Hatsune Miku

Phát triển bởi	Crypton Future Media
Phát hành lần đầu	31 tháng 8 năm 2007
Phiên bản ổn định	Hatsune Miku NT (New Type) / 27 tháng 11 năm 2020
Hệ điều hành	Microsoft Windows, macOS
Nền tảng	PC
Ngôn ngữ có sẵn	Tiếng Nhật Tiếng Anh Tiếng Trung
Thể loại	Chương trình Tổng hợp Giọng hát
Giấy phép	Độc quyền (giọng nói Vocaloid/phần mềm) Creative Commons BY-NC (thiết kế nhân vật)
Website	ec.crypton.co.jp/pages/prod/vocaloid/cv01

Hatsune Miku (初音 (はつね) ミク, Hatsune Miku), với mã chính thức CV01

, là một phần mềm thư viện giọng hát Vocaloid được phát triển bởi Crypton Future Media và tương thích với chương trình Vocaloid 2 của Yamaha Corporation. Tên gọi Hatsune Miku được ghép từ các từ tiếng Nhật là đầu tiên (初, hatsu), âm thanh (音, ne), và tương lai (ミク, miku). Điều này biểu thị mong muốn của Crypton rằng cô sẽ là 'âm thanh đầu tiên từ tương lai'. Hatsune Miku là Vocaloid thứ hai được phát hành cho hệ thống Vocaloid 2 và là Vocaloid đầu tiên có phiên bản tiếng Nhật của hệ thống này. Giọng hát của cô do diễn viên lồng tiếng Nhật Saki Fujita thực hiện và đã qua chỉnh sửa. Hatsune Miku cũng đã trình diễn trên sân khấu với công nghệ Hologram.

Phát triển

Sau khi tiếp nhận công nghệ Vocaloid 2 từ Yamaha Corporation, Crypton Future Media đã bắt tay vào phát triển Vocaloid thứ ba của họ. Giọng của Hatsune Miku được lấy từ diễn viên lồng tiếng Saki Fujita, đã qua chỉnh sửa và chia thành các âm thanh riêng biệt. Những âm thanh này sau đó được điều chỉnh cao độ và trường độ trước khi ghép lại thành từ và câu hoàn chỉnh. Cao độ của các âm được điều chỉnh qua chương trình tổng hợp Vocaloid 2, với giao diện như một dãy phím đàn. Crypton đã phát hành nhân vật đầu tiên trong sêri 'Character Vocal Series', Hatsune Miku, vào ngày 31/8/2007, với ý tưởng rằng Miku sẽ trở thành 'một thần tượng ảo trong tương lai gần, nơi những bài hát có thể bị lãng quên'.

Phần mềm bổ sung

Vào ngày 30/4/2010, bản nâng cấp của Hatsune Miku, mang tên 'Hatsune Miku Append', đã được phát hành với 6 thư viện giọng hát khác nhau: Soft (nhẹ nhàng, thanh thoát), Sweet (ngọt ngào, trẻ trung), Dark (trầm lắng, trưởng thành), Vivid (sáng sủa), Solid (mạnh mẽ, rõ ràng), và Light (ngây thơ, tinh khiết). 'Miku Append' được thiết kế để mở rộng khả năng giọng hát của Miku và yêu cầu chương trình gốc (Vocaloid 2) phải được cài đặt trên máy tính. Đây là lần đầu tiên một Vocaloid có bản phát hành như vậy, và nhiều phiên bản Append của các Vocaloid khác đã được Crypton phát triển sau đó.

Một voicebank tiếng Anh cho Hatsune Miku đã được công bố vào năm 2011 và dự kiến phát hành vào cuối năm 2012. Tuy nhiên, sự chuyển đổi sang Vocaloid 3 và các vấn đề phát âm tiếng Anh đã làm trì hoãn việc phát hành. Cuối cùng, voicebank này được phát hành vào ngày 31 tháng 8 năm 2013 qua hình thức phân phối kỹ thuật số.

Thư viện voicebank tiếng Nhật Hatsune Miku Vocaloid 3 đã được phát hành vào ngày 26 tháng 9 năm 2013. Nó bao gồm các bản cập nhật cho tất cả các giọng Vocaloid 2 trước đó, ngoại trừ Vivid và Light. Những giọng này sau đó đã được phát hành riêng lẻ, mặc dù ban đầu chúng được cung cấp cho những ai sở hữu Hatsune Miku, Hatsune Miku Append và Hatsune Miku V3. Khi được chuyển sang Vocaloid4, tất cả các giọng Vocaloid3 của Hatsune Miku có thể sử dụng hệ thống Tổng hợp chéo (XSY) mới của Vocaloid 3. Giọng nói cũng được đưa vào thiết bị Pocket Miku, phát hành vào ngày 3 tháng 4 năm 2014.

Hatsune Miku đã nhận được bản cập nhật cho Vocaloid 4 dưới tên Hatsune Miku V4x. Phiên bản này sử dụng hệ thống EVEC mới cho Piapro Studio (ピ ア), một VSTi do Crypton phát triển trước đó, nhưng mối quan hệ với Yamaha vẫn tiếp tục. EVEC bao gồm các nguyên âm đã được ghi âm. Kết hợp với các phụ âm, nó cho phép tạo ra nhiều kiểu giọng hát khác nhau. Hệ thống EVEC bao gồm hai âm giọng: Power và Soft. Với hệ thống EVEC mới, các lỗi âm vị trong các voicebank V2 và V3 của Miku được sửa chữa, giúp điều chỉnh giọng nói của Miku dễ dàng hơn. Tính đến ngày 31 tháng 8 năm 2016, Hatsune Miku V4X / V4 English đã được phát hành.

Các chương trình khác

Để hỗ trợ đồ họa 3D, chương trình MMD đã được phát triển bởi một lập trình viên độc lập. Phần mềm miễn phí này đã tạo nên một cơn sốt với hàng loạt nhân vật do fan thiết kế, đồng thời tăng cường quảng bá cho các bài hát Vocaloid. Một phần mềm khác được phát triển là VocaListener, cho phép tạo ra những bài hát Vocaloid gần gũi với thực tế.

Vào tháng 9 năm 2017, voicebank tiếng Trung của Hatsune Miku đã được phát hành, biến cô thành sản phẩm Vocaloid đầu tiên hỗ trợ ba ngôn ngữ. Tên tiếng Trung của cô là 初音未来 (pinyin: Chūyīn Wèilái); 未来 là ký tự Trung Quốc tương ứng với tên Nhật Bản, Miku.

Vào tháng 12 năm 2016, voicebank tiếng Trung của Hatsune Miku đã được giới thiệu tại hai buổi concert của sự kiện Miku Expo In China 2016 tổ chức tại Thượng Hải và Bắc Kinh, và chính thức phát hành vào tháng 8 năm 2017.

Vào ngày 23 tháng 12 năm 2019, bản cập nhật Hatsune Miku V4 Chinese Update được phát hành, nhằm khắc phục các lỗi còn tồn tại ở phiên bản Miku V4C trước đó.

Ngày 25 tháng 12 năm 2019, Crypton Future Media chính thức thông báo về phiên bản mới của phần mềm tổng hợp giọng hát Hatsune Miku mang tên Hatsune Miku NT (New Type). Đây là phiên bản đầu tiên của Miku không còn chạy trên nền tảng Vocaloid như trước nữa và dự kiến sẽ được bán ra vào cuối tháng 8 năm 2020, với bản beta dự kiến ra mắt vào giữa tháng 3 năm 2020.

Tiếp thị

Dù được phát triển bởi Yamaha, việc tiếp thị từng Vocaloid thường do các studio tự thực hiện. Yamaha đóng vai trò chính trong việc quảng bá phần mềm Vocaloid, điển hình là việc giới thiệu robot HRP-4C như một phần của quảng cáo cho cả Yamaha và các Vocaloid như Hatsune Miku, Megpoid và mẫu thử nghiệm CV-4Cβ của Crypton tại CEATEC năm 2009. Các tạp chí Nhật Bản như DTM cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giới thiệu và quảng bá Vocaloid đến cộng đồng người hâm mộ, với nhiều bài viết về Hatsune Miku, cặp đôi Kagamine Rin và Kagamine Len, và Megurine Luka, cùng các ấn phẩm của họa sĩ Kei và thông tin mới nhất về Vocaloid.

Crypton đã tích cực quảng bá các nhân vật của mình, như Hatsune Miku, thông qua việc liên kết với mẫu GT300 của dòng xe Super GT từ năm 2008 với sự hỗ trợ của Good Smile Racing (một nhánh của Good Smile Company). Công ty này chủ yếu hoạt động trong các sản phẩm liên quan đến xe, đặc biệt là các miếng dán itasha (những chiếc xe dán hình nhân vật anime). Mặc dù Good Smile Company không phải là công ty đầu tiên đưa văn hóa anime vào dòng Super GT, họ nổi bật nhờ việc nhấn mạnh vào itasha.

Good Smile Racing

Kể từ giải đấu năm 2008, đã có ba đội đua sử dụng hình ảnh của Good Smile Racing và trang trí xe của họ với các hình ảnh của Vocaloid:

• Đội Studie, tham gia vào giải đấu năm 2008 và 2009 với chiếc BMW Z4 E86. Xe của họ được trang trí bằng hình ảnh của Hatsune Miku và nhiều phiên bản khác của Miku trong các cuộc đua năm 2009.
• Đội MOLA, sử dụng chiếc Nissan 350Z và đã nhận quảng cáo trong cuộc đua cuối của giải năm 2008. Hình ảnh của Kagamine Rin và Len được gắn trên xe của họ. Vòng đua tại Fuji là cuộc đua duy nhất của FIA có hai chiếc xe itasha đặc biệt cùng tham gia.
• Đội COX, tham gia vào giải 2010 với chiếc Porsche 996 GT3 RSR (và dự kiến sẽ sử dụng chiếc Porsche 997 GT3-R). Xe của họ được trang trí bằng hình ảnh của phiên bản Racing Miku (một phiên bản chính thức của Miku trong bộ đồ Race Queen màu cam).

Song song với việc lấn sân vào các chiếc xe GT, Crypton đã phát triển trang web piapro và thậm chí bắt đầu quảng bá Miku cho Toyota Corolla và Google Chrome. Vào năm 2011 và 2012, tại lễ hội tuyết Sapporo, một chiếc xe điện hoàn toàn được trang trí bằng hình ảnh của Hatsune Miku từ trong ra ngoài, với thông điệp được thu âm bởi Saki Fujita.

Doanh thu

Doanh thu ban đầu của Hatsune Miku rất ấn tượng đến mức Crypton không thể đáp ứng kịp nhu cầu. Trong vòng 12 ngày đầu phát hành, gần 30.000 bản đã được bán ra, được gọi là 'con số không tưởng' bởi Wataru Sasaki, người chịu trách nhiệm lập kế hoạch và tạo ra các 'bất ngờ' của công ty. Vào tháng 12 năm 2007, Amazon.co.jp công bố doanh thu của Hatsune Miku vượt qua 57 triệu yên, trở thành mặt hàng bán chạy nhất của Amazon. Thành công nhanh chóng của cô là nhờ Vocaloid đã trở thành hiện tượng tại Nhật Bản, bán được 40.000 bản vào tháng 7 năm 2008, trung bình 300 bản mỗi tuần. Đến tháng 1 năm 2011, số lượng bán ra đã đạt 60.000 bản.

Nhân vật

Trong quá trình phát triển Miku, Crypton đã chọn một hướng đi khác biệt so với các nhà phát hành Vocaloid khác. Họ nhận thấy rằng để sản phẩm thành công, không chỉ cần một giọng hát chất lượng mà còn phải có một hình ảnh đi kèm. Do đó, đối tượng mục tiêu của Crypton đã chuyển từ các studio chuyên nghiệp sang công chúng rộng rãi, đặc biệt là giới trẻ.

Nhiệm vụ thiết kế hình ảnh cho Miku được giao cho họa sĩ Kei Garō. Khi tạo ra Miku, Kei quyết định rằng cô là một android và chọn màu sắc đặc trưng của cô (dựa trên màu xanh của loài rùa, đặc trưng của phần mềm Vocaloid 2). Thiết kế váy và giày của Miku được lấy cảm hứng từ màu sắc của phần mềm và các cột thể hiện chính trong phần mềm. Ban đầu, Miku có kiểu tóc khác, nhưng sau đó Kei đã chuyển sang kiểu bím tóc sau khi thử nghiệm. Crypton công bố thông tin về Miku, nhưng chỉ tiết lộ về ngoại hình của cô mà không đi sâu vào tính cách, nhằm để các nhà sản xuất nhạc và fan có thể tự tạo ra tính cách cho cô. Ngoài phiên bản chibi tên 'Hachune Miku' cầm cọng hành trong video Ievan Polkka, Hachune Miku còn xuất hiện nhiều trong video hoạt hình 'Chibi Miku - san' (ちびミクさん) và bộ truyện tranh 4 ô vuông cùng tên.

Chibi Miku-san (ちびミクさん) là một sê-ri truyện tranh 4 ô hình (4koma) trực tuyến do nghệ sĩ Minami trên Pixiv tạo ra. Truyện kể về những tình huống hài hước trong cuộc sống hàng ngày của Chibi-Miku và các bạn đồng nghiệp của cô. Một mẩu truyện mới được phát hành gần như mỗi ngày, và toàn bộ sê-ri đã đạt tới 500 tập ngắn. Một đoạn phim hoạt hình và truyện tranh vẽ tay cũng được phát hành trên Nico Nico Douga bởi yokkaP (よっかP).

Tên	Hatsune Miku
Ngày ra mắt	31 tháng 8 năm 2007
Tuổ	16 tuổi
Chiều cao	158 cm / 5 ft 2 in
Cân nặng	42 kg / 93 lb
Thể loại đề xuất	Pop, rock, dance, house, techno, crossover
Nhịp độ đề xuất	70–150 bpm
Quãng giọng đề xuất	A3–E5, B2–B3

Ảnh hưởng văn hóa

Nico Nico Douga, một nền tảng tương tự như YouTube, đã đóng vai trò quan trọng trong việc phổ biến Vocaloid. Ngay sau khi Miku được phát hành, người dùng trên NND bắt đầu đăng tải các bài hát sử dụng giọng hát của cô. Theo Crypton, một video nổi tiếng với 'Hachune Miku' (một phiên bản nhỏ của Miku) cầm một cây hành và hát 'Ievan Polkka' (khiến cây hành trở thành biểu tượng của Miku), cho thấy tiềm năng lớn của phần mềm trong lĩnh vực truyền thông đa phương tiện. Khi Miku ngày càng nổi tiếng, Nico Nico Douga trở thành nơi lý tưởng để sáng tạo và hợp tác. Các bài hát nổi tiếng được sử dụng làm nền tảng cho hình ảnh, video 2D và 3D, và được remix bởi người dùng khác. Một số người còn đăng tải các tác phẩm chưa hoàn thiện để nhận ý kiến đóng góp.

Vào tháng 9 năm 2009, ba mẫu figure của nhân vật 'Hatsune Miku' đã được đưa lên tên lửa từ Mỹ, mặc dù chúng không thể bay ra ngoài không gian. Đến cuối tháng 11/2009, đã có một đề xuất để sử dụng một tấm nhôm 'Hatsune Miku' (8 cm x 12 cm) nhằm cân bằng trọng lượng cho tàu vũ trụ Akatsuki của Nhật Bản. Dự án này, khởi xướng bởi Sumio Morioka (còn được biết đến với tên gọi 'chodenzi-P'), nhận được sự ủng hộ từ Dr. Seiichi Sakamoto của cơ quan nghiên cứu và phát triển hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA). Vào ngày 22/12/2009, đề xuất đã thu thập đủ 10.000 chữ ký cần thiết để thực hiện tấm nhôm. Vào ngày 21/5/2010, vào lúc 06:58:22 (JST), tàu Akatsuki được phóng lên với ba tấm nhôm có hình ảnh Hatsune Miku và Hachune Miku được khắc lên đó dưới dạng các ký tự nhỏ.

Lĩnh vực âm nhạc

Tính đến tháng 8 năm 2010, hơn 22.000 bài hát đã được sáng tác dành riêng cho Hatsune Miku. Đến năm 2011, số lượng bài hát đã đạt đến con số 100.000 dưới tên tuổi của cô.

Album đầu tiên đứng đầu bảng xếp hạng album tuần Oricon là 'Exit Tunes Presents Vocalogenesis feat. Hatsune Miku'. Cùng với đó là nhiều album nổi bật khác như 'Supercell' của nhóm Supercell, 'First Sound Story' của 19's Sound Factory, 'Re:Packaged' của Livetune và 'Re:MIKUS'.

Hatsune Miku, với tư cách là thần tượng ảo, đã có buổi biểu diễn trực tiếp đầu tiên tại 'Animelo Summer Live' diễn ra ở Saitama Super Arena vào ngày 22 tháng 8 năm 2009. Chuyến lưu diễn quốc tế đầu tiên của cô là ở Singapore vào ngày 21 tháng 11 năm 2009, trong khuôn khổ Anime Festival Asia (AFA). Miku cũng đã tổ chức một buổi biểu diễn riêng mang tên 'Miku no Kanshasai 39's Giving Day' tại Zepp Tokyo, Odaiba, Tokyo, và biểu diễn tại Mỹ vào ngày 2 tháng 7 năm 2011 tại Nokia Theater, L.A. Live trong lễ hội Anime Expo ở Los Angeles.

Ghi chú

Các liên kết ngoài

• Trang chính thức (tiếng Nhật)