Buzz
Hậu vệ (viết tắt trong các trận đấu quốc tế là DF, tiếng Anh: Defender; viết tắt trong tiếng Việt là HV) trong bóng đá là cầu thủ chơi ở vị trí phía sau hàng tiền vệ, có trách nhiệm hỗ trợ thủ môn và ngăn chặn đối phương ghi bàn. Hiện nay, trong bóng đá có hai loại hậu vệ chính là hậu vệ trung tâm (trung vệ) và hậu vệ cánh (hậu vệ biên).
Hậu vệ trung tâm
Trung vệ
Hậu vệ trung tâm, hay còn được gọi là trung vệ, viết tắt là CB (tiếng Anh: Center Back) là người ngăn chặn các cầu thủ đối phương, đặc biệt là tiền đạo, không để ghi bàn và thường đứng ở vị trí giữa hàng phòng ngự. Đa số đội bóng sử dụng hai trung vệ, họ làm nhiệm vụ chắn trước khung thành. Hai chiến thuật phòng thủ phổ biến là 'phòng thủ khu vực', mỗi trung vệ phụ trách một khu vực cụ thể trên sân, và 'một kèm một', mỗi trung vệ theo sát một cầu thủ đối phương. Trung vệ thường có chiều cao, khả năng đánh đầu tốt và giỏi xoạc bóng. Đọc trận đấu là kỹ năng quan trọng của vị trí này. Đôi khi, trong những trận đấu chất lượng thấp, trung vệ tập trung vào việc phá bóng an toàn hơn là giữ và chuyền bóng. Tuy nhiên, truyền thống cho rằng trung vệ không chỉ có kiến thức cơ bản về bóng đá mà còn phải giỏi kiểm soát bóng.
Vị trí này trước đây được gọi là nửa trung tâm. Trong nửa đầu của thế kỷ 20, khi hầu hết các đội bóng chơi theo hệ thống 5-3-2, hai cầu thủ phía sau gọi là
Một số trung vệ xuất sắc hiện nay: Virgil van Dijk, Sergio Ramos, Samuel Umtiti, Gerard Piqué, Diego Godín, Matthijs de Ligt, Giorgio Chiellini, Raphaël Varane, Kalidou Koulibaly, Thiago Silva, Leonardo Bonucci, John Stones, Stefan de Vrij, Milan Škriniar, Marquinhos
Hậu vệ quét
Hậu vệ quét (viết tắt là SW; tiếng Anh: Sweeper) là một loại trung vệ linh hoạt hơn có nhiệm vụ 'quét' banh nếu đối phương vượt qua được hàng phòng ngự. Vị trí này tự do hơn các hậu vệ khác vì không cần phải kèm cặp tiền đạo đối phương. Do đó, vị trí này còn được gọi là Libero (tiếng Ý có nghĩa là tự do). Khả năng đọc trận đấu của hậu vệ quét quan trọng hơn so với trung vệ. Một hậu vệ quét đôi khi được xem là người tạo ra các đường bóng phản công, và do đó cần phải có khả năng kiểm soát và chuyền bóng tốt hơn so với một trung vệ tiêu chuẩn. Tuy nhiên, hậu vệ quét thường là những cầu thủ chuyên phòng thủ. Ví dụ, trong hệ thống catenaccio (phòng ngự đổ bê tông) của bóng đá Italia trong những năm 1960, có một hậu vệ quét thuần túy chỉ làm nhiệm vụ phòng thủ phía sau.
Trước Viani, một số nhà phê bình cho rằng Ottavio Barbieri là một trong những hậu vệ quét tiên phong ở bóng đá Italia khi làm huấn luyện viên của Genoa. Ông đã sử dụng một hàng phòng ngự với ba hậu vệ bảo vệ và một hậu vệ cánh. Mặc dù hậu vệ quét có thể tham gia vào xây dựng các đợt phản công, và yêu cầu khả năng kiểm soát và chuyền bóng tốt hơn so với các trung vệ điển hình, nhưng tài năng của họ thường bị giới hạn trong phòng thủ. Theo Schianchi, Ivano Blason được coi là hậu vệ quét đầu tiên thực sự ở Italia, dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Alfredo Foni với Inter và sau đó là Nereo Rocco với Padova. Armando Picchi cũng là một trong những người biểu hiện xuất sắc của truyền thống hậu vệ quét trong đội Grande Inter của Helenio Herrera vào những năm 1960.
Vai trò hậu vệ quét trong bóng đá hiện đại được cho là do Franz Beckenbauer tiên phong khi chơi cho Bayern Munich và Đức Tây vào những năm 1960 và 1970. Các cầu thủ khác cũng thành công ở vị trí này bao gồm Gaetano Scirea, Morten Olsen và Elías Figueroa. Giorgio Mastropasqua nổi tiếng với việc cách mạng hóa vai trò hậu vệ quét ở Italia trong những năm 1970. Ông là một trong những người tiên phong thể hiện vai trò hậu vệ quét hiện đại, không chỉ phòng thủ chắc chắn mà còn tham gia vào tấn công một cách hiệu quả. Các hậu vệ khác được mô tả là hậu vệ quét bao gồm Bobby Moore, Daniel Passarella, Franco Baresi, Ronald Koeman, Fernando Hierro, Matthias Sammer và Aldair, nhờ vào khả năng cầm bóng, tầm nhìn và khả năng chuyền dài của họ. Mặc dù ít được sử dụng trong bóng đá hiện đại, đây vẫn là một vị trí được đánh giá cao và đòi hỏi nhiều kỹ thuật.
Việc sử dụng hậu vệ quét thành công gần đây nhất là của huấn luyện viên Otto Rehhagel tại UEFA Euro 2004. Rehhagel đã sử dụng Traianos Dellas như một hậu vệ quét của Hy Lạp với thành công vang dội, khi Hy Lạp trở thành nhà vô địch châu Âu.
Mặc dù vị trí này đã trở nên lỗi thời trong các sơ đồ bóng đá hiện đại, do việc sử dụng cách bố trí theo khu vực và bẫy việt vị, một số cầu thủ như Daniele De Rossi, Leonardo Bonucci, Javi Martínez và David Luiz đã đóng vai trò tương tự như một trung vệ trong sơ đồ 3–5–2 hoặc 3–4–3; ngoài kỹ năng phòng ngự, kỹ thuật và khả năng chơi bóng của họ cho phép họ tiến lên khu vực giữa sân sau khi giành lại bóng và hoạt động như một tiền vệ kiến thiết thứ hai cho đội của họ.
Hậu vệ biên
Hậu vệ biên (viết tắt là FB/RB/LB; tiếng Anh: Full Back/Right Back/Left Back) đứng ở nhiều vị trí phòng thủ khác nhau ở trên phần sân nhà. Nhiệm vụ chính của họ là ngăn cầu thủ đối phương tạt bóng hoặc chuyền bóng vào vùng cấm địa. Trong một số hệ thống phòng thủ, những hậu vệ biên phải kèm cặp tiền đạo đối phương, không cho tấn công. Đa số các hậu vệ cánh cũng được đòi hỏi phải cung cấp các hướng tấn công bằng cách dâng lên dọc theo cánh và tạt bóng vào giữa. Trong đội hình 2-3-5 truyền thống, hai cầu thủ ở cuối hàng hậu vệ trước thủ môn gọi là hậu vệ biên. Họ được phân biệt với các tiền vệ thủ (3 trong đội hình 2-3-5). Đội hình này ít sử dụng trong các trận đấu hiện đại, đa số các đội sử dụng đội hình bốn hậu vệ, nhưng từ hậu vệ cánh vẫn được sử dụng. Hậu vệ biên giờ đây có vị trí rộng ở hàng hậu vệ, và thường xuyên di chuyển vào giữa để lấp kín khoảng trống.
Hậu vệ biên truyền thống theo kiểu Anh là những cầu thủ to lớn và thường dùng 'tiểu xảo', có nghĩa là đá bóng vào chân đối phương có chủ ý, một hành động được xem là đúng luật ở Anh nhưng lại là vi phạm luật ở các nước khác, và đã gây ra nhiều tranh cãi khi các trận đấu bóng đá được quốc tế hóa kể từ sau thập niên 1950. Hiện nay nó đã bị cấm, và do đó cũng tạo ra những vai trò khác cho hậu vệ cánh. Vai trò của hậu vệ cánh thường liên quan đến yếu tố tấn công: trong một số đội hình hậu vệ cánh đã thay cho cầu thủ chạy cánh và thường được yêu cầu dâng lên để chuyền ra các vị trí khác như tiền vệ hay tiền đạo. Hậu vệ biên hiện đại thường nhanh nhẹn, mạnh trong việc chuồi bóng và thể lực tốt để chạy lên/xuống trên sân hoặc có thể tự ghi bàn
Hậu vệ cánh tấn công
Hậu vệ cánh tấn công (viết tắt là WB/RWB/LWB; tiếng Anh: Wingback/Right Wingback/Left Wingback) hay còn gọi là hậu vệ tự do, là một biến thể hiện đại của hậu vệ biên với yếu tố tấn công được nhấn mạnh hơn. Vị trí này thường có mặt trong đội hình 3-5-2, và có thể xem là một phần quan trọng của tiền vệ. Nhưng họ cũng có mặt trong hệ thống 5-3-2 và nhiều chức năng hậu vệ hơn.
Trong quá trình phát triển của bóng đá, hậu vệ cánh tấn công là sự kết hợp của tiền vệ cánh và hậu vệ biên. Hiện nay nó là một trong những vị trí quan trọng nhất trong bóng đá hiện đại. Hậu vệ cánh tấn công mạo hiểm hơn hậu vệ biên và được yêu cầu phải năng động hơn trong đội hình không có tiền vệ cánh. Một hậu vệ biên tấn công cần phải có thể lực cực tốt, có thể tạt bóng và phòng thủ hiệu quả khi tiền đạo đối phương tấn công dọc hành lang. Một tiền vệ phòng ngự thường được yêu cầu bọc lót khi hậu vệ cánh dâng lên cao để tham gia tấn công cùng tiền vệ hay tiền đạo.
