Hành trình thưởng thức bánh tẻ Sơn Tây đầy kỷ niệm thơ ấu

Nhìn lại quá khứ, bánh tẻ luôn là một món quà quê, gợi nhớ những khoảnh khắc hạnh phúc trong thời thơ ấu, những năm tháng khó khăn khi thưởng thức mùi vị ngọt ngào của bánh trái…

Hành trình thưởng thức bánh tẻ Sơn Tây đầy kỷ niệm thơ ấu

Em gái từ Đà Nẵng đến Hà Nội chơi, một buổi chiều âm u nắng, hai chiếc xe đi dọc theo đê sông Hồng chạy ngược dòng, quanh co theo hướng Sơn Tây.

Những cánh đồng xanh mướt hai bên triền đê trong làn sương mỏng, bảng quảng cáo nổi bật. Cô gái miền Trung hòa mình trong không khí trong lành, ríu rít như con chim nhỏ trên mương nước được xây dựng cẩn thận, thường xuyên bày tỏ niềm vui về việc quay về quê nhà.

Tôi lái xe dọc theo con đường nhỏ bên cạnh cánh đồng, đi quanh một hồi rồi quay về bờ sông. Gió lùa qua, không gian thoáng đãng, những chiếc xe máy, xe đạp, và cả những chiếc xe cải tiến vội vã quay về nhà trong bức tranh chiều tà nhuốm nắng vàng.

Sau khi thăm đình Chu Quyến, một trong những đình nổi tiếng ở xứ Đoài, còn được biết đến với tên gọi Đình Chàng, chúng tôi cảm nhận được con đường dẫn ra quốc lộ 32, hướng về Hà Nội.

Dọc theo quốc lộ 32 khi đi qua thị xã Sơn Tây, bạn sẽ bắt gặp nhiều cửa hàng bán bánh tẻ, đều mang một phong cách chung với biển hiệu quảng cáo và thùng hàng xếp đồ như thật, nóng hổi trong thùng xốp được giữ ấm cẩn thận.

Bánh tẻ Sơn Tây nổi tiếng không chỉ ở Hà Nội mà còn trên khắp cả nước. Sơn Tây có một làng nghề nổi tiếng với bánh tẻ Phú Nhi, và chỉ trong thập kỷ gần đây, món quà vặt quen thuộc từ quê hương đã trở thành đặc sản nổi tiếng xứ Đoài.

Ở Hà Nội, người ta có thể dễ dàng tìm lại ký ức của xóm làng thơ ấu bằng cách mua những sản phẩm như lạc luộc, dong dền, khoai lang nướng, hay những chiếc bánh giò, bánh tẻ, bánh nếp tại chợ cóc, hàng rong, hoặc bất kỳ ngõ ngách phố phường nào.

Khi ngẫu nhiên đi qua Sơn Tây, chúng tôi thường ghé mua bánh tẻ Phú Nhi làm quà. Làng nghề này còn cung ứng bánh đến Sài Gòn, và chính tại đây, chúng tôi dừng chân trên miền đất này.

Tất nhiên, không phải cửa hàng nào cũng mang lại chất lượng như nhau, nhưng cộng đồng Sơn Tây có vẻ nhận thức về việc giữ gìn thương hiệu. Mọi cửa hàng đều muốn khách hàng đến mua hàng không chỉ một lần.

Chưa đến giờ ăn tối, mặc dù dạ dày chưa hẳn đói, nhóm chúng tôi quyết định ghé vào một quán nhỏ gần Văn Miếu Sơn Tây. Chúng tôi đặt ấm trà nóng và bóc mở những chiếc bánh tẻ Phú Nhi để ngay lập tức đánh giá chất lượng, như một cuộc kiểm tra khắt khe theo lời đồn.

Quy trình làm bánh tẻ cơ bản giống nhau, như thói quen xưa của mẹ tôi, ngâm gạo tẻ một ngày đêm, sau đó vớt ra để ráo nước trước khi xay bằng cối đá, hay còn gọi là xay bột nước. Bột nước được để lắng, gạn bỏ đi nước dư, sau đó lại thêm nước sạch để ngâm, rồi tiếp tục lắng và gạn trước khi đưa vào nồi nấu.

Bước này được gọi là giáo bột, nơi kỹ năng và kinh nghiệm trong việc giáo bột của người làm bánh quyết định đến thành công hay thất bại của bánh tẻ.

Ngày xưa, mẹ tôi thường gói bánh tẻ theo hình chóp nón, giống như bánh giò ngày nay. Bánh tẻ Phú Nhi lại có hình dạng như chiếc răng bừa. Nhiều nơi ở miền Bắc còn gọi bánh tẻ là bánh răng bừa, dài khoảng một cánh tay, ở giữa có phần gò lên, hai đầu hơi vuốt dẹt.

Bánh tẻ được gói bằng lá dong và quấn nhiều vòng dây. Nhân bánh bao gồm thịt lợn băm nhuyễn, phần thịt có ít mỡ như thịt nạc vai hoặc thịt nách, cùng với mộc nhĩ thái nhỏ, hành củ được đập dập và ướp qua mắm tiêu vừa đủ.

Nhân bánh được phân bố đều theo hình thuyền của lớp bột, không bao giờ để quá nhiều nhân như kiểu “ăn nhiều miệng” mà chỉ để vừa đủ để kết hợp với vỏ bánh. Bánh được đóng gói và hấp trong khoảng 40 phút để chín.

Khi bánh tẻ đã nguội, chúng ta bóc ra cảm nhận mùi thơm của lá dong, vỏ bánh có thể trắng tinh hoặc hơi nghệch xanh nhạt. Ăn kèm với tương ớt cay hoặc mắm thơm tùy khẩu vị cá nhân. Cũng có những người yêu thích ăn bánh tẻ nóng, đặc biệt là khi trời bắc vào mùa đông.

Ngày nay, nhiều người trong làng nghề đã áp dụng công nghệ mới để sản xuất bánh, giúp tiết kiệm sức lao động và đảm bảo chất lượng cũng như số lượng sản xuất, với chi phí hợp lý để cung ứng cho hàng trăm, hàng nghìn khách hàng từ khắp mọi nơi mỗi ngày, vẫn giữ được hương vị quê nhà.

Tôi nâng cốc trà, đắm chìm ánh sáng từ những chiếc đèn xe làm sáng bóng quốc lộ 32. Tự đặt câu hỏi, mỗi ngày có bao nhiêu chiếc bánh tẻ Phú Nhi được gửi đến những ngôi nhà mới và những vùng đất mới?

Có bao nhiêu người khách sẽ trải qua những cảm xúc giống tôi, khi cầm chiếc bánh tẻ thơm mùi lá dong và nhìn ngắm những ký ức ngày thơ ấu?

Theo Thủy OCG/Tuổi Trẻ

***

Tham khảo: Hướng dẫn du lịch trên Mytour.com