn nhỏ để giúp gia đình, đầu tiên là công nhân dệt may và sau đó là công nhân lắp ráp nhà máy.
Bất kể hoàn cảnh khó khăn, bà Tereshkova là một học sinh thông minh, đặc biệt yêu thích môn nhảy dù và đam mê khám phá về hàng không. Năm 1959, Tereshkova tham gia Đoàn Thanh niên và nhanh chóng trở thành một vận động viên nhảy dù giỏi.
Sở thích nhảy dù đã giúp Tereshkova thu hút sự chú ý trong kỳ thi tuyển.
Valentina Tereshkova trong quá trình đào tạo bí mật cho phi hành gia Liên Xô vào đầu những năm 1960. (Ảnh: Sputnik)
Sau chuyến bay của nhà du hành Gagarin - người đầu tiên trên thế giới bay vào vũ trụ (12/4/1961), Liên Xô đã quyết định chọn một nữ du hành có khả năng nhảy dù.
Tereshkova đã gây ấn tượng mạnh mẽ với hội đồng tuyển chọn khi tham gia hơn 120 lần nhảy. Bà vượt qua 400 ứng viên khác và được chọn tham gia sứ mệnh lịch sử này.
Chương trình huấn luyện nghiêm ngặt
Theo Sputnik , Tereshkova phải trải qua chương trình huấn luyện bí mật kéo dài 6 tháng đầy khắc nghiệt bao gồm các khóa học về kỹ thuật tên lửa và tàu vũ trụ, hơn 100 lần nhảy dù, huấn luyện trên máy bay chiến đấu MiG-15UTI, và thực hiện các bài tập ở mức độ khó khăn như sức chịu đựng gia tốc trọng trường lên đến 12 Gs.
Trong khi ứng viên nam thực hiện các bài tập rèn luyện sức chịu đựng gia tốc trọng trường khoảng 8Gs, Tereshkova lại phải thực hiện ở mức độ 12 Gs. Bên cạnh đó, bà cũng phải ngồi trong buồng cách nhiệt với nhiệt độ lên tới 80 độ C với đầy đủ thiết bị bay.
Một điều khiến Tereshkova cảm thấy không thoải mái trong quá trình huấn luyện là phải mặc các bộ đồ thiết kế cho nam giới.
Yuri Gagarin và Valentina Tereshkova - họ không chỉ là những người đầu tiên vào không gian mà còn là đồng nghiệp và bạn thân của nhau. (Ảnh: Sputnik)
Sau chuyến bay đầu tiên của Tereshkova, Liên Xô lập kế hoạch thành lập một đội nữ phi hành gia, nhưng kế hoạch này bị gián đoạn bởi nhiều bi kịch trong ngành hàng không vũ trụ Liên Xô.
Năm 1966, thiết kế sư Sergei Korolyev qua đời, tiếp theo là tai nạn của Yuri Gagarin và thảm họa tàu Soyuz 11 khiến ba phi hành gia thiệt mạng khi quay trở lại Trái Đất vào năm 1971.
Những bi kịch này cùng với ý kiến tiêu cực về việc phụ nữ chết trong không gian đã khiến chương trình phi hành gia nữ của Liên Xô bị hủy bỏ.
Đối với Tereshkova, cái chết của Gagarin là một bi kịch, vì nó đồng nghĩa với việc kết thúc sự nghiệp du hành vũ trụ của cô. Chính quyền Liên Xô đã làm mọi cách có thể để bảo vệ cô, thậm chí cấm cô bay trên máy bay tạm thời và không cho phép cô thực hiện sứ mệnh khác vào vũ trụ.
Ngay cả vào những năm cuối đời, Tereshkova vẫn mơ về chuyến bay vào vũ trụ. Bà nói rằng bà sẵn lòng tham gia một chuyến bay một chiều tới sao Hỏa mà không cần suy nghĩ.
