Hành trình thành đạt của một nhà đầu tư vĩ đại - Warren Buffett

Bắt đầu từ con số không và chỉ bằng cách lựa chọn cổ phiếu và các công ty để đầu tư, Warren Buffett đã tích luỹ được một tài sản khổng lồ và đang ngày càng gia tăng. Hồ sơ đầu tư đáng kinh ngạc của ông đã khiến ông trở thành một hình mẫu được ngưỡng mộ trong giới đầu tư, nổi tiếng với phong cách sống rất tiết kiệm, một nhà đầu tư thành công vượt trội.

Vậy Warren Buffett là ai?

Warren Edward Buffett sinh ngày 30 tháng năm 1930 tại Omaha, tiểu bang Nebraska, Hoa Kỳ, là một nhà đầu tư vĩ đại, doanh nhân và nhà từ thiện người Mỹ. Ông là nhà đầu tư thành công nhất thế giới, cổ đông lớn nhất và là chủ tịch của Berkshire Hathaway. Tạp chí Forbes xếp ông ở vị trí người giàu thứ bảy trên thế giới với tài sản ước tính 100,6 tỷ USD tính đến tháng 4/2021.

Chúng ta hãy bắt đầu hành trình đến thành công của tỷ phú này nhé.

Đầu tiên là giấc mơ về sự giàu có và khao khát thành công luôn cháy bỏng từ khi còn nhỏ.

Khi Warren 7 tuổi, cậu phải nhập viện vì một cơn sốt không rõ nguyên nhân. Bác sĩ phải cắt bỏ ruột thừa của cậu, và dường như cậu sẽ không qua khỏi. Thậm chí khi cha cậu mang đến món mì cậu thích nhất, Warren cũng không thể ăn được. Nhưng khi một mình trên giường bệnh, cậu bé lấy ra một cây bút chì và viết ra một tờ giấy với đầy các con số. Cậu nói với y tá rằng những con số này biểu thị cho tài sản của cậu trong tương lai. Warren nói với sự lạc quan: “Bây giờ tôi không có nhiều tiền, nhưng một ngày nào đó tôi sẽ có được số tiền lớn như trong tờ giấy này.” Trong tình trạng nguy kịch, cậu bé Warren đã tìm kiếm sự nâng đỡ từ giấc mơ về sự giàu có, chứ không phải từ món mì.

Buffett đã bị thu hút bởi các con số và mong muốn trở nên giàu có từ rất sớm. Cuốn sách ưa thích của ông khi còn trẻ là: Một ngàn cách để kiếm được 1.000 đô la.

Công việc kinh doanh của Warren bắt đầu với việc thu nhặt và bán quả bóng golf cùng việc giao báo:

Warren đã biến công việc giao báo của mình thành một doanh nghiệp thực sự. Anh ấy kiếm được 175 đô-la mỗi tháng – một số tiền tương đương với lương toàn thời gian của nhiều người – và tiết kiệm từng đồng. Vào năm 1945, khi mới 14 tuổi, Warren đã dùng 1.200 đô-la kiếm được để đầu tư vào 40 mẫu Anh đất nông nghiệp tại Nebraska.

Vào năm 17 tuổi, Warren đã tốt nghiệp trung học vào tháng 6/1947 và đứng thứ 16 trong số 374 học sinh.

Howard, cha của Warren, đã đề xuất cho con trai học tại Trường Tài chính và Thương mại Wharton thuộc Đại học Pennsylvania gần đó. Nhưng Warren đã cho rằng đại học là một sự lãng phí. Anh đã giao hơn 600.000 tờ báo và kiếm được hơn 5.000 đô-la từ đó. Tiền từ việc giao báo, công ty Wilson Coin Op và một nông dân thuê đất của Warren ở Nebraska đang chảy về. Hơn thế nữa, anh đã đọc ít nhất một trăm quyển sách về kinh doanh. Nói chung, Warren cảm thấy không còn cần học thêm điều gì nữa?

Trong cuốn sách “Phân tích chứng khoán” của Graham và Dodd, họ khuyên các nhà đầu tư không nên chỉ quan tâm đến biến động giá cổ phiếu mà còn cần tập trung vào các doanh nghiệp đằng sau cổ phiếu đó. Bằng cách đánh giá lợi nhuận, giá trị tài sản, triển vọng tương lai và các tiêu chí khác, nhà đầu tư có thể xác định “giá trị thực” của một công ty – điều này hoàn toàn độc lập với giá cổ phiếu trên thị trường.

Sau khi tốt nghiệp đại học vào năm 1951, cả Graham và cha của Buffett đều khuyên Buffett không nên tham gia vào thị trường chứng khoán do lo ngại về nguy cơ khủng hoảng. Thay vào đó, Buffett quyết định làm việc tại công ty Buffet-Falk & Co.

Kết hôn với Susan Thompson, con gái của một mục sư nổi tiếng và cũng là một giáo sư triết học vào tháng 4 năm 1952.

Cổ phiếu của GEICO - Buffett khám phá ra rằng biên lợi nhuận của GEICO gấp năm lần so với các công ty bảo hiểm thông thường và tiền bảo hiểm cũng như lợi nhuận đều đang tăng nhanh chóng. Mặc dù các chuyên gia bảo hiểm cho rằng cổ phiếu của GEICO đang được định giá quá cao, nghiên cứu của Buffett lại cho thấy điều ngược lại. Việc đầu tư của Buffett luôn căn cứ vào dữ liệu thực tế thay vì những quan điểm phổ biến.

Buffett đầu tư 10.000 đô la vào GEICO và bán cho khách hàng khắp Omaha, mang về cho cậu 50% lợi nhuận sau một năm.

Buffett đi xe lửa đến văn phòng GEICO vào một ngày thứ Bảy. Mặc dù trung tâm Washington vắng vẻ, cậu vẫn đến và gặp Lorimer Davidson trên tầng sáu. Cậu hỏi về chi tiết về GEICO và phương pháp kinh doanh của họ, thể hiện tư duy phân tích chứng khoán sắc bén của mình.

Đam mê với việc nghiên cứu và các mẫu xì gà rẻ tiền.

Điều đặc biệt về chàng môi giới chứng khoán trẻ này là niềm đam mê nghiên cứu của anh. Để tìm kiếm ý tưởng đầu tư, anh đã đọc sách dày của Moody với sự hào hứng như đọc truyện tranh và đã phát hiện ra những cơ hội nhỏ nhặt như cổ phiếu của Kansas City Life, Genesee Valley Gas và Western Insurance Securities, tất cả đều được giao dịch ở mức giá rất thấp so với lợi nhuận kinh doanh. Ban đầu anh cảm thấy ngạc nhiên vì giá cả quá rẻ nhưng dần dần anh nhận ra rằng cũng chính mình là người đã phát hiện ra cơ hội này.

Bảy người hợp vốn bao gồm chị Doris và chồng, dì Alice, bác sĩ Thompson, Chuck Peterson, người bạn cùng phòng cũ và mẹ anh ta, cùng đóng góp tổng cộng 105.000 đô-la. Buffett, giám đốc điều hành, đầu tư 100 đô-la. Đây là số tiền nhỏ, nhưng lần này anh quản lý tiền bạc cho quỹ đầu tư của mình: Buffett Associates, Ltd.

Trong thời gian này, Homer Dodge, một nhà vật lý và đầu tư của quỹ Graham-Newman, đã hỏi Graham ai sẽ quản lý đầu tư cho ông. Graham đã chỉ định Buffett. Sau đó, khi Dodge lái xe về phía tây nghỉ hè, xe ông gặp sự cố tại Omaha và anh đã gặp Buffett và đồng ý đầu tư 120.000 đô-la.

Buffett hiện đang lo lắng về một vấn đề khá đặc biệt. Như trong lá thư gửi cho Jerry Orans, anh ta sợ rằng tài sản của mình sẽ trở nên quá lớn và tiền bạc có thể làm hỏng các con của mình. Anh ta không biết phải làm gì với số tiền như thế. Hiện tại đây không phải là vấn đề, nhưng nếu nhìn xa hơn một chút, có thể sẽ trở thành vấn đề trong tương lai và anh ta vẫn chưa biết phải làm gì. Anh chắc chắn là không muốn để lũ trẻ ngồi trên đống tiền, anh ta chỉ sẽ làm như vậy khi đã về già và có đủ thời gian để xem xét nhân cách của chúng. Tuy nhiên, để lại cho chúng bao nhiêu, làm gì với số dư trong tài khoản, và những vấn đề tương tự, tất cả đều khiến anh ta suy nghĩ rất nhiều.

Buffett nay đã 26 tuổi. Anh chỉ có một khoản tiết kiệm khiêm tốn và không có nguồn thu nhập ổn định nào. Nếu một người trẻ khác lo lắng về tác hại của tiền mà họ chưa kiếm được, có lẽ họ sẽ bị người khác coi thường như là hão huyền, nhưng Buffett lại khác. Anh ta nghiêm túc với vấn đề này. Anh biết rằng mình sẽ trở nên giàu có – không chỉ thành công mà còn đủ giàu để phải suy nghĩ về việc làm gì với của cải của mình. Anh lo lắng về cách chi tiêu số tiền của mình, chứ không phải cách kiếm được chúng.

Niềm tin vào phân tích của mình - Lúc này, Buffett đã nắm rõ hầu hết các cổ phiếu và trái phiếu trên thị trường. Anh đã nghiên cứu tỉ mỉ từng dòng tin tức tài chính và từng quyển sách của Moody; từng ngày anh trở thành bậc thầy tại Phố Wall. Anh có thể phân tích chính xác từng cổ phiếu, và anh tin tưởng vào phân tích của mình hơn bất kỳ ai khác.

Các nguyên tắc khi nhà đầu tư góp vốn vào Quỹ do Buffett quản lý:

1. Họ sẽ không biết tiền của họ được đầu tư vào đâu
2. Buffett chỉ làm việc với họ vào một ngày duy nhất trong năm: ngày 31/12 và họ có quyền đầu tư thêm hoặc rút tiền.
3. Số tiền của họ sẽ do Buffett quản lý hoàn toàn.

Buffett quyết không tiết lộ danh mục đầu tư của mình vì sợ rằng ai đó sẽ bắt chước anh – điều này có thể làm cho những cổ phiếu anh quan tâm trở nên đắt đỏ hơn nếu anh muốn mua thêm.

Anh không chia sẻ hay thổ lộ điều gì với bất kỳ ai – thậm chí anh còn sợ rằng mình có thể nói mê trong khi ngủ và vợ anh có thể nghe được.

Buffett giữ kín về danh mục đầu tư của mình vì lo sợ rằng những người khác sẽ bắt chước anh, dẫn đến tình trạng các cổ phiếu mà anh quan tâm sẽ trở nên đắt hơn nếu anh muốn mua thêm.

Anh không thể chia sẻ hay thổ lộ bất cứ điều gì, ngay cả khi anh ngủ và có nguy cơ vợ anh nghe được.

Kết quả hoạt động của Quỹ mà Buffett quản lý sau 5 năm đầu tiên:

Năm 1969, quỹ đầu tư của Buffett bắt đầu với số vốn ban đầu 105.100 đô-la đã sở hữu tài sản lên đến 7,2 triệu đô-la– cao hơn cả quỹ Graham-Newman ở đỉnh cao của nó. Trong số này, có 1 triệu đô-la thuộc về riêng Buffett. Dù còn trẻ nhưng Buffett đã chứng minh được khả năng của mình. Dù chưa nổi tiếng, anh không còn là chàng trai vô danh như trước. Số nhà đầu tư ban đầu là 7 đã tăng lên 90, chia ra từ California đến Vermont.

Thương vụ đầu tư vào Công ty Bảo Hiểm Hỏa Hoạn Quốc Gia Hoa Kỳ. Giá đang được chào bán trên thị trường là 50 đô la. Buffett nhận thấy cổ phiếu của công ty này rất rẻ nhưng khó mua. Anh cùng người bạn Dan Monen đi đến Nebraska xa xôi, mua với giá 100 đô la mỗi cổ phiếu. Cuối cùng anh đã thâu tóm được 10% cổ phiếu và kiếm được hơn 100.000 đô la lợi nhuận. Đây là chiến thắng đầu tiên của Buffett.

Năm 1963, Buffett bán công ty này và mang về cho Quỹ đầu tư của mình khoản lợi nhuận ròng 2,3 triệu đô la, gấp ba lần vốn đầu tư ban đầu. Thành công này nhờ vào giá cả hời khi mua, sự kiên nhẫn của Buffett và tài xoay sở của anh cùng với Bottle.

Kết quả hoạt động của Quỹ do Buffett quản lý sau 10 năm:

Sau khi trừ lợi nhuận của Buffett, mỗi đồng vốn đầu tư tăng 704,2%, nhiều gấp sáu lần lợi nhuận trung bình của Dow Jones. Mỗi 100.000 đô la đầu tư đã đem lại 804.000 đô la.

Đầu tư vào Hochschild, Kohn & Co – một cửa hàng bách hóa ở Baltimore và Associated Cotton Shops – một chuỗi cửa hàng thời trang với tổng vốn khoảng 15 triệu đô la. Buffett đã mua lại toàn bộ hai công ty này với giá rất hời, hy vọng kiếm lời thông qua việc điều hành trực tiếp.

Năm 1969 – Đóng cửa Quỹ đầu tư. Chỉ số Dow Jones giảm từ gần 1000 điểm xuống còn 800 điểm vào cuối năm. Buffett đạt lợi nhuận khiêm tốn 7% trong năm đó – năm cuối cùng của quỹ đầu tư của anh. Mặc dù là năm khó khăn nhưng quỹ của Buffett vẫn vượt qua chỉ số Dow Jones 18%.

Nếu một nhà đầu tư đầu tư 10.000 đô la vào cổ phiếu trong chỉ số Dow Jones, anh ta sẽ thu về 15.260 đô la sau 13 năm. Tuy nhiên, nếu đầu tư vào Quỹ đầu tư của Buffett, anh ta sẽ có được 150.270 đô la. Quỹ của Buffett tăng trưởng 29,5% mỗi năm so với chỉ số Dow Jones chỉ có 7,4%.

Năm 1970, Buffett sở hữu 29% cổ phần của Berkshire. Ông trở thành chủ tịch hội đồng quản trị và lần đầu tiên ông viết thư gửi các cổ đông trong bản báo cáo thường niên của Berkshire.

Trong năm đó, Berkshire chỉ kiếm được 45.000 đô la từ ngành dệt may, nhưng lại có 2,1 triệu đô la từ ngành bảo hiểm và 2,6 triệu đô la từ ngành ngân hàng. Cả hai ngành này, ban đầu, đã được đầu tư một lượng vốn tương đương với số tiền đầu tư vào ngành dệt may.

Với tư tưởng của một nhà đầu tư tư bản, có lẽ Buffett nên đóng cửa nhà máy, nhưng ông yêu mến những giá trị còn lại của nhà máy hơn là tương lai. Năm 1985, Buffett cuối cùng đã quyết định đóng cửa nhà máy.

Giá cổ phiếu Berkshire từ 7,6 đô la/cổ phiếu khi Buffett mua lại đã tăng lên 32.100 đô la vào năm 1995 và hiện tại vào năm 2022, giá trung bình mỗi cổ phiếu là 518.000 đô la.

Năm 1973, thị trường Dow Jones giảm xuống dưới 950 điểm từ mức 1.000 điểm ban đầu. Sự suy thoái của thị trường không làm giảm sự nhiệt tình của Buffett. Trong những thời điểm khó khăn nhất, ông lại thể hiện sự hồi hộp như một chú ngựa non trở lại cuộc đua.

Buffett đang tận dụng thời điểm thị trường suy thoái để săn lùng các cổ phiếu giá rẻ. Thị trường càng suy giảm, ông lại càng nhanh chóng lựa chọn. Đây là một trong những khoảnh khắc đặc biệt của Phố Wall: khi mọi người sợ hãi, ông trở nên tham lam.

Hướng dẫn của Buffett để tìm cổ phiếu có giá trị lớn hơn so với thị giá:

• Đừng quan tâm đến các dự báo kinh tế chung, các xu hướng hay những dự đoán về tương lai của giá cổ phiếu. Hãy tập trung vào giá trị kinh doanh lâu dài và lợi suất định kỳ trong tương lai.

• Hãy chọn những cổ phiếu trong lĩnh vực bạn hiểu rõ. Với Buffett, đó thường là các thương hiệu tiêu dùng. Tuy nhiên, quy tắc chung luôn đúng là nếu bạn không hiểu rõ ngành kinh doanh đó - dù là báo chí hay công nghệ - bạn không thể đánh giá chính xác giá trị của cổ phiếu đó.

• Hãy tìm kiếm những nhà quản lý quan tâm đến việc cân nhắc kỹ lưỡng về vốn của các cổ đông như là chính họ là người chủ.

• Nghiên cứu kỹ lưỡng triển vọng và đối thủ của công ty. Dựa vào các dữ liệu cụ thể hơn là chỉ tin vào tóm tắt từ các chuyên gia phân tích. Hãy tin vào khả năng phán đoán của mình, Buffett nhấn mạnh. Không cần phải đánh giá quá chính xác giá trị doanh nghiệp. Một huấn luyện viên bóng rổ không cần phải biết liệu một cầu thủ cao 2m hay 2m01, anh ta chỉ cần tìm những người cao từ 2m10 trở lên.

• Phần lớn các cổ phiếu không hấp dẫn từ mọi phương diện - do đó, hãy không để ý đến chúng. Merrill Lynch có quan điểm riêng về từng cổ phiếu, nhưng Buffett không. Tuy nhiên, khi một nhà đầu tư tự tin vào một cổ phiếu, anh ta nên dũng cảm và đặt mua số lượng lớn.

Buffett đã làm như vậy. Sau khi thực hiện thương vụ Cap Cities vào năm 1985, suốt 3 năm liền, ông không mua thêm bất kỳ cổ phiếu nào. Sau đó, khi giá cổ phiếu Coca-Cola giảm sâu và hấp dẫn, ông đầu tư một phần tư giá trị thị trường của Berkshire vào cổ phiếu này duy nhất.

Ngoài ra trong sự nghiệp, ông còn đầu tư vào nhiều cổ phiếu: The Washington Post, Evening News, Siêu thị Đồ nội thất Nebraska, Scott & Fetzer, General Foods, Cap Cities, Gillette, Usair, Champion, Wells Fargo, Salomon Brothers, General Dynamics, …

Tài sản, từ thiện và kế thừa cho con cái

Buffett lên án việc những người giàu để lại gia sản khổng lồ cho con cháu thưởng thức, ông mong muốn con cái mình có cuộc sống bình thường và tự lập. Ông cắt đứt hỗ trợ tài chính cho con cái để tránh làm hư chúng, không cho chúng những đặc quyền của một gia đình giàu có.

Là một trong những tỷ phú tâm huyết với từ thiện nhất thế giới, Buffett cam kết tặng 85% cổ phần công ty cho từ thiện từ năm 2006 và nâng lên 99% vào năm 2010.

Buffett gọi việc từ thiện của mình là “việc làm dễ dàng nhất trên thế giới” vì nó mang lại cuộc sống tốt hơn cho người khác và con cái.

Giữa năm 2021, tỷ phú này thông báo đã quyên góp một nửa tài sản cho từ thiện kể từ cam kết từ năm 2006.

Theo báo cáo gần đây của Wall Street Journal, trong số 90 tỷ USD cổ phần của Berkshire của ông Buffett, 56 tỷ USD đã được chuyển cho Quỹ Gates và 17,4 tỷ USD cho 4 tổ chức từ thiện, để lại 18,7 tỷ USD chưa được cam kết. Số tiền có thể tăng lên nếu cổ phiếu Berkshire tiếp tục tăng giá.

Cũng theo WSJ, tỷ phú 92 tuổi muốn tài sản từ thiện của mình được sử dụng trong vòng 10 năm sau khi ông qua đời.

Được biết, Quỹ Gates Foundation đã nhận toàn bộ số tiền và cổ phiếu ký gửi từ Buffett và đề xuất thành lập ngân hàng tiết kiệm cho trẻ em toàn cầu. Số tiền cụ thể cho mỗi trẻ em không được tiết lộ, nhưng một cựu nhân viên của Gates Foundation cho biết mỗi đứa trẻ có thể nhận hàng nghìn USD.

Nếu đề xuất của Gates Foundation được thực hiện, hàng tỷ USD của Buffett có thể có tác động lớn đến trẻ em trên toàn cầu.

Tôi kết thúc bài viết ở đây. Qua một câu chuyện dài, chúng ta như được sống lại quá khứ của Mỹ và trải qua biến động của thị trường chứng khoán. Đây là cơ hội để nhà đầu tư giá trị nhận diện thời điểm thị trường, mua khi mọi người bán và sợ hãi khi thị trường quá nóng. Tôi hy vọng cuốn sách này và những phần tóm tắt trên sẽ truyền cảm hứng cho bạn khám phá giá trị doanh nghiệp và tìm ra những cổ phiếu giá rẻ hơn giá trị thực cũng như triển vọng tương lai của chúng. Chúc bạn thành công. 

Tham khảo các bài viết khác:

• Tóm tắt sách: Bậc Thầy Đầu Tư Theo Đà Tăng Trưởng – Mark Minervini
• Tóm tắt sách “Cách Tư Duy Và Giao Dịch Như Một Nhà Vô Địch Đầu Tư Chứng Khoán – Mark Minervini”
• TOP 5 cuốn sách đầu tư chứng khoán cơ bản dành cho người mới bắt đầu
• Bộ sách đầu tư chứng khoán kinh điển cho người mới bắt đầu
• Tóm tắt sách: Phương Pháp Wyckoff Hiện Đại – Kỹ Thuật Nhận Diện Xu Hướng Thị Trường Tiềm Năng
• Tóm tắt nội dung cuốn sách Phân tích chứng khoán của Warren Buffett