Theo nhận định của người viết, điện ảnh Việt đang đối mặt với nhiều thách thức từ chất lượng đến thiếu hụt các thể loại phim mới, diễn viên chưa đủ khả năng, nhà đầu tư thiếu sự táo bạo và cơ sở hạ tầng chưa theo kịp sự phát triển. Tuy nhiên, sự khó tính ngày càng tăng của khán giả có thể là một tín hiệu tích cực, đòi hỏi ngành điện ảnh phải nghiêm túc hơn trong việc cải thiện và đổi mới.
Gần đây, điện ảnh Việt đã cho ra đời nhiều tác phẩm thử nghiệm các thể loại mới và những cách kể chuyện khác biệt. Chuyện Ma Gần Nhà đưa ra cốt truyện gồm các câu chuyện ngắn trong một vũ trụ chung, trong khi Rừng Thế Mạng được coi là phim sinh tồn đầu tiên của Việt Nam. Những bộ phim lấy cảm hứng từ các tác phẩm quốc tế và văn học cũng góp phần đa dạng hóa nền điện ảnh.
Điện ảnh Việt đang nỗ lực đổi mới và đa dạng hóa các thể loại phim. Tuy nhiên, thành công không phải lúc nào cũng đến dễ dàng, và một số tác phẩm vẫn nhận được phản hồi tiêu cực, như Rừng Thế Mạng, được đánh giá là một bước lùi đáng tiếc.
Bộ phim sinh tồn 'Rừng Thế Mạng' có tiềm năng nhờ bối cảnh thiên nhiên hoang sơ của Việt Nam và không cần quá nhiều chi phí. Tuy nhiên, bộ phim lại thiếu tính chân thực và yếu tố gay cấn trong các cảnh sinh tồn.
Kịch bản của 'Rừng Thế Mạng' là điểm yếu lớn nhất với sự thiếu cân đối giữa yếu tố chính kịch và sinh tồn, cùng sự vội vã trong việc xử lý các tình tiết.
Hành trình sinh tồn của Kiên trong 'Rừng Thế Mạng' chỉ diễn ra trong 50 phút cuối, bao gồm cả đoạn kết. Kiên chỉ đi loanh quanh trong rừng, với điểm nhấn là ăn thịt ếch sống. Đặt cạnh phim hạng B của Hollywood, sự thiếu sót của 'Rừng Thế Mạng' càng lộ rõ. Phân cảnh sinh tồn diễn ra quá nhanh chóng, mất đi cảm giác thời gian chậm lại.
'Rừng Thế Mạng' thất bại kéo theo sự thiếu tập trung ở 'Cù Lao Xác Sống' và những bộ phim khác như 'Thất Sơn Tâm Linh' gặp kiểm duyệt nghiêm ngặt, 'Em và Trịnh' bị cáo buộc xuyên tạc, 'Mắt Biếc' đẹp nhưng thiếu chiều sâu. Những bộ phim remake và 'Maika - Cô Bé Đến Từ Hành Tinh Khác' không tạo được tiếng vang. Các tác phẩm nghệ thuật Việt Nam vẫn gặp khó khăn.
Năm 2021, 'Bố Già' đã trở thành một điểm sáng của điện ảnh Việt. Dù không có gì mới lạ, phim vẫn chinh phục khán giả với cấu trúc ba hồi, chủ đề gia đình-xã hội-đời thường và diễn xuất phù hợp. Kịch bản chỉn chu và mối liên hệ giữa các thế hệ giúp 'Bố Già' tạo được dấu ấn. Cuối cùng, đây vẫn là một phim thương mại thành công.
Những tác phẩm tiên phong như 'Bố Già' cho thấy bức tranh đa dạng của điện ảnh Việt hiện nay và trong tương lai, với nhiều thể loại khác nhau hoặc tập trung nâng cao chất lượng những gì đã có.
Mặc dù nhận được một số phản hồi trái chiều về diễn viên Trấn Thành và nội dung, 'Bố Già' vẫn là sự kết hợp thành công giữa hài kịch, gia đình và xã hội. Bộ phim đã tinh giản những yếu tố thừa thãi và bổ sung các khía cạnh đời sống thực tế để câu chuyện thêm phần sinh động.
Điểm khó của 'Bố Già' là các tình tiết phim không mới, được lấy từ các khuôn mẫu của phim truyền hình Việt, như bi kịch gia đình từ những căn bệnh hiểm nghèo. Tuy nhiên, phim đã khai thác tốt mâu thuẫn giữa hai thế hệ, chạm đến cảm xúc của khán giả.
Không thể coi 'Bố Già' là may mắn bởi nó không quá sáng tạo trong cách làm phim, chỉ tận dụng những yếu tố sẵn có. Phim khai thác chủ đề gia đình, cốt truyện đơn giản nhưng mang tính giải trí cao, và đánh trúng tâm lý khán giả về mối quan hệ giữa các thế hệ.
Khi những bộ phim tiên phong thường gặp khó khăn, 'Bố Già' đã thành công nhờ học hỏi từ các phim trước. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa điện ảnh Việt nên từ bỏ việc thử nghiệm với các thể loại mới lạ.
Sự sáng tạo cần đi đôi với cẩn trọng và ranh giới rõ ràng. Thay vì nhảy vào các thể loại đòi hỏi lớn về cơ sở vật chất như phim lịch sử, các nhà làm phim Việt có thể tận dụng nền tảng sẵn có như phim gia đình, xã hội hoặc tình cảm, đồng thời học hỏi từ các nền điện ảnh khác.
Thành công của 'Bố Già' và 'Hai Phượng' mở ra cơ hội cho điện ảnh thương mại Việt học hỏi từ các nền điện ảnh khác. Thay vì quá chú trọng vào bản sắc, các phim Việt có thể sử dụng những khuôn mẫu đã được thiết lập để trau chuốt kịch bản và lời thoại, khắc phục điểm yếu của điện ảnh nước nhà.
Điện ảnh LGBTQ+ đã vượt qua các khuôn mẫu quen thuộc để khai thác sự tự khám phá và thức tỉnh về xu hướng tính dục. 'Thưa Mẹ Con Đi' sử dụng khéo léo câu chuyện về việc 'come out' với gia đình, tạo nên kịch bản tròn trịa dù không mới mẻ.
Sự sáng tạo trong việc tiếp cận các thể loại mới có thể giúp tránh được lỗi của 'Cù Lao Xác Sống', đồng thời trau dồi những kỹ năng sẵn có sẽ đảm bảo thành công thương mại. Cân bằng giữa hai lựa chọn này là hướng đi mới cho điện ảnh Việt Nam. Nói cách khác, hãy tập trung làm tốt các thể loại đơn giản trước khi mạo hiểm với những thể loại phức tạp hơn như khoa học viễn tưởng, lịch sử hay sử thi.