Buzz
Với Lịch sử sách, nhà sử học hàng đầu về sách James Raven mang lại cái nhìn mới, toàn diện và sâu sắc về quá trình hình thành của sách, một trong những yếu tố văn hóa quan trọng nhất đối với xã hội con người. Từ những nghiên cứu kỹ lưỡng về thư tịch, sách cổ và bản thảo từ khắp nơi trên thế giới, tác giả khẳng định: sách là một phần không thể thiếu của văn minh nhân loại. Nó không chỉ là thành tựu của những nền văn minh, mà còn đóng góp vào việc xây dựng chính những nền văn minh đó.
Trong lịch sử phát triển của tạo tác, không có gì quan trọng hơn với sự tiến bộ của văn minh con người...
Trong tác phẩm của mình, James Raven đã chỉ ra: Khái niệm 'sách' về bản chất cũng là một vấn đề chưa được thống nhất giữa các cộng đồng. Khái niệm 'sách' có thể là một cuốn sách bằng giấy cổ xưa, một tấm bản sao tre Trung Quốc, một bộ sưu tập các trang bìa da hoặc một file dữ liệu (e-book). Tuy nhiên, trên tất cả, 'sách' được hiểu là một phương tiện truyền thông, một hoạt động sáng tạo và truyền bá ý nghĩa thông qua các hình thức văn hóa, đọc, di động và sao chép. Nội dung và 'văn bản' trong sách vẫn có thể tái tạo, chia sẻ, lưu trữ và bảo tồn, ngay cả khi các nhà xuất bản và độc giả sau này không thể hiểu hoặc không hiểu được ý nghĩa của chúng.
James Raven đã khẳng định: sách đã tồn tại trong nhiều khu vực trên thế giới hàng ngàn năm trước, trong thời kỳ của văn bản sao chép tay và in chạm khắc. Ngay từ khi loài người phát triển ra chữ viết đầu tiên, khoảng 3000 năm trước Công nguyên, người Ai Cập đã ghi chép trên nhiều bề mặt khác nhau, bao gồm kim loại, da, đất sét, đá và xương. Vào thế kỷ 4 trước Công nguyên, người Ai Cập đã sử dụng bút sậy để viết trên các cuốn sách giấy được làm từ cây Papyrus - loại cây lau sậy phát triển nhiều ở thung lũng sông Nile. Mỗi tờ giấy Papyrus được dán hoặc đan lại với nhau thành cuốn sách, có thể dài từ 1,5 đến 6 mét.
Đẹp mê hoặc của giấy... bề mặt trắng mở ra không gian rộng lớn cho những ý tưởng hay và đẹp mắt (...); đủ mềm mại để có thể cuộn lại thành một cuốn nhưng khi mở ra sẽ là một dải dài đầy ắp; trên đó, những chữ viết...
Sau đó, giấy da được phát minh, bền hơn giấy papyrus và có thể viết ở cả hai mặt. Vào đầu thế kỷ 1 sau Công nguyên, người La Mã sáng chế ra codex bằng cách ghép các tấm giấy papyrus hoặc giấy da với nhau và gắn chúng vào các tấm bìa gỗ. Codex, về cơ bản, có cấu trúc giống như cuốn sách hiện đại. Với ưu điểm dễ dàng mang theo hơn so với cuốn papyrus, loại sách này trở nên phổ biến, đi kèm với sự phát triển của Cơ đốc giáo - những bản Kinh thánh bây giờ có thể mang đi mọi nơi một cách thuận tiện.
Vào thế kỷ 15, cuộc Cách mạng Gutenberg đã tạo ra một cú sốc lớn, thay đổi hoàn toàn cách thông tin được truyền bá trên toàn thế giới. Trong thời Trung cổ, sách là một sản phẩm quý giá, thậm chí mất hàng nghìn giờ làm việc để tạo ra một cuốn sách, và không có hai cuốn sách nào giống nhau. Trước khi công nghệ in ấn được phát minh, việc viết thủ công Kinh thánh có thể mất ít nhất một năm. Cuộc cách mạng trong ngành in ấn đã thay đổi hầu như toàn bộ hệ thống sản xuất, phân phối và đọc sách. Nhờ vào việc phát minh ra máy in, sách được sản xuất nhanh hơn, giá thành rẻ hơn, từ đó trở nên phổ biến và dễ dàng tiếp cận hơn. Khi hàng loạt cửa hàng in ấn xuất hiện trên khắp châu Âu, quan điểm về hình thức của một cuốn sách bắt đầu thay đổi hoàn toàn.
Nhờ những thay đổi cấu trúc cơ bản vào thế kỷ 15, ngành công nghiệp xuất bản đã bắt đầu phát triển, giúp các tác giả sản xuất và phân phối các bản sao của tác phẩm của họ. Từ đó, các đế chế xuất bản lớn, như 'đế chế toàn cầu' Springer Nature đã được hình thành.
Vào thế kỷ 20, cùng với sự ra đời và phát triển kỳ diệu của Internet, sách bìa mềm đã đem lại sức sống mới cho ngành xuất bản bằng cách cung cấp các tác phẩm văn học dưới dạng di động, trực tuyến, với giá cả phải chăng. Khái niệm về sách một lần nữa bị thay đổi: sách không chỉ tồn tại dưới dạng bản cứng, mà còn có thể được phát hành dưới dạng sách điện tử (e-books), có thể truy cập thông qua Internet.
Sự tiến bộ và văn minh của con người luôn được đồng hành bởi sách.
… đến câu chuyện về lịch sử tiến hoá của nhân loại
James Raven không ngần ngại khẳng định:
sách, tự mình, đồng thời là nhân chứng và tham gia vào những bước tiến vĩ đại của văn minh nhân loại. Sách có sức ảnh hưởng lớn đến sự tiến bộ của xã hội. Chúng không chỉ phản ánh sự thay đổi trong kênh truyền thông tri thức mà còn là sự thay đổi trong cách nhìn nhận thế giới, quan điểm chính trị, sự thúc đẩy tinh thần, tôn giáo, ý thức hệ... của con người qua hàng nghìn năm, theo đặc tính đặc biệt của từng khu vực trên thế giới và lan tỏa ra toàn cầu.
Bên cạnh sự tiến bộ của sách là sự thay đổi trong nhận thức của con người về sách, về các chức năng và quyền lực của việc sử dụng sách. Cuộc cách mạng in ấn ở Châu Âu đã làm rõ cách mà văn hoá đọc, văn học tương tác với sự phát triển văn minh. Ví dụ, việc tiếp cận các văn bản cổ điển đã thúc đẩy thời kỳ Phục hưng ở Châu Âu, dẫn đến sự gia tăng tỷ lệ biết chữ ở phụ nữ thời kỳ đó, đồng thời mở ra tiền đề cho sự ra đời của văn học dành cho công chúng. Ở quy mô lớn hơn, sách trở thành công cụ quan trọng để mở rộng các diễn đạt, tạo nền tảng cho xã hội con người, bất kể là Kinh Quran hay cuốn sách 'đỏ' của Mao. Sự gia tăng nhanh chóng về số lượng sách đã tạo ra một loạt thực hành mới của con người về thư viện, lưu trữ, tạo mục, sách vở, sự phát triển của tri thức, văn hóa Phục hưng, Thời kỳ Ánh sáng, bách khoa toàn thư và thậm chí là chiến tranh tôn giáo.
Nhìn chung, sách tham gia vào hoạt động xã hội con người, cách mạng khoa học, kỹ thuật, ý thức hệ, cách mạng văn hoá, tư tưởng, chính trị, xã hội,... Từ ý nghĩa này, sách đã góp phần tạo hình cho các xã hội và thúc đẩy hoặc duy trì sự tiến bộ của chúng. Sách, ở nhiều khía cạnh, cũng là một lực lượng thay đổi lịch sử.
Một cuốn sách tôn vinh giá trị cao nhất của sách
Sách đã ghi nhận nhiều thay đổi trong lịch sử của con người hơn chúng ta nghĩ, và việc khám phá những thay đổi đó vẫn còn trong quá trình bắt đầu.
Với sự kiên trì và lòng nhiệt huyết trong việc nghiên cứu một lĩnh vực mới nổi bật từ những năm 1980, James Raven đã đưa ra một hướng dẫn mới và dễ tiếp cận để khám phá về sách và cuộc hành trình của nó qua hàng nghìn năm từ phương Đông đến phương Tây, đến nguồn gốc của lịch sử, ghi lại những cột mốc lịch sử quan trọng, đặt sách vào vị trí quan trọng của nó trong văn minh nhân loại. Lịch sử của sách thể hiện cách lịch sử của sách vượt qua mọi ranh giới, giao thoa với các nghiên cứu văn học, lịch sử, truyền thông, thư viện, bảo tồn. Raven khẳng định việc nghiên cứu lịch sử của sách một cách đầy đủ và chi tiết đóng góp như thế nào vào các cuộc tranh luận về trí thức và văn hóa đại chúng, chủ nghĩa thực dân và việc truyền đạt các ý tưởng.
Với một lượng kiến thức phong phú và dễ tiếp cận về lĩnh vực lịch sử của sách từ thời cổ đại đến hiện đại, Lịch sử của sách là một cuốn sách không thể thiếu đối với tất cả những ai quan tâm đến một trong những tác phẩm văn hóa quan trọng nhất của xã hội.
