Buzz
1. Hào khí Đông A là gì? Hào khí Đông A thuộc về tinh thần của triều đại nào?
Lịch sử Việt Nam ghi nhận nhiều cuộc chiến đấu anh dũng để bảo vệ tổ quốc. Trong số đó, hào khí Đông A nổi bật với sự oai hùng của triều đại nhà Trần vào thế kỉ XIII. Những cuộc kháng chiến kiên cường của triều Trần chống lại quân xâm lược là minh chứng rõ nét cho chí khí anh hùng và lòng yêu nước của người Việt.
Để hiểu rõ hào khí Đông A, trước tiên cần phân tích: Hào khí thể hiện sức mạnh và tinh thần anh dũng. Đông A theo cách giải thích chữ nghĩa chỉ nhà Trần. Khi triều Trần liên tục chiến thắng quân Nguyên-Mông, tinh thần chiến đấu của quân dân Trần càng trở nên mãnh liệt và được gọi là hào khí Đông A. Đây là biểu hiện của tinh thần yêu nước mạnh mẽ, lòng tự hào dân tộc, quyết tâm chiến đấu và bảo vệ đất nước. Hào khí Đông A không chỉ là từ ngữ mà còn là tinh thần bất khuất của quân dân nhà Trần, sẵn sàng hy sinh để bảo vệ tổ quốc.
1.1. Bối cảnh ra đời của hào khí Đông A
Cuối thời nhà Lý, vì Lý Huệ Tông không có con trai, Lý Chiêu Hoàng được lập làm thái tử và trở thành nữ hoàng duy nhất trong lịch sử Việt Nam. Tuy nhiên, Lý Chiêu Hoàng chỉ trị vì hai năm trước khi nhường ngôi cho họ Trần. Trần Cảnh, sau này là Trần Thái Tông, trở thành hoàng đế đầu tiên của nhà Trần dưới sự sắp xếp của thái sư Trần Thủ Độ, mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử Đại Việt. Nhà Trần, với 175 năm trị vì, đạt nhiều thành tựu lớn về văn hóa, tôn giáo và quân sự, đặc biệt là ba lần chiến thắng quân Nguyên Mông vào các năm 1258, 1285 và 1288. Những nhân vật như Trần Thủ Độ, Trần Thái Tông, Trần Hưng Đạo và nhiều người khác đều được ghi nhớ với sự trân trọng trong lịch sử dân tộc.
1.2. Ý nghĩa của hào khí Đông A
Nhà Trần, là triều đại phong kiến đầu tiên của Việt Nam, đã tạo nên sự đồng thuận cao nhất từ mọi tầng lớp xã hội trong cuộc chiến chống giặc ngoại xâm. Trước kẻ thù mạnh nhất thế giới, Đại Việt vẫn kiên cường, với tinh thần tự lập và lòng yêu nước sâu sắc. Trần Quốc Tuấn, trong Hịch tướng sĩ, đã thể hiện sự quyết tâm và căm thù quân thù, với ý chí không thể lay chuyển. Sự quyết đoán của ông trong các cuộc kháng chiến và những lời dạy bảo cho vua Trần Anh Tông phản ánh tinh thần hào khí Đông A, một biểu trưng cho sự chiến thắng không tưởng trước quân Nguyên Mông. Vào năm 1284, khi đối mặt với sức ép khủng khiếp từ quân Nguyên Mông, Thượng hoàng Trần Thánh Tông đã triệu tập các phụ lão để quyết định chiến lược, và tất cả đều đồng lòng hô “ĐÁNH”. Đây không chỉ là sự thể hiện của tinh thần quân dân nhà Trần mà còn là minh chứng cho lòng quyết tâm không thể lay chuyển trước kẻ thù.
2. Hào khí Đông A thể hiện lòng yêu nước như thế nào?
Thời kỳ nhà Trần (1226 – 1400) đánh dấu một giai đoạn huy hoàng trong lịch sử dựng nước và giữ nước với ba chiến thắng lừng lẫy trước quân Nguyên Mông. Hào khí Đông A thời Trần được thể hiện rõ nét qua bài thơ “Tỏ lòng” của danh tướng Phạm Ngũ Lão, phản ánh niềm tự hào và khát vọng anh hùng khi Tổ quốc bị xâm lăng. Bài thơ được viết vào năm 1282, khi quân Nguyên lợi dụng cớ mượn đường để tấn công Chiêm Thành nhưng thực chất là nhằm xâm lược Đại Việt. Trước tình hình đó, vua Trần tổ chức hội nghị Bình Than để bàn kế sách chống giặc, và Phạm Ngũ Lão cùng các tướng lĩnh được cử đến phòng thủ biên giới phía Bắc. Bài thơ “Tỏ lòng” không chỉ thể hiện khí thế hào hùng mà còn phản ánh tinh thần của quân đội Trần qua hình ảnh hành động mạnh mẽ và tự hào.
“Tam quân tì hổ khí thôn ngưu”
(Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu).
Quân đội nhà Trần thể hiện sức mạnh vượt trội, với khí thế như mãnh thú săn mồi, so với quân địch giống như hổ và trâu mộng. Quân ta mạnh mẽ, khôn ngoan như chúa tể sơn lâm, còn quân địch dù khỏe nhưng kém mưu trí. Hình ảnh “nuốt trôi trâu” phản ánh sự áp đảo hoàn toàn, có thể tiêu diệt mọi sức mạnh của quân thù. Hình ảnh này gợi nhớ đến thơ của Trương Hán Siêu:
“Thuyền bè muôn đội
Tinh thần phấp phới
Tỳ hổ ba quân, lưỡi gươm lấp lánh ánh sáng.
Hào khí Đông A được thể hiện qua khát vọng độc lập, lập công danh cứu nước cứu đời và tinh thần trách nhiệm của đấng nam nhi đối với giang sơn xã tắc.
“Nam nhi chưa hoàn thành công danh thì chưa yên lòng”
Nghe người đời nhắc đến Vũ Hầu”
(Danh vọng nam nhi vẫn còn đang nợ
Ngượng ngùng khi nghe kể về Vũ Hầu)
Hai câu thơ cho thấy Phạm Ngũ Lão đã thể hiện lý tưởng của nam nhi với nghĩa vụ cống hiến cho tổ quốc. Ông sử dụng chữ “thẹn” để bày tỏ tâm trạng chưa hoàn thành “chí làm trai”, chưa trả hết “nợ” đối với dân tộc. “Tỏ lòng” của Phạm Ngũ Lão phản ánh hào khí Đông A lừng lẫy một thời, bài thơ mang sắc thái anh dũng, hào hùng, kết nối cuộc sống với văn chương, giúp người đọc sống lại thời kỳ rực rỡ và suy ngẫm về trách nhiệm của bản thân đối với đất nước hiện tại.
3. Hào khí Đông Á có còn tồn tại trong xã hội hiện đại không?
Dù là câu nói xưa, nhưng “Hào khí Đông A” vẫn cháy rực trong lòng mỗi người Việt Nam. Trong đại dịch COVID-19, tinh thần “Hào khí Đông A” lại một lần nữa tỏa sáng, giúp Việt Nam không chỉ đứng vững trước đại dịch mà còn chứng minh là một quốc gia nhân ái, sẵn sàng giúp đỡ và chia sẻ khó khăn với quốc tế. Chính phủ Việt Nam nhanh chóng nhận diện nguy cơ và thực hiện phương châm “chống dịch như chống giặc”. Toàn bộ hệ thống chính trị, xã hội và người dân đã đồng lòng chống dịch, từ các ổ dịch ở Vĩnh Phúc, Bệnh viện Bạch Mai, Bắc Giang đến TP Hồ Chí Minh. Hành động của Việt Nam được nhiều tổ chức quốc tế khen ngợi, như Đài Phát thanh quốc gia Mỹ (NPR) và các giám đốc CDC nhấn mạnh sự quyết tâm của Việt Nam. Hàng vạn cán bộ, nhân viên y tế, quân đội, công an, và nhiều cá nhân đã hy sinh và đóng góp để chống dịch, thể hiện rõ tinh thần “chống dịch như chống giặc”.
Nhiều cây “ATM gạo” đã xuất hiện trên khắp Việt Nam, cung cấp gạo miễn phí cho người nghèo và nhận được sự ca ngợi từ các tờ báo quốc tế danh tiếng như Reuters, New York Post, CNN, Insider, và ABC vì tinh thần yêu thương và đoàn kết của người Việt trong thời khốn khó. Hàng vạn người Việt xa quê khao khát trở về quê hương trong đại dịch vì cảm nhận được sự che chở và tình thương. “Hào khí Đông A” lại một lần nữa tỏa sáng, thể hiện sự đoàn kết dân tộc và tình yêu thương sâu sắc của người Việt. Dù còn được coi là một quốc gia nghèo, Việt Nam vẫn sẵn sàng hỗ trợ các nước khác bị ảnh hưởng nặng nề bởi COVID-19, và hành động này được quốc tế đánh giá cao. Giáo sư Daniel K Inouye từ Trung tâm Nghiên cứu châu Á – Thái Bình Dương cho rằng đại dịch là cơ hội để Việt Nam nâng cao “sức mạnh mềm”, trong khi chuyên gia Derek Grossman nhận xét rằng chính sách và cách xử lý dịch bệnh của Việt Nam đã thể hiện giá trị gia tăng của quốc gia trên trường quốc tế. “Hào khí Đông A” tiếp tục tỏa sáng, phản ánh tinh thần ngoại giao khôn khéo, nhân văn của dân tộc Việt Nam. Dân tộc Việt Nam sẽ mãi vững bầu với “Hào khí Đông A” đã được xây dựng từ hàng ngàn năm trước.
Hy vọng rằng bài viết của Mytour đã mang đến cho bạn đọc những thông tin bổ ích. Cảm ơn quý vị đã theo dõi!
