
Tất cả luôn chỉ tập trung vào các tế bào, thậm chí người ta còn không thèm bận tâm đến tên của bà và liệu HeLa có phải là người hay không. Câu chuyện sẽ tiếp tục là như thế nếu không có sự cố gắng của những người con của bà cũng như tác giả cuốn sách, Rebecca Skloot, nhằm lấy lại danh tiếng mà bà đáng được hưởng.

Sự xuất hiện của tế bào HeLa
Khối u của Henrietta đã đáp ứng mong ước của nhiều nhà nghiên cứu về việc nuôi cấy thành công tế bào người bất tử đầu tiên. Tế bào của Henrietta không chỉ sống sót, mà còn phát triển mạnh mẽ, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà khoa học. Các tế bào HeLa đã lan tỏa khắp nơi, mở ra cơ hội nghiên cứu cho các nhà khoa học trên khắp thế giới mà không ai biết chúng thuộc về ai.
Tế bào HeLa và ảnh hưởng của chúng đối với y học và thế giới

Thành tựu y học lớn lao nhờ vào tế bào HeLa không ngừng phát triển và vẫn tiếp tục đến ngày nay. Vào năm 1951, trong bối cảnh lo sợ về căn bệnh bại liệt, nhà máy HeLa đã được xây dựng để sản xuất hàng tỷ tế bào HeLa mỗi tuần, giúp kiểm soát bệnh và mang lại những phát minh y học mới như thuốc chống ung thư và AIDS.
Tế bào HeLa đã đóng vai trò quan trọng trong việc mở ra những tri thức mới trong di truyền học con người, giúp khám phá bộ gen con người. Chúng đã tham gia cùng các nhà nghiên cứu trong các chuyến bay vũ trụ, giúp tìm hiểu tác động của không gian và dinh dưỡng lên tế bào.
Nhưng cuộc sống của Henrietta Lacks và gia đình đã gặp nhiều khó khăn.

Cho đến những năm 1970, người phụ nữ đằng sau dòng tế bào nổi tiếng vẫn được biết đến với tên gọi Helen Lane hoặc Helen Larson, chứ không bao giờ là Henrietta Lacks. Trong khi các trung tâm nghiên cứu và nhiều cá nhân kiếm hàng triệu đô-la từ tế bào của Henrietta, người thân của bà lại không hề biết đến sự tồn tại của chúng. Họ vẫn phải đối mặt với nghèo đói và bệnh tật. Một trong số họ, Sonny, phải phẫu thuật tim với món nợ 125.000 đô-la vì không có bảo hiểm y tế.
Khi nghe về câu chuyện của Henrietta Lacks và tế bào của bà, nhiều người có thể tự hỏi: 'Liệu bà ấy có biết về những gì các bác sĩ đang làm với tế bào của bà không?' hay 'Các bác sĩ đã xin phép bà ấy trước khi lấy và sử dụng tế bào của bà chứ?'. Câu trả lời là không, ít nhất là trong bối cảnh phân biệt chủng tộc và sự thiếu thông tin cho người da màu.
Chồng của bà, Day, mắc ung thư tuyến tiền liệt và nhiễm độc amiăng phổi. Con cái của bà, đa phần đều mắc các bệnh nặng. Sonny mắc bệnh tim, Deborah bị viêm khớp, loãng xương và trầm cảm. Joe gặp rắc rối với rượu và Elsie qua đời tại bệnh viện tâm thần. Lawrence là người duy nhất giữ ký ức về mẹ, nhưng với mức độ khác nhau, tất cả đều bị điếc do Day và Henrietta là anh em họ.
Có điều gì đặc biệt trong cái kết?
Khi mọi thứ dường như suôn sẻ và mục tiêu của Deborah là làm cho mẹ mình được biết đến rộng rãi hơn, thảm họa ập đến. Cuộc hội thảo Henrietta Lacks được lên kế hoạch vào ngày 11 tháng 9 năm 2001 tại Washington, D.C, nhưng đã bị hoãn vì vụ khủng bố 11/9.
Năm 2009, khi Cuộc đời bất tử của Henrietta được xuất bản, gia đình Henrietta vẫn không được hưởng lợi gì từ tế bào của bà. Deborah mất vì bệnh tim, nhưng ước mơ của bà về cuốn sách về mẹ đã thành hiện thực. Hiện nay, tế bào HeLa vẫn được sử dụng rộng rãi trong các phòng thí nghiệm trên khắp thế giới, và ngày càng nhiều người biết đến cả Henrietta, người phụ nữ đằng sau chúng.
Mỹ Hạnh Đàm
